Fr. Baconi de Verulamio Sermones fideles, ethici, politici, œconomici sive interiora rerum. Accedunt faber fortunæ, colores boni et mali, &c

81쪽

81 DE SY F1R1TITIONE.& sensuales Ritm ae Ceremoniae; EIter - .nae & Pharisaica sanctitatu Exressus; aditionum major quam par fuerit re*Vetentia, quae Ecclesiam non potest non onerare ; Stratagemata Pralatortim, qui bus utuntur ad ambitionem propriam , dcluerum ; Nimius Intentionum bonarum Favor, qui Novitatibus d ιδελι θρημείως januam aperit, Exempinum importuna ct inepta petitio ab humanis, quae in Diavina transferantur ; quae necessario patit phantasiarum male cohaerentium mixturam a Postremo Tempora barbara, eum calamitatibus & perturbationibus conjuncta. Superstitio, sine velo, deformis res est; Etenim sieut Simiae, similitudo eum Homine deformitatem addit; ita& Superstitioni r similitudo cum Religione. Et quemadmodum cibi salubres coris Tumpuntur in vermiculos I, ita ritus &formulae bonae de sanae eorrumpuntur in

observantias pusillas & superfluas. Quia N , non caret Superstitione quandoque Supersitionu fuga; eum se tanto sanio rem & puriorem viam inire putent homines, quanto a Superstitionibata, prius receptis, Iongius deflexerint.' Itaque curirae esse debet, in Religione resormanda . ut fit in corpore purgando ne sana cum corruptis simul evacuenturi. . Quod

82쪽

Quod sere fit, ubi RUomatio regitur a populo. XVIII.

'DE PEREGRINAΤIONE IN PARTES EXTERAS.

ΡEregrinatio in partes exteras . in Junioribus pars institutionis est ι In Senioribus, pars Experientiae. Qui proficiscitur in P artes Exteras , antequam in Lingua Gentas,quam adit .aliquos secerit progressus, ad Ludum Grammaticum vadit. non ad peregrinandum: Ut adolescentes peregrinentur sub Tutore , aut Servo aliquo experto , probo; modo talis sit, qui Linguam calleat, quique Resionem illam ante adiverit; unde possit eos instruere quae in illa Regione, ubi peregrinaniux , digna spectatu & cognitu sinriquae . amicitiae di familiaritates contrahendae ; quae denique studia &disciplinae

ibi vigeant. Aliter enim adolescentes pera-grinatantur cucullani, de foras prospicient parum .Mirabile certe, in rubi nihil aspiei datur praeter Coelum Scpontum , . conficere consuesse homines Diaria ἰ Verum in Peregrinationibus per Terram , in quibus tot res occurrunt obis servandae, plerunque hoe omitti; Ae si se tuita magis in codicillos merereatur re-

83쪽

84 Dε PEREGR. IN PAR T. ET TERAS . ferri. quam quae de industria observantur. Diaria igitur in usu sint. Res spectandae &observandae sunt istae: Aulae Principum ;praesertim cum Legatos exteros admittunt: Judicia & Cumae, cum caussae perorantur ;& similiter Consistoria Ecclesiastica: Templa & Monasteria , cum Monumentis in illis extantibus: Moenia & Munitiones Urbium & Oppidorum; Portus& Sinus: Antiquitates & Ruinae: Bibliothecae , Collegia , Disputationes, & Praelectiones ubi habentur : Naves & Carinae: Palatia SH orti magnifici & amoeni prope Urbes magnas: Armaria: Navalia: Cellae & Horrea publica : Loci Excam bii: bur sar: Cellae Mercium: Excercitia equitationum , Muneris Gladiatorii: Militum delectus instructio, cum similibus ; Comoediae, illae scilicet ad quas homines melioris notae spectatum veniunt: Thesauri monilium & vestium: Curiositates & raritates: Denique quicquid in locis quae transeunt sit celebre aut memorabile. De his omnibus, a Tutoribus. aut Servis praedictis diligenter inquiren dum. Quantum ad Triumphos, Saltationes sub larva, Convivia , Nuptias. Funera, Supplicia capitalia , & hujusmodi Spectacula , non opus est ut reducantur hominibus in memoriam ; Attamen non sunt

