De Plavti senariorvm iambicorvm compositione artificiosiore [microform], dissertatio...qvam..

발행: 1910년

분량: 64페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

Vagant matronae percitatae insania. 'Quod si procedit, neque te neque quemquam arbitror Accii 312 'Τuae paeniturum laudis, quam ut serves vide.

Mavortes armis duo congresso crederes.

quid si ex Graecia omni illius par nemo reperiri potest 2

Quemcumque institeram minimum aut praecisum iugum. Flucti cruoris volverentur Mysii. Postquam in eis, quae usque adhuc tractavi, prolectus a graecis tragicis poetis, qui plus minus et trimetros summa cura conficiebant et solutiones quam plurimunt vitabant, ad comicos graecos processi, qui multo neglegentiores erant, et ad tragicos Romanos,

qui Graecos imitabantur, tandem ad Plautum ipsum venimus, qui praebet, ut iam supra dixi p. 2 hanc fere in solutionibus admittendi rationem 1 3, 337. Quae mira est, si consideramus etiam

trimetrorum tragicorum tertiam fere partem omnibus solutionibus carere. Itaque Plautus vix disseri a tragicis Graeci autem poetae comici certe neglegentiores luerunt in versibus componendis quam Graeci tragici atque Sermo comoediae minus seVerus est quam tragoediae Sed quaestio est, ut iam supra commemoravi, num X tragicorum fragmentis, quae plerumque perpaucos vel unum Solum versum praebent, veram rationem cognoscere possimus. Porro disserentia ne

inter Aristophanis et Euripidis quidem trimetros iambicos, praesertim si huius recentiores fabula respicimus, permagna est. Atque Romani et tragici et comici poetae cognoverunt Graecorum trimetro comicos. His de causis mirari non possumus, quod ratio versuum, qui vitant solutiones, pro eis, qui hanc vel illam praebent, fere eadem est et apud tragicos et apud comicos Oeta RomanOS. Qua via in quaestione tractanda progrediamur, iam ex Senariis

tragicorum Romanorum elucet. rimum versus attuli, quibus deus aliquis vel dea invocatur sive ad precandum sive ad iurandum. Tum Versus, quibus inest luctus Vel gaudium vel stupor i. e. allectus animi, diligentiorem structuram praebere vidimus. Sequuntur VerSuS, quorum causa compositionis artificiosioris figura rhetorica est. Omnes

hi versus etiam in tragoedia adhiberi poterant, quoniam solutionem metri vitant. Atque ut opinor consulto hoc studio lormati sunt, ut illud te num tragicum dicendi etiam structuru X-

cf. . idegren l. l. p. V: Cum enim familiarem sermonem imitari atque effingere deberent comici, ea erat numerorum levitas et quasi neglegentia adhibenda, ut artis dissimulatione solutae tere orationis dispares numeros deprehendere sibi viderentur audientes, et tamen mox se decentos

animadverterent .

primeretur. - Porro nemo erit qui neget lieri non potuisse, ut VerSus, quos tum exscripsi, permultas solutiones praeberent. Nam ut Xemplo utar, versus, quibus quis vituperat vel iussum facit, animos audientium non tam graviter commovent, si permulti pedes soluti sunt, quam si omnes constant meris ex iambis vel spondeis. Eodem modo ceteri omnes versus diligentissime expoliti sunt a poeta, ut sive histrionum sive spectatorum aures Vehementissime arrigerentur. Sed ut iam exempla docent, quae usque adhuc attuli, reperiuntur

Versus, qui compluribus locis tractari potuerint Pacuvii v. 29 et in numero eorum duxi, qui ad deos directi sunt et qui figuram rhetoricam continent. Id quod mirari non debet. Sed plerumque non omnibus locis eos exscribam, delegabo Solum ad priorem paginam. Postquam hoc modo viam quaestionis meae significavi, ad senarios Plautinos ipsos, quos me perquisiturum esse pollicitus Sum, progrediamur atque exaedificemus id opus, quod instituimus. Sequar in tractatione mea editionem Georgii Goetet et riderici Schoet in versibus et numerandis et legendis. Si quando aberrabo ab illa, diserte planeque dicam.

22쪽

Prima pars.

De versibus, qui ad augendum traneum dicendi genus malore diligentia eonformati sunt.

caput l.

De versibus, in quibus de Meuntur. Bacch. 1731. De invocatione deorum.

Chrysalus ab Apolline precatur:

Veneroque te, Ne Nicobulum me sinas nostrii senem ritus convenire quam sodalem viderim

Mnesilochi istoclerum, quem l ad epistulam h Mnesilochus misit super amica Bacchide. Sunt igitur si verba veneroque te neglegimus quoniam im cationem praeparant, omnes versus diligentissime contorinati, Ruinetiam structuram Graecorum imitantur. Apollo, quaeso te, ut de pacem propitius, Merc. 678 Salutem et sanitatem nostrae familiae, Meoque ut parcas gnato parce propitius. v. 680 corruptus es Sed si codices sequimur, versum levem habemus. Atque indissolutus sit correctura Rilachelii, quae est haec: Meoque ut parcas gnato ut mihi sospes luat. Porro L: Utinam me divi adaxint ad suspendium Aul. 50 ' Potius quidem quam hoc pacto apud te Serviam. Apollo, quaeso, Subveni mi atque adiuva: AM 394 contige sagittis lures thensaurarios: Quoi l in re tali iam subvenisti antidhac. Deos deasque veneror qui hanc urbem colunt, Poen. 950 Ut quod de mea re huc veni rite venerim

v. 396 corruptus est. Sed omnes fere V dd. ut J.L. Ussing, Fr. Riuchi, F. Leo versum eo modo emendant, ut indissolutus sit. Assentiri non possum Ussingio qui si adiunxit, quoniam hiatum retinere possumus cl. Th. Blat:.Dermiat hei Plautus ' p. 312 sqq. et Archi l. lat. Lothographie XV p. M .

