Dissertatio medica inauguralis, de hydrope anasarca : quam, annuente summo numine : ex auctoritate reverendi admodum viri, D. Georgii Baird, S.S.T.P. Academiae Edinburgenae Praefecti : nec non amplissimi senatus academici consensu, et nobilissimae fa

91쪽

TENTAMEN INAUGURALE,

Nicotianae Viribus in Medicina ut et de ejus malis Effectibus in Usu communi et domestico, Examen.

Ex Auctoritate Reverendi admodum Uiri,

J. GULI ELMI ROBERI SON, S. S. T. P.

ACADEMI AE ED IN BURGENAE PRAE T E CTI; Amplissimi SENATUS ACADEMICI consensu, Et nobilissimaee FACULTATIS MEDICAE decreto:

Ρxo GRADU DOCTO RATUS,

Eruditorum examini subjicit

ROBERTUS HAMILTON,

HIBERNUS,

Societatis Regalis Aledicinae Edinensis Soeius, Soeietatis Physicae Socius Honoraritas.

Ad diem et . Iunii, hora locoque solitis.

ED IN BURGI: Apud BALFO R et S MELLIE,

93쪽

Viro admodum reverendo,

GULI ELMO SMITH, S. S. T. P.

Milburnii apud Coleratne, In comitatu Londonderriensi, in Hibernia,

ROBERTUS HAMILTON

Salutem. Quum dissertationem inauguralem me oportet, juxta leges academicas in lucem edere, tibi, prae omnibus aliis, Vir humanissime, ornati meque, hasce meorum sudiorum primitias dicandas esse censet. Cui enim quam tibi plus debeo, qui tua me semper amicitia, et patrocinio ornasi, consenis sapientissimis juvisi, et praecipue animum meum labantem praeclara muni centia saepissime conq

ranta beneficia palam profiteri me certe decet, et delectat, et o supremam vitae horam grata mihi manebunt mente reposta. Et, s aegritudines compescendo, et felici manu dolores leniendo, miseris mortalibus aliquid olim profuero, tibi, amicorum optime, fuerit penitus referendum. Hocce igitur opusculum, qualecunque si, patrocinio tuo L-bentissime commifum, in perpetuum amoris tesimonium accipias, enixe peto, quod tibi dico, dedico, et sacrum volo. Dabam ex AEdibus Academiae Edinenss, Pipsis idibus Iunii Μ,DCC, LXXX. S

95쪽

TENTAMEN INAUGURAI Ε,

Nicotianae Viribus in Medicina ; ut et de ejus malis Effectibus in Usu communi et

domestica, ENam Cn.

PARS PRIMA.

UONIAM me pro gradu doctoratus certartem, et honores in medicina summos ambientem, ali-ῆUOd, ut mos est, utque legibus Academicis rite obtemperem, in lucem edere oporteat; et quum inter plures perutilesque dissertationes, his proximis annis praeclari in iac Academia ad hunc scopum editas, vix ulla de Vege abilibus, cortice Peruviano excepto, scripta sit, mecum hac de re pauca disserere decrevi. Non scribam autem de physiologia vegetabilium in genere, quum hoc magis adiistoriam naturalem quam ad medicinam religetur, ve- um de unicae tantum plantae Vi. Ad hoc magis me ferebat animus, revolventem colla. ilures talium dissertationum haud raro super eademere re quotannis conscriptas esse, et eandem fere omnino octrinam comprehendentes: Igitur magis novitatis avidus,

96쪽

u DE NICO TI AN C VIRIBUS.

bendi ratione quae impraesentiarum invalescat, defiec

ten S.

Ita loquitur elegantissimus Celsus; ut alimenta sauis corporibus agri cultura, sic sanitatem aegris Medicina Promittit. Haec nusquam quidem non est, si quidem etiam imperitissimae gentes herbas, aliaque prompta in

