장음표시 사용
151쪽
li S . Iudicium tam illastre , totἰque Chrisiano orbi verenis dum ego quoque sequor ; idque vel ea de caussa δε-benter facis , quod cum veteri nosra necessitudiner Be comungitur . Mallus esse aliquid ac splendidius oportebat, quo meam hanc erga te voluntatem publice significarem: sed cum inita disputatio Theologum posteret, non Iudicavi, pulcherrimam occasionem demerendi tui esse mihi deserendam. Habes totam con
filii mei rationem; quam si probabis , simul facies, ne illam frustra susteperim. Vale.
152쪽
Epistola praemissa editioni primae.
QUI viris prineipibus exigua munuscula donant, animi magnitudinem astare solent; qaam Deos quoque ipses in primis vectare dicunt . Ego vero tibi, Senato amplissime, dor libens atque concedo , ut ex paucis bisce puellis, quas Vides , non ex animo , qui abditus mortalibus es , de meo in te sudio is observantia coniicias . Enimvero Pistilli versatio , fi in titulo in is, neque te , neque nobis
satis digna videri potest : sed si porro pera/s , sub
hae illiberali , contempta veluti Sileni forma Deum invenies . Videbis enim , quomodo Dialectica altius assurgat ; is ipsi quoque religioni interdum praefidio. H. Conatus sum paucis multa complecti; ἐν ingravissima controversia tale quiddam edere, quod ne bomines quidem occupatu offatigaret. I am, opinor, didicisti perieulo tus , cum Bibliothecam instrueres, quam multa sint volumina mole intenti , in quibus nihiι est ingens. His praegerrim Logica abundat: si Logicae nomine digna est , quae patrum nostro usu memoria per immanes chartarum offas, abjectosordidoque sermone fartas , in ipse 1uventutis fore ingenia corrumpebat. AEtas haec nostra cnm eeteris discist nis , tum Logicae quoque sanitatem attulit , non a dendo , sed detrahendo . Verum de re ipsa non σπι
153쪽
es pluribus. De me autem sic velim ex simes , ne nem esse unum ad oficia reddenda parationem. Itaque occo' 'em quae sui, qua meam erga te volunta tem , tuorum meritorum memorem , publice profiterer . Parum enim disserunt ab ingratis , benesia fatentur sine teste , latebras quaerunt , ut grateSagant. Dum debere sibi turpe ducunt , inficiantibus paria faciunt . Ego mihi Ῥa de honorificum iudico; Pisano nomini obstrictum esse , in.q d omnia confiwκerunt , virtus sentina potest in beaomina Patriciae genti . Iura me Patavinae Academ is , ut verum fatear , Mursio fratri tuo , Equiti , Tvocuratori, ac studiorum nostrorum Praesidi magis ob-
Rri tu ut: sed eadem mihi publicae maiestatis splendorem obiiciunt , ne facile accedam. manis ae Hermolae , O animine is libenter adeo , qui de bosita rei'. admini randae creνa, totus quodammodo noster es ; quia te totum libris dedisti. Vix a-tios ex omni temporum memoria reperiemus , quisti, amis magistratibus summa omnium approbationege ':s , demque aetatis veniam petentes , , Bibliotheca parauda cogitaverint; otiumque ipsam ad Urbis ornamentum , Θ' civium suorum commodum referrevome, Iut . Laus haec tota tua est ; quae pro faeculi se' licitate , ut 'erare iuvat , ex eisylo propagabitur. interim eitGfructum 'ercipimus, tuamque istam operosam senectutem inter literarum diona numera
mus. Superi faxint i ut bonum diuturnum M.