'Measque hic ut gnatas et mei fratris lilium Reperire me siritis dei. Ostram fidem. Deosque immortales quaeso, dum vivas, uti Rud 499 Omnes tui similes hospites habeas tibi. At ego deos quaeso, ut quidquid in illo vidulost. Rud. 1256 Si aurum, si argentumst, omne id ut fiat cinis. Duo locos nunc alteram, quibus qui dis gratiam habent, quod bene rem aliquam gesserint. Sunt hi:

Dis hercle habeo gratiam: Cist. 624

Nam ni intellexes, numquam credo amitteres. et Quom bene re gesta salvos convortor domum, Neptuno grates habeo et tempestatibus: Simul Mercurio, qui me in mercimoniis v Iuvit lucrisque quadruplicavit rem meam.

Stich. 402. Cas. 609Merc. 710Merc. 7932. De imprecatione.

Praeter hos locos, quo modo tractavi, in tabuli Plautinis multi Versus Sunt quibus quis nomen deorum invocat, ut alii homini bonum vel malum impetret. Qui versus non ad deos ipsos directi sunt. Quorum nomen solum dicitur. Sed videamus, quo modo poeta versus eiusmodi composuerit, atque primum eos colligamus, qui exsecrationem continent. Quin hercle di te perdant postremo quidem. . . . ut B Omnes, Demipho, di perduint. At te, vicine, di deaeque perduint' cum tu i amica cumque amationibus.

Suspicione implevit me indignissume: concivit hostis domi l uxor acerrumast. Di me perdant, si bibi, Si bibere potui. At te Iuppiter Dique omnes perdant: oboluisti l alium . . .' Di te deaeque omnis faxint cum isto tramine.' ' Malum quod isti di deaeque omnes duinti Di to deaeque omnis funditus perdant, SeneX. Di illum infelicent omnes qui post hunc diem Leno ullam Veneri umquam immolari hostiam Quive ullum turis granum sacruficinerit. Mil. gl. 833Most. Suost. 464

Poen. 449 f. Biri: Dormiat ei lautus' p. 339. In v. 3 codices fusae non praebent. o. 40 sq. compti sunt, ut neglegi possint.' traditur homine', es Biri L l. p. 321.

23쪽

'Diespiter vos perduit. oen. 740 Suspendant omnes nunciam se haruspices, oen. 746 Quam ego illis posthac quod loquantur creduam: Qui in re divina iidum dicebant mihi Malum damnumque maxumum Ortendier: Is explicavi meam rem postilla lucro.

At te Ilippiter Pseud. 836

Dique omnes perdant cum condimentis tuis cumque tuis istis omnibus mendaciis. quibus omnibus ex versibus unus dissolutus est, plerique indissoluti. Qua de causa nemo erit qui neget lautum versus eiusmodi diligentissime elaborasse. Praetermisi eos locos, quibus XSecratio non totum Versum, sed partem minimam comprehendit. Consideremus nunc Versus bona a di precantes.

Di tibi dent quaequomque optes. Asin. 44 Namque ita me di ament ut Lycurgus mihi quidem Bacch. Ili Videtur posse hic ad nequitiam adducier. Ita di deaeque laxint. Capt. 172 Di te servassint mihi. Cas. 324 Deos volo bene vortere Curc. 658 Istam rem vobis. ego nobis omnibus:

Τ ut hodie adveniens cenam de Sororiam, Hic nuptialem cras dabit: promittimus.

'Quom hoc mihi optulisti tam lepidum spectaculum. hy Di deaeque vobis multa bona dent, quom mihi Poen. 667'Et bene praecipitis et bonam praedam datis. Di dent tibi omnes quae velis Poen. 1055 At te di deaeque, quantumst i Servassint quidem. seud 3T Di te mihi semper servent verum si potest, Pseud. 121

Pietatis caussa vel etiam matrem quoque.

Di duint Trin. 436 Tibi, Philto, quaequomque optes. Di tibi illum faxint lilium salvom tuom, Vid. 86 Qum mihi qui vivam copiam cinopi facis. Sed quin accedat faenus, id non postulo. Hi versus sunt dissoluti Aul. 496. Mil. gl. 570 Poen. 687 1325 sq. Trin. 576.

Videmus poetam non eodem studio usum esse in his versibus compenendis, qui bona precantur a dis, atque quos antea attuli, quamquam elegantia quaedam etiam in his cognosci potes Sed de hac minore cura admirari non possumus. Nam versus, qui Xsecrationem continent, graViore pondere recitandi sunt, quam quibus bona omina

insunt mi dicuntur saepissime, qua re amittunt aliquid ponderis ipsius. Illi autem semper gravissime incedunt.

