장음표시 사용
41쪽
o frui Aust Enius DO. 3. igitur Imperii nonnihil: facere non , inquit d. I. as. ea quae magis Imperii sunt quam jurisinionis. Ergo possiant exequi quae tam unius causiae sunt quam alterius. Melior est ea con-wquutio quam probatio ista Merilliana , non opus esse Imperio
Magistratibus Municipalibus ad exercendam mam Iurisdiuti nem, utpote inquit Merillius 3 qui facere non possint ea quae sint Imperii: Vide quid dicas Merilli: Non hoc ait Iex as. sed non posse quae magis Imperii sunt facere, ciam sint proculdubio qua laam , quae magis Imperii sint, quamJurisdictionis, I. 4. D. MIurisdictione. Deinde Iurisdietio data est Magistratibus Muni cipalibus ; igitur & iisdem ipsis ea concessa, sine quibus Iurisdictio explicari non potest , I. a. D. de ris. Denique sine modica coercitione nullam esse Iurisdictionem Paulus ait, Lute. D. de me. eius cui Anandata est sae Nec dicat Merillius, hoc nihilaruid esse, quam nullius esse momenti. Hoc enim salva omnium pace, nihil est dicere, quia & hoc eodem recidit. Deinde quoufactionem habet, sive ab uno sive a pluribus fiat, si nullum dicatur recte convertas nullius esse momenti, ut est testamentum,
mandatum , emtio , fideiussio , pactio ; Ita & jvilicia, quae S fi ri dicuntur & nulla esse, Orat.pro Guentio, S alibi, R ipse actus exercendae Iurisdictionis , pro nullo haberi recte dicitur, & sententia multa , I. I. D. quod μνque iuris , stipulatio recte quoque nullius momenti esse dicetur, cuὐ rite secta non est , cum nihil actum. At nemo belle ac Latine dixerit Iurisdictionem nullam,sgnificare nullius momenti. Non fit enim Jurisdietio, sed esse vel non esse dicitur, I. I. G a. D. de dictis. Nec me dissuad hit Papa in cap. a 3- extra , de O . Upores. Idae magis enim ille quid vere quam quid recte dicatur, attendit: Non est arbiter aequus latinitatis, sed veritatis: sed nec ibi interpretatur Jurisconsulti verba. Ergo nullam esse Iurisdictionem sine Imperio , id significat, nullam esse jurisdictionem quae non habeat conjunctum Imperium . Itaque cum habeant Magistratus Municipales Jurisdidi nem sequitur eos& Imperium habere. Et vero possunt Magistratus Municipales aliqua decernere, ruta sumtum ad funus, Lsquis Ia. I. uD.D. de Ae liosis. Possunt legationem iniungere , LI3. I. idem Labeo s. D. de Intiar. qua in re quis Wihi negat Imperium aliquod versarii I. Mianus αI 4. D. de Vost. Possunt legitimos actus explicare, Zapud Co . de vindicta i-berta
42쪽
DE VARIANT. Cui ΛoI INTERPR. Diss. 3. a 3bert. qnod ita truelligunt quidam, non tantum si eis Lege Mun cipii hoc datum sit, Ied ita si non iit ademtum , I. as. D. ad M. nicipat. Quin quod & saevire in servitia eis licet, si quem sorte
strvum invenerint ita petulantem ut honorem & ornamenta adtentaret, L. item apud I r. I. unde quaerit 39. D. de Injuriis, qua te de caussi, Concilio Eliheritano cautum fuerat, Magistratum anno quo ageret Duumviratum , abstinere ab Ecclesia. Can. 36. ConeiL. Hiberi Scilicet haec omnia , Potestatis ac Imperii rationem & vim aliquam habent, quae tamen adeo sent infra ea quae majores sibi vindicant Magistratus, ut prae iis, nul-Ιa dicantur. Atque hoc sensu Paulus separat Magistratus Muni,cipales ab iis, qui Imperium,potestatemque habent, Iib. s. Sent. tu. s. deuectvisentent. Itaqtioque Ulpianus, minores Magistratus sine Imperio & potestate esse dicit, D. de Iniuriis. stilicet respectu majorum Magistratuum. Et Cujacius noster, cum ait in utraque expositione Legis I. D. deIuri . Magistrat
