C. Cornelii Taciti Opera

71쪽

--ri Meuιia deprehendis. 55. 56. Natalis eonti rationem fatetur. Pisonem Senecani nominat Lineantia matrem. 57. Epic aris. Ormentis dilacerata mirum fidei exemplum praestat. 53. Nero reos urit, guos violenter urget Rufus dissimulata conseientia. s. Piso.

glaetis amisorum monitis, occiditur. Eius festamen tum et Xor. 60. 61. eaedes Laterani et Senecae huius defensio spreta 62. supremi sermones. a. amica es tentio cum Σου. 64. euius mortem inhiberi Nero imperat Senecae erueiatus, mors funus. I. Ipse

destinarus Imperator. 6. Utis proditur. 7. iam imavit. u. Aspri, aliorem eonstantes voces et ait M. R mouitias. s. Ner Vestinum quamvis inson emi terimit 70. O Lucanum Semeionem. Quinciis reum Scevinum. i. Simulata per urbem gaudia. Indicibus praemia suspeetis militiae vacatio aliis easiua, 72. Turpiliano Nervae Tigellino triumphalia, Ny-phidio Consularia insignia via. 73. Nero adversum rumores se purgat. Gallionis perieulum. 4. C. Oservatum Neronem. Pugio Maevini diearus Iovi Vindici. Gesta hae annis patiun amplius tribus.

Imrgag Rex Parthorum vologeses, e nitis Cor. Ibulonis rebus. Regemque alienigenam Tigranen Armeniae inpoiatum simul, fratre Tiridai pulso, spretum Arsacidarum fastigium ire ultum volens; magnitudine rursum omnna, et continui foederis

reverentia, diversas ad curas trahebatur cunctator

ingenio et desectione Hyrcanorum, gentis niluae, multisque ex eo bellis inligatus Atque illum ambiguum novus insuper nuntius contumeliae exstim

72쪽

bo ANNALIUM A. v. l. lat quippe egressu Armenia Tigranes Adiabenos,

eonterminani nationem, latius ac diutius, quam per latrocinia, nataverat idque primores gentium aegre tolerabant: eo contemptioni meensum, ut ne Duce quidem Romano incursarentur, seu tem ritate obsidis, tot per annos inter mancipia habiti. Aecendebat dolorem eorum Monobazus, quem pene Adiabenum regimen, quod praesidium, aut indae peteret ' rogitans. Iam de Armenia conoeasum: proxima trahi, nisi defendant Parthi levius servi ritum apud Romanos deditis, quam captis, es e.' Tiridates quoque Regni profugus, per silentium aut modice querendo, gravior erat. on enim ignavia magna imperi contineri: virorum armorumque laetendum certamen. Id in summa fortuna aequius, quod validius. Et sua retinere, privatae domus :2 de alienis certare Regiam laudem esse. Igitur commotus his vologeses concilium vocat, et prox, mum sibi Tiridaten consiliuit, atque ita orditur:

Hunc ego, eodem mecum patre gentium, cum mihi, per aetatem, summo nomine concessisset, in o

aessionem Armeniae deduxi qui tertius potentiae gradus habetur nam Medos Pacorus ante ceperat. videbarque, conira vetera fratrum odia et oeri Amina, samiliae nostrae Penates rite composuissa. prohibent Romani, et pacem, ipsis numquam Pro per lacessitam, nunc quoque in exitium suum

abrumpunt Non Ibo inficias: aequitate quam

sanguine, ea sa quam armis, retinere parta malin

ribus malueram si cunctatione deliqui, virtute eo

rigam. Vestra quidem vis et gloria in integro eat,

73쪽

I, C. - ΕΒ. - CAP. . . 5 liliis modestiae tamaa quae neque tumis mori 'lium spernenda est, et a iis aestimatur.' Simul demate aput Tiridatis evinxit pronaiytam mobium manum, quae Regem ex more seetatur, Moneri, nobili viro, tradidit, adiectis Adiabenorum auxiliis: mandavitque, Tigranen Armenia exturbari, dum Uae, postiis adversus Hyrcano discordiis, vir intimas, molemque belli ciet, provinciis Romanismiaitans. Quae ubi Corbuloni certis nuntiis au-3dita sunt, legiones duas cum Verulano Severo ei Vettio Bolano subsidium Tigrani mittit, occulio praeem,to, eomlumitius uncta, quam festinanitere, agerent.' quippe belluam habere, quam gerere mal bat. Seripseratque Caesari, A proprio Dute opus esse qui Armeniam de videret Syriam, ingruente in logese neriore in discrimine me. Atque interim reliquas legiones pro ripa Euphraiis inent tumultuariam provincialium manum armat hostiles ingressus praesidiis intereipit. Et, quia egena aquarum regio est, castella sontibus inposita quo clam rivos congestu arenae abdidit. Ea dum a Cor. 4bulone tuendae Syriae parantur, et raptim agmine Moneses, ut famam sui praeiret, non ideo nescium aut incautum Tigranen offendit . Oeeupaverat Tigranocerta, urbem colaia defensoriam et magnitudinae moenium validam. Ad haec Niceph-