3. De iureiurando.

Iuppiter cum in Amph. fabula iram Alcumenam uxoris mullo modo lenire potuerit, iure iurando utitur dicens haec verba: Mane, arbitratu tuo ius iurandum dabo, Amph. 931 Me meam pudicam esse uxorem arbitrarier. Id ego si fallo, tum te, summe Iuppiter, Quaeso Amphitruoni ut semper iratus sies. Tres versus sunt indissoluti unus est levis Consideremus porro Labracem in Rud fabula, cui Gripus dicit formulam. Sunt hi : Venus Cyrenensis, testem te testor mihi, Rud. 1338

Si vidulum illum, quem l ego in navi perdidi,

Cum auro atque argent salvom investigavero 'Isque in potestatem meam pervenerit:

ἡTum ego i huic Gripo i, inquit et me tangito. Tum ego i huic, Gripo dico, Venus, ut tu audias,

'Τalentum argenti magnum continuo dabo.

lit Si fraudassis, dic ut te in quaestu tuo

Venus eradicet caput atque aetatem tuam. v Tecum hoc habeto tamen, ubi iuraVeris. 'li Illaec advorsum siquid peccasso, VenuS, 'Veneror te ut omnes miseri lenones sient. Libanus dicit haec verba: Sicut tuom vis unicum gnatum tuae sin. 16h Superesse vitae sospitem et superstitem, Ita ted obtestor per senectutem tuam Perque illam quam tu metuis uxorem tuam:

Siquid me erga i hodie falsum dixeris,

Ut tibi superstes uxor aetatem siet Atque illa viva vivos ut pestem oppetas.

Qui versus sunt partim indissoluti 2 , partim leves ibi, nullus est dissolutus. Quid Num mirum est his tribus locis, quibus dei in-Vocantur testes, Omnes versus summa arte excultos esse Mihi quidem perspicuum esse videtur versus qui ius iurandum continent, grandi sono incedere. Neque alio modo lautus hanc sollemnitatem acrius significare potuit quam elegantissima forma versuum. Sedeolligamus similia Xempla. per omnis deos adiuro, ut, ni meum Bacch. III Gnatum tam amem atque ei lacta cupiam quae is velit, l. Biri: Dermiat ei Plautus p. 314. 3.

24쪽

Bacch. 892'Ut tua iam virgis latera lacerentur probe

Ferratusque in pistrino aetatem conteras.

Ita me Iuppiter Iuno Ceres Minerva Lato Spes Opis Virtus Venus

Castor Polluces Mars Mercurius Hercules Summanus Sol Salumus dique omnes ument, Ut ille cum illa neque cubat neque ambulat Neque ausculatur neque illud quod dici solet. Per deos atque homines ego te obtestor, Hegio. cap 727 Ne tu istunc hominem perduiS. Decide collum stanti, si falsum loquor Merc. 308 hVel ut scias me amare, cape cultrum ac Seca Digitum vel aurem vel tu assum vel labrum:

' Lysimache , auctor sum ut me amando enices. At ita me di deaeque omnis ament, Mil. gl. 50I' Nisi mihi supplicium virgarum de te datur Longum diutinumque a mane ad VeSperum: Quod meas confregisti imbricis et tegulas, Ibi dum condignam te sectaris simiam: Quodque inde inspectavisti meum apud me hospitem

Amplexam amicam quom Sculabatur Suam: 'Quodque concubinam erilem insimulare ausus es

Probri pudicam meque summi flagiti: Tum quod tractavisti hospitam ante aedis meas 'Nisi mihi supplicium stimuleum de te datur, Dedecoris pleniorem erum faciam tuom,

Quam magno vento plenumSt undatam mare.

Id ita esse ut credas, rem tibi auctorem dabo. Irin 107 Nam postquam hic eius rem confregit lilius

Videtque ipse ad paupertatem prostratum Sse Se 'Suamque filiam Ase adultam Virginem, Simul eius matrem suamque XOrem mortuam

h Quoniam hinc iturust ipsus in Seleuciam, Mihi commendavit virginem gnatam suam 'Ε rem suam omnem et illium corruptum lilium. 'Haec, si mi inimicus esset, credo haud crederet. 'Homo ego sum, homo tu's ita me amabit Ilippiter, Trin. 442 'Neque te derisum advenio neque dignum puto. Verum hoc quod dixi meus me oravit filius,

Ut tuam sororem poscerem morem Sibi.

Non aliter res se habet, si quis commemorat ius iurandum, quod antea datum est Duo exempla huius modi inveni in fabulis Plautinis, quae sunt haec:

Exiuravisti te mihi dixe per iocum. Amph. D. XI

Quidnam esse acturum hunc dicam vicinum meum. Fers. 400. Qui mihi iuratus sese hodie argentum dare P Quod si non oderit atque hic die praeterierit, Ego argentum, ille ius iurandum amiseriti Quibus ex versibus unus dissolutus est ceteri omnes sunt indissoluti Atque mea quidem sententia sufficiunt haec duo exempla. Antequam relinquo hanc quaestionem, quae tractat deos in Iabulis lautinis invocatos, cognoscendi sunt mihi hi versus: Nunc tusculum emi hoc et coronas floreas: Aul. 385 Haec imponentur in loco nostro Lari, Ut fortunatas faciat gnatae nuptias. Nunc ara Veneris haec est ante homine fores, cure. 71 Me inferre Veneri vovi talentaculum. Quid anteponas Veneri aientaculo PMe, te atque hosce omnis. lolim tu Venerem vomere vis.

Etsi curc. v. I et 73 corrupti sunt, tamen V. dd. versus indiss lutos restituerunt, sive legunt talentaculum sive ieientaculum' sive iam ientaculum. Ex ul. v. 385 sqq. duo indissoluti sunt. unus est levis. Neminem esse puto qui his permultis exemplis inspectis neget Versus, qui quoquo modo inVocant deos vel deum quendam, eleganter elaboratos esse, quoniam altiore sono recitari eos vult poeta.

4. me versibus, quos qui dicit, tamquam lura per deos.

