Emblemata Florentii Schoonhovii ... partim moralia partim etiam civilia. Cum latiori eorundem ejusdem Auctoris interpretatione. Accedunt et alia quaedam poëmatia in alijs poem̈atum suonum libris non contenta

131쪽

EMBLEMATA UI

Vitium Virtutis specie citius fallit.

EMBLEMAE XXXVII.

Blandius arridet pelluciflore Cicuta, Et tamen interim, quo perimamur, habet. Cum itiumspecie sese Virtutis obumbrat, Promptius incasses pectora nostra rapit.

COMMENTARIUS.

DUO sunt, inquit Seneca, propter quae delinquimus Aut Ebist .

inest animo pravis opinionibus malitia contracta, aut etiamsi non est falsis occupatus,ad falsa tamen proclivis est. c cito specie, quo non oportet trahente, corrumpitur. Sic nulla vitia velocius citiusque obrepunt animo , aut a majorem

132쪽

D FLORENTI SCH o Nno v II majorem afferunt perniciem , quam quae Virtutis specie fu

cantur,

Fallit enim vitium specie Virtutis imbra. Horum de genere sunt Ambitio, quae virtutem mentitur, ejusque nomen usurpans honesta quodammodo praetexta Ornata, oculis mortalium sese ingerit. Hinc ille Vates, -- Habitat sub pectore coambitio, is morbum virtutis nomine jactat. Superbia libertatis loco ducitur. Sitis inexplebilis habendi vocatur providentia Livor honesti Zelo personatur Maledicentia fucat morbum titulo libertatis. Adulatio pro humilitate sese insinuat. Et tam callide;&blande haec imponunt, ut internosci nisi dissiculter non queant. Porro quemadmodum venenum quo dulcius, eb periculosius est. sic haec mala periculosissima sunt, cum delectant. Tum enim , quia amamus, defendimus malumus excusare, quam excutere Tandem eo insaniae devenimus, ut laudemus,&gloriemur iis, quibus erubescere oportebat. Et quod unum habebamus in malis bonum, perdimus peccandi verecundiam Bene ille, iterum est peccare, miserius dele istari, miserrimum excusare dc tum demum consummata amentia est, quum ad studium malum, opinio quaedam honestatis accesserit Medici nullum morborum genus putant formidabilius, quam quod grotis mali sensum eripit. At hujusmodi fere sunt omnes animorum morbi Quo quisque gravius aegrotat, hoc minus admittit opem medicantis. Nec aegrotus de suis potestjudicare malis, quibus laborat, propterea quod aegrotet ea pars, cujus erat judicare. Nunquam autem sanatur, nisi excussio hoc irrationali motu, puta opinione, Rationem, quae exultantes affectus temperet, in a

gustiorem gyrum ducat, sibi adsciscat. Ut enim

Boeta lib. I, bibus atris Condita nullum

Fundere possunt Sidera lumen: Sic quoquesivis.

Lumne claro Cernere perum,

Hanc

133쪽

Hanc Bonae mentis peturbatricem opinionem disjice quia

Nubila mens est Vinctaque frenis Hac ubi regnat. Itaque ex praecepto Horatii - te ipsium, Concute, num qua tibi vitiorum in seperitolim Natura, aut etiam consuetudo mala Namque

Neglectis urenda filix innascitur agris.

134쪽

Malum consilium consultori pessimum.

6onsilium auctoripravum nocet Hoc bene quondam Monstrasti exemplosaeve Perille tuo.

COMMENTARIUS.

Ρ Erillus Atheniensium faber ingeniosissimus, olim Phala

ridi, Agrigentinorum Tyranno, taurum ex aere fabricavit, cui anuam in latere posuit, ut cum inclusus reus subjectis ignibus torqueretur, mugitum, non hominis vocem videretur emittere quo invento , cum munus iraemium a crudelissimo Tyranno, qui novis hominum tormentis delectabatur, postularet, in eo ipso, ut eam poenam primus experiretur,

includi jussus, ac suppositis ignibus exustus est. Vide Ovid. Plin. Lib.

