Nobilis, ... Aureoli Philippi Theophrasti Bombast, ab Hohenheim, dicti Paracelsi, Operum medicochimicorum siue Paradoxorum, tomus genuinus primus vndecimus. ... Recenter Latine factus, & in vsum asseclarum nouae & veteris philosophiae foras datus Nob

발행: 1603년

분량: 329페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

311쪽

Vos merito in hanc artem pertraho. Inia ac enim sola Medicus sit,sistit. Hanc autem si non noueritis, frustraneuincit, quicquid tentatis Ideol aec hic dicta sufficiant, lonec volenteDeo, simplicia Parcana ipsa nominem , ac in suis locis palcfaciam.

CONCLUSIO ULTIMI LIBRI

C Ic ergosi tus eu bl Erso Marionis epraecipuationis tricis, quamCoetu idem caducum ape Eo. Curicus enim, o morbus matricis cru sis. tu is essentia non disserunis res nasunt, oin uno continentur. ut vero Q ferenti as, - tione corporum, id ex praece seu cognosicite. diu ruidem Philosophi.e se ronomiae ignaris nimis arua a dissicilia videantur tamen alia ratione tradi non ossent, ni fremo in cura, de Verrustis o G inagranis. Ja enim duo summas aut arcana, qua in hoc morbo a deriposunt, qu.e rebus naturae cereris uniuersis aseruntur. Pro quidem sim multisunt. De quibus nos iussi ramus in obro desimplicibus, nec hic longius verba facimus. Experientia enim sumper manse Zit Quod in natura mans umeri eis, id explicari ac docera n conuenit. Ex eo en m fiunt ei pigri, cras, ignari: quipraesidium omne in Es libris habent, o de ver ture eosdem los cons uni. Haec autem cognitio ex mera manare non debebat dex et is, Zmentia, ct oculara informatione O. Hec enim vera r in docer.Ideo πυ- Erica hi eculi emblImolior. inissum ei cribendum non ip per et umprobandum. .etuo Fino ar, de seu C edicu boni nihil quicquam aut era potest, aut quaera ribet. Breuem ita uehanc actica u carere reprehensione volo: de qua traditu aris eis, in ruibus rebus virtus i sita sit o c. sum se experi- entiam ocularem si quiuis recipiar. Sine qua artes tuae ne creunt, se damnum inferunt. Si titia re te sed uis cognosce: ea posmodum ad usum, perientiamque transfer, longo tempore in fando, nonpo fornace erreni, autpersuadendo, uim propriin Academiarum M.

dicabad Tomum ' quartum operum Theo

LECTOREM.

I si iam equidem, Lector, aduersi iis meis haec me.ι

312쪽

6 Lectorem.

en sum, ruicum to Drusi somni ιι manis Derrari: sicantur: idquod prolixius his dema. Mare operosius et Herur. Si Para rum nostrum ed erimus pone an traditur de Theorica. ceteris,quaesi/ers neverant. 'uae etsisHae non abo iusprobaίuntur : tu tamen, quibus icta pro Hur, o cram amhau mala calum. Qua enim rarione de nonnullismo is doceam: id orsim ex Musi. capitulis paret, quantum nimirum His praci cum confert. Ea sca meo uidem ard a se operam meam,non ut defuit, accepit. Et discipulorum rog 'ntia profectui imo um obfuit. Tahescunt en m se emoriunto mo rui is ni dicis, ' quos nullo iud croa rudentia et iacunque con uirant o coagus: ex quorum tamen lectitatione quam parum et imitatis hauriant dolen ume, quod non et Acadit. E multi notu ab iis Uripro AH eduntur rue quorum ira en Huctores, quo Gibuni, capertinita a et quam pro runt.Idocet pro ronen careat: i

tam rem magninon a timor. V rbosa capite a calcim des ibunt. In hunc o aenem cog ut ac congerunt, quo cun ue M trana morbos nouit me iii u cogniti