Communicabo semper te menSa mea. Atque lateor hunc versum, qui caret omnibus solutionibus, gratum auribus decurrere atque animos eorum, qui audiunt, VehementereOmmoVere. Quamquam non appellatur nomen dei vel deae, tamen

verba enuntiantur, quasi qui loquitur, per Iovem aut alium deum iure Quaeramus Versus plures eiusmodi. Diabolus adulescens magna cum sollemnitate dicit: emori Asin. 810 Me Him, quam haec non eius uxori indicem.

Postquam in Capti fabula eo comperit Philocratem dominum

et Tyndarum servum inter se commutasse vestem et nomina, huic manus vehementer adstringi iubet. yndarus autem domino auondus est et altiore sono haec verba dicit:

25쪽

cas. 105 Si ego hic peribo, ast ille ut dixit non redit, capi. 683'At erit mi hoc factum mortuo memorabile, Me meum erum captum ex servitute atque hostibus Reducem fecisse liberum in patriam ad patrem, 'Meumque potius me caput periculo Praeoptavisse quam is periret ponere.

Cum Chalinus Olympioni crimini laederit, quod in urbem venisset,

respondet hio: Praefeci ruri recte qui curet tamen. Ego huc quod veni in urbem si impetravero, Uxorem ut istam ducam quam tu deperis,

Bellam et tenellam Cusinam, conservam tuam: Quando ego eam mecum rus XOrem abduXero, Rure incubabo usque in praelectura mea.

Ballio leno arroganter dicit: smeque ut praedicet

' Lenone ex Ballione regem Iasonem. Pseudolui illam pugnam claram et commemorabilem

V. 524 paucis verbis significavit. dilucide expedit:

Em ab hoc lenone vicino tuo 'Per sycophantiam atque per doctos dolos Tibicinam illam tuo quam gnatus deperit Ea circumducam lepide lenonem et quidem Εllectum hoc hodie reddam utrumque ad VeSperum.

Pseud. 193 quam in Pseud. 526

De versibus, qui assectum eontinent.1. De gemitu vel Iuctu.

Pervenimus nunc ad versus, qui allectionem animi continent, atque primum ad eos, qui ut gemitum vel luctum exprimant, solutionibus carenta muc maxime pertinent: 'Illest oneratus recte et plus iusto vehit. Exorsa haec tela non male omnino mihist, Ut amantem erilem copem facerem ilium. Ita feci, ut auri quantum vellet Sumeret, Quantum autem lubeat reddere, ut reddat patri. Senex in Ephesum cibi aurum arcessere: Hic nostra agetur aetas in malacum modum, 'Siquidem hic relinquet neque secum abducet senex Med et Mnesilochum quas ego hic turbas dabo

Bacch. 349

Sed quid futurumst, quom hoc senex resciverit 7 Quom se excucurrisse illuc frustra sciverit 'Nosque aurum abusos, quid mihi fiet postea p credo hercle adveniens nomen mutabit mihi Facietque extemplo Crucisalum me ex Chosalo. Aultigero hercle, si magis usus Venerit. Primum, . . in o. 349-357, gaudet Chrysalus de dolo suo. Qui cum socordiam servi describant, non magna diligentia compositi sunt. Sed paullatim dubitare incipit, rectene feceri . Quid luttu umst, quom hoc senex resciverit 7 Exorditur igitur accuratior mensura. Iam . 35 indissolutus est, quamquam dubitationes ei non insunt. Quae ubi alter tur, versus summo studio Xpoliti sunt, i. e. vv. 358-361. Sed servus non laborat de futuro, atque v. 362 iam iocatur, qua de causa hic non eadem diligentia conformatus est. Dum Chrysalus narrat, quo modo Mnesilochus aurum, quod acceperit ab Archidemide hospite, amiserit Nicobulus interdum gemitu Sensus animi exprimit: Deceptu sum Autolyco hospiti aurum credidi. Bacch. 275 Adeon me fuisse fungum, ut qui illi crederem. Bacch. 283 Quom mi ipsum nomen eius Archidemides Clamaret dempturum esse, si quid crederem 2Atque postquam Chrysalus narrare desiit, breviter gemit: Censebam me IIugisse a vita marituma, Bacch. 342

Ne navigarem tandem hoc aetatis SeneX.

'Id mi haud utrum velim licere intellego: Ita bellus hospes fecit Archidemides. omnes versus sunt indissoluti vel deves Quid multa P Satis est

colligere versus eiusdem coloris. Tune es adiutor nunc amanti filio γ' l Sum vero, et alter noster est Leonida. Fide censebam maxumam multo idem Esse ea sublevit os mihi paenissume. Ni subvenisset corvos, peritSSem miSer. v Inimiciorem nunc utrum credam magis Sodalemne esse an Bacchidem incertum admodumst.

