Fr. Baconi de Verulamio Sermones fideles, ethici, politici, œconomici sive interiora rerum. Accedunt faber fortunæ, colores boni et mali, &c

101쪽

Iox DE CONSILIO.si in majoris momenti negotiis, res uno die deliberanda proponeretur, altero tractaretur ; In nocte Consilium. Id certe praestitutum est in Tractatu Vnionis, inter Delegatos Anglia Ze Scotia , Qui conventus regulariter, dc optimo ordine, processit. Ad petitiones autem privatas, dies

aliquos praefigi probo: Nam & supplicantibus tempora certa indicant , quibus commodius se applicent; & solenniores

conventus exonerant, ut possint Hoc ag

re. In delectu deputatorum , qui negotia ad Consilium insormandum praepasent, praestat eos eligere , qui aequi sint, & in

neutram partem propendeant, quam ae- . quitatem quandam creare . introducendo aliquos, qui utrique parti sedulo faveant. Plobo etiam Delegationes, non tantum temporaneas, aut e re nata ; sed etiam continuatas,& perpetuas. Exempli gratia; Quae curent separatim, Commercia ;ratium; Bellum i Gratias; Gravamina; Provincias particulares. Sane , ubi in usu

sunt Cons lia subordinata diversa . atque unicum tantum superius Consilium , ut fit in Bissania, nihil aliud fere sunt ejus modi Consilia, quam Deputationestes diximus perpetuae . nisi quod majore auctoritate polleant. Si casus postulet, ut informetur Consilium ab hominiti ux

102쪽

D E C o N s I L I Ο. I 3nibus alicujus muneris aut professionis particularis, veluti Jurisperitis, Nauticis, Excusoribus Nummorum, Mercat ribus . Artificibus, & similibus; audiantur illi primo coram Delegatis; & postea, prout occasio postulat, coram Conssio. Neque permittantur venire catervatim, aut more Tribunitio se gerere ; Hoc enim foret . clamoribus Consilium fatigare, non informationem, ut debet, exhibere. Mensa oblonga , & rursus quadrata,

sive sedes ad parietes Camerae Consilii, videri possunt Formalia tantum ; sed sunt profecto Realia: Nam ad Mensam oblo gam. pauci, qui prioribus loeis sedent, res quasi tili transigunt; verum in aliis. quas diximus. figuris, major usus Consiliariorum qui inscrius sedent. Rex,cum praesidet ipse in Consilio, caveat, ne sententiam fiam, citius quam par est,deelaret: Hoe si feceris Consiliarii se ad nutum ejus applicabunt, & loco Consilii liberi, Canticum ei occinent; Placebo.

Fortuna soro rerum varnalium similis est ;/ubi saepe si paululum expedi are

poteris minuetur pretium. Rursus, aliquando Sibila licitationibus affirmatatur; quae primo plenas offert merces , mox E partes

103쪽

u, D E M O R. A. , partes at uas eonsumens, integrum tamen pretium postulat. Nam occaso ut intrito habetur Carmine, occipitium nobu obvertit calvum . postquam capillorum in pronte copiam fecit non arripientibine vel saltem utris ansam praebet primo accipiendam ; dein ventrem , qui dissicitiiset comprehenditur. Nusquam certe major

apparet sapientia quam in tempestivis negotiorum auspiciis , prine ipiisque eligendis : Non jam levia sunt pericula ; si levia videantur ι & plura pericula sesellerunt, quam vim intulerunt. Quinimo, satius est, quibusdam periculis, quasi in

dia via occurrere, quam eorum morus,

ct appropinquationem, perpetuo inquirere , & observare. Qui enim nimiam invigilat, interdum dormitat. E contrario, umbrarum longitudine decipi, s ut quidam olim, quando Luna Horizonti proxima , hostium terga irradiabat, 'atque

ita ante tempus tela emittere ; aut pericula , praemature obviando, accersere, alterum est extremum. Nam opportuniis talis maturitas , vel immaturitas, est ut antea diximus ad amussim examinanda. Ac ; ut plurimum, expedit, omnium magnorum negotiorum principia Argo cum centum oeulis sitis, exitus vero Briareo cum centum manibus suis, committere:

104쪽

P g A s T v π.I R. Iostere: primum scilicet invigilare,postea aeis celerare. Etenim Orei Galea, quae Politicum vere reddit invisibile est, Consilio . rvm occultatio, dc Expeditionum celeri .. Cum enim ad executionem, ventum iit, nulla occultatio. celeritati .est aequipara more globuli e Tormento emissi, qui tam velociter pertransit, ut ipsam ocul

rum aciem anteverrat . . .