135쪽

EMBLEMATA II 'Lib.34. Cap. 8. Quo exemplo monemur, malum consilium consultori esse pessimum. -- Neque enim uexaquior ulla suuam necis artifces arte periresua. Polypus dum Conchae carnem captat, ipse capitur, ac tenetur. Et Basiliscus dum speculum inspicit, suo ipsius veneno, a speculo repercusse necatur. Sic semper malitia maximam partem venenilia bibit Graeci dicunt ιερον ἡ βουλὴ id est, sacra quaedam res est consilium. Atque ut est libenter accipiendum, ita est religiose citraque fraudem dandum, si quis egeat. Alioqui non defuturum est Numen aliquod, quod poenas repetat ab eo, qui rem sacram perfidia violarit. Exstat in hanc sententiam Apologus Graecus non

invenustus, qui sic habet Leonem ob senectam aegrotantem δίea de causa in lustro se continentem, caetera quidem animantia onficii causa, visebant, excepta Vulpe Proinde Lupus,nactus oportunitatem, accusavit Vulpem, apud Leonem laesa: Majestatis, ut quae pro nihilo haberet eum, penes quem rerum erat summa, nec ob contemptum ad visendum accessisset. Interea autem intervenit in Lupi fabula Vulpes, extremam sermonis partem audivit. Itaque Leo conspecta Vulpe, protinus adversus eam infremuit; at illa postulato ad purgandum sese spatio : Et quis, inquit, omnium qui huc convenerunt, tantum tibi profuit, quantum ego quae quoquo versum circumcursitavi, tibique morbi remedium a medicis reperi. Cumque Leoprotinus edixisset, ut remedium aperiret, si vivum inquit Lupum excories, illius pellem in duas, convalesces. Leo credulus,continuo Lupum invasit, interemit. Quo extincho, risit astuta Vulpes caliimniatoris malum consilium

in ipsius recidisse caput, ipsumque exedisse quicquid mali intri

verat. .

136쪽

Dissidendum.

EMBLE MAE XXXIX.

Aspiciens hominem lachrymus Crocodilus acerbe Fundit, . incasseeffugiendo ducere tentat,

Huc ubiperduxit, conantem Cedere retro

Invadit, rostroquellium discerpit a paro:

quam tutames, hosti dis idit emper,

Nam nihil utilim quam dismentia prudens.

COMMENTARIUS.

DEssimi hominum nunquam terribiliores sunt quam dum voce, gestu sese leniss1 mos ostendunt. Pubi Mimus Natus ubist bonum fingit, tunc est psimus. Quod inprimis de Domitiano Principe lectum est , Bassianus

etiam

137쪽

EMBLEMATA. I 2Ietiam imperator ut est apud Elium Spartianum lacrymabatur,

quoties aut mentio fieret, aut magnos videret Getae fratres, quem occiderat Aranea utrajunt antequam feriat titillat, Auceps, mulier quem fallere vult, delinit Polypus quem demergit, amplectitur Hyena vocem humanam imitatur, & nomen alicu)us ediscit, quem postea devoret Crocodilus denique Nili animal, vj d. linium terra pariter ac mimine infestum , quem dilacerare statuit, inse L h Gye quentem fugit, fugientem siequitur : Sunt quis cmbunt eum etiam lacrymas emittere, conspecto homine. Unde in Adagio est, Crocodili lacchryma. Quibus exemplis monemur, nihil credere, atque omnia suspecta habere. Exclama Tragicus, Inhryppolito. Opilasallax abditos flensius geris. Multissimulationum involucris, quasi velis obtenditur uniuscu)usque natura Frons , oculi, Vultu peria pe mentiuntur,oratio vero saepissitate. Q od expertus est ille, cum inquit: Ο amici, Cic. Ad Q, nemo nucis. Itaque crito nobis occinit Epicharmus; ναφε, ἐλμέμνοι χὀmς , ο ροιο ταυτα των μεν , id est Sobrius esto, memor sis ne quid credas, nervi hi sunt sapientiae Occurrit&il

lud Euripidis;

Sapiente dissilentia non aliud utilius est mortalibus, Praecipue adversus hostis insidias. Quoniam nulli citius oppria muntur,quam qui nihil timent. Et frequentissimum initium cala veli Patere. mitatis est securitas. Nini itaque in holte contemnendum, sed δ' cogitandum , sub omni lapide dormire Scorpium. Irequenter jam fusa acies, dispersos , ac passim sicquentes reparatis viribus interemit.Narrat Cornelius Nepos in Thrasybulo,eum, cum Phy VςBςx ikb ' lem confugisset, quod est castellum in Attica munitissimum inon plus habuisse secum , quam triginta de suis. Hoc initium fuit salutis Atticorum, hoc robur libertatis clarissimae civitatis. Contemptus enim est primo ad yrannis, atque ejus solitudo quae quidem res ipsis contemnentibus perniciei,& huic despccho saluti fuit. Haec enim illos au persequendum segnes,lios autem, tempore ad comparandum dato robustiores fecit. Quo magis praeceptum illud, omnium in animis esse debet; Nihil in bello oportere contemni Nec sine causa dicitur, Matrem timidi flere non solere.