Illum exoptavit potius habeat optumum est. Νε illa illud hercle cum malo fecit suo: Nam mihi divini numquam quisquam creduat, Ni ego illam exemplis plurumis planeque - amo. Ego faxo hau dicet nactam quem derideat. Quid vos maestos tam tristisque esse conspicor 2 Bacch. 669

Semper sensi lilio Capt. 140 Meo te esse amicum et illum intellexi tibi. Quod absque hoc esset, qui mihi hoc lecit palam, capi. 754Asin. 5TAul. 667 Bacch. 500

26쪽

Usque olirenatum suis me ductarent dolis. Nunc certumst nulli posthac quicquam credere: Satis stim semel deceptus speravi miser Ex servitute me exemisse filium: 'Ea spes elapsast perdidi unum lilium, Puerum quadrimum quem mihi servos surpuit, 'Neque eum Servom umquam repperi neque lilium:

Maior potitus hostiumsti quod hoc est scelus γ Quasi in orbitatem liberos produxerim. Sorti sum victus Casina nubet vilico. Cas. 428 Iam horret corpus, cor salit Cist. 551 Nam mihi ab hippodromo memini adferri parvolam

Ρuellam eamque me mihi Supponere. Nunc hinc parasitum in Cariam misi meum Petitum argentum a meo sodali mutuom: Quod si non affert, quo me vortam neScio. 'inferior mulier me nec fiet nec fuit, Tali viro quae nupserim. heu miserae mihi. 'Εm, quoi te et tua quae tu habeas commendes Viro. Em, quoi decem talenta dotis detuli, Haec ut viderem, ut ferrem has contumelias. Defessus sum urbem totam pervenarier: Nil investigo quicquam de illa muliere. ' Ita sum coactus, Periplecomeneo ut neSciam, Uttam me expostulare tecum aequom iet, v. 516 coremptus est ' Me expurigare haec tibi videtur aequius: Sicut etiam nunc nescio quid viderim: Itast ista huius similis nostra tua, Siquidem non eademsti Necessitate me, mala ut liam facis.

Quin tu me ducis, siquo ducturu's, paterγ'Vel tu me vende vel, face quid tibi lubeti Illequidem iam scit quid negoti geSSerit, Qui mihi furtivam meo periclo vendidit. Argentum accepit, abiit qui ego nunc scio, An iam adseratur haec manu quo illum sequar 2 In Persas nugas. Quid est, fratris mei gnate quid vis expedi Poen. 1196 Cape has tabellas tute hinc narrato tibi, seud 20' Quae me miseria et cura contabefacit. Miser sum argentum nusquam invenio mutuom - iseud. 80

Eheu. neque intus nummus ullus est. LEheu. Ille Abducturus est mulierem cras. LEheu.Merc. 805Mil. gl. 514Ρers. 382 Pers. 397 Pers. 714

Profecto nullo pacto possum vivere, Pseud. 4 Si illa a me abalienatur atque abducitur.

4 Quid fissi cuculo vives. Quid ego ni leam,

Quo nec paratus nummus argenti Siet Neque libella spes sit usquam gentium γ' lit litterarum ego harum sermonem audio, Nisi tu illi acrumis fleveris argenisiS, Quod tu istis lacrumis te probare OStulas, Non pluris refert quam si imbrem in cribrum legas. Atque id futurum unde inde dicam nescio, Pseud. 106 Nisi quia futurumst ita supercilium alit. In te nunc omnes spes sunt aetati meae. Pseud. 111' Postquam illic hinc abiit, tu ustas solus, Pseudole. Pseud. 394 Quid nunc acturu's, postquam erili lilio v. 396 corruptus est Si do damnoseis aut si deri amatoribus seud 415 Dictator fiat nunc Athenis Atticis,

Nemo anteveniat filio credo meo. Ita nunc per urbem solus sermoni omnibust. Eum velle amicam liberare et quaerere Argentum ad eam rem.

Quid si hisce inter se consenserunt, Callipho, Pseud. 539 Aut de conpecto faciunt consutis dolis ... cor conligatis vasis expectat meum, Pseud. 033 Si non educat mulierem secum simul, Ut exulatum ex pectore aufugiat meo. Ne plora nescis ut res sit hoenicium, Pseud. 1038 Verum haud multo post faxo scibis accubans. Non ego to ad illum duco dentatum virum Macedoniensem, qui te nunc flentem lacit: v. 1042 corruptus est Calidorum haud multo post laxo amplexabere. Eheu, Palaestra atque Ampelisca, ubi estis nunc' Rud 512

Eheu, qui vivit me mortalis miseriorPh meu redactus sum usque ad unam hanc tuniculam,

Et ad hoc misellum pallium perii oppido. Nunc si me adulescens Plesidippus viderit, Quo ab arrabonem pro alaestra acceperam, Iam is exhibebit hic mihi negotium. Eheu, scelestus galeam in navi perdidi: Nunc mi opportuna hic esset, salva si oreti O Gripo Gripe, in aetate hominum plurumae

27쪽

Atque edepora in eas plerumque esca inponitur, Quam siquis avidus poscit escam Variter, Decipitur in transenna Varitia Sua. Ille qui consulte, docte atque astute RVet, Diutine uti bene licet partum bene.' Mihi istaec videtur praeda praedatum irier, Ut cum maiore dote abeat quam adveneriti 'Egone ut quod ad me allatum esse alienum sciam 'celem minum istuc faciet noster Daemones. Semper cavere hoc sapientis aequissumumSt, Ne conscii sint ipsi maleficis suis. Scio atque in cogitando maerore augeor: Stich. 55 Nam prope modum iam ostendit suam sententiam.

Postquam illo hinc abiit, post loquendi libere Trin. 998

Videtur tempus venisse atque Oec io.

Iam dudum meum ille pectus pungit aculeus, Quid illi negoti fuerit ante aedis me . Nam epistula illa mihi concenturiat metum 'In corde et illud mille nummum, quam rem gat. O Callicles, o Callicles, o Callicles, Trin. 1094 Qualine amico mea commendavi bona P credo omnia istaec, si citas ut praedicas.

nunc superstes solus sermoni meo'S,

'Iibi mea consilia semper summa credidi. Quid me futurumst, quando miles Venerit 7 Relictusne abs te vivam p Quid multa verba plurumum luctavimus. Haec quidem de versibus cum gemitu vel lacrimis recitatis. Quibus solutiones inesse non posse luce clarius est, ut statim pergere poSSimus in asserendis exemplis et in investigandis artificiis. Nonnullos versus, cum habeant similem sonum, hoc loco tractaboia

Lydus dicit:

Valens afflicta me vacivom virium. Bacch. 154 Quid λ Nonne virium delectionem ex versu ipso audimus Parasitus diei in Asin fabula: Horrescet laxo lena, leges quom audiet. Asin. 749Horridum sane quidem hunc versum est et loqui et audire. Volo me patri mei similem, qui causa mea Asin. 68 Nauclerico ipse ornatu per fallaciam Quam amabam abduxit ab lenone mulierem. Neque iam quo pacto celem erilis filiae

y de edepol cl. p. 62 sq.

Que comminisci.

Uxorem quoque ipsam l hanc rem uti celes face. Irin. 800 'Nam pol tacere numquam quicquamst quod queati

Neminem esse puto quin sentiat, quo modo Structuram versuum poetλsententiae accommodaverit.

2. De Iaetitia vel gaudio.

Ex fragmentis tragicorum Romanorum unum exemplum attuli, quod, ut gaudium exprimatur, elegantioris structurae SSe utini. Quod non ullicit. Qua de causa versus eiusmodi lautinos consideremus. Strobilus servus insidias dat in Aul fabula auro Euclionis senis. Sed nescit, quo hic pecuniam abstruserit. Subito eum thesaurum ecferentem videt atque audit, quo ille eum laturus siti

Gaudet igitur his verbis:

Euge, euge, di me salvom et servatum volunt, inui. 67 Ti. e. Versu indissoluto. Ium inspiciamus scaenam illam Rud tabulae, ubi riceparnio servum narra, duas mulierculas ad litus appellere: euge, euge, perbene, Rud. 164 Ab saxo avortit fluctus ad litus scapham. Neque gubernator umquam potuit rectius.

Non vidisse undas me maioris cenSeo.

Salvae sunt, si illos fluctus devitaverint. v. 169 corruptus est At in vadost iam facile enabit eugepae: Viden alteram illam ut fluctus eiecit oras γ Surrexit horsum se capessit Salva res: h 'Desiluit haec autem altera in terram e Scapha. Ut prae timore in genua in undas concidit. Salvast evasit ex aqua iam in litorest. Quibus vorsibus inest interiectio . euge' vel . eugepae . Itaquis alteramus similia.

Euge, Philolaches Patrissat iam i homo in mercatura Vortitur. Μ dicit: eugae. Euge, Sagarine, lepidissume: Fero convivam Dionysum mihique et tibi. euge, euge sic uri datur. Nicobulus gaudet de adventu filii: Euax, aspereisti aquam.

Pseudolus exclamat: Victor sum vici cautos custodes meos.

Eandem laetitiam continent hi loci:

Amovi a foribus maXumam moleStiam,

Stich. 660 Stich. 766 Bacch. 247Psevd. 103TAmph. 464

28쪽

Patri ut liceret tuto illam ampleXarier. Non esse Servos peior hoc quisquam potest Asin. 118

Nec magis Vorsutus nec quo ab caVea Regrius.

Eidem homini, siquid recte curatum Velis, Mandes moriri sese misere maVolet, Quam non perlectum reddat quod promiserit. Nam ego Illuc argentum tam paratum filio Scio esse quam me hunc Scipionem contui. Negotium hoc ad me adtinet aurarium. Bacch. 229 Bacch. o. 349 sqq. iam supra p. 34 sq. exscripsi, ut hoc loco eos neglegere OSSim. Insanum magnum molior negotium Bacch. 761'Metuoque ut hodie possiem emolirier.' Sed nunc truculento mihi atque saevo Stis SeneSt.

Nam non conducit huic sycophantiae Senem tranquillum i esse, ubi me aspeXerit. Versabo ego illunc hodie, si ViVO, probe. Tam frictum ego illum reddam quam frictumst cicer. Adambulabo ad ostium, ut, quando Xeat, Extemplo advenienti ei tabellas dem in manum. Salvos sum iratus est senex nunc est mihi Bacch. 772 Adeundi ad hominem tempus. Nunc ab trasenna hic turdus lumbricum petit: ' Ρendebit hodie pulcre, ita intendi tenus.

Curatumst esse te Senem miserrumum.

v. 1068 corruptus estv Evenit, ut ovans praeda onustus cederem. Salute nostra atque urbe capta per dolum Domum reduco integrum omnem Xercitum. Ut saepe summa ingenia in occulto latent: Hic qualis imperator nunc priVatus est. Facete dictum sed si pauxillo potes

Contentus esse.

Salvos sum salva spes est, ut verba audio. Sed si nunc facere volt era ollicium suom, Nostra omnis lis est pulcre praevortar viros.

Nostro omine it dies iam victi vicimus. Fit quod futurum dixi incenatum senem Foras extrudunt mulieres. Quod quaeritabam, filiam inven meam.

Nullum esse opinor eges agrum in agro Attico

Aeque feracem quam hic est noster eriphanes. Quin ex occluso atque Obsignato armario Decutio argenti tantum quantum mihi lubeti

Bacch. 792 Bacch. 1067

capti 165 capti 176

Cas. 312 Cas. 508 Cas. 788

Emptast amica clam uxorem et clam filium. Merc. 545 Modo intellexi quam rem mulier gesserites Nil gl. 867 Quia Sceledrus dormit, hunc subcustodem uom Foras ablegavit, dum ab se huc transire placeti 'Attat, oblitus sum intus dudum dicere Pers. 722 Quae volui edicta.' gaudeo et volup est mihi, Gen. 1326

Siquid lenoni l optigit magni mali,

Quomque e virtute vobis fortuna optigit. Ut fortunati sunt labri ferrarii, Rud. 531 Qui apud carbones adsident semper calenti 'Εὐ istic oportet opseri mores malos, Trin. 531 Si in opserendo possint interlieri. Meus tu, in barbaria quod dixisse dicitur Faeneratrix D. I 'Libertus suae patronae, id ego dico tibi: ἡLibertas salve vapula apiria'.

3. De stupore vel admiratione.

Pistoclero adulescenti, qui Lydum Servum Lyde i. e. nomine Suo allocutus est, hic stupefactus dicit: Illuc sis vide: Bacch. 137 Non paedagogum iam me, sed Lydum vocat. v. 138, ut omittam illam partem v 137, omnibus solutionibus caret Sermo deinceps incidit de amica et osculis et convivis primum interrogat Servus: hoc ad eas res opsonatumst, obsecro Bacch. 143 et tum: Tu amicam habebis Bacch. 145 Paulo post Chrysalus servus, qui Epheso in patriam revertit. primum Pistoclero, tum Nicobulo seni, patri Mnesilochi, occurrit, qui interrogat, quid hoc sit qua de causa filium in Ephesum miseritμ, acceperitne aurum ab hospite Archidemide Sed servus miratur: Tu hospitem illum nominas hostem tuom P Bacch. 253 Nicobulus autem: Quid ita, obsecro hercle γAtque quod Chrysalus dicit:

Quia edepol certo scio, Bacch. 254 Volcanus, Luna, Sol, Dies, de quattuor, Scelestiorem nullum inluxere alterum, obstupefacit senes:

Quamne Archidemidem l Quam, inquam, Archidemidem.

Quid lecti l Quid non edi Quin tu id me rogas P

29쪽

Producitur argumentum: Ch salus ludificat Nicobulum de auro, Mnesilochus pro stultitia sua pecuniam reddit patri, Servus in peri culo est, ne vinciatur. Sed auxilium adest servus monstrat seni lilium, qui in lecto Bacchidis est, atque Cleomachum militem, qui tunc procedit, virum illius mulieris esse dicit.

Quid, vir li Vir, inquam. Nuptast illa, obsecrop

interrogat senex stupefactus in v. 852. Quis opum sunt plura In promptu est stuporem vel 4dmirationem versibus terpolitioris formae poetam AEXpressisse. Non alia nisi gravissima exempla unius labulae usque adhuc exscripsi atque expedivi. Ne longus sim, nunc similia conteram atque primum .eandem fabulam pertractabo.

Qui scire possum limullus plus. Quemnam Bacch. 190

ad modum P Rogas Bacch. 206 Immo unice unum plurimi pendit. Rogas 2 Bacch. 216

Ni nanctus Venerem essem, hanc Iunonem dicerem.

Quid hae locuntur litterae t Quid me rogas 2 Bacch. 80 i Ut ab illo accepi, ad te obsignata attuli. Estne istuc istic scriptum Bacch. 1023 'Ain tu apud amicam munus adulescentuli Asin. 812

Fungare, uxori Xcuses te et dicas senem P Praeripias scortum amanti atque argentum obicias Lenae suppelles clam domi uxorem tuam P Quid deosculare quae res quae voluptas tua cas 454

Licetne amplecti υ l Quid amplecti' PQ Licet Cas. 457 Quid quod iuratus sum it Quid id reler tua, Turc. 459

Dum argentum accipias P

Numquid dixisti do illo quod dixi tibi Most 548 Iamne itis quid, quod vobei mandavi, hospites ioen. 678 Nam quem l ego adspicio pro supreme Iuppiter, loen. 1122

'Erus meus hicquidemst mearum alumnarii pater, Hanno Carthaginiensis i Ecce autem mala. 'Fraestrigiator hic quidem Poenus probust: Perduxit omnis ad suam sententiam. Haecine meae sunt liliae Poen. 1166 Quantae e quantillis iam sunt factae.

Quidnam dicam inacium 'Lascivibundum tam lubenter currere Stich. 288 'Quid hoc est negoti quid ego deliqui Capt. 660Hoc ultimum Xemplum ea de causa minor diligentia factum esse puto, quod Tyndarus, dum loquitur, se defendit ab lorariis, qui eum capturi atque vincturi sunt Neglegere non possum hos locos:

iraim quid solus secum secreto ille agat. Amph. 954 Demiror, quid sit et quo evadat sum in metu. Ain. 51 Sed miror, qui ille noverit nomen meum. Men. 337 Sed Gripus servos noster quid enim erat Rud. 897 Miror, de nocte qui abiit piscatum ad mare.' nondum egressum esse eum, id miror tamen Rud. 1201 miror quid siet: Stich. 268 Nisi ii periclum fiat visam quid velit. Ut summam laciam, stuporem vel admirationem acutioribus numeris recitari vult Plautus, qua de causa versus eiusmodi elegantissime elaboravit.

De versibus, quibu inest figura rhetorie 1. De exclamatione.