154쪽
Epistola praemissa Editioni primae. CUM mecum ipse reputo, SENATOR PRAE
STA TISSIME , nonnultas reperiri , qui non modo non dissmulent , se obscuros in dicendo esse , sed etiam profiteantur , is, in laudis loco ponant, ni hil mihi temere ae sine praesidio adversus obscurita
tem movendum arbitror . Atia orationis vitia tuto ac
cusari possunt ; quia fere in Iudicium veniunt fine patrono, vel patronos habent, qui iam decoxerunt . Ob euritas accedit magno quodain stipata desecarum ramine , qui fronte obducta tristique supercilio in actorem irruunt, tanto plus clamantes, quanto minus intelliguntur . Ego vero non patiar in hoc discrimine alium mihi Iudicem dari praeter te ; apud quem tenebriones si ne hiscere quidem audebunt. Tu enim in primis, Muis a ius , ad perspicue dicendum natus videris; laudemque hanc non parvis in rebus , aut in populari concione assecutus es , sed in Consilio ombis terrarum prudentissimo is eloquentissimo, ubi illa ipsa , qua summa sunt, eopia b assiduitate viluerunt. Facilitas haec aperiendae ornan.aquesententiae commendatur fingulari quadam gravitate θ' innocentia vitae , more facili, vultu hilari , explicato, D
155쪽
i Isarius denique oris eorporisque habitu ad hane ipsam dicendi rationem mirifice composito. Per hae scirieet Thracem quoque ipsum mulcere potuisti , primWque omnium ingenio illi efferato b immani aliquid humanitatis aspersisti: ut Iam eredibile fiat , quod Cicero narrat in primo de Oratore libro, homines per agros is silvas ferarum ritu dispersos , baud aliter
quam prudentum virorum oratione ad vitae cultum
is se istatem fuisse traductos . Haec ipsa non exigui momenti fuere ad favorem conciliandum Angelo Fratri tuo in eadem Urbem cum eadem dignitate venia enti. Quamquam brevi effecit vir ille summus , idem
belli parsque artibus infructissimus, ut ani sibi deberet omnia, concusso praesertim sui ellus adventum ingenti mutatione rerum Metantii statu , quotidianis turbis iv eadibus incitata plebe , alia super alia morientibus Praetorianis. Sed non es hie locus , ut de illo dicam . Imo ne de te quidem; nisi quatenFs 1udicio θ' exemplo tuo longe splendidissimo ea confirmas , quae nos de orationis perspicuitate hoe libello comprehendimus . Ergo, te duce atque auspice , quidquid ebulriant obscuritatis amatorei , contemnemus . Habeaηt sibi suam illam sermonis massatemi r figionem , ut vocant, per tenebras quaesitam ; Iactent vulgi iudicia , mirantis quae non intelligit. Ego in tenno tantum pono , ut vel errare tecum malim , quam
eum Vis sapere . Nam error quoque ut verbis utar Quinctiliani lib. I. Insit. c. 6.9 magnos duces sequentibus honestus est. Vale.
156쪽
Epistola praemissa editioni primae. IT aηe vero putas me propositi oblitum, quod Isocrate a quaedam Logicus homo in Ovlgus em therim Nosti, opinor , uriam eandemque fuisse ad hocratis usque aetatem dicendi ac disputandi quas oscinam: ut propterea nemini mirum videri debeat , si quae duo , non natura , neque ratione , sed temporibus di- fracta sunt, interdum consciantur , is in pristinum locum redeunt. At illa malebas , quae tibisuperior bus annis si am moverunt , Inexplicabilia Si teissa delectant , jam plane noster es . CaTe enim credas , quippiam mihi esse iucundius , quam quod ingenium aeuit , ad victoriae laudem per huyusmodi pugnas tam innocuas accendit. Sunt tamen , quibus haec ipsa parum arrideant , fato litterarum immutabili , ut nihil fit a reprehensione tutum; fere autem reprehendant , qui minus valent. Sive igitur tibi gratum facimus , Me aliis quibusdam ingratum , placet nunc Electram proferre; quod genus argumenti in Patavina Academia sub ipsum hu us anni litterarii initium a nobis expolitum fuit . aut titulum modo segent , putabunt me rursus , ut Naeviano verbo utar , hetoricare. suotus enim quisque didicit, aut etiam fando audivit , Electram ad Logicos pertitere e Sed
alii , ut cuique lubet. Hoc quidquid est, ruacavssa
157쪽
i edo, tibique dicatum volo, veteri amico, de me sudisque meis praeclare merito . Vulgo iam tenet, ut litterariae exercitationes aedibus superbissimis inferan rur ad cultum is observantiam tarditatis. Nostra haec zotheculam quaerit; ubi fit, qui ingenio doctrina Ualeat; qui graeee Latineque sciat: qui ea quae sunt, ab iis quae videntur , ratione judicis disiuuat. Vides igitur, cur ad re veniat praefanti natura is sapientia virum , in tuto latentem, cui nec dare ver-ha ausim, nec iamnino possim. Fac benevole excipias, O bae veluti conciliatrice in gratiam cum Logico redeas . Vale
158쪽
Epistola praemissa editioni primae.