SeetatvrJ Id est, sectari solet. Hostiles ingressus Intelligo loea, per quae ingredi provi iam soleant, aut possint, Parthi. Nam nondum higressi eo tempore. Imtercipere expri ni Graecorum διαλαμμων Polybius , M. et alii saepe de impositis itineri praesidis utuntur. Em. Mognitudine moentam acidam Adeo, ut Appianus ithr. 84. pro lueat moenia Tigranoeertae in altitudine ad quinquaginta euhitos quae in imo adaptata equorum stabulis. lim.

74쪽

O ANNALIUM A. v. sis. orius amnis haud spernenda latitudine, pariem murorum ambit et ducia ingens ossa, qua fluvio dinfidebatur. Ineranique milites et provisi ante Ommeatus quorum subvectu Pauci, avidius progressi et repentinis hostibus circumvenit, ira magis, quam metu, ceteros accenderant. Sed Partho ad exaequendas obsidione nulla cominus audacia, raria sagitiis neque clausos exterret, et semet leuatr tur. Adiabent, cum promovere scalas et machinamenta inciperent. faciles detrusi, mox, eru-5 pentibus nostris, caeduntur Corbulo tamen, quamvis secundis rebus suis, moderandum Ortunae ratus, misit ad Vologesen, qui expostularent vim provinciae inlatam : socium amicumque Re- gem, ohortes Romanas cireumsideri omittereti

Maius obsidionem, aut se quoque in agro hostili castra positurum. Casperius Centurio, in eam legationem delectus, apud oppidum isibin, septem et triginta millibus passuum a Tigranoceria distantem, adiit Regem, et mandata ferociter edidit. Vologesi eius

et penitus infixum erat, arma Romana vitundi nec praesentia prospere fluebant inritum obsidium t tus manu et copiis Tigranes fugati, qui expugnationem sumpserant missile in Armeniam legiones: et line pro Syria, lyaraiae ultro inrumpere sibi imbecillum equitem pabuli inopia nam exorin via meusturum amitederat quidquid herbidum aut Dond

sum. Igitur metu abstruso, mitiora obtendens, mi s svrvm ad Imperatorem Romanum legatos, si 'erim tenda Armenia, firmanda nee, resyondet. onesen Mimiitere Tigranorerin iubet; 'se retro cono

6 dit. Haec plures, ut 'formidine Regis et Corbulonis

75쪽

A C. m. LIB. CAP. . . 53 miola patratar magnifice extollebant. Alli, ne pepigissed interpretabantur ' ut, omisso utrimque bello et abeunte Vologese Tigranes quoque Adi menta abscederet Cur enim exercitum Romanum a Tigranoeertis deductum cur deserta per otium, quae bello defenderant An melius hibernavisse in extrema Cappadocia, raptim ereetis unguriis, quam in sede Regni modo retentia Dilata prorsus

arma, ut Vesogeses eum alio, quam eum Corbulone eertaret Corbulo meritae tot per annos gloriae non ultra perieulum saceret. Nam, ut reiun, y prium Ducem tuenda Armeniae polinsterat, et affventare Caesennius Paetus audietatur iamque -- erat, copiis ita divisis, ut quarta et duod-ima legiones, addita quinta, quae Mens e Moesis excita erat, simul Pontica et Galatarum Cappadocumque auxilia Paeto obedirent tertia et sexta et decima lingiones, priorque Syriae milles, apud Corbulonem ma

uerent. Cetera ex rerum usu sociarent partirenturve.

Sed neque Corbulo aemuli patiens et Paetus, cui satis ad gloriam erat, si proximus haberetur, despici bat gesta, nihil caedis, aut lyraedae usurlinias nomi- ne tenus urbium expugnationes' dictitans ' se tributa ae leges, et pro umbra Regis, Romanum tu vietis in positurum. Sub idem tempus legati Vologesis, quos rad Prineipem missos memoravi, revertere inriti bellumque ropalam sumptum a Parthis nec Paeius detreetavit, sed duabus legionibus, quarum quariam Funisulanus Vettonianus eo in tempore, duodecimnnICalavius Sabinus, regebant, Armeniam intrat, iristi omino. am in transgressu Euphratis, quem

