장음표시 사용
401쪽
Nidi sine causa in usum venerat apud Romanos album Praetoris , in quo prascripsit, o publicavit, quomodo ipse Ius dicturus esset. scio exemplo Iud ces an Curiis Praetoriis reguliusbi certas quantum seri potest proponere , e que publica .sere debent. Etenim optima est Lex , qua minimum relinquit arbitrio Iudicis: opti-mm Iudex , qui minimum sibi. Uetum de Curiis istis fusius tractabi mus, cum ad locum de Iudieiis veniemus: obiter tantum jam locuti de iis, quatenus expediant & suppleant omissa a Lege.
stealivdgeniti supplementi Casuurn II omi Grum, eam Lex legem supervenit, atque simul Casus omiuos trahit. Id fit in Legibus , sive statutis, qua retrospiciunt , ut vulgo loquuntur. Cfm generis Leges raro,'magna cum cautione, seunt abhibenda. Neque enim placet Ianus in legibus. APHORIs MVs 48. Oui verba, aut sententiam legis, ea-Dtimi e ct fraude eludit, ct circumscribit, dignin est, qui etiam a lege sequente in
402쪽
Da CERTITUB. LEG v M. 36 asionis dolosae, Iustam ea, ut leges retro spiciant, atque altera altem in subsidiis sint: ut, qui dolos meditatur, o eves nam legum praesentium , saltem a suturis
Leges , qua actorum o instrumentorum veras intentiones contras mularum aut solennitatum deferim , roborant c, confirmant, raritissime praeterita complectuntur. Legis enim, qua retrospicit, νι- rium vel praecipuumau, quod perturbet.Athu usmodi Leges cbnfirmatoriae, ad pa- eaminstabilimentum eorum, qua tran acta sunt, spectant. Cavendam tamen es , ne convellantur res judicata.'Α P H o R I s M v S IO.. Diligenter attendendum, ne ea Leges rantum ad putentur, qua anteacta infirmant: sed or ea, qua sutura prohibent'restringunt, cuna praeteritis necessario connexa. Veluti,si qua Lex artificibus aliquibus interdιcat, ne mercimonia sua in posterum vendant: Hac δε-nat in posterum .sed operatur in praeteritum: Neque enim illis illa ratione victum quarereJam integrum erit. APHoRIs Mus s . Lex declaratoria omnia icet non habet verba de praeterito, tamen ad praeterita.
403쪽
3 si 'DE CERTI Tu D. LEGUM. ipsa vi declarationis, omnino trahitur. Non enim tum incipit interpretatio tum declaratur, sed scitur tans'am contemporanea ipse legi. Itirlue leges declarato -r ias ne ordinato, nisi in cassus, ubi leges cum Iustitia retrospicere possint. Hic vero eam partem absblvimus, quae tractat de incertitudine Legum,ubi inve nitur lex nulla. Iam dicendum est de alte
ra illa parte , ubi scilicet lex extat aliqua, sed perplexa, & obscura.
Obscuritas legum a quatuor rebm αἰ- .ginem ducit: vel ab accumulatione legum nimia praesertim admixtis obsistis: vel a descriptione earum ambigua, minus persicua is dilucida r vel a modis Ienucleandi juris neglectis, aut non bene institutis: vel denique contradictione θvacillatione judiciorum.
De Accumulatione Legum 'nimia. i
queos. Donsunt autempediorestaquei iquam legum,pralertibn poenalium: sinu- mero immensa, O temporis iscursu inum i
404쪽
Duplax in usum venιι Matuta novi eon. dendi ratior Altera statuta priora tarea idem Sabjectum eonfirmat & roborat;riis nonnulia addit aut mutat: Altera abrogae Odelet cuncta, qua ante ordinata sunt, , de integro Legem novam ct uniformem substituit. Plaeet posterior ratio. Nam ex 'riore ratione ordinationes deveniunt cominplicata ct perplexa: ct,quod instat agitur sane , sed corpus legum interim reatur vitiosum. In posteriore autem, major eeνωε I adhibenda diligentia. dum de lege ipsis deliberatur,oe anteacta siliret evomen di pensitanda, antequam lex feratur. Sed opιime procediι per legum coneoesia is futurum.