N quam fere bu us Urbis Praefecti, aut Praeto
res provincia decedunt, quin Poetas commoveant , non tam pro merito, ut soles genus hoc , quam pro more , sua quaedam canentes . uuod quidem ita Uulgare ac protritum consuetudine est, ut jam chartulae istiusmodi non ad legendum , sed ad tabernas ornandas insitutae videantur. Ego tuarum virtutum, SE UATOR AMPLISSIME, admiratione imbutus, i, a Poeticis sudiis tam alienus, quam esse Logici solent , cogitare coepi , num ratione aliqua graviore diem hunc , qui te inter populi plausus acclamariones patriae reddit, litteris mandarepulam, ivnostra erga te fudia ad aeternitatis memoriam propagare . Si probas , inveni , Aero es duas , quarum alteram hoc anno , alteram superiore in magna publici Gomnosii luce recitavi , hoc ipso die exire dolo , tuoque nomine
inscribi ; ut qui nostra legent , simul illud habeant, nos de NUCOLM TRONI EQUITI Olertia, conmlio , integritate , ceterisque dotibus , quibus regendi prudentia continetur , Here non potuisse. Nullus est in hac Civitate Ordo , cui plurimum operae studiique non impenderis : sed nostrum bane in primis singulari quadam benevolentia eomplexus es, beneficiis ornasti , labore is industria adversus ingruentia communia
159쪽
si. Sensere litterae ae disciplinae insederivari,
contulerant; c ullum unquam imperium libentius tulerunt, quam tuum, quia ex ipsarum
praeceptis temperatum. viro sapienti non est difficiis praeesse illis , apud quos ratio is consilium valet : ibi vero te , quantus esses , plane ostendisti, eum stoliditate , cum ebrietate , cum inopia is desperatione rerum tactandum fuit. Infimam populi partem dico , cui tu a summo mane patere aditum voluisti , non ad tribunal modo , sed in cubiculum, is sive impudenter peteret , Me importune urgeret, HVe etiam audacter is clamose quereretur , tamen semper ineredibili moderatione animi , patientia tulisti , non tam vultu Prodis , quam Tultu legis , quae numquam irascitur . Illud vero permirum , cum dies solidos buri dicundo is
componendis litibus dares , quomodo reliqua Principatus munia obire potueris; atque ita sane obire, ut nullum cum omitteres, in singulis tamen unice versari viderere . uuaenam es ditionis PataVinae pars,
qVi ordo, quae sodalitas , quod collegium , cuius non solum , vires , conditiones ab ipsa origine cognoscere vorueris , iis, in tabulas referre , non casu, sed ar te regeretur e Si tamdiu apud nos cum imperio fuisses , quamdiu nobis erat in votis , is rerum nostra rum consiturio poscebat , iam nullus , opinor , pater familias tam bene domum suam nosset, quam tu ur bem hanc , cives , argum , provinciam totam . Sed perge quo fata vocant , , rej. ratiopo xlat: quandoquidem pro bac temporum felicitate Vir Virum ex
eistit ; nihilque tu tam grande caepia i , quod non per Leere possit is , qui tibis ficitur. Ego extare monumentum volui , quo is tibi , ob ea, qu fecisti , traiulater: ω illi certa ratione quae jucturus est, praenunciarem.
160쪽
Epistola praemissa editioni primae. N quam sane , Viri amplissimi, tantulae huic
Dissertationi auspicia vora quaerere ausus essem, nisi aliquid afferret dignum vobis. Scilicet consilium affert Logieae disciplinae eum Metaph ca coniungendae r quod cum ad scholae frequentiam bi celshritatem plurimum confert, tum etiam no ris adolescentibus ad absolutam . quandam institutionem opportunissimum est. Cum enim ante hoc tempus ad Metaph ea fudia nullis Gymnasii legibus tenerentur, a Dialecticis ad Physica convolabant, subinde vero alii alio, nihil Metaph eae voeabulo inesse putantes , nisi scholasteas Thomisarum is Scotisarum contentiones. Ipsa quoque Lutea habet cur sibi gratuletur, quos disputationes suas tenues atque exiles , ductis ex hoc fonte opibus , ornare possit , ἐν ad publicam loci ma- estatem conformare. Quod isto de suo tradit, nibus teneatur , vix ossibus haeret: si dilatare id velit , quasique convestire , unde potius, quam ex Metaph cu , quae rerum Logicarum rationes is caussas continet, sumere debet e Recte etiam mecum agitur
quid enim dismutem ρὼ qui ad Historiam Gymnasii
burius seribendam ex Logicis maeandris evocatus, via deor mihi quodammodo post longam peregrinationem domum redire . Olim sane optandum erat , ut perpetuo