장음표시 사용
191쪽
Canon x tr. Concili j Laodiceni , quem supra adduximus, vim legis in Gallia obtinuit postquam in Regum nostrorum Caapitulis descriptum est. Idem dicendum est de canone Carthaginensi , qui praescribit modum examinandae contradictionis obortae
advestis personam electi. Supremum autem harum rerum judicium illic tribuitur Archim piscopo , ut eadem Capitula regia loquuntur , dc Episcopis comprovincialibus. Perspicua est in hoc negotio Synodi Tullensis apud Saponarias congregatae sententia : quae ad Britonum Episcopos scribens, ait consecrationem Episcopi ab iis peragi
canonice non posse absque praesentia aut consensu Herardi Turonorum Archiepiscoepi: Ira ut praeter e)us praesentiam aut consensim nullas canoniae igit ordinari Episcopω. Sed inutile foret diutius immorari in recensendis testimoniis quibus haec opinio fui. ciatur, cum extent formulae quae tum in usu erant, editae cum operibus Hincmari, & in calce tomi secundi Conciliorum Galliae.Formulae porro illae melius docent priscum morem quam nuda S simplex canonum lectio. Vsus enim praesens facilius eis genuinum eorum sensiim indicabat quam facere possitn stro seculo improba lectio usu destituta.
IV. Sede igitur vacante , clerus civitatis Regem admonebat eam vacare, quo libertatem elisendi ab eo impetraret. Literae praeterea scribebantur ad Metropolitanum, pro
eadem causa: qui Precibus itidem suis Re gem adibat , simulque poscebat uti Rex patefaceret qucmnam Episcopum delegari cuperet Vissitatorem in Ecclesia vacan te. Origo hujus instituti, nimirum ut Episcopus quidam ad Ecclesiam vacantem dirigatur , qui electionem qaantocyus fieri procuret , petenda est a Concilio Africa no, ubi Episcopi illi vocantur Intercessores,
quos ver5 cinctus Gregorius risitatores nominat. Data eligendi licentia , clerus et populus illius Ecelesiae conveniebant ad
celebrandam electionem. Cleri autem vocabulo comprehenduntur , non solum Clerici civitatis, id est, Canonici Ecclesiae cathedralis, & Rectores parceciarum civitatis , sed etiam Clerici monasteriorum, de Presbyteri rusticanarum paroecrarum , qui Vicarios suos mittebant cum literis quae consensus Iuos testarentur , ac illorum qui in eorum paroedia habitabant, cives quoque & nobiles laici civitatis in hoc coetu praesentes esse debebant. Vnde eruitur interPretatio horum vocabulorum , alioqui Obscurorum, quae leguntur in decretis C testini ic Leonis Pontificum Romanorum;
qui ad hoc ut electio legitima censeri possit,
volunt ut in eam consentiant vota taesum,
desideria popularum, honoratorum arbitrium, electio Curicorum, ordinis consensus, id est, consensus cleri & populi totius dioeceseos, qui heie describitur secundum varias hominum conditiones. Vistator a Metropolitano delegatus orationem ad eos habebat, de co-rain legi jubebat canones ec decreta Poniatificum Romanorum in quibus forma ele chionum continetur , dc cujusmodi homo
debeat esse is qui eligendus est. Post faciam
electionem praesente Visitatore, decretum ejus scripto tradebatur, dc ab omnibus ele e oribus subscribebatur , ac deinde , die a Metropolitano indicta, ad cum defereba tur a certo electorum numero, qui fidem facerent eorum quae acta erant; & Metropolitani praesentiae sistere se debebat electus,
pro examine. Interim apud Regem id age batur ut ipse consensiam situm praestaret ingratiam electi .Metropolitanus datis ad com provinciales Episcopos, ad electum , dc vicarios electorum literis , utrosque ad diem quam edicebat & ad certum locum evo cabat ad examinandum decretum de vi
tutes electi. Quod si in varias personas se vota partium divisissent , Metropolitanus eum preteserebat qui majoribus studiis iuva tur O meritis, id est, cum quem major pars elegerat, i qui capax in primis videbatur.
Dein electum examinabat, ut intelligeret an aliquo impedimento canonico prohiberetur ejus electio, utrum ea doctrina praeditus est et quae Episcopo necessaria est, de utrum in professione fidei catholich crederet. Si quod in eo impedimentum reperiretur, electio repudiabatur, de electores jubebantur novam electionem celebrare, ut pa tet ex formula secunda.
V. At si electores scienter de de industria virum elegissent qui secundum Canones ali
quo impedimento teneretur, eis poena imponebatur ob contemptum Canonum , dc Metropolitanus eo casu electionem celebrabat cum Episcopis comprovincialibus. Iudicium autem illud circa vitium electi fie bat a Metropolitano de Episcopis, ut patet ex Hincmaro in formula quarta : Si personam a jacris canonibus deviam sienter nobis
adduxeritis, non solum ex ea Ponti cem non habebitis, verum etiam pro illicita electione, ut contemptores Canonum , Iudicium incurreris ;sta es nasiro ac coepiscoporum 1udicia refutararationabiliter electione vesra incongrua, talem secundum Laodicenses canones sude mas et gere qui vestras vitiosis voluntatiliai neu vavas
V I. Cavendum igitur est ab eodem
Hincmaro adversus Hincmarum Laudu-
192쪽
nensem Episcopum scribente , qui describens specialia Metropolitani jura circa electiones, ait i In Remense provincia si fueris defunctus Episcopus, ego, σ non tu, Visitatorem ipsi vi atae desi inabo Ecclesiae, O electionem cum decreto canonico praecipiam fleri. Et sin partes se eligentiam vita diviserint, meumo non tuum cris eligere qui majoribus ad oradinandum studiis iuvetur O meritis. Vera quidem haec citra omnem controversam. Sed
id quod postea sequitur , explicatione indiget : Et meum est, inquit, ordinandum examinare, non tuum. Significat, solius Metro Iolitani esse electum interrogare, neque idicere Episcopis comprovincialibus ullomo do. Examen nihilominus illud fit a Metro olitano coram Episcopis comprovincialius, ut videre est in examine Episcopi Cata Iaunera sis,quod in formula x i .descriptum est.
Anno ab Incamatione Domini Dccc Lxv .
convenientibus apud Carisiacum in Ecclesia pro examinatione I illeserti Probicri , qui futurus enit Catalaunensis Episcopus, uin ara diar. Remensiam Archiepiscopo, item Hin ara Laudunensium Discopo, Hedone Sestivacorum sopo, cum Legatis urotarias, Evoini, H eradi, Ruginelmi, O Ioannis, ejUrim diaeresis e soporum, vicem eorun cm patrum forum cum tructoriis, sicut regule praecipiunt, exhibentitus , or quamplurimis Abbatibus, Caneri cis, Monachis, Tresbyteris, Diaconit us, atque Subdiaconibus.
VII. Legati sive Vicarij Episcoporum
absentium exhibebant vicem eorum cum literis tractoriis. Sic illa aetas vocabat literas quibus Episcopi committebant suas vices iis quos ad synodos mittebant , ut patet ex hoc
loco & ex formula x i v. quae continet tractoriam quam Prudentius Tricastium Epic opus per Vicarium suum mittit ad cete brandam electionem Episcopi Parisiensis. In Collectione tamen canonum Africano-
rum c4n. Lxxvi. tractoriae sive tractatoriae
dicuntur literae quibus Metropolitanus Episcopos comprovinciales invitat ad synodum. VIII. Itaque si nihil canonicum obstaret, Metropolitanus cum coepiscopis suis ordinabat electum , ac dein illi literas tribuebar quibus fidem faceret ordinationis, allaicque in stiper ad clerum & p ulum Eccle-sae cui ordinatus erat Episcopus, juxta canones Africanos, qui ordinatos ab Episc ris jubent accipere literas ab ordinatoribus
suis : Deinde placuit ut Dicunque deinceps ab γ vis ordinantur per provincias Africanas, lueras accipiant ab ordinatoribus suis, manu eorum FGriptas , continentes Consulem G diem, ut nulla altercatio de posserioribus velanteriorialus oriatur. Harum literarum sormulae ex-
tant in formulis X v. & x v i. in quarum locum substitutae sunt Bullae Summorum Pon
IX. Sub tertia Regum nostror in dymastia vetus confirmationis electionum insti rutum perseveravit in Gallia i ubi electiones fiebant a clero & populo , & a Metro politano confirmabantur; vel, si sorte contradictio quaedam oborta esset , examinabantur a Metropolitano cum consilio Epiccoporum comprovincialium, qui dein conlecrationis munus electo impertiebant. Hunc seculi sui morem fuisse docet Ivo Cata notensis Episcopus in epistolac x xx v O t. Flectioni Domni pulconis vel alterius assensum non dabimus, nisi quem aut cleri plebs que consensus elegerit, aut Metropolitani Iudicium cum conniventias. Ufraganeorum, habita legitima discupone,probaverit. Vides itaque hei celectionem Episcopi Parisiensis a clero & populo este peractam, de discussionem oppositionum
reservatam Metropolitano & Episcopis comprovincialibus. idem Ivo evocatus ab
Archiepiscopo Senonensi ad judicium hujus caul, , respondit se sortassis iturum ad eum; sed si id neri non possit, totque praeterea Episcopi absint ut ea legitime definiri non
valeat, suadet ut aut eam in aliud tempus disserat, aut ad sedem apostolicam contendentes remittat, quo Fulco ire decreverar, sive rata sive irrita censeretur ejus electio. Si autem aliqua praepediente ratione venire non im . potero, neque tot de coPegis convenerint qui ad
tanti negos definitionem sufficiant, aut in aliud tempus rem disserre, aut ad sedem aris-licam utramque parum remittite; ad quam Durus es Domnus Fulco, Me rata sive irrita sat ejus electis. Locus porro hic docet, jam tum, scilicet a sexcentis ferme annis, cccpisse in Ecclesiam invehi appellationes a confirmatione electionum. Seculo duodecimo judicium controversiarum quae in hujuscemodi electionibus suboriebantur pertinebat ad Metropolitanum & comprovinciales Epis.copos , ut ad Remensem Archiepiscopum scribit Innocentius III. lib. t. ep. Ir. X. Consecratio autem Episcoporum sebat in Gallia a Metropolitanis &. comprovincialibus Episcopis, nec quicquam in eas juris competebat Episcopo Romano aut ejus Legatis. Attamen si Metropolitanus electum ordinare recusabat, electores appellabant Pontificem Romanum , ut factum est a Carnotensibus, qui ab Urbano I I. po vibi, in q, id stularunt ut Ivonem, qui in locum Gofridi ab episcopatu depositi electus erat, conse--- .crare dignaretur: qui cum Senonensis A chiepiscopi contradictionem injustam esse ag apulisset, Ivonem manibus propriis con-
193쪽
secravit. Legati quin etiam Romanae sedis contendebant consecrationem Episcopi ad se pertinere . quoties Metropolitano provinciae interdictum erat ne quid episcopalis operis aῆeret. quod vulgo suspensitonem ab episcopalibus functionibus vocant. Ivo ta-
men negat id iustum esse , tametsi in eo casu Legatis concedat confirmationem clectionis ι ceterum consecrationem , etiam in
eo casu, ad Episcopos provinciae pertinere. Sane ipse cum collegis suis Sancionem Episcopum Aurelianensem consecravit , quod Archiepiscopo Senonensi interdictum esset ne Metropolitani munia exerceret. X I. Ea tamen non erat Ecclesiae Galli canae privata consuetudo, cum eius usus in universo Occidente tum temporis obtineret. Quippe seculo undecimo Concilium Romanum sub Gregorio VII. habitum anno M L x x 2. statuit ut defuncto pastore alicujus Ecclesiae , Visitator Episcopus ad eam dirigatur, sue 1 Papa in sua provincia, seu a Metropolitanis in suis quoque provinciis , cujus instantia clerus & populus celebrent canonice electionem alterius Episcopi, quam deinde confirmari oporteat a Metropolitano. Quod si is sortean cligeretur qui idoneus non esset, Concilium electores, qui ad pravam electionem declinaverint, eligendi potestate privat pro hac vice. uod ab Hinc maro adnotatum supra vidimus secrepetitum est in Concilio Lateranensi cap. propter. De clect. - . , Xli. Duodecimum seculum conserva
' Vir Metropolitanis auctoritatem exanianan. c. - .hz o. di electiones, eas confirmandi, & controversias circa laaec obortas judicandi , ut patet ex variis Decretalium locis, quae laudantur in ora hujus paginae. Appellatio tamen ad sedem apostolicam introducta est. In quo magna vis illata est vetustis canonibus. Consecratio tamen Metropolitano &duobus Episcopis comprovincialibuS, modo consensu amentium non destituerentur, t . I. . , relicta est a Leone I X. & Gregorio VII. Lib., .il qui Episcopos qui pertinent aci consecta.
tionem Papae distinguit ab iis qui pertinent
ad consecrationem aliorum Metropolitanorum. in qua re adeo religiosium se praebuit ut Episicopum quendam consiecrare recusa verit,donec sibi constaret eum a jurisdictio ne Metropolitani sui esse exemptum. Constantissimum est hoc Metropolitanorum jus; neque aliquid in Decreto Gratiani aut in Decretalibus invenitur ei adversum , nisi ob negligentiam Metropolitani, aut si canonicis
XIII. Episcopi autem, pos quam consecrati fuerant, scripto tradebant professionem fidei , sed nullam Episcopis obedientiam promittebant, nisi verbis generalibus conceptam , scilicet observaturos se quae Canonibus praesicripta essent. Praxim enim illam, quae reverentiam quandam ec ob dientiam Metropolitano praestandam esse edicit , novam esse colligitur ex epistola Leonis I. ad Anastasitum Thessalonicensem: in qua eum objurgat quod ab Episcopo Attico chartulam de obedientia sponsione exegerat conscribi. Legebatur, inquit Leo, initareris tuis, quod frater Atticus chartulam de obe
dientiae sponsone conscri crat. in signum
prodebaIur injuria. Locus hic relatus est in libris Decretalium , ubi glossa laborat in conciliatione ejus cum quibusdam aliis capitibus, sponsionem illam scripto tradi praecipientibus. qua dissicultate ut se expediar, Atticum ait Clericum fuisse cui animarum
cura non erat commissa. Vera tamen statu
tio haec est , anno nimirum quadringent
simo quinquagesimo , id est , sub tempora
Leonis primi, sponsones illas, sive uramemta Melitatis, ut sequens aetas vocavit, non dum fuisse receptas in usum. Invaluere postea , adeo ut in professione fidei quam Episcopi in consecratione emittebant, mentio in primis fieret Metropolitani, cui pollicebantur se ei obedientiam & reverentiam in canonibus & decretis sedis apos licae contentam conservaturos, & instuper privilegia quae secundum eosdem canones & de creta Metropolitanis debebantur, nulla prorsus mentione facta sedis apostolicae. Origo hujus consuetudinis extat in libello quorundam Episcoporum Aquileiensium, oblato Imperatori Mauricio circa annum quingentesimum nonagestinum , qui aiunt se , tempore ordinationis suae , cautionem scriptis emittere qua sponderent se studiose servaturos fidem ordinatoris sui de fidem integram Reipublicae. Itaque haec illorum professio fidei continebat sesuturos se exemplum & auctoritatem Metropolitani in damnandis haeresibus & pro canonum
Xecutione, ac praeterea servaturos integram
fidem quae Reipublicae, id est, Imperatoribus, debetur. Suggerimus, pie Dominator, in 'quia tempore ondinationis nostrae unus qui ueracerdos in sancta sede Aquileiens Oarion: scriptia emittimus sudiose de stri ordinatoria nostri, O nos iam integram se Acta Reipublica
Formula professionis fidei Adalberti Morinensis Episicopi , quam ante consecrationem Hiiacmaro Metropolitano suo tradidit, docet illum promisisse se observaturum canones usu receptos N privilegium Metropolitant i Privilegio etiam metropolis Re. εω Ἀ M ..
194쪽
ntis Praefatis secundum sacro m canones O decreta scias apo
Romana , vel extris, munus conseratioκis receperora
cui sis a fessi apostolica iti ramenium praestiterant aut sexibit Petius de iudicia Archiepiscopus Narbonensis. Agie serebat hane contumeliam sibi ae suae sedi illatam idem Petrus. Itaque de ea te conquestus apud Clementem V I. avunculum suum, ad quem Episcopi illi rebelles appellauerant . injuriam illam ultus est ridem , D o in meme . inquit ille, pr
DECLARATIO. CLEMENS Et scipsa sistis feriorum De ,
dice M s. Ecclesiae Naibonensis. Tomi morum Ecclesia MCoriente Go sanctos Conciliorum
Hismis. λ stilicae ex sacris canonibus o legibus promulga
ra pro scire se posse absque dolo ct simulatione
mel indebita O pertinaci contradictione me obediturum profWor.
Professio Hincinari Laudunensis Episcopi co utinet juramentum fidelitatis ab eo Re gi praestitum , cui se obediturum promittit sicut homo seniori suo. Deinde promittit se privilegio Hincmari Metropolitani Ecclesiae Remensis obediturum secundum Cano nes. Sed lieic adnotandum est discrimen quod intercedit inter utramque professi nem , cum prima contineat fidem quae domino debetur 1 va Callo , altera vero obedientiam canonicam.
XI V. Quae porro esset professionis il
lius vis ostendit Ivo Carnotensis Archiepiscopi Senonensis suffraganeus. Hugo Lugdunensis Archiepiscopus A Ecclesiae Romanae Legatus eum evocaverat ad ordin
tionem Episcopi Nive mensis , quam Hugo peragere destinaverat omisso Archiepisco po Senonensi, ad cujus metropolim pertinet Ecclesia Nivernensis. Respondit tuo timere se ne, si ad eam consecrationem accederet, reus fieret violatae sponsionis quam sedi metropolitanae fecerat, id est, sponsionis a sie factae eo tempore quo fuerat ordinatus: Timentes rei cri sponsionis quam metropolitana sedi s cimus. Quem morem ea tempestate ubique obtinum e scribit idem
ante consecrationem examinamur ,
rerum morum honestatem O debitam obed en tiam se exhibituros se is ordinatoribus polli
At Gregorius I X. Pontifex Romanus decrevit ut Metropolitani a suffraganeis suis idem juramentum fidelitatis & obedientiae canonicae exigant quod Pontifici Romano praestatur ab iis Episcopis qui immediate pertinent ad ejus consecrationem , neque ipse aut abj Pontifices contendebant ut Episcopi in serioris ordinis ullam sedi aposto licae professionem fidei facerent.
IN eo tamen mit E lasciviit sequens aetam ob Reis servationes Eeclesiarum cathedralium a Summis Pontificibus introductas , de quibus agitur in capite i x. hujus libri. Hinc factum ut edim Episcopi auctoritate Summi Pontificis inscio Metropolitano . onsecrarentur. iuramentum fidelitatis exhibere Metropolitanis recusarent, eo praetextu. ρμγd ipsi Discopa non fuerant per eorum Capitula electi, nec per
I. Metropolita rum elimo ρertinebat ag Episcopo comprovinciales, cum consensu Heri σ mpuli
195쪽
se, vel ex Diaconibus, optimus eligatur. Hunc Leonis locum imitatus est Isidorus Mercator in supposititia epistola Aniceti, quae a Gratiano relata est. II. Secundum rationem a Leone pro- ad Patriarchas. Quod 'bati rex Concitio Chare. latam recte in Aetione xi. Concitu Chal donensi er Menio primo. cedonensis pronuntiavit Anatolius Patriar V. Metropolitam -n Constantia Curior a- cha CP. electionem Metropolitani Ephe net tu a eg fmodo μον--. Ovetu NM sint ab iis omnibus celebrandam esse qui
οι - metis d* Synodi Oecumenic quae Constantia
tropolitanos suos ordi asanι ab ,. aisti. is i. --, ς ςxi re populi specialis dioeces , Antio cte cons UM Oiscopi Romam. Exemplum iis uis, iis in eadem lynodica epistola habetur Ne Visama, Dardanaa, ceterisque prati aesti Ahme. in Episcopum CP. electum fuisse s b .ij.
Episcopis illius synodiricorum & civium, praesente imperatore. I II. Ob eam causam Concilia Gallica na jubent ut Metropolitanus eligatur ab Episcopis provinciae & a clero ac populo civitatis in qua ordinaudus est Metropolitanus. In ordinandis Metropolitanis os opis inquit Concilium Aurelianense I l. anno C one . a D X x xli I. habitum in antiquam iasiiurioni, U'
formulam renovamus , quam per incuriam om
vem Mempolii xi. provi cialibus si pii. Clericis, vel populis electus, congregatis in unum AD ut Tio. t. seli lini de montelauduno, omNibus comprovincialibus Episcopis ordinetur. Archi visivi ctiferabamur sola summi P ii scis Disertior est sententia Concilij Aurelia auctoritate. R censemur lucubrati es h Mi viri. nensis ira. habiti anno D xxxvi M. ubi
indicatur discrimen quod intercedebat in- I. R AEAjo is hauddubid momenti ter electiones Episcoporum & Metropoli-1V1 erant Metropolitanorum electio- tanorum. Praecipit namque ut Metropo ita nes ec ordinationes quam ceterorum Epic num Episcopi comprovinciales eligant,cum porum , ideoque majorem curam deside- consensu cleri & civium. Comprovinciarabant. In electionibus sane, Episcopi in- lium autem Duscoporum electionem a cle-tegro se Magi j jure fruebantur, &ea Qui- ro & populo fieri iubet, cum consensu Medem auctoritate quam in ceterorum colle- tropolitani. Quod discrimen cum aliquierum suorum electionibus non usurpat non satis expendistent, irrito labore conatiant, ob id videlicet, quod chini Metro- sunt conciliare canones quorum sententiae politano pendere deberent, ipsorum valde videbantur esse diversae in materia electio Intererat cujusmodi homo ad eam dignita- num. Metropolitanus a comptuvincialiba, Epi 'utem vocaretur. PraeclarE itaque Leo : Me- copis cui decreta sedis apostolica continent iam tropolitano defuncto, cum in locum ejus alius consensu Heri vel civium elitatur: quia aenuum
fuerit subrogandas , provinciales Episcopi ad ci- est, scut ipsa sedes vastolica dixit 'ut Dipiis
vitarem metropolitanam convenire debebunt; ut ponendus es omnibus , ab omnibus eligatur. De omnium Geniorum atque omnium civium vo- comprovinciari s vero ordinandis , cum c m
196쪽
ram metonum flatata, elictio O voluntas requi- relicta est synodo illius provinciae, &. vetiratur. Apud Hincmarum tamen, & in an- in Patriarchar Antiocheno. Constitutio illatiquis formulis, legimus electiones Metro- manavit in omnes provincias Ecclesiae, qui politanorum factas esse a clero tantum & bus sua libertas conservata est secundlim
populo civitatis,. absque Episcoporum suD Canones , addito, ne Episcopi quicquam
fiagio. audeant in provinciis quae ab eis ex veteri I V. Ordinationes autem sive consecra- consuetudine non pendebant : Ne patrumtiones Metropolitarum pertinebant ad Pa- canones praetereantur, nόve sub sacerdoris p triarchas ; ut patet ex Actione X v I. Chal- rextu, mundanae potestatis fastus irrepat , ne cedonensis Synodi, quae sedem Constanti- clam paulatim libertas amittatur , quam nobis nopolitanam evehens ad honorem patriar- donavit sanguine suo Dominus noser Iesurchatus,& Dioecesim ejus synodumque pa- Christus, omnium hominum tiberatori triarchalem componens ex provinciis Pon- VI. Posset tentari ex iis quae supri dictatica, Asiana , & Thracica, novo quidem Pa- sunt ordinationem omnium Metropolitanotriarchae concedit ordinatones Metropo - rum Occidentis pertinere ad Romanum litanorum harum Diocceseon, non tamen Pontificem , qui Patriarcha est Occidentis,
Episcoporum , quos a suis Metropolitanas cum praesertim Episcoporum Alexandriae .ordinari debere censet. Sed ordinationem & Antiochiae auctoritatem Nic a Syno- celebrare debet Episcopus 'CP. postquam diis constituat ad exemplum Episcopi ur- decretum electionis ad eum fuerit delatum, bis Romae. Equidem ia necessario cons Husque arbitrio relinquitur personam cle- quitur ex iis quae dicta sunt; sed ita tamenctam evocare Constantinopolim , illic Or- ut auctoritas illa ordinandorum Metropo
dinandam, aut consensum suum dare ut ibi litarum coerceatur intra limites synodi pa ordinetur ubi electio celebrata est, 'λ- triarchalis ordinariae Episcopi Romani, id tentassio m g Id ipsum probatur ex epistola est, de Metropolitanis tantum accipiatur Innocentij I. ad Alexandrum Epis copum qui Dioeceseos Vrbicariae finibus continen- Antiochenum, in qua sic scriptum est : Vetro- tur. Quapropter Iustinianus formam praepolitanos auctoritate ordinas singulari. Patriar- scribens svnodorum quae a PatriarchiS con- Nov. Hi 4eri .cha vero AEgypti non solum Metropolita- vocari debent , ait dissertis verbis ad illas
nos AEgyptiacae Dioeceseos ordinabat, sed convenire debere Episcopos qui pertinent
etiam omnes Episcopos a suo patriarcham ad eorum ordinationem. Vnde sequitur
pendentