Fr. Baconi de Verulamio Sermones fideles, ethici, politici, œconomici sive interiora rerum. Accedunt faber fortunæ, colores boni et mali, &c

261쪽

P Lurimi inionem minime sanam si,

verunt; Hanc nimirum i Prineipi in Status sui administratione,&Viro magno, in actionum suarum directione ad Facito nra quae invallaerunt, praecipue respicie n. dum ; AtDe hanc principalem pitudentiae partem eue: Cum econtra facultas hareprudentiae quam maxime vigeat, ves iadisponendis rebus, quae ad omnes sine dis. crimine pertinent, & in quibus homines diversarum Factionum coeunt; vel in paupandis, cone iliandis.& tractandis singulis. Neque tamen assero. Factionum debitam considerationem esse neglisendam..Humilioris fortunae viri, cum in ambitu tar, alleui parti adhaerere debent; verum p . tentioribus, & jampridem honorem adeptis, consultius est, aequos se praestare . in neutram partem propendendo. n & in ambientibus ita caute adhaerere, ut viae tur quis alteri ex partibus addictus. ει ta- meo parti adversae mirum eodiosus, viam quandam sternit at honores, per messium Factionum. Factio inferior, & debilior. in coniunctione Nerunque firmior, &. Constantior: Et non raro observari poterit, Pa

262쪽

ux F A e T-Io Ni 2 v a 33 paueus, qui obstibati & pertinaces sint. Factionem sumerosiorem; sed tamen m deraram , in fine detit,are , & depeli re. altera postquam extincta fuerit, illa quae manet, in Factiones no vas disrumpitur; Veluti, Factio Lueuit. 8e Optimatum, ad tempus aliquod . se in satis magno vigore , eontra factionem

Pompeii ct C saris , sustinuit ι Verum

postquam Α uctoritas Senatus & O iaminrmn deprimebatur, Factio ipsi CUM u de Pompeii, in partes propediem scissa est. Similiter. Factio Antonii δι--- Gaseris, contri Brutum Sc et 1 ad tempus aliquod durisiti; sed deletia Copiis Bruti de Carpi, Antonim &GEM: Manus, cum partibus suis, paulo post

dissilierunt. Exempla haee s Meet 3 ad Fac Miones Bessiusas spectant. Sea idem in

Faritionum privatis tenet. Itaque, in Monom qui secundas antea tenebant, Fac moneyes. cepius primas tenent. Coaὀtra tamen, haud raro, potestate omni exacidunt: Complures enim in oppositionerantum valent; qua cessante, actutum de-- veniunt inutiles. Observatu dignum,quoἀsaepe evenit; plurimos nimirum,postquam voti compotes sint. 3d in dignitate quam ambierunt colloeati, eontinuo se appliea. FC contrariae Factioni o existimantes forsi

tan,

263쪽

diis jamdudum certos esse ; iraque ad Α-micos novos eoncili/ndos se comparare, Proditor in FaGonibια plerunque. rem obtinet ι Postquam enim res diutius, tanquam in aequilibrio, suspensae haesissent. tum demum unius alicujus in partes con, trarias transitio hi horia' refert in eum. que gratiae. omnes cumulatae. Indisseremissa inter partes processio. neutri inclis nando, non semper ab animo moderato

proeedit; sed a eonsilio eallidra quando, quidem proximus sibi quisque ut atque ex

utraque Fa mone utilitatem demetere sporet.Certe initatim, in suspicionem ineum rit Papa; de quo tox illa in vulgus volitauPadre eommuna. Tum etiam in signum trahitur. Papam illum, uinoia ad similiae suae amplitudinem reserre , in animo habere. Ruabus inprimis cavendum est. neadeui subditorum suorum se ex prosessis adjungant: L enim cimo erationu, intr/ Statum quempiam. Monam ctiis semper exitiales r Siquidem obligationem introducunt obligatione ipse Ii perii validiorem,atque Regem constituunt 3anquam unum ex nobis: Id quod cernere erat in Lisa Francia. Cum Factiones, manu forti, de palam, concertant, signum est

Imperii in Ruim libascentis: multum- que

Dissili,

264쪽

Da Calli gM. CIvIL B.&DE . que praejudieat ipsorum & auctinritati, vinegotiis. Morias Factisnum , sub Revbus, similes esse debem motibus ut Asrononus loquuntuo orbium infrelaram: qui sum. lia ni motus proprios, sed interim conversione Primi adobilis, cum o equio cin.

alis solummodici est , ei: muhii fumitve xdu Sicut Gemmp quae fine ornauieiitG-ni inseritur, e puri anis & iutidissimis esse deben. .Verum si quis diligentet animadvertat. fit in laude, quod fit in luero: Obtinet enim Proversium illud : Luerat uvia crumenam ceras avem: Siquidem , luera levia sit Penter redeunt, cum majora ratius se os. iranti Similiter. selisit muta est virtutem exiguis' 'magnat conciliare laudes ς quia

perpetuus earum usus est: tum in est,serva. tionem Hominum ineurmant:Cum. E conistra, virtutis alicujus magnae exercendae oceasi . raro' admodum obtingit. Itaqu, ad famam&esistimaei emalleujus usu,

265쪽

quam non proasint, h3beri possit: ε quis Formusicinetur discretis & iseorio. Ad vas addistendas, nihil serme aliud requiritur,

quam ut eas quas non contemnati ita enim

in aliorum moribus easdem observabit: de reliquo autem nemo sibi dissidarii Si enim majorem illis operam navabit, depretio decident: quod in illo potissimum stum est, ut tanquam nativae videamur. 3c minime assectatae. Nonnullorum vultuir, di gestus,& e2terna'Mia,instar verses sunt, ian quibus syllabar, singulae . mensurantum rQui poterit magnacomprehendere,qui in iram pusillis rebus submitte remoniis piscentibω, ema alios, omnino abstineri. ij perinde est ac si doceas. easdem illos e ive negligere; quo pacto te ipsum sacies pviliorem Praeeipue, nequaquam omule dae erga illariquibuscum familiaritate mi- .aritae criniunctus es et neque erga homines iingenio sistidioso.Verum,excessus in illis, idi locutio plane hyperboliea. quali no inulli utuntur, non solum res uiolesta; sed setiam finem & pondus. eorum quae dicun- itur, omnino minuit. Est proculdubio modus artifieiosae cuiusdam insinuationis, in iverbis ipsis.inter-communes.qui homines revera inestat. de mirifice a ira i

qui eximie alicui prudeit,si quis ejus viam

266쪽

DE CAEREM. CIvi Lia.&DEC. 23 ealleat Inter aequales, de familiaritate sol- Iiehum esse, nihil opus est; qirare reprimete paululum , & dignitatem tuam tuere At inter inferiores non deerit reverentia, Itaque inter illos benigne re gerere, Eceum familiaritate quadam , non incongruum est. Qui in sermone aliquo, aut re, nimius est, adeo ut satietatem inducat,v

Iotem sui ipsius minuit. Aliis se applicare, bonum est, modo eum iisnificatione quadam fiat, hoc non ex tallitate prodiλ.

sed ex eomitate S urbanitate. Praeceptum non contemnendum est; Cum in alterius

sentent iam iveris, aliquid semper de proprio addere. Exempli gratia et Opinioni eius suffagatis Cum distinctione, & non alias fiat. Propositioni ejus annuere libetFFiat sub -m-o aliquo vel eonditione. Consilium eliis sequi & amplecti visum est 3 Novi alicujus argumenti pondus addas . propter quod in partes ejus transire videaris. Cavendum inprimis, ne Magisteriri eremoniis de mulis habearis: Id enim si fiet, uteunque virtute sera emineas, audies tamen ab invidis, in nominis tui d

tramentum, V anm tantum δι

Etiam negotiis damnosum est, s quis renutiis nimium assectet, vel in opportunitatibur de temporibus deligendis impense curiosus Uinquit; i

267쪽

derat nubes, nunquam metet.Prudehs odiportunitates plures faciet, quam inveniet. Mores hominum externi, vesibm eorum

similes esse debent; Non sint nimis concinni, nec corpus coarctantes; Sed quilibertatem praeuant, ad exercitia. & in tum quemlibet. T Um virtutis reflexio est. Atque, ut fit in speculis , trahit aliquid e natura corporis, quod reflexionem praebet. Si a Iulgo proficiscitur, urplurimum reflexio Ua parva est, & falsa. : & vanos potius ac Iur aidos, quam vera virure praeditos, e vittatur. Sub captum siquidem vulgi, vim

tutes complures , quae excellunt, non cadunt. Virtutes minores, ab iis, extorquent , mediae , admirationem quandam, . vel stuporem illis incutiunt ; QNimes autem P iniensem aut perceptionem eorum, prorsus uon veniunt. . Sed apparitiones virtutum , decies vini tibviles, illos assciunt quam maxime. Sane,