ί ego quidum, et crum ces plures alii Tab autem erat,et crisarem ex Ange altas in- cipiis operi serui, necant quamdi crete pro Euange Sis acceptari, quae pro tacta nunquam τί bis uni. Experientiaque, rerum magi a C pro atrix est. Iu Hauc quis utrura cruat, s multos errores ac mendacia et erum deprehcit Me- Dorum. fa cie emis nimis usui ter arri eant. VIIIam vero con scientia recta quemlibet ira moderetur, et cum sobrio ct mcero in secta tumscripta mea, tum et utrum expendantur est secentar.Sed Lud magi ui et te itas Apothecam a vera chimse aegrere cari nuntur, ale.

Fragmentum de Hydropi .

Rimo sciendum est , hydropisin nihil esse aliud quam

stiperfluam humiditatem corporis, ubicunque contentam. Humiditas cain potas carnis & lacertorum concauitatibus haeret:&tandem poros cutis occupat, postquam cauitates omnes ac lacertos impleuit. Signis aliis nullis proditar, e tumore,&xcli-

is a presione vestigiis, sic compressione cordis,&c. Si a.supra cor quid ex lii beatur vel non exhibeatur, perinde est. Quod enim intra est: idem etiam sit pra: disic econtra. In cura varietatona id nullam facit Nec in pra

ctica te distineat hepar vel splen, &c. sed ad solam humiditatem respice

313쪽

pro Fragmenta Medica.

. Porro in cura hydropi sis tria considera: GTAn Terram, secun ,, - hoc est, Astronomiam, Philosephiam,&Microco sinum. Terra est lub-M lectum: c um est effectiis. Microcosmus est patiens. Ideo anioliendae aquae ante omnia operam da 'postea temperandae Naturae,eique confortandae incumbe. Vnum enim sine altero mors est Expulsio instituenda est per Mercurium. Et enim vis inest solius purga-dae aquae. Exsiccatio facienda est per Elcmentum ignis. Quibus enim liumiditas probe vereque exsiccatur, eorum descriptio talis est. is curispraeparatio. Sulphurispraeparatio. A X P V L s I s. Ercurii vis ac qualitas, Medicina ac arcanum tale est, quod huius morbi humiditatem ad exquisitum pondus usque educit. Nccia. id praestat Colocynthis, Hermoda t. Tui bul &c.Ncccnim in poros in

I GN I S. Taque ignis est,Crocus Martis,Sulphur,&c. quae ad loca illa, in quibus -- humiditas conditur , pcnctrare queunt. Sed si iblimari & reuerberari debent. Isto enim modo post separationem trium reliquorum Elementorum ignis fiunt. Aliud ad Hydropisin. Diacuminum in Tabulis. I Vario cumpraecipitato. Oleum Ta astrum cum Mo columbina. Item Aegimen cum cuis es potibus.

De Nomine.

r. De nomine hydropi sis, quod apud Latinos aeceperit, laborandum non est: nec de eiusEtymologia inuenienda cuique suum cerebrum rupatur. Et de nominibus ludunt Graeci, Hebraei, Latinii pusiones, quorum intellectus adgrauiora non sussicit. Mi H fro sit Declaratio. a. Tramo Cyc. Cum ιQVAn , O .

314쪽

s. In cura, erc. . Interpretatis. Declinatio.

Icut coelum ex terra extruditgramina & folia, lex suis pluuiis caelum M psert: ita in se quoq; pluviam inuisibilem habet. Haec pluuia caulla fit hydropisis. Terra est corp Sicut n. pluuia in terra operat sic codo modo et in homine,ut dictu est.Itaq; omniti primo corpus homini cognosccndu est. Eo cognito,iam semen eius et, nouerit,io uerit li,an id, desup da ccclo in corpus incidit, nimium sit vel minimum, Maii terra,h. .cori usid omne ad te attrahere possit, aut an nimis paru illud sit. Vberim n. 'la uiae copia, hydropilis est. Minora. aequo humiditas, aridura est. Detiydrope a. hoc capite tractatur. Temperaturae ergo in homine lex ea est,ut ccchim impressiones aequales &conuenientes det,quantum ad corporis constitutionein requiritur. Expluuiarum abundantia, hydropius orietur.

Contraria.

Qui nimius orat,&in bibendo luxuriat,is hydropem sibi aliter no a

terr, I ut rusticus suum pratum nimia alluvione olfundit, & huic irrigationi imber coeli accedit, qbus utrisq; pratum agerue nimi opere humectatur,ta q. suffocatur. Coelum a. cst hydrops,non imbibita aqua. Id

demonstrat incrementum morbi. Illa ergo ex coelo oritur, non ex icrra. Dicia. Cetera desunt. ι

Fragmentum de ori dura.

ARidura incipiens,membrum interdum unum, interdu plura, non- nune omnia invadit,& totum corpus occupat, ita ut tabescat sanguis, hepar, cor, venae &cctora omnia: sola ossa,&cartilagines actig menta,&c. cxcipio.Siccantur autem ista,velut gramen arescit in campo. Sicut enim videtis gramen sua humiditate orbatum, resccari & aresce re: ita similiter idem quoque corpori accidit. Corpus vcro,quod iustam suam humiditatem habet, id pingue,solidum ac vegetum exsistit,Z c. Iam vero corpus, quod sua humiditate eget, de coelo est,non de seipso. De terra quidem est secundum corpus : sed exilla tamen non vivit, verum ex coelo Ideo coelum id humectat. Quod homo edit, id sui co poris lemen est, quod in homine continenter crestit. Crementum hoc ab ali inciat o est, quod de coelo datur. Si autem a cccli impressione humiditas subtrahatur, homo arescit&exsiccatur. Multa autem stellae ac multae partes in homine faciunt , ut aridura iam hoc, iam illud nacmbrum , iam unum, iam plures, iam iannia occupet. Et summa haec

315쪽

c st. Cuicunque coruoris parti iusto parcior pluuia datur,ea aridia ra asili, Cur Febris. Hyems facit paro Xysimum. Item Saturnus facit. Item inaequalis pluuia; frigida &niuosa pluuia dolores nouos cient. II delevero, ut gramen crestat Ita similiter serenda aqua est,ut incre- inentum sat. Aqua est Arcanum seu coelum in Medicina. Id vero quod aquam seminat, semen est de Periis, non de Margaritis. Generat hoc in mammis missi erum lac. Id enim quid aliud est,quam in Mara lino crescens pluuia 5 ros, in quo Sol Microcosmi laetatur. De huius praeparatione ita finiam : res lue in Elixi sivi sit fermentum. Corpus enim dat reliquii, quo opus est. Dosis est pro tempore seminationis, hoc est, Vere& Autumno. Hoc quid aliud est quam Solis ortus & occubitus

Fragmentum De o orbis tinctura,

Colores omnes abditi delites uni. Ars vero est, quae cos proserat. Ibi ergo Archeus cst, qui tincturas facit. Idem has de iaces semitin Z ef Sicut color sit ex quampluribus, id est, at mentum Ex duobus,&c. Ita species, huiusmodi etiam incorpore sunt. Que si coniungantur: ex iis morbi fiunt tales. Si tibi meaTlieorica non probatur. Saltem placeat mea practica, que

gitur. Cura.

Cum rebus destillatis&sublimatis,id est,cum aqua argenti Declarario. Cur Tussis,quia siccitas, &c. Cur anhelitus,quia siccitas exstinguit partes corporis.

fundit,quousque corpus extenditur aut cius Anatoaua pertinet.

Cura.

Est ablutio,vicolor ab aqua de panno. Item ablutio morborum,quae color simit, qui secessumunt.

Contraria.

De Coli a. Sed

316쪽

Fragmenta Medica. 3II

CEd ego dico,quod Colica sit prima materia generationis ventorum. o Quod si venti fuerint facti,emittuntur cum tua proprietate. Quadnon tantum stercus generatur,& vcntus in eo coniuinitur. Vtpote de Tanitru er ventis. Vipote depluui sine vento. Nunc notandum,quae sit ventoruingeneratio.

De Taralysi, Apulexta.

CEd ego dico, quod Paralytis sit,&c.

Paralysis dicitur Autumnus vel vindemiae oppilatio. Nam ii corpus vindemiare debet,nihi adest In corpore hoc est,in Micro cosmica vindemia, spiritus calcant fructus corporis ,&id in suum doliuasseruant. Dolium cst corpus liberum. Quod si nimis calidum probe non cffervescat aut despumetur, tunc assurgit, & operculum sursum ad cor, pulmones, cerebrum, &c. iactat seu exstrudit. Et sicut dolium, quod reseratur,se habet: ita homo quoque . Nec enim aerem admittere debet. Aer autem ingreditur, si dolium seipsum rumpat. Haec liruptio non est nisi nimius calor factus in corpore, si nimirum dolium nimis calide ast eruetur , & vincula arcte non conserta sint.

D e Mania.

Oelum ergo Amentium num crum promit,qui omnes describi non pollunt. Nam quos sapien tes facit, hi stulti iunt. Huius enim mundi sapientia nihil est, nisi stultitia. Pro his autem cum sua medicina non excreuerit, ideo de ipsis hic silebimus. De ceteris autem, qui ad Medicinam pertinent,ita notare. Per res naturales Vt franguntur: ita per Me- dicinas naturales iterum curantur. Quod vero Amentiam pellit, id rationem habet duplicem: unam ex Aliris sanguinis: alteram ex admini stratione rerum eiusmodi,quae intellectum excedunt. Quae exsanguine sunt sydera sanguinis, quae praecellunt. Quae ex administratione, sunt instar seminis urticae, quod inter brassicam conseritur, aut instar sinapis, quod totum cerebrum mouet. Istiusmodi enim res cerebrum attingui. Dici solet, hunc vel illum in quodam morbo maniacum esse factum. Et recte id dicitur. Sic enim coniunctio syderum coincidit. Ita etiam dicunt: hic vel ille id edit. Quod nec ipsum male dicitur.Sunt enim qu dam,quae cerebrum excedunt: ubi duorum unum alicrum dissbluit. pariter etiam dicunt, hunc amentem esse ex intentiore meditatione, aut Pars IV. rri

317쪽

studiis nimiis. Quod non male ita statuitur. Nec enim cerebrum ustra suas vires agi aut intendi debet. Nimia enim eius intenso,proprietatum ac dotum ipsius dissolutio est. Quod cerebrum dissoluit,id aut in complexione nimis exaltatum est, aut cerebro minis subtile occurrit, aut corpus est, quod ipsum quoq; rationem seu intellectum habet. Quod complexionis nimium habet: ex sydere est Quod nimis subtile exsisti t: id ex proprietate Naturae est. Quod ex intellectu est: id coniunctionem aliam habet. Quantum ad complexioncm attinet: nimius calor,frigusue,aut humiditas,&c. Ignis facit Maniam,velut&cerebrum felis, item Cicuta, item Gal.

RAtioni autem coelum peculiare est. Quot enim stellae in coelo : tot cogitatus & inconstantiae in homine.Si ergo coelum in scipsi, errat,

errat etiam homo. Huius erroris modi ac genera varia sunt,quae non mnia enarrari queunt. Varictas enim stellarum varietatem hanc in homine facit. Ita etiam stulti cognoscendi sunt, &multae maniae in homine, quae admodum multiplices ac variae exsistunt. De his vero stultis aut Maniacis,quas rationes alias scrutar: quaeritis Z Cogita ac cxpende, quid homo sit,& ibi,hoc est, in coelo, quiesce. Plura in ista pagina non scripsit auctor.

liud Fragmentum de Mania.

SYdera errantia, memoriae, prudentiae, sapientiae,scientiae. Item si urticae inter sapientiam emergunt,tunc illam eae urunt, occifaciunt calidam caussam.

Item,si Nentiphar,frigida caussam facit. Item,si Mars,si Saturnus,&c Conclusio Libri. I Ain vero videte experientiam, quid conferat. Ante paucos annos id nondum scivi,quod iam scio. Itaque iam demum scribo quod scripsin se pridem debueram. Quarum enim rerum probam inueni, de iis tracta tradoque. De ceteris autem mihi nondum compertis, scribere erub sco. Ecquid videor vobis Z7. Huius generis est cicuta,&c. cerebrum selis, &c. 8. Item,liora deAnabaptistis,&dcipirilibus profundis,&ceteris stultis iritualibus.

Cura

318쪽

IN hisce rebus tenenda est Cura Ostiae. Item, adorationis daemonum. Et de his sumuntur Recepta, non de floribus Violarum, Nentiphar, Rosis,&c. Discenda ea sunt a Monachis & adiuratoribus, &c.

7 Ermes etsi quidem multiplices sint: ipsorum tamen omnium uni- romino cum saltem nomen &vna caussa est. Diuersitatem ipsorum parit materia, ex qua generantur. Haec autem qualiscunq; sit, medicinam saltern nam requirit,quae vermibus omnibus generalis est.

Ciussi. Vermium caussa duplex : putredo, & perma. spermatis haec ratio est. Si sperma quoddain vermium, dcc. corpus ingrediatur, & non digeratur, tunc a calore naturali mutatur in vermes, seu monstrum vermium.

Quare 3 Quia non est in loco suo, id est, in Matrice. Ergo monstrum fit, ut homo generat Gnomos, item Gigantes, &c. Causi i altera cli putredo. Putredo autem quaevis vermes producit, C.*is, si secundum coelum ac Lunam se habeat: alias minime. Ita qui Casei in Augusto & Iulio conficiuntur, hi omnes putrescunt. Similes menses alii quoque sunt in anno. Ideo generatio vermium est putrefactio coelica Similitet de ex magno calore vermes generantur. Sic in aestate plurima putrescere videtis,ex calore Vberiore.Quod si ergo etiam in corpo re Augustus, Iunius, canicularcs, &c. dominentur,tum partes corporis putreicent,ex quibus deinde verna es producuntur. Totius enim Microcosmi de eius partium ea natura est. DE LOCO. ID E loco vero ubi generentur, sciatis, ibi saltem vermes oriri, ubi putri do esse potest; ut in auribus,dentibus, intestinis, stomacho , ma. trice: alibi non,nisi cursus coeli mire exorbitaret. In dentibus sunt tales: in auribus tales. His etiam sciendum est, coelum putredinem facere inotu suo, velut uin Heribus,&c. Sic multa abactiam sunt, quae Vermes gignun si con pannis iungantur : velut mel &panis, putrefaci crates Medicinae,5 pus vulne

319쪽

3ts Fragm. Me dicta

- tu cr humore dysenterico non vero. c Vulnere interno, o cibo lactuintorum.

Coniunctio μ λ hiared interno drpotu incongruo oppilatio in talibus generationibus ea omnia promouet, quae alias citra damnum abirent. Oppilatio, hoc cri, priuatio acris,ea excludit, Uel uigallina otia. Sic& generationes omnes sunt ex calore,qui vermes e cludit. Gallina enim &foemina aequo calidiores, suetus sanos non proserunt, sed omnes ad vermes dispositos. Incerasorduli,oc. Sude coelo siparatur. V. Oleum dedica, Vulpis.. De Cinnamomo. Ex eo,quod de sipermate sunt,vitam accipiunt: spe ma vere Physicum est,sed coelum Matrix, digestio.