Ad reliqua progrediamur utque paullatim ad linem huius partis accedamus. Nam pauca dicenda sunt de versibus alto sono recitatis. Labrax leno dicit: scirpe, scirpe, laudo fortunas tuas, Rud. 523 Qui semper servas gloriam artitudinis. Quae exclamatio summa diligentia expolita est cf. similia.. o Strobiis subdole, Aul. 334

Hucine detrusti me ad senem parcissimum p o Lyde, es barbarus. Bacch. 121 o praeligatum pectus Bacch. 136 O stulte, stulte, nescis nunc venire te Bacch. 814 O amulicium cribrum, quod credo fore. Most 55 O Saturio, opportune advenisti mihi. Pers. 101 Nam, quam pauci estis homines commodi: em seud 443 Illic est pater, patrem esse ut aequomst filio. 'o fortunate, cedo fortunatam manum. Pseud. 1065 Sed o Palaemon, sancte Neptuni comes. Rud. 160 Rud. o. 1235 sq. p. 37 Trin. o. 1094sq. p. 38 . Porro permulti

Versus, quos iam in capite praecedente Xscripsi, Xclamationem Ontinent, ut iterum eos asserre opus non sit. Atque etiam X HS Xemplis videmus lautum versus huius modi diligentissime dormavisse. dicit: 2. De hi Ino.

Euclio senex narrans se ad macellum venisse et pisces rogitasse

30쪽

indicant Aul. 373. caros agnimam caram, caram bubulam.

In altero igitur versu verba ex diverso collocata sun Atque videmus etiam apud Plautum hanc figuram rhetoricam diligentiorem structuram versuum ellicere ici. Supra p. 20 . Quod mirum non est, quoniam collocatio verborum iam artificiosa est, quae Xprimitur etiam compositione metrica Sed plura Xempla Ileramus. Fabricare quidvis, quidvis comminiscere. Asin. 102 Super incenati sunt et cenati inferi. Aul. 368'Solearii astant, instant molocinarii, Aul. 514 Petunt fullones, sarcinatore petunt, 'Strophiarii astant, stant semisonarii. Versus dissoluti facile excusari possunt quoniam permultae Oees novae eis insunti Pro re nitorem et gloriam pro copia. Aul. 54l Haec res agetur nobis, vobis fabula. Capti 52

Prognatum genere summo et summis diuis Capt. 170 Seni nostro et nostro Olympioni vilico eas. 762 Abi atque hastatos multos, multos velites Cis 287 Cis v. 551 l. Supra P. 36. Valetudo decrescit, adcrescit labor. Curc. 219 Argentum de lenoni, huic de virginem. Curc. 436 Cedo laenus, redde faenus faenus reddite. Most. 603 De alteram illit, alteram dicat tibi Trin. 776

Dare sese esse.

3. De pari eoIIoeatione.

Non minus artificiosa est illa compositio, quae si adhibetur, Omnia Verba inter se respondent. Quam, ut supra dixi p. 20ὶ, Graeci nominant nagdλληλον Atque poetam etiam hanc artem collocationis verborum detulisse ad structuram metricam lacile cognosci potest Qua de causa exempla alteramus. Nam noster nostrae quis magister curiae. Nisi eam mature parsit, mature esurit. Lumbi sedendo. oculi spectando dolent. Cepi tabellas, consignavi clanculum, Dedi mercatori quoidam. Cognatos persuadere, amico cogere. Te volt, te quaerit teque exspectans Xpetit.

Datur faenus mihi P Si bene dicetis, vostra ripa Vos Sequar: 'Si male dicetis, vostro gradiar limite. Repente exortus sum, repentino Occidi. Pseud. 39

occisast haec res, haeret hoc negotium. Pseud 423 Gestores linguis, auditores auribus. Pseud 429 Qui falsas litis alsis testimoniis. Rud. 13 Si l increbravit, ipsus gaudet, res periti Truc 50,

4. De auitteratione.

In fragmentis fabularum incertarum Plautinarum hic versus iambicus senarius invenitur XXVIII): In pellibus periculum protenditur. Cuius omnes vocem praeter primam ab eadem littera incipiunt Sessi exstat quaestio, mum hic versus a Plauto ipso formatus sit, quoniam permultae labulae falso ei adscriptae sun Qua de causa consideremus eas, quas revera Plautinas esse Varro testatus est. Ut hic sit secum, se adiuvet, secum cubet. Cas. 482Et hic pleraque verba a littera D incipiun Porro ad hanc par graphum pertinent: Ut vos in vostri voltis mercimoniis Amph. 1 Profecto percontanti quin promam omnia. Asin. 26 Edepol mortalem parce parcum praedicas. Aul. 314

Pulmentum pridem l huic eripuit miluos Aul. 16'Homo ad praetorem plorabundus devenit: Iesit ibi postulare, plorans, eiulanS. Ibo ad te laetus tua. Fides, fiducia. Aul. 586 Ρacisci cum illo paulula pecunia Bacch. 65

'Abeo valete, iudices iustissumi cap 67 Domi duellique duellatores optumi. Satis est numquam postilla possis prendere capti IIS 'llumnis prolecto liberi lubentius

Sumus quam Semimus.

Sator sartorque scelerum et messor maxume capi. 661 Coniciam sorti in sitellam et sortiar Cas. 342 Neque usquam ludos tam festivos fieri Cas. 760'Quam hic intus fiunt ludi ludificabiles. Senex in culina clamat, hortatur coquos eas. 764 Vilicus is autem cium corona candide. Cas. 767

Quaesivi et dixit meretrici Melaenidi. Cis 575 Eam postquam peperit, iussit parvam proici Cist. 18 Quid nunc supina susum caelum conspicis P Cist. 22 Senex, tibi os est sublitum plane et probe. Epid. si

SEARCH

MENU NAVIGATION