Fama fluv io similis est . quae levia & inflata attollit, gravia & solida mergit. Quod

si viri, etiam judicii profundioris de . di-

268쪽

DE L A v o E. 23s gnitatis, cum vulgo concurrunt, tum id, quod Scriptura dicit, contingit; Nomen bonum instar unguentis rantis. Omnia undique replet, neque facile evanescit. Etenim odores unguentorum, durabiles magis sunt, quam florum. Laudum tot conditiones fallaces sunt, ut Lam merito

in suspieionem venire possit. Laudes quaedam ab adulatione sola prodeunt; od-- si Adulator sit vulgaris, Attributis quibucdam utetur communi sin quae omnibus competere possint; non quaesitis aut appositis; A lator eallidior si sit, vestigia premet Adulatoris prineipalis: intelligo. Tui ipsius ; Et in quibus tibi places,aut teipsum excellere putas. iis Adulator inlueis rebit maxime: Sin impudens, di perfrictae frontis, tum demum, in quia bus eonscius tibi sis defectus tui,& ad quae maxime erubescis . . ea Adulaιον tibi vel praecipue imputabit, & affiget ι per vim,

ipreta conscientia. Laudes nonnullae, a voluntate bona , cum reverentia conjuncta, proficiscuntur; quae sane Lauda sermulat Principibus, de viris 'Ribuscunque dignior linis, debetur: Laadando ρω-cipere a Cum se ilicet apud illos praedicando, quales sint, humiliter moneas, quales esse debeant. Sunt qui Laudibus quandoque onerantur, animo malitioso ι. ad con-

269쪽

ducis proxι- sua vocemna, da nocteonsurgens acidum similis erit. Etenim,ves hominem,uel rem aliquam, ad coelumnis evehere, contradictionem irritat &derisui exponita Veruinamen, ut seipsum iamiare, krvato decoro . vix conceditur, niti in easibus admodum raris: ita vocationem suam . & munus quod gerit, aut studia quibus se addixit, laniare quis eum venia pota. imo cum specie quadam magnanimitatis. Ca dina res Romans, Theologi sunt. & Fratres & Sebolastiei. J erbum usurpant, extremi contemptus &convitii, erga negotia Civilia: .vorari enim negotia Civilia, veluti, Belli. Legationum, judiciorum, & hujusmodi. Hispanico vocabulo, SMrrarivi; quod sinat, Munera Lictorum & Seribarum. Ac si artes illae memoratae,magis ejusmodi hominess

270쪽

D. E V A N A G L o R I A. 24 tnes quam In fastidioCaiamatitus positos. decerent. Et tamen si res rite pondere-

tut) speeulativa eum Civilibus non male missicentur. Sanctus Paulus, eum de se ipso gloriatur, illud nonnunquam interponit; stilam loquor: At eum de Vocatione sua verba facit, nihil veretur dicere iam aba Apostolarum metim. LII. Da VANA GLORIA.

sedens super Massium rota currua, ita sincum ς Pantum pulverem moveo ' Similiter exiliunt quidam sutiles & vani , qui, cum aliquid vel sponte procedir,vel manu potentiore cietur . si modo ipsi vel minimam rei partem attigerint, continuo putant se machinam totam vertere. Gloriosi

semper Factiosi ; Etenim nulla ostentatio sine comparatione sui est. Quin & violenti ut tint, necesse est, ut quae verbis jactitarunt,revera praestent Neque tacituris ni omnino esse possunt; ideoque opere, ut PIarimum destituuntur ε, Sicut Gallis in Proverbium abiit; Beaueouρ de bruit, pus desiuit:Strepitus multum, fructu. porum. Attamen sine controversia hujusmodi ia-geniis, in Civilibus, aliquando uti prodest. Silama excitanda sit, vel optulo late L spar-