Aliud de Hermibus.

I. Lunafacis. a. in is eisposita. s. Item putrefactis Lunaris facis omnia. . Item, Omnis vermis habetderma vermiumsedet desim omni

Fragmentum De Diarrhaea,

Quem aluus citatior urget,&c. is Diarrhaea laborat.

Caussa. Naturae purgatio cottidiana quomodo. Quomodo Natura seipsam purget. o modo cibi purgent & potus. Quomodo Medicina purget. Quomodo Natura machineturin peius per sedes, id est,corrumpatur.

Quomodo a medicamentis corrumpatur. Quomodo coelum sit caussa harum rerum. Illi cum medicinis sivis se habent,sicut Fortunatus cum suo marsupio. Lienteriae , Merdum non , sed hoc corpus in

Quae materia sit , Diarrhoeae sdit seipsum. Fluxus o Ergo ei um in tale merdum Hemit.

Non inuitus hic contraria quo in deseripsissem. Sed i , rem hic a rumpo & breuius trado, caussa haec est,quia exspecto, quid obiecturi mihi aduerserit sint. Dico de Asinis Apothecariis: &de seductoribus, seu elumbibus Medicis,qui tentare omnia sustinent,utcunt cadant. Cum

320쪽

Fragmen. Hic. 3 7

Cum ergo haec adeo subtilia sint, & ex iis facile quid peius si at, ea di iri mulare hic volui. Sapientibus&doctis dictum satis est. Indoctis nocscire non conuenit: quia ea non ad probitatem impendunt.

Caput de Caduco.

Somno nihil detrahendum est &c. hoc est, dormi, quando Voles, non secundum diem aut noctem. Dies noxq; herbis ac gramini constitutae sunt, non tibi. Tu vigiles &c. quando opus ost&C. Si ex salare salino fieri potest &c. poterit etiam ex aegritudine hominis una produci alia, hoc est, ex tremore caducus, ex caduco&c- quα Philol ophia unica est. Caduco eriam sciuri &c. laborant. Quare Quia nempe eandem naturam participant. Caducum etiam sector ciet,non tamen qui uis: sed tantum Sulphur, Mercurius & Sal, hanc vim habent.

Est ignis fixus, qui non ardet,nisi ignem habeat. Quamdiu ignis di rat, est ignis Persicus. Fum us de Salepetrae, Sulphure & Mercurio cadere facit, flammeo

ardore cerebrum concutiens.

Ignis est Mars tamdiu urens, donec transeat. Exemplum . Vt Eclipsis pertransit Solem,ita & Mars hunc ignem more Ecliptico Locus eius est in multis corporis membris,nec ubique cognosci po' test: scilicet in stomacho,sanguine venis,hic,istic,illic S c.Si vero ab ignoe ard c scit, tu quoquo ucrsum penetrando, certis meatibus in cerebrum pertingit,& furere facit. Idem similiter etiam in cerebro ipso incipit. Eodem etiam modo insilit tremor cordis, incubus,succubus, lectigatio: licet a generatione horum cerebrum non occupetur: quia latis rumorum non habet, ac propter oppilationum exiguitatem in suo loco

manet.

Generatione instan te,paroxysinus oritur. Illa a. vel aequaliscst,Velinaequalis. Et hae verae Astronomicae sunt subtilitates, ad rerum istarum cognitionem facietes. Vbi solidus Astronomus is est,qui non considerat Hypocrisin tempestatis,sed coniunctiones morborum. Et hac de cauila Astronomus creatus est. . . MSched . Ego miror,quod tantas rationes ostendunt auctores de caduco, non cst necesse. Saltem vide hoc, quod spiritus cerci, i in spasmumpa

SEARCH

MENU NAVIGATION