Novum Testamentum extra canonem receptum

461쪽

EVANGELIORUM

MDCCCLXVI.

463쪽

LIBRORUM DEPERDIΤORUM

465쪽

Libri, qui in antiqua ecclesia canoniea quadam auetoritate ruebantur, sod in catholicae ecclesiae anonem sensim constitutum non recepti sunt, varii sunt generiS, aut evangelia, aut actus apostolorum, aut epistulae, aut apocalypses, et peculiare genu repraesentant Constitutiones apostolicae iam ditis Clementis Romani et Barnabae

epistulis, Herma Pastore, qui libri fere omnes integri servati sunt, reliqui sunt libri deperditi, quorum fragmenta hoc quarto lasciculo colligenda et componenda

sunt ad evangeliorum genus pertinent evangelia Secundum Hebraeos, sive Nagaraeorum sive bionaeorum, Secundum Petrum, secundum Aegyptios, Matthiae traditiones. ad uetus apostolorum pertinent Petri se Pauli praedicatio eorumdemque apostolorum Actus Apocalypsis sola Petri restat agmen claudunt Constitutiones apostolidae isse Didasealia apostolorum antiquior horum

igitur librorum reliquias hoc ordine collegi, disposui et diiudicavi librum qui appellatus st: Duae viae Vel Judicium Petri sero int0grum addidi si alii viri docti

labores meos aut Supplebunt, aut emendabunt, non Ueeensebo, Sed gaudebo nam hi libri deperditi tantum non

omnes maximi momenti sunt ad ecclesia christianae summam antiquitatem investigandum et cognoScendam.

467쪽

A. EVANGELIUM SECUNDUM HEBRAEOS.

Inter omnes, iii ad ovium Testamentum Xtra canonem receptum pertinent, libros procul dubio antiqui8Simiam est evangelium ad Hebraeos ut de haeretieis taceam, iam Papias Hieropolitantis hoc evangelio usus esse videtur, qui non tantum canonicum evangelium Secundiam Matthaeum ex ipsius apostoli Matthaei scripto hebraeo, Varie verso ortum 8Se ensuit sed etiam narrationem reddidit, quam Eusebius in Hebraeorum

evangelio Scriptam reperit V. Matth. hebr. XIX, 3 .

eodem evangelio Hegesippum Sum esse constat. Pantaenus caleeheta Alexandrinus apud Indos hebraicum Matthaei evangelium, quod Bartholomaeus apostolus ibi reliquit, i. e. evangelium Secundum Hebraeos, reperiSSedieitur.' etiam sequentibus ecclesiae patribus illud vangelium ignotum non erat. Irenaeus Lugdunensis bionaeOS, quo iam inter haeretico recensuit, evangelio secundum Matthaeum uti retulit. A sed illorum evangelium

thaeum, solo utenteS.

468쪽

EVANGELIUM

non plane idem fuisse, quod in nostro canone graece habemus, ab ip8 Irenae docemiur, qui bionaeos cum

Corintho et Carpocrate virgini partum negasse tradidit. non mirum, quod iam Clemens Alexandrinus proprio nomine , αγγέλεον καθ' Ἐβραλυς laudavit Matth. hebr.XI, 28 . eodem nomine etiam Origenes usus est Matth. hobr. XVII, 1. XIX, 16 - 24 , qui iam duas Ebionaeorum partes distinxit, partum virginis, quem Matth. I, 18 sq.narravit, aut concedentium aut negantium. hune partum apud Ebionaeos controverSum commune quidem evangelium, quo utebantur, non tradidit Eusebius quoque Caesariensis, qui utramque illam bionaeorum partem et ipse memoravit HE. III, 27, 2. ), eorum evangelium καθ' Ἐβραior appellavit et hebraicis literis ad se per-