APHORIs Ad Vs s . Erat in more apud Athenienses ut eonistratia legum capita qua Antinomias vo eant quotannis a sex viris examinareniatur, , qua reconciliari non poterant, proponerentur populo, ut de illuce reum aliquid statueretur. Ad quorum exemplum ii,
qui potesatem in singulis Politiu legumleondendarum habent, per triennium, aut quinquennium aut prout videbimn Antinomias retractanto. Ea autem a visi ad , hoc
405쪽
ιιι DE CERTI Tu D. LEGUM.hoe delegatis prim in*iciantur, o praepa-ν n tur, is demum Comitiis exhibeanturiitit quod placuerit, persUragia stabiliatur, o sidatur.
A P H o R I s M V S Ss. Neque vero contraria legum capita reconciliandi, ct omnia sui loquuntur sau vandi, per diginctionessubtiles, quoia aras,nimis sedula aut anxia cura so. Ingenii enim hac tela eu r Atque utcunque modestiam quandam reverentiam prae fe ferat, inter noxia tamen censenda eri: utpote qua reddat corpus universum legum Melius est prorsus, ut succumbant deteriora, o meliora sen i sola. R
obsoletae leges, ct qua abierunt in deis suetudinem, non minud quam Antinomiae, ' proponantur a delagatis ex vicio tollenda.
Cum enim statutum expressum regulariter η desuetudine non abrogetur fit, ut ex contemptu legum c oletarum , fiat nonnulla auctoritatis jactura etiam in reliquis: sequitur tormenti istud genud Merentii, ut leges vivae in complexu mortuarum perimantur. Atque omnino cavendum esI agangraena in legibus. - . APHORISMUS 8.
Ouin in legibus statutis obsoleistis, d
406쪽
Dg CERTIT vn. Lasu M. 36stis, nee noviterpromulwM , Curiis Praetoriis interim eontina evi deramendi fu eso. Licet enim non male dictum P Neminem oportere legibust esse sipientiorem, tamen intestigaturhoe de legibus cum evigilant non eum dormirant. Contra recentiora vera statuta qua juri publico nocere deprehendunturi non utique Prarioribus. sed Regibus,risanctioriinis Consiliis, , sipremis Potestatibus, auxilium prebendi esto: earum exemtionem per Edicta aut Acta su*andendo. nec redeant Comitia, inut hujusmodi coetus, qui potesatem habeant e s abrogandi; ne salus Populi in te rim peries, telum.
o . si leges alia super alias accumu
latae . in tam vasta excreverint vota --ιna, aut tanta confusione laboraverint.
ut eas de integro retractare, o in Corpus sanum habile redigera ex usu st; id ante omnia agitor: atque uuae ejusmodi,vm Heroicum e so : atque auctores talis 'operis inter Legi tores ,-Insauratores.
407쪽
366 DE CzRTITvD. LEsv M. Primo, omittantur obseleta,qua Justinῖamas antiquas fabulas vocat. Deinde ex An. tinomiis recipiantur probatissimae, aboleantur contrariae. Tertio Homolonomiae,
e Leges quae idem sonant, atque nil aliud sunt, quam iterationes ejusdem rei, expungantur a atque una quaepiam ex iis, qua maxime ea perfecta, retineatur vita omnium. Quarto siqua legum nihil de- Ierminent, sed quaestiones tantum proponant, easque relinquant iniseisin militer facessant. Postremo , qua verboia in niuntur, edi nimis proiciae, conrrahantiu magis in arctum.