138쪽

Morosis cedendum.

Cedito morosis, nam quo mage concutis ignem, Hoc magmattollit mota sapissa jubar.

COMMENT ARIUS.

I Ad gio est; Ignem gladio ne fodito.Quo monemur, pΟ-

tentum .ferocium iracundiam, non esse convitiis exagitandam, propterea quod flamma, quo magis comm OVetur,

hoc magis magisque invalescata cum contra, si quiescat. piatur, Plautus Amphitruone; Bacchabacchanti relis adversarier, insana insanioremfacies, feriet sepitu, Si obsequare, una resolvas plaga. Fulminis procellae eadem fere est vis validissima quaeque , ac

139쪽

EMBLEMATA. 123 renitentia sternunt,&eVertunt. Contra arundinem contumacem adversus sevientium nimborum rinpetus, domitricemque ruentis oceli videmus; nec abis armis, quam patientia quadam tutam. Sic quisquis majoribus suis cedit cedendo, ut arundo, vincit Praeterea nihil ita confutionem parit ingerenti mala, sicut fortis tolerantia patientis,& neque Verbo neque opere reddere vindictam. Quod quid aliud quam illum saevientem in alutorium tui,pudore victum converteres Hoc certe vindictae genus est maximum, Seneca. scilicet, non commoveri Prudenter Philosophus Si magnanimus fueris, nunquam judicabis tibi contumeliam fieri. De inimico dices, non nocuit mihi sedanimn nocendi habuit. Et cum illum in potestate tua videris, Vindictam putabis,vindicare potuisse. Scito magnum monestum vindictae genus csse, ignoscere. Maximam autem factae injuriae poenam fecisse, nec quenquam sti avius assici, quam qxii ad supplicium poenitentiae traditur. Socrates, cum in via quidam per lasciviam illi calcem impegisset, admirantibus aliis, quod id pateretur Quid facerem inquit illis hortantibus uti vocaret ipsum injus Ridiculum , inquit, si quis a sinus me calce percussisset, decretis mihi; voca illum injus Nihil scilicet patientissimus vir interesse putabat, inter asinum hominem brutum. Idem alias percussus, nihil aliud respondit, quam misellam esse, quod homines nescirent, quando cum galea esset prodeundum. Quid Cato cum illi in foro causam dicenti Lentulus attracta pingui saliva, in mediam frontem, quantum poterat ex ouisset abstersit Cato faciem, ac dixit Assirmabo omnibus Lentule falli eos, qui te negant habere os Atque hic subsistens,

carmen aliquod e a Libro variorum meorum Carminum, quo aliquando Amicum ad patientiam cohortatus sum, addo, Ignosce, quisquis haec leges: P a te plus ocu la meis amarem

Dilecti Ome non monerem

Te tamsollicite, quido nocivum , Et quid utile sit tibisuturum , Dum per floridulum supenta carpit. Te nuper monui, monebo rustis, Ne quod pectora concoquit bonorum Vt soles tremulo Patri resistas.

140쪽

Est morsor, en avariorque, Sed hos caiuities, petita cunctis, adducit comitesperenne secum. Oualis qualis erit, tamen ferendiu En tibi, potivi modestus ipsium uuam perrersus er oblinatu audi. Si aurosueris molestus idem, Nihil proscies, resiussitatur, Sed non repprimitur premendo, serpens. Palpanti nihil asterumserumpe esst:

Vnda libertim vagansper alveum

Tranquillo pede labitur, fuitque; Ast hac, s lapides, trabesve cursium Rapacem impediant, sonat furitque Et cum murmure bulliens sionoro Pugnantes lapides trabesique quassat. Omnis hoc habet ira, seviensque Indignatio, reficit in dolores Et tormenta ui jugumque nullum euuuod non durius urgeat morantem,

Quam qui ubsiequitur ducem paratin. Vnuhv est tristibu in malis levamen, rati eniter. Et necestatis tνιrum decetho equi libenter.