84쪽

sunt certe illa prorsus negligenda. Si tibi

cordi sit , fructum Preegrinarionu adolescentis in eo pendium redigere, utque

breui spatio multum colligat, hoc facie dum praecipio. Primo sue dictum est

in Lingua aliquis profectus faciendus an tequam proficiscatur. Tum adjungendus est Servus aliquis aut Tutor, qui Regionem Pernorit, ut & jam dictum est. Habeat etiam praesto Librum aliquem, aut Chartam Chorographieam . F egi Ohis illius, ubi peregrinatur; Quae instari Ct vis erit ad inquirendum. Conficiat etiam Diarium. Ne moretur longius, in una Urbe, aut Oppido : Plus ceris aut

minus, prout Locus meretur sed minime diu. Imo,dum moratur in aliqua. C

mitate, aut oppida, mutet sepius hospi- irium, ex una parte oppidi in alteram; Nam & hoe eerte magnes est attrahendi familiaritates,& eonsuetudines hominum complurium. Seeludat se ut plurimum is consortio popularium suorum'. atque in iis Ioeis victitet; ubi simuli: vivantitur homines melioris notae ex natione ubi pregrinaturi Etiam eum de lioeo in laticum itineratini paret sibi Literas .eonia mendatorias, ad personam aliquam em nentiorem , degentem in loco quo se

transserti Ut ejus si ore opera in

85쪽

' DE PEREGR. IN PAR T. Ex TERAS . in iis, quae spectare aut cognoscere desiderat. Hoc modo Peregrinationis utilitatem accelerare poterit. inatenus ad familiaritates & amicitias, quae inter pere

grinandum adjungendae sunt , Uti tu maomnium est illa . & Miniastrorum interiorum quibus Legati utuntur: Hoe enim pacto, in una regione perm-rrinando, etiam plurium regionum notiariam & experientiam ad se attrahet, & Ω-ger. Visitex etiam & adeat personas in uomuoque genere egre asapud exteros nominis sunt; lare , quomodo os, Vultus line menta & motus, respondeant F mae. Quantum ad Rixas & Simultares, eum eura de diligentia sunt illae vitandae. Oboriuntur saepissime circa amores,com potiones, praesidentiam , & verba conis Iumeliosa. Et caveat inprimis quivis a consortio hominum iracundorum, & qui

Deile inimieitias suscipiunt ; Illi enim

eum, sivis immiscebunt, contentionibus. - auando Pieregrinator domum revertitur,

nihilominus regiones , in quibus outus est. lnon relinquat proruas pone se:

Nerum: conservec colat amiςitiam eorum , .cum quibus famili ritatem pon-

llux, quae magna ut possit no- , &corporis

86쪽

Da I M p E R Io. vlius manifestetur & appareat in sermonibus suis , Mam in vestitu, aut gestu:etiam in sermonibus suis potius meditetur mala sobrie respondear , quam ad ηarrationesiacilis di pronus sit. Illud etiam in eo sit conspicuum,quod mores patrios cum mo- Iibus exteris non commutaverit: Sed potius quod consuetudines patrias;iis quς peregredidicit tanquam floribus, asperserit.

MIser proculdubio est animi statu p

pauca habere quae appetas, multa quae metuas: Attamen hoc ipsum Regi-bm sere proprium est: Qiri in suprem

gradu collocati, non habent ad quod aspi, rent; Id quod animos eorum reddit languidiores: Atque e contra habent phan, rasilaata plurima periculorum de umbrarum volitantium ; Id Auod animos eorum reddit minus serenos. Hinc etiam emanat & alter ille effectus , quem Scriptum Regibus tribuit: ut cor Regis sit inmut His . Etenim suspicionum multitudo, δύabsentia assectus alicujus praedominantis qui reliquis imperet . . cuiusvis animum reddit exploratu dissicilem. - H in qu que emanat & illud ; t Uod cx penumero desideria ubi ipsi crceut , Atque adia I. O , 'iugas

87쪽

88 D a I M P E R I o. Inugas animum adjiciant : Interdum ad aedificia extruenda r interdum ad Ordι- aliquem aut Collegium instituendum; Interdum ad personam aliquam evehendam: Interdum ad artem aliquam mechaisnicam aut manus excellentiam exercenis

dam : ut Nero studuit pulsandae citharae, Domitianiis sagittis collimandis. Commo indus gladiatoriae, Caracalia aurigationi. Hoc illis incredibile videtur, qui Axioma illud norunt: Animum humanum , magis exhilarari-rasci, progrediendo in rebus famis, quam consistendo in rebus grandibus. Videre etiam est Reges , qui sub Imperii sui initiis, in victoriis & provinciis subjugandis , maxime scelices fuerunt; Cum vix possibile iit'ut perpetuos progressus faciant, verum ut fortunam suam aIiquando adversam & retrogradam experiantur ; sub fine superstitiosos S melaneholicos evasisse; Uti contigit Alexandro Magno, Diocletiano , ae nostra aetate C rolo minio; & aliis. Qui enim progredi semper consuevit, & in obicem tandem impingitur , sui ipsius favore excidit ne que amplius rei est quae suit. Dieamus nunc de qera Imperii Temperatura;Quam servare res ardua est,& rara. Etenim tamTempenes,quam Intemperies, ex contrariis consistunt. Verum alia res est.