Municipalas Imperium non habere, citata d. I. as. D. ad Munia clauL. in comparando loquutus est, ut sequentia eodem Ioco ostendunt. Denique quod Tullius I. are. in V errem , ωρ. I 3. dixit AEdilem paullo amplius quam privatum esse , hoc dixit ad Consillis comparationem. Gat, inquit, tum GHμIHortensurcum Ammo Imperio G potesate, ego autem AEAEIis, id est,pau oamplius qGam pridiatus. Non dixi, c quod dixit Meri Ilius muIctae dimonem, ex Lege Municipii habere Magistratus Municipales, quod tentat probare nec quicquam ex L uis. D. de Deeret. ab. oro, fac. Hi ea rα numirum majoris momenti, id est magis Imperii quam iurisdicti nis, adeoque sella Magistratibus permissa, id est Urbanis, &Provincialibus. Ita enim exaudienda est Iex Anud fraus I 3 I. in
. D. de vera. g. Magistratus se or ει Praesdes prooinciarum
posse maM- dicere, mandatirpra missam es. Quis adeo novus &ut ita dicam hornotinus, ut ignoret Magistratus si cum Potestatibus , id est Provinciarum Praesidibus coniungantur urbanos significare t PopuIi Romani Magistratus , L. D. de Eo quod me-σur cos , Ge. I. i . D. de Interrog. acn omnes tenent Sumtonii locum in Gaudio , eap. 23. Juri ietionem de eis missir uotoni, G tantum in urbe deIegaristitam is gistratibus, in perpetuum atque etiam per Provincias Potesatitar deman*vir.
43쪽
Et canem I. I.Cod modo mulctar. stat dur modus intra quem Iudices mulictas dicant, tam Spectabiles, quam Illustres r Municipalibus nullus praestituitur: unde sequitur vel infinitam eos licentiam habuisse mulctae dicendae, quod absurdum est , vel nullam, quod verissimum, Itaque quod Iex acini M. D. Jud.
ait Jur inuictae dicendae, datum esse his quibus pubrice judietum
datum es. Plane reserendum est ad Majores Magistratus, &omnino conjungendum cum D. in I. aBud raus I 3 I.ubi ait, item mulctam is dicere potes, cui iudicatio data es. quae Verba interpretationem sumunt ex his quae sequuntur , Magi ratusfolos G Prae des Provinciarum posse mulctam dicere. Atque ex iis constare potest, quod dicitur, in I. 4. D. δε ri .ω La6.Disd MunicipaL Magistratus Municipales non hab re ea quae sunt magis Imperii quam Jurisdictionis , comparative omnino dici, quidquid Merillius scribat in m4. sequenti, ubi
pauca nobis ac notanda supererunt,
An In mixto Imperio quaedam sint magis Imperii quam iurisdictionis i & an verbum Magis) in I. 4.D.dejuri dictione, Positive vel comparative sumi dcbeat AGamus primo de quaestione proposita, simul & de sententia dictae legis 4. I um demum cie variatione Cuiaciana. ubere eaPeri Praetoria sipolatione , Gin possessionem mittere , Imperii metis es qtiam Jurisdictionis. Quaestionis est an illud , magis, , id est positive , an potius συγκριτικως sive comparative accipa debeat ῖ Ponitur positive, cum de aliquo dicitur non in comparando, . in separando ut id sere valeat quod verbum , Potius, veluti cum dicimus virtutem magis sectandam esse, quam vitia . Comparative vero accipitur, cum plus tribuit uni rei quam alii, significat tamen rem utramque, de qua sermo est, qualitatem eandem habere, sed non eodem Fadu, ut cum dicimus mel magis esse dulce quam uvas. Mel Gulce est, & uvae dulces, seci mel magis dulce, quihus exemplis utitur Diogenes in Drrhone. Quamquam Τullius Lb. 3. de Finibure . Io. Drael descissimum esse vicat, suo proprio
44쪽
onere saporis, non comparatione cum aliis dulce esse sentiri. Alio exempIo utar, ut si dicam mage doctum atque in nomicis sapientem Merillium , quam ceteros huius saeculi Antecellares; icientiam utique non aetraham ceteris, sed prae illis Merillium Laciam eminentem , & si patiatur ut Euria pius Porphyrionem inter Sophistas; vel denique si de una eademque re vel condimento quod plures habeat sapores dicam salsum magis aliquid esse quam acidum , utrumque dicam ; sed alterum magis. Idem si dixero Gathostedum juris interpretem, sagacem & laboriosum, magis tamen laboriosiim. Marcus Τullius ad consecutionem restri hanc speciem disceptationis, cum dicit aliam simplicem esse, aliam ex comparatione, de Ora-
Affirmo autem omni asseveratione, vocabulum magis, in Z.4.D.dejur ict. comparative poni. Et primum id concedo i Bens cuilibet,conjungi posse commodissime dictam I. 4. cum I. a QImo & partem ejus esse et Annuam etiamnum siquis velit, Tribonianum ex altera alteram concinnasse , quod ei