76쪽

54 ANNALIUM A. v. te. ponte transmittebat, nulla palam aussa turbatua equus, qui Cotisularia insignia gestabat, retro evasit. Hostiaque, quae muniebantur, hibernaeulis ailsistens, semifacta opera sugu errupit, seque vallo extulit et pila militum arsere magis Itisigni prodrgio, muta 8 Parthus hostis missilibus telis decertat. Ceterum Pa tus, spretis ominibus, nec dum satis firmatis hibemnaculis, nullo rei frumentariae rovisu, rapit exere tum trans montem Taurum, reciperandis, ut serebat, Tigranoceriis, nsiundisque regionibus, quus Corbulo integras omisisset. Et capta quaedam eastella gloriaeque et praeitne nonnihil parium, si aut gloriam cum modo, aut pruedam cum cura habuisset. Longinquis itineribus percursando, quae obtineri nequibant conrupio, qui captus erat, commeatu, et instante iam hieme, reduxit exercitum composuitque ad Caesarem litteras, quasi consecto bello, verbis magnificis, rerum s vacuas. Interim Corbulo nunquam egi tam mphratis ripam crebrioribus praesidiis insedit et, ne ponti iniiciendo inpedimentum hostiles turmae adsedirent, tum enim subiectis campis magna specie Olbiabant naves magnitudine praestantes et connex trabibus, ac turribus auctas, agit per amnem, eat pultisque et balistis proturbat bar ros in quos saxa

et hasiae longius permeabant, quam ut ontrario a gittarum iaci adaequarentur. Dein pons continu ius, collesque adversi per socias cohortes, poatramgionum castris occupantur, tanta celeritate et osten-

Pitu militum Pila, missilia erant erro triangulo, unciarum octodecina, hastili Θdum sex. De ito, es ceteris Romani exoretius arulis, vide Gibbon de decessu imperii Rom. cap. I. one juv noin qui ad studium Taciti se aecingere eupit, ut tria prima capita hiijus operis eruditissimi, et si vana de religione exeipias, fidelissimi,

tota diligenter perlegat. Hoc labore, ni fallor, aeque delectari et proseeirse latebitur.

77쪽

A. c. M. LIB. CAP. β.-11. 55iatione virium ut Parthi omisso paratu invadenda. Syriae, spem omnem in Armeniam verterent. Ibi io Paetus, inminentium Macius, quintam legionem proeul in Ponto habebat reliquas promiaeuia militum eommeatibus infirmuverat donee, adventare Vol gesen magno et infenso agmine, auditum. Accitur hos duodeeima, et, unde famam meti exemitus spemuerat, prodata infrequentia qua tamen retineri eastra, et eludi Parthus tmetu belli polemi, si Paeto aut in suis, aut in alienis eo iliis, constantia suimet. Verum ubi a viris militaritriis adversus urgentea e sus firmatus erat, rumus, ne alienae sententiae ind, gens videretur, in divere ac deteriora transibat. Et iunc, relictis hibernis, ' non fossam neque vallum sibi, sed corpore et arma in hostem data, clam, lans, duxit legiones, quasi proelio eriaturus Dei de amisso Centurione et auela militibus, quos , se is hostium copiis praemiserui, trepidus remeavit. Et, quia miniis aeriter Vologeses institerat, vanaramus dueta tria millia delecti peditis proximo Tauri tum inposuit, quo transitum Regis arcerent:

Mares quoque Pannonios, robur equitaliis, in parte eampi locat. Coniunx ae filius castello, qui Ara Mosaia nomen est, abditi data in praesidium co--e, ac dispere milite, qui in uno habitus, vagum hostem promptius sustentavisset. Aegre compulsum serunt, ut instantem Corbuloni lateretur nee corbulon properuium quo gliscentibus periculis, etiam subsidii laus augeretur. Expediri tamen itineri singula millia ex tribus legionibus, et alarios Oelingentos, parem numerum e cohortibus, iussit. At Vologeses, quamvis, ' obsessa a Paeto itinere 1 .

hinc peditatu, inde equite, accepisset, nihil mutato

78쪽

as ANNALIUM . . Ict. eo ilio sed vi 2 -ra lares exterruit, legam μει obtrivit, uno tantum Centurione, Tarquitio Crescente, turrim, in qua praesidua agitainit, des-dere auso, saeta saepius emptione, et eae is, qui harbarorum propius suggrediebantur, donec ignium tuetueircumveniretur peditum si quis integer, longinquas avia vulnerati, castra et livere virlinem Regis, aevitiam et opias genitum, cuneta metu ontollentes, facili redulitate oram, qui eadem p vebant. e Dux quidem obniti adversia, sed cunmta militiae munia deseruerat, mimis iterum ad Cor. bulonem precibus, venire propere, signa et qui das et nomen reliquum infelieis exemitus tumetur: se fidem interim, donec vita suppeditet, retenturos.' 12 Ille interritus, et parte copiarum apud Syriam relinis, ut munimenta Euphrati inposita retinerentur; qua proximum et commeatibus non egenum, regi nem Commagenam exin Cappadociam, inde Armenios petivit. Comitabantur exercitum, praeter alia sueta bello, magna vis camelorum onusta frumenti, ut simul hostem famemque depelleret. Primum perculsis Paetium, primipili Centurionem, obvium habuit, dein plerosque militum quos diversas fugae onussas obtendentes, redire ad signa et clemem tiam aeti experiri monebat, se nisi vietoridias inmitem esse. Simul suas legiones adire, hortari, priorum admonere, uiovam gloriam ostendere: non vicos aut 'pida Armenioriam, sed castra m mana, duasque in iis legiones pretium laboris imit. Si singulis manipularibus praecipua servati civis corona Imperatoria manu tribueretur quod illud

et quantum decus, hi par eorum numerus 'isc

'retur, qui attulissent salutem, et qui accepissent ly

79쪽

A. C. M. LIB. X CAP. 12.-14. I His atque talibus in ommune alaeres, et erant, quos vericula fratrum aut propinquorum propriis stimulis incenderent continuum diu noctuque iter properabant. Eoque intentius Vologeses premere is

obsessos, modo vallum legionum modo eastellum,

quo anhellis aetas defendebatur, adpugnare. Propius incedens, quam mos Parthia, si ea temeritate ho tem in raelium eliceret. At ilii vix contuberniis eximeti nec aliud quam munimenia propugnabant pars iussu maeis, et alii pro'ria ignavia, ut Corbulonem opperientes. ae, si vis ingrueret, e visi exemi,lia Caudinae ae umantinae cladis. neque eandΘ- vim Samnitibus Italis populo, aut Hispanis, a Parthis, Romani Imperii aemulis. Validam quoque et laudatam antiquitatem, Hiena Fortuna eontra daret, diluti eo uluisse.'qua desperatione exercitus Dux subactus, primas tamen litteras ad Vologesen non mys,liem, sed in modum mirereniis, composuit, quod iro Armeniis, nemper Romanne ditionis, aut subiectis egi, quem Imi erator delegissei, hostilia saceret pacem ex aequo utilem nec praesentia tantum speetaret i sum adversus duas legiones iniis Regni viribus advenisse a Romanis orbem terrarum reliquum, quo bellum iuvarent. Ad ea Vologeses, nihil pro 14 caussa, sed χ' inriendos sibi sentres, Pacorum ac D ridaten, resorii,sit locum illis tempusquε consilio de stinatum, quo de Armenia cernerent: adiecisse Deos dignum Arsacidarum,) simul et de legionibus Romanis statuerent.'missi post a Paeto nuntii et Regis coli quium petitiim, qui Vasacen, Praesecium equiinius, ire iussit. Tum Paetus. Lucullos, Poms eios, etsi qua Caesares oblinendae donandaeve Armeniae e -

80쪽

penes nos, vim penes Parthos, memoravit. Et

multum invicem disceptato, Monobaraia Adiabentis in diem posteriam testis iis quae pepigiment, udi Dbetur. Placuitque ' liberari obsidio legione et δε- cedere omnem militem finibus Armeniorum, ea 'tellaque et commeatus Parthis tria quibus perpe traiis, opia Vologesi fieret, mittendi ad eronem 15 legatos.' Interim flumini Arsaniae is eas in m Me typontem inposuit, specie sibi illud te ex dieniis sed Parthi, quasi cloeumentum victoria iusserant namque iis travi suit nostri per diversum iere. Addidit rumor, sub iugum missas segioneae

et alia ex rebus inlauatis, quorum simulaceum in Armeniis usuri aium eat. Namque et munimentuingressi sunt, antequam agmen Romanum Reederet, et circumstetere vias, aptiva olim mancipia, aut iumenta adgnoscente abstrahentesque Rapta etiam vestes, retenta arma, pavido milite et eoace nimne qua proelii causa exsisteret Vologeses, Minio ot corporibus amorum adgregatis, quo cladem -- iram testaretur, visu sugientium legionum abstinuit. Fama moderationis quaerebatur, postquam superibis expleverat. Flumea Arsaniam elephanto insideris, et proximus quisque Regem vi equorum erru re, quia rumor incesserat, pontem o sinum meri dolo

fabricantium sed qui ingredi ausi sunt, validum et

36 fidum intellexere. Ceterum obsessis adeo sup ditavisse rem frumentariam constitit, ut horreis ignem iniicerent contraque prodiderit Corbulo, Fadi

ontraque prodideri Corbi. J In eommentariis, opinor, aut historin harum rerum Plinius eris Corbulonem inter scriptores