88쪽

sum Apostonii, egregia prudentia plenum est. Interrogabat eum Vessas mi id

Neroni ruinafuisset' Respondit; Nero G a baram perite pulsare ct accommodare noveraι; At in imperando Aoiam interdum nimium distendebat,interdum eati nimium relaxabat; Atque certissmum ea; Nissili auctoritatem aeque destruere, ae inaequa lem, & quasi subsultoriam, atque intempestivam alternationem, nunc risgidius intensae, nune laxius remissae. Veruntamen & hoc verum est, moder ni temporis prudentiam, eirca Priareipum negotia tractanda , in hoc potissimum versari; ut conquirantur magis & aptentur remedia & subterfugia malarum αpericulorum , cum ingruerinta quam ut prudentia solida de eonstanti depellantur S summoveantur, antequam impendeant. Verum hoc nihil aliud est . quam an agone cum in Fortuna experiti: Caveant auistem homines. ne obdormiscant circa rurbarum materias primas, de inchoamenta.

Nemo siquidem acintillam, ineendium parituram, prohibere pQtest, nec regioVMes metiri unde eruptura sit. Iis Principum negotiis interveniunt proculdubio inultae disseultates & impedimenta; At enumero maxima impedimenta sit ne,

89쪽

so . DE IMPRRIO. Principum ipsorum asictus & mores. Etenim Principibus frequenter accidit, ut eontradictiora plane appetant; sicut recteTaciti I sunt plerumqua Regum -- tates vehementes, ctinterse conrraria. At Durantia nimiae soloecismus est, eredere' se posse finem rei pro arbitrio assequi neque tamen media procurare. Regibus intercedit negotium cum nationibus vieinis, cum Uxorib- propriis. cum Liberis suis, eum Halatu δc Glera, cum Pro movi Regni , eum Nobili bm I cunia Classii sive Gemissis, cum Merca-aoribu suis, cum Pleba Ragni, cum Milistbm suis. Λtque a singulis horum impendent perieula i nisi adhibeatur eum. Quod ad Virinos attinet, praescribi non

Potest Regula aliqua eertae Cautionis, Propter occasionum varietatem , unica Oxcepta, quae semper tenet. Ea est, ut Principashuic xςi perpetuo iuvigilant, nequiss x vicinui in tantum excreicat vel novis territorii augmentis, vel commer-eium ad se trahendo, vel propius .accedendo , similibus, quo majorem nau-ciscarur laedendi potestatem , quam anseahabuerat. Sane, darante i Triumviratu illo Rettim.; Henriso Octavo Arati, Francisco Primo Galla, & Camolo mimoris no, . ea viguit inter ipsos diligentia,

90쪽

ut nemo trium vel palmam teme aequirere potuisset, quini reliqui duo statim rem ad aequilibrium deducerent; neque pacem scenore redimere. sustiderent. 1-demque praestabat Foedus illud. cui Giu elardinm securitatem Italia attribuit ictum inter Fredinandum Regem Neapoli ranum a Lorenaeium de Medices , & Lud vicum vorsem, Principes ; alterum -rentia, alterum Mediolani.' Neque reeipienda est opinio quorundam ex Sch

. injuriam, aut provocationem pracerinis r m. Siquidem iustus metus imminentispexiculi, etsi violentia aliqua non prae cesserit proculdubio belli caussa est e-- petens delagitima. Quantum ad inam: Extant exempla ejus generis erudelia & itroeia:Livia, infamis Db veneficium Augusti. Roxol - , uxor ἰMθmanni uel perniciem intulit

que alias successionem ,& Domum, Mariti sui . 'perturbavit. Eoaiai Meundi Regis Anglia uxor. operam Taebuit, prae- in cipuam . io agantii sui de Reruo deturbatione. ,-& nece .i Hoz genus periculi maxime timendis, Libe ros ex priore Marito susceperunt, aut in adulterio degranti Qv -