auxilium vulnerum morborumque noverit.'Veritas certissime hujus sententiae prima apparet facie. Si enim varias herbarum dotes homines eruere rite Conali essent, sanitatem mortalibus melius promittere datum fuisset. Sed ad hoc attingendum, qualitates intimas, tum salubres, tum insalubres et perniciosas, sedulo perpendere eos oportet: Qua sola notitia, has fugere, ac illas, Rut alimenti aut luxuriae causa, praeferre docebuntur. Porro, si herbae quasi fictis et falsis virtutibus praeditae a populo nimis credulo laudatae fuerint, tale tentamen istas falsas vires posthabere nos docebit, quoniam natura earum Vera in aprico tandem posita erit. Haec observatio fortasse tum herbis quotidie commestis, tum his pro condimentis et luxuriis usurpatis, applicari potest. Nam quis nunc ignorat Vires Perniciosas laureo cerasi, cujus

succus olim communi in usu fuit ' ξDe omnibus vero in cibo sumptis silebo ; nam haud meum consilium est de diaeta agere. Opus hoc perutile aliis, hac de re melius doctis, remitto, et, ut supra dictum, de unica solummodo herba, nempe Nicotiana, inter gentes

plures usitatissima, pauca proferre Volo, dotesque ejus, quantum possim, explicare conabor. Hoc per multos annos intentatum mansit. Neque me abs re, quasi longe

errantem

' Vid. Edin. Med. Est . vol. I. p. 277.

97쪽

errantem hujus almae academiae Professores, ut spero, culpabunt, quum de plantae natura dicendum est, quae

inter materias pharmacopoeiarum, etiam maxime refor matarum, et nuperrime editarum, hodie recepta approba laque stat. Nunc vero ad rem.

VARI A haec planta sibi vindicat nomina; Tabacum, ex insula Tobago, ubi indigena floret, nuncupatum est. Nicotiana, ab Johanne Nicotio ', legati Regis Gallorum in Lusitania ossicio fungente, appellata item est; et inter Americae Indigenas Picisti: et in Hispania Pere be Ce-Muc; a Novae Franciae barbaris, sub nomine Peti celebra

tur.

Reginae herba quoque nominatur. Praeter haec, aliis multis nominibus primo gaudebat, quae nunc recitemus vix necessarium est, quoniam obsoleta hodie sunt. In Britannia, Hibernia, atque Virginia, ribacco vulgo nomen habet. In Europam primum translata fuit, ut multis placet, circiter annum IIS9, aut II 6O, quo tempore ejus semen celeber. Franciscus Drahe a Virginia in suum natale solum detulit. In Italiam vero non in usu recepta fuit ante annum a6io; et tunc etiam ex Anglia translata: Primum quidem ad sanitatem Eardinalis Crescentii firmandum, ex consilio : Virgil. Ursini. Mox tamen multi eam cupierunt; et ad hunc diem tam crebrescit usus ejus, ut ubique fere terrarum non luxuria solum, verum inter necessaria, saepissime habetur. Bolanici eam vocant Nicotianam, et inter classis genera Pentandriae monogyniae, ita dicta, eam numerant.

98쪽

DE HUJUS PLANTAE VARIA SPECIE.

Septem recenset L n. eb species nicotianae ', nimirum, Nicotianam pusillam fruticolam, rusticam, paniculd-tam, glutinosam, urentem, et tabacum. De ultima tan tum, quippe quae magis nota sit et communior, tractare statuimUS. Inter descriptiones hujus varias, a diversiis auctoribus traditas, illa pergis magis placet, quam in ipsius materia medica, nuper edita inveniet lector. Locus I inquit actor celeb. America. Colitur ubique,

ς annua.

Forma recen . Radix fibrosa: Caulis bipedalis, vel ultra, eiectus, teres, villosus, subviscidus, simplex. Folia. Magna, alterna, pedalia, vel ultra, pro ingenio V soli, patentia, ovali-lanceolata, acuta, iciferne atteLUata, sesiilia, paululum decurrentia, utrinque glabra, sti Pra Ob- scure viridia, subtus pallidiora, costa et nervis albi do-' ' uidescentibus, pubescentibus: Suprema minora, scissilia, non decurrentia. Corymbus. Terminalis, compositus, fastigiatus, villoso. viscidus, parce foliosus ; foliis floralibus lanceolatis, ad singulas divisu as solitariis, acutis Calix. Perianth. monoph Illum, ovato. campanulatum, . illoso viscidum, minutim quinquangulatum, quinqui- fidum hic in iis ovato. acutis, erectis, subaequalibus. Coroll.

99쪽

B. δ