Venisse testatus est. non duas bionaeorum Sectas, Sed dua haereSes,

Nagaraeos et Ebionaeos, Epiphanius distinxit Haser. XXIX. XXX illos iu primitiva edolosiae christianae, hos Judaismi christiani per orbem terrarum dispersi reliquias deseripsit.' itaque primus Epiphanius etiam duplex Christianorum iudaizantium evangelium, agaraeorum et Ebionaeorum, memoravit. Nagaraeorum quidem evangelium ipse non novit, se nescire confessus, utrum Cerintho Jesum merum hominem Statuenti consentiant, an partum

virginis concedant Haer. XXIX, 7 . sed illud evangelium ipsius apostoli Matthaei librum hebraicum esse credidit. )

469쪽

Epiphanius igitur iis patribus ecclesiae adnumerandus est, qui Matthaei evangelium primitivum apud Nagaraeos

Conservari censuerunt. Sed de bionaeis, quorum auctor

desum Joseph et Mariae filium existimaverit.' prorsus

diversam Sententiam professus est horum enim ex angelium appellavit quidem-- ματSαῖον, κα Ἐβραλυς, )sed hebraice scriptum ess non tradidit itaque praeter illud antiquius et hebraicum vel aramaeum Matthaei evangelium Epiphanius etiam graecum evangelium dictum

secundum Matthaeum et secundum Hebraeos, Seriori quidem aetatis, testatus est graece VerSum HebraeorUm evangelium iam Hegesippus indigitasse Videtur, quem uτε του καS ' Ἐβραkυς εὐαγγελέου κα του Συρrαπου, i. e. ex eodem Vangelio, graeeo et Syriaco vel aramaeo , notinulla protulisse Eusebius tradidit. )Νagaraeorum evangelium hebraicum vel aramaeum,

Epiphani ipsi non notum, Hieronymus accuratius descripsit hic enim iam a. 383 ipsius Matthaei locutionem hebraeam vel aramaeam rutulit v. Matth. hebr. XXI, 9 et . 392 ita scripsit de vir illustr. c. 2 Opp. II, 8 31 sq.): Evangelium quoque, quod appellatur Secundum

Hebraeos et a me nuper in graecum latinumque sermonem

cum vangelio Joannis obraico vorso ut clis apostolorum a Judaeis Τiberiade conservari osoplius quidam Judaeus ad Cliristianismum Conversus Epiphanio narravit, L Haer XXX, 6 το κατα γωάννην υαγγελὶον ἀπολλλάδος ες βραιδα ων' μεταληφΘεν ζυματο και τα των ποστόλων πράΞεις. ου ημ, ἀλλα καὶ το κατὰ Ματθαξον ευαγγελεον βραμον φυσειον ἐκ τουτων ἀναγνούς. Haer XXX, 2. 3 cf. c. 303 Ebionaeorum evangelio usos iam Cerinthum et Carpocratem id m statuisse docemur . 14 ὁ με γαρ Κήρινθος καὶ ΚαρποHμῆς, ω αυτω χρωμενο δη Θε παρ αυτοi Ebionaeis ευαγ- νελέω πο v ἀρχης του κατὰ ΜατΘαιον ευαγγελέου βουλοντα παρz6τῶν ἐκ σπέρματος γωση κα Μαοἱας 1να τo Xol6τόν. f. etiam Haer. LI, 6. Haer XXX, 3 κω δέχοντα μεν α αυτοὶ το κατὰ Ματθα2ονευαγγελιο τούτω γαρ καὶ αυτοἱ, ς καὶ οἱ κατὰ Κήρινθον κω Μη- ρεν,ον χρῶντα μύνω καλουσι δε αυτ κατὰ Ἐη ναέου ς, ῶς τὰ ἀληΘηε6τzν ἐπεῖν, τ Ματθαῖος μόνος βραi6τὶ καὶ βρα κοις γράμμασιν ντ καινὴ δὶαΘήκη' ποεήσατο την του ευαγγελέου κΘεσέν τε καὶ κήρυγμα. c. 13. f. infra Matth. obion insor otiam Tatiani Dialossaron a nonnullis evangelium κατὰ Εβραέου appullatum esse Epiphanius Uaor. XLVI, 1 retulit. y V. Supra p. 5 not. . ita etiam olito Sardonsis in fragmento IV. cf. Routhii reliqq. aer est. II. Vol. I. p. 124 Veteris estamenti syriacam versionem et hebraeum textum coniunxit: το ατεχόμενος των κεράτωμ