PEr Mutiam intellioimus, sinistram

quandam &obliquam Prudentiam. Et pro cerio est, inultum interesse, interis tum,. &. Prudent m; non solium, qua- - ad probitatem , sed etiam quatenus ad mentis vires. Sunt i qui chartas pictas artificio quodam miseere seiunt. qui tamen periti lusores non sunt; Sunt itidem nonnulli, qui in Competitionibus,& Factionibus regendis, multum valent, alias vero infirmi judisti sent. Rursus, alia res est , pe ranarim naturas & mores callere; aliaver', negotia pernosse : Sunt enim

haud pauci, qui in persen rum adiribus,

de temptπibus, versisti sunt, neque tamen partis Realis, negotiorum . sunt eapaces: Quadi constitutio ipsissima hominuni,

105쪽

ios DE A s T UT I A. hris evolvendis, operam collocarunt. Tales magis in Pragmatieis adhiberi debent, quam in Conl.liis; Et non aliter sere usum sui praebent, quam in viis , quas si

pe eontriverunt.' Converte eos ad homines novos'aridus suis excidunt: adeo

ut vetus illa Regula stultum a sapiente dignoscendi, Mitta ambos ad ignotos, ct vid bis, de hujusmodi hominibus non teisneat. Quoniam autem quuti istis homines, similes sunt pusillarum mercium propolis, non abs re nerit:ossicinas ipsoru excutere. Inter Astatim numerari potest, ut qἡirmultum ejus, cum quo colloquitur, limatius observet: quod etiam Iesulta praeeipiunr. Sunt enim eomplures , iique ex prudentioribus qui eorda habent obscura . vultus autem pellucidos. Verum , deineet Mae fieri . eum modesta oeuloriim per vice. demsssione, quemadmodum & Ω-

Alleta existit iuria, ut deum aliquid propere & suila obtinere S expediti cu 'pias, personam, cum qua aris.de alio qui piam' negotio sermonem inserend6detineas & praeoccupes , ne nimium ιδ Ohi 'ctiones & scrupulos evigilet. Equidem

noveram Consiliarium quendam,& Secretarium, qui nunquam at Elimabetham

106쪽

lam in aliquos de rebus Statur gravioribus sermones perduceret, ut histe intenta ad Diplomata minus animum adbeeret. . Idem valet subita prehensionis ratio ι siquis rem proponat, quando pςrsona, cum qua agitur, ad lia festinat, neque moram pati potest rem aceuratius conederandi.

Si cui in animo est, negotium aliquod destrueret , quod alius sortasse quispiam dextre & cum essectu propositurus suisset, ipse se erga negotium Uecytam simuist, atque ipse rem proponat , sidco modo , ut successum ejus disturbet. Abruptio sermonis in medio, quasi quisse ipsum deprehenderet,& contineret, Ma-. jorem generat appetitum , in eo quocum colloqueris, ad ulterius inquirendum. Quoniam autem imprimit sortius quod Quaestione erutum est, quam quod sponte oblatum, possis ad inescandam, Quaestionem insolitum induere vultum : ex quo casio detur alteri interrogandi.Quid sibi velit ista oris mutatio Ut Nehemias keit ; Neque anta illud tempus tristi fue- . ram in conspectu Regis. In rebus ambiguis, & ingratis, bonum est, initia. de iis Sermonem inferendi,alicui alteri deputare, cujus verba minoris

107쪽

icit D a A s T V T I A. .eem in subsidiis restruare, veluti ea se somtuito interrogetur ille superveniens, det sermone, qui ab altero injectus est. Quod feci L Narcissus , eum indicaret Claudio Matrimonium Massalina & Silii. in rebus, quas a se amoliri quis eupiat. non inutile est,uulgi nomen mutuari: Ac si quis tali formula utatur; Hoc vulgo di-

citur, aut, Increbruit Sermo.

Noveram quendam, qui eum Literasseriberet, id, quod maximi erat momenti, Post- scripto semper includebat, ut rem

sere praetermissam.