Omnino vero ex usu fuerit in novo Diagesto legum , leges pro Iure communi acceptas , qua tanquam immemorialis sunt in origine sua fiatque X altera parte, de tempore in tempus superaddita ; seo sum digerere'componere: eum in pluinimis re a non ead an sit, in jure dicendo, Juris communis,ct Statutorum,
ratio, ct a ministratio. Id quodfecit 4 r bonianus in Digesto, Codice.
Verum, in hujusmodi Legum regeo
ratione , atque structura nova, veterum legum altie librorum legis verba pro μου textum retineto : licet ter cento
408쪽
necesse fuerit: Ea deinde ordine eontexit: Et si enim fortasse commodius,atque etiam,s ad rectam rationem νω ieias, melim hoc transigi posset per Textum novum quam per hujusmodi consarcinationem; tamen in lagibus , non tam stylus , ct descriptio, quam auctoritas ,-hujus patronus antiquitas, oectanda est. Alias viriri pa thujusmodi opus,Schol iasticum potius quiddam, Methodus, quam Corpus legum
Consulium fuerit in novo Digesto legum , vetera volumina non prorsus deleriis in oblivionem raderesed inmibliothecis fastem manere ς licet usus eorum vulgaris O promissuus prohibeatur. Etenim sta usis gravioribuου non abs re fuerit . legum prateritarum mutationes, series consulere, is inspicere: at certe solenne est, antiquitatem praesentibus assergere. Novum autem hujusmodi Corpus legunti. ab iis, qui in Politiis singulis habent pote rem Legi toriam, prorsus eonfirmandum ea. ne forte, pratextu veteres leges dis
Optandum esset, ut hujusimodi legum instauratio illis temporibus suscipiatur.
409쪽
368 DE CERTI Tu D. LEEv M. antiquioribus, quorum acta' opem retractant , literis ierum cognitione praestiterint. Odsecus in opere Justiniani evenit. Infestae res namque es, cum ex Judicio delectu aetatis minus prudentis o
emita. antiquorum opera mutilentur, O recomponantur. Veruntamensaepe necessariuna est, quod nou Optimum.
Atque de Legum obscuritate , quae animia & confusa earum accumulatione fit,liaee dicta sint. Jam de Descriptione earum, ambigua & obscura, dicendum.
DE scriptio Legum obscura oritur.
aut ex loquacitate & verbositate ea-Tum; aut rursus ex brevitate nimia uaut ex
Prologo legis, cum ipso corpore legis pugnante. . A PHORISMus cs.
De Obscuritate vero legum , qua emearum descriptione prava oritur, Iam diacendum est. Loquacitas, qua in praescribendo Leges in usum venit. prolixitas, non placet. Neque enim, quod vult ct captat. uno modo assequitur, sed contrarium, polim. Cum enim casus singulos particu lares verbis appostis propriis pe equi exprimere contendat, majorem inde
410쪽
Da CaRTI Tu D. LEGUM.sseram eretitudinem: econtra quastiones multiplices parit de verbis : ut discilius pracedat interpretatio secundum senteniatium legis, qua saniores verior propter strepitum verborum.
Neque propterea nimis concisa asse- ctata brevitas , Majesaris gratia 'tanquam magis Imperatoris , probanda eΠοῦ
praesertim his seculis: ne forte M Lex instar
regulae Lesbiae. Mediocritas ergo assectaniada in e verborum exquisenda generalitas , bene terminata : qua licet Casu comprehensos non sedulopersequatur, attamen non comprehensos satis persicue
excludat. Α p H o R I s M v sIn legibus tamen, atque edictis ordinacriis'politicis, in quibuε, ut plurimum, nemo Iurisconsultum adhibet, se uo sen--i eonfidit, omnMinitusexplicari debent, O ad raptum vulgi, tanquam digito mon inari.
Neque nobis prologi legum, qui inepti olim habiti sunt, ct leges intraducunt disputantes, non jubentes, utique placerent, se priscos morei ferre possemus.'prologi isti legum ple unque ut nunc sunt tempora necessario adhibentur, non tamad ex- plic