470쪽

EVANGELIUM

translatum St, quo et rigenes Saepe utitur, post resurrectionem Salvatoris resert v. Matth. hebr. XXVIII,

1 10 ib. c. 3 p. 3b): Porro ipsum hebraicum Matthaei habetur usque hodie in Caesariens bibliotheca, quam Pamphilus martyr Studiosissime confecit mihi quo

que a a Zaraeis, qui in Beroea urbe Syriae hoe voltimine utuntur, describendi facultas fuit in quo animadvertendum, quod ubicunque evangelista Sive e perSona Unsive e persona Domini Salvatoris veteris scripturae testimoniis abutitur, non sequatur LXX translatorum auctoritatem, Sed hebraicam, e quibus illa duo sunt: EX

Aegypto vocavi silium meum Matth. II, ob sit Quoniam Nagaraeus vocabitur Matth. II, 23 . Hieronymus igitur

non dubitavit, illud evangelium, quod appellatur Sedundum Hebraeos ' vel se secundum apostolos, ' ip Sum esse librum, quem apostolus Matthaeus hebraeo Sermone con ScripSit hane Sententiam, praeeunte quodam modo Eusebio, ' Veteris Testamenti locis in evangelio Matthaei

hoc titulo Hieronymus saopius usus est, . infra Matth. hebr. VI, 11. XVII, 1 sq. XVIII, 6 7. XXVII, 16. XXVIII, 1 - 10. ' v. Matth. hebr. III, 1 - 13. tiam Origenes Hom. I. in Luc. Opp. III, 933): ecclesia quatuor absit evangolia, hasereses plurimas l. plurima), quibus quoddam scribitur secundum Aogyptios, aliud iuxta duodecim apostolos. Ambrosius Omm in Luc. prooem. Opp. d. Colon. 1616. Om. III p. 3): se et aliud quidem fertur ovangsilium, quod duodecim Apostoli scripsisse dicuntur. inieronymus comm. Super Matth. prooem. Opp. VI, 1, 1 sq.), he0phylactus ad Vang. Lucae prooem. το ἐπὶ ραφόμενον SQ ευαγγέλεον)

των δώδεκα.

Eusebius in s. LXXVIII, 2 in Montosaloonii collectione nova patrum et scriptorum graocorum I 463ὶ ἀντὶ του θέγξομαι προβλήματα ἀπ άρχης ' ραεος ω ὁ Ματθ αξος XIII, 35 otκεέα ἐκδό6ε κέχρητα ειπών Ἐρευξομαι κεκρυμμέμα ἀπο καταβολης. Angerus Ratio, qua loci Veteris Testamenti in v. Matthasii laudantur, quid valvat ad illustrandam huius evangelii originem, quaeritur partio. III. Lips. 1862. p. 12 not. 3 bene contulit otiam Quaest. I ad Marinum in A. Mai Scriptorum veterum nova collectione I, 64 sq. Nova atrum bibliothoc Tum. IV. p. 57, λέλεκται δέ ψε του σαββάτου Matth. XXVIII, 1 παρα του ρμηνεύσαντος τημ γραφήν ὁ με γαρ Γαγγελzστη Ματθαεος βραtδ γλώττην παρεδωκε τοευαγγέλεον, ὁ δ ἐπὶ την Ἐλλήνων φωνῆν μεταβαλο αυτ την επz-φώσκουσα ἄρα εὶς την κυριακῆ 'μέρα 'Oψε αββάτων προσεῖπεν. haec tantum non orbo tenus repetiit Hieronymus clica a. 407 in epi. ad Hedibiam Opp. I, 263: Mihi vidotur ovangelista Matthaeus, qui evangelium obraico sermone conscripsit, non tam evere dixisse quam ero, et eum qui interprotatus est verbi ambiguitate deceptum non ero interpretatum

esse, sed ve8Fere.