Noveram & alium, qui eum ad Colloquium eum alio veniret, id quod maxime ei in sermone curae erat, praeterire solitus erat, & discedere, & rursus redire, & tum demum ejus rei mentionem facere, ac si illa sere e memoria excidisset. Alii se subito deprehendi procurant, ta- .li tempore , quo verisimile est,. partem, eui insidiantur, superventuram, ac simul se chartam aliquam in manu habentes, aut aliquid praeter consuetudinem agentes , inveniri volunt; ut interrogentur de iis rebus, quas revera ipsi eloqui cupium. . sputia species satis vasta est, ea verba proprio nomine prolata, sibi excidere pati, quae alium arripere. & iis uti, quis expetit, ut inde alterum irretiat,& subruat. l

108쪽

- DE As Tu Ti Αἰ re, . Noveram duos , pro ossicio Sereetarii, tempore Regina Elitaritia, eompetit res; qui tamen se invicem amieε tractabant ; quippe de negotio ipse eompetiationis suae s epius eoi rebant. Atque auter ipsorum dicebat; Uri Seeνetarium in , deebnatisne Monarebia , rem esse haud parνi periculii seque illud genusIonoris minime ambire; Aster statim verba illa, erillide prolata, bona fide arripuit, &cum

amisis suis nonnullis libere sermones eonseruit,dicensse in declinatione ina iamunem Meretarii ambitiosum esse non debere. Prior illa oeeasione usus est,eaque . verba ut ad aures pervenirent, tanquam scilicet ab altero prolata, cur

vis: Quae indignata cirra illa verba, in Declinatione innaretnaeum ipsa se vigentem reputaret, posterioris illius e-- petitionem nunquam postea admisit. Est quoddam genus, quod A stico proverbio, Felim in aheno vertere. tis absurde dieitur; eum ea verba quae quis apud alium prosere, imputat Colloquenti tanquam ab ipso prolata. Et, ut verum di- eamus, cum talia aliqua verba inter duos agitata suerint, disseile est probare & --rifieare, ab utro primum moeperint. Et aufeium in ua. ut quis in alios

spicula quaedam obliquὸ torminare, iustifi-

- . . cando

109쪽

iro D E A s T v T I A. cando se ipsum per negativas: utpote dicendo ; Hoc ego non facio ; ut Tigissinin secit, Burrham sugillando ; non dive

inco nitatem Imperatoris,

simpliciterspectare. Nonnulli in promptu habent rot mrationer& HsoriolaG,ut nihil sit quod i sinuare cupiunt, quin id Hisorioia aliqua involvere possint; Unde . & se magis in

tuto continent, quasi nihil diserte allimgnantes, & rem ipsam majors cum voli prate spargi essiciunt. Bonum est Asutia genus, ut quis rei sponsium , quod obtinere cupit , conceptis verbis proponat. Etenim alteram partem minus haerere facit. . Mirum est cernere, quamdiu nonnulli Occalionem captent, dicendi illud , quod proferre cupiunt, & quanto circuitu uti sustineant; & quot alia attingere. ut quo volunt perveniant Res certe haec, magnae

patientiae, sed multi usus. Improvisa, & audax Quastis, aliquan- , do hominem deprehendit, de detegit. Si

mile quiddam evenit cuidam, qui nomen mutaverat, di in Templo Divi Pauli obambulans , fuit ab alio , per nomen suum

verum , a tergo compellatus; ad quod statim retrospexit. Verum merces hae pusillae.& minores, sunt intuitae. Nqque

110쪽

- DR As Tur I A. Ira malefactum esset , si quis earum eqα- coret uberiorem Catalcetum; Quoniam nihil rebus obestmagis, quam quod ii recipiantur pro PMdemi . . Illud pro certolibendum , nonnullas

in ipsorum vistem dc interiora penetrare nequeunt rut reperiuntur aedes nonnulla quae gradus nactaei sent commodos , dc . , ricameras, se lati e cubi lo aliquo pulchriore . itaque talas videbis in Co elusionibus Dahbinationum e modos quosdam exitus reperire. Ad rem veroe aminandam,&disceptandam,nullo modo sufficere. Attamen, sepenumero ex hac re existimationem quandam aucupantur;

. eluti ingenia , quae ad decernendum potius quam disputandum, sint aptiora. Sunt qui magis innituntur , quos aliis struunt quam consitu solidis & ianis: Sed Salomρn ait; Pmdens aήvertit Ugressu/;-ῶvenia mi doloso

Formica animalculum s bisa iens sed

in horto nocivum. Et sane fit ut qui sui ἡ inritam amantes sint, Reipublica n ceant Parilibitaque moderate,inter amo-