usu Venit saepe saepius r Denique & illud dabo libenter quod expetit Merillius, de Magistratibus Municipalibus ambas illas accipiendas esse leges. Sed quid tum Z Nimirum non ideo minus hunc eliciam sensum ex iisdem legibus Magistratum Municipa- Iem , cum dicitur non posse jubere caveri Praetoria stipulatione, aut in possessionem mittere, non posse in integrum restituere, aliaque ejusinodi quae sunt Iurisdictionis & Imperii, non minus, inquam, efficiam esse haec omnia magis Imperii, Dam Iurisdietionis ,& quidem in comparandor Scilicet his leginus probatur plus habere Majores , quam Minores Magistratus ἰ habent enim hi, quae fiant & iurisdictionis & Imperii, sed Imperii tantum habent, quantum sitis est ad fovendam jurisdictionem suam , quae Plane , ut dictum est , sine aliqua parte & aliquo usii Imperii explicari non potest . At illi longe plus habent, qui pa res omnes Mixti Imperii habent. Haec simi omnium communia rens disteptatio, judiciorum constitutio , ct sententiae dictio. In his explicandis, omnium jurisdictio imperio valet suo, & per Imperium vim sitam exerit. Majorum propria simi, jubere caveri Praetoria stipulatione puta damni insecti nomine, mittere in possessionem, jubere possideri hona, restituere in integrum,
45쪽
aε os Ius Au RELIus Din. 4.ZL4. D. Iuris dIa6.D.ad Municip. Bonorum possessionem da re , judices litigantibus dare, LI.U I. Imperium 3. D.de IurisPLissione .Iurisdicitionem suam defendere poenali judicio, L. unie.DAouis jus direnti non obtemp. & similia.sed ex his quaedam quibus. dam concessa sunt moribus, quibusdam lege vel Sena tusconsit ilo,' ut ius dandi iudices , quod urbanis Magistratibus concessum est more majorum propter vim Imperii sui, Proconsuli autem& eius legato concessum est lege, I. cum Praetor Ia. I. I. D. de duae ut cum verum est in urbanis Magistratibus , hoc ius
magis esse Imperii , quam iurisdictionis , id verissimum sit in
Praesidibus Provinciarum. Gloris dationem his non annum ramus et licet enim ossicio jus dicentis , quod generalissimum est , contineatur, α I. I. D. de Iuris. quia tamen iurisdicti ni & civilium causarum disceptationi mixta non est , magis est ut neque ad jurisdictionem, neque ad Imperium pertinere dicatur, LMuto 6. I. a. D. de te . multoque minus adjung mus exercitionem publicorum judiciorum, quam nemo jure Magistratus habet, LI.in priDtae os .ejur eui mandata e juri . Has eminentiores partes Imperii mixti, minoribus, id eu , Municipalibus Magistratibus , denegamus : humiliores ceteras adeoque communes illas non invidemus . In majoribus major est potestas, in minoribus minor, & igitur aliqua , non plane nulla: Quod vel fasces ostendunt, & inde Potestas fasi tum, in I. Duumvirum 3 3. Cod de Decur. DuumPirum, inquit, impune, non creat exeo I repotesatem fascium, extra metas territorii propriae Civitatis. Sed non tantum comparatio quam essicit verbum illud magis locum habet inter Magistratus Majores & Minores, verum etiam intelligitur in ipsis sistis per sese Majoribus Magistratibus, ut sciamus eos tala Imperium habere, quod licet cum iurisdictione conjunctum sit, emineat tamen in quibusdam & eluceat magis quam in aliis. Quod ut innotescat, stiendum est mixtum Imperium, prout intellectu percipitur, ad fines ut ita dicam accedere Imperii meri ; habet idem nomen, Immitum enim dicitur, & potestas, .Potestatis a I s. D. de Ver gnis . quae potestas & a regibus manavit , 1a.I. I A. D e Orig. fur. Sed & ordine amne & proximum illi
est, ut spherae superiori stabactum ei coelum. Merum Imperium est potestas censurae publicae exercendae, stledia a cognitione civilium ae forensium causarum, lege concessa I Mixtum est
46쪽
DE VARIANT. Cin Acir INTERPR. Dis'. q.
potestas civilium negotiorum, causarum , & actionum moderandarum, finienda rumve, jure M agistratus competens, vel lege concessa. Illud coercitionum graviorum partes omnes complectitur, ideoque nonnunquam summum dicitur, & summum jus, deinde Regibus I 6.DAe Orig. Iur. το κρατος οῦκ Τατον. Hoc autem, minorum tantum coercstionum species & partes habet et Verbera, vincula, carceres , stodiam publicam, mulctam', pignoris capionem ,& si quae sint aliae . Ut igitur in e dem Magistratu qui Meri Imperii partes habet complures , alias aliis majores agnoscimus, ita in Magistratu qui mixti Imperii species omnes sibi vindicat, alias prae aliis eminere fatendum est, quatenus scilicet propius ad merum accedunt Imperium. ut e ce, cum in extraordinariis judiciis cognoscit Praetor & iudicat,
haec facit pro imperio & iuriscli Stione sua , & cum dat, dicit, &addicit, pro Imperio aeque suo hoc facit r at quis non videt magis elucere vim Imperii ejus cum dat bonorum possessionem,cumdat judices, & cum addicit bona Z cum his actibus, legis potest tem propius imitetur Item cum jubet in carcerem duci, cum extra ordinem aliquem plectit, & modicam ita Ercitionem exercet , ut La.D.M Injus Doe. G I. 8.I.a. D. de Re ei sis. cum ausseri rem possetari victo judicio in rem, idque manu militari, Lqui resiluere 68.D.de Rei vindie. cum corpus retinet & mul fiam dicit, L. f. in n. D.ad LJuliam Heul. quis neget haec omnia , proxime ad metas Imperii meri accederer quod adeo verum est ut Graeci in L I. 4. D. dejuri . Imperium interpretentur c nimis licentera τιμιοριτικῆν-s ἄκρατον , ut & Accursius in M. a.D.de in jus Poe. Itaque verum est, cum dicitur iubere caveri Praetoria stipulatione , & in possessionem mittere, magis esse
Imperii quam Iurisii idtionis r illud , Magis, comparative poni:& vero verius est in Imperio mixto, quaedam esse magis Imperii, quam iurisdictionis. Quod autem Merillius obiicit in contrarium , ita leve est, ut sela negatione dimari possit. Quaecumque , inquit, sunt Ιmperii mixti, sunt aeque Imperii, jurisdiimonis. Negatur aeque
esse. Et sane in compositis, non est aequilibrii tanta ratio, tamque certa ac necessaria, ut alterum ex his quae miscentur, plerumque non exubereti Ditisque supra probavimus in multis quae
sunt utriusque causae , id est, Imperii di jurisdictionis, praeva-d a tere
47쪽
lare & praecellere Vim Imperii. Aliam non probationem , sed conjecturam habet Merilitas , ut magis, positive sumatur, in d. I. 4. D. deIuri . c quod non actouaestionem a se propositam, sed tantum ad interpretationem a gis pertinet conteintra est ex inscriptione d 4. D. deIuri . G Iegu I. G 4. D.de Damno infecto. quae siant ex ulpiani lib. I ad Edimam juncta La6.1 .ad Mani p. quae Pauli est,etiam ib. r. ad Edictum. ubi quaestum vult Merillius an Magistratus Municipales possent exigere cautionem damni insecti nomine, & Us. planum respondisse , id magis esse Imperii quam jurisdictionis , id est, magis pertinere ad Praesides , quam ad Magistratus Municipales f ut Imperii verbo, prout interpretatur Merillius denotentur Praesides, qui mixtum Imperium habent: jurisilictionis vel bo, Magistratus Municipales qui nudam c ut ille vult γIurisdietionem habent: quae fluxa admodum conjectura est, &plane falis apud eos, qui simplicem nullam iurisdictionem agno-stunt. Etsi enim concedant, libro I. ad Edictum tractatum esse an Magistratus Municipales potuerint exigere cautionem damni insecti; Qtud vetat opinari Ulpianum diserte & plane ita res disse non possc : data e vestigio ratione , quia ea quae magis Imperii quam Juristitistionis int, non possint magistratus illi facere Quo posito; quid efficit conjectura Merilliana pNunc quod attinet ad Cujacium , qui dicitur in secunda expositione Tituli dessuri ictione, docere magis in supra dictis LGlibus accipi in comparando et cum in prima ejusdem tituli expositione , docuisset positive fit mi debere. Dicam quod res est, ne- ue in prima illa expositione Cujacium aliter quam in secunda ocujsse r Quod integra ejusdem Culaeti oratio perVincet. Huic, inquit inente tiae nihiI obsat sex 4. Boe tit. quae uis jubere ea vo
48쪽
An Magistratus in Iurisdimone voluntaria, possit se subjice re alii magistratui aequalis vel inferioris potestatis. Τextus Iegis I . D. de Juri . U receptam, eoque jure utimur, uisi quis major, veI aequaΓs. sficiar se Iurisdictioni alterius , possit et , S GPerllui eum jus icio
Duplex est Iurisclimo, voluntaria & contentiosa et voluntaria est auctoritas qnam interponit Magistratus, in exequendis ilemni bin legis actionibus, veluti Manumissionibus & Ad Ptionibus quae inter volentes fiunt, La. G 3.D.de O . Procons. Lin adoptionibus s- D. de Ad t. Contentiose vero, est potestas finiendi controversias litigatorum, eosque cogendi ac compellendi etiam invitos, Lintersipuuntem 8 34. I.D e RobIIquidum a Io
In contentio a inrisdictione, receptum est ut se major Magistratus sit iciat se Iurisis ictioni minoris, puta Consul aut Haesectus urbi, Praetoris jurisdietioni: aut aequalis , aequalis: puta Praeim alter, alterius Praetoris jurisiictioni sponte se supponat,
possit ei, & adversiis eum jus dici, AELi 4.D Uurifae dixi si si V te se ibiiciat, enim vero si detrectet Imperium ' qui cogetur a minori maior, vel par a pari Z L LID a quo empestPum 4-D.ad Sc Trebia . At quaestionis est, an in iurisiliatione voluntaria, par paris, Vel major minoris Imperio se sebiiceret possit, puta ut Consul MI Praetor apud Praetorem , ferrem filiumve situm manumittati Ait Merillius posse. Ego contra , non posse ; ri ita Cujacium sensisse in Observationibus, Bb. . cap. I p. nec aliter unquam. Pr hatur negativa sententia , LI4.D e ManumissApud eum inquit Paulus ) eui par perium es manumittere non possumus: Ses Praetor apud Confiatim mannmittere potest. Probatur item L. I 8S.I.D.de Manumesis vindicta. u coue ami suis Praetor manumittCre non potest. Merillius Cujacium existimat aut fingit se existimare, in pri
49쪽
apud alium Magistratum parem minoremve, legis adtiones ex ercere : Sed quid Cujacio cum postumis illis operibus quas nec dictavit, nec recognovit ut te Merilli Epistola iam nostra pra monuit Z Quid si nec in postumis, nec ipsissimo quem objicis loco , aliud censilit Z Scio equidem non aliud sensisse ad Papinianum Iibro I. hoc est ad I. r. D.de O .ejus cui mand. es juris. Nec aliud ad LI.tit.63. Coaede temporibus G reparationibus appetunquam interpretatus est, Iib. 8.ouaes.Pupiniani. ubi Bodinum tale quid sibi adscribentem refellebat hisce verbis, ut nou mirersim geniosus iue mihi adscribat, me in Lapud eum I 4. D. de Mommisi. ne negatione ita legere, Apud eum eui par es Imperium manumittere possumus. Quod neque manus expresit neque animus cogitavit unquam . Non aliter te hodie Merilli, si viveret, profecto Magister exciperet. Restat ut locum illum praelectionis ad Titulum de Iuris expendamus, quem si libraverit ipse non iniquis ponderibus Merillius, agnoscet haud ita sibi ad propinandam nobis variationem inservire . In priore enim illa expositione legis I 4. D. de brevi facta ejus enarratione, duo Cuiacius praestat in tractanda quaestione de voluntaria iurisdiictione, dum Accur- lsi primum opinionem refert rejicitque, prohata leetione Florem ltina, quae negationem habet: Rectius cinquit Horentinis addi- .
tur negatio, quod confirmat Lex Apud 14. D. de Manumisi. sed lPraetor manumittere potes apud Cousulem, nam Consul maius
Imperium habet. Igitur recte Praetorem manumittere apud confusem, apud Coueram non recte. Quibus verbis suam satis aperte Cujacius opinionem decIaravit . Deinde quorumdam aliorum didium excutit, & improbat non disserentiam quidem ab iis al- lIatam, sed rationem tantum difstrentiae cur litigare aequalis lMagistratus apud aequalem , manumittere vero non possit, quae '' iratio erat, quod litigare Magistratus per procuratorem Possit,
manumittere vero per procuratorem non possit, ne imminuatur
inquiebano Majestas majoris Magistratus si ipse adeat minoronar
Ad haec Cuiacius ς Nune dico, s quis major sua sponte adeat
minorem Magi situm manumittendi causa, non magis i faciet injuriam quams Iulet per e, Hoc vero non prohibesur facere, ergo nee iuud injuriae unus metu. Quis non videt probatam omnino a Cujacio disterentiam quam ipsae leges statuunt per se: Disit iroo by GOrale
50쪽
DE VA IANT. Cud Acir INTERPR. ω. s. 3IAt improbari rationem illam, ne imminuatur dignitas majoris Magistratus minorem adeuntis Improbari inquam , quod dum ei permittitur adire ut per se litiget, non minus hac aditione inbminutum eat dignitatem suam , quam si ob aliam causam adeat.
Iam quod vulgo Iegitur apud eundem Cujacium, igitur in maj rem veI aequaIem Magyiratum, nullam esse Iurisdictionem eo tentiosam via votantariam , nisi se ei subjiciat. Nemo dodius atque erga Cujacium aequus, non emendabit & leget ita , igitur iv majstrem Du se alem Magis tum, nullam esse Iuri icti nem contentiosam Dei DoLuntariam, ns se ei obiiciat. Nemo doctus atque erga Cujacium aequus, nim emendabit & leget ita,
igitur in majorem diu aequaIem Magisrarum nauam essejuri Actionem tantariam , o nee eontenti am nisi se ei iubjiciat.
Quo facto neque ipse locus nec quisluam alius constant immae Cuiscianae doctrinae offendet. Nondum satisi videndum etiamnum est quibus momentis fretus Merillius putet in jurim ictione voluntaria , Magistratum superiorem vel aequalem aequali vel inseriori se subjicere posse.
Ll, inquit inuadent verba legis I 4. D. deIuris. ut ei po t G adversus eum jur dici, Ei, inquit, jus dicitur, puta in iurisdietione voluntaria. In eum, in jurisdictione contentiosa. iasi vero& in jurisdictione contentiosa non dicatur jus ei qui Vel condemnatur inst alii, vel cui alius condemnatur λ Qui juris
ctioni praee , neque sibi jus dicere debet, neque uxori DeI Iib ris suis , neque Iibertis Ues ceteris quos secum habet. quae verba Iegis io. D. de uri . quod & ipse assumis Merilli,
e . Io infra, ubi ais filium patri posse jus dicere, eumque cogeremspectam adire haereditatem ex LI3. Di M. D. m. Treb. &lignoscis eam, L I o.D. dessuris. esse de contentiosa jurim. Et ita plane est , haec verba H G ad Uus eum, denotare tum actorem & reum , tum eum secundum quem & contra quem judic tur : ut sit & ea Iex I . de jurisdictione contentiosa . Ita cum dicitur Praescinam urbi adiri posse ab Argentariis vel adversus eos, in I. a. D.de OFPraefurbi id est , sive vocent, sive vocentur. Hoc mire exprimitur in fragmento Mandati D. Hadriani, quo veta-hat Praesides, anno suae potestatis, vel suas vel minorum sit rum causas in judicium sive aetendo sive defendendo deducerer Post annum vero, ut tam ipsis contra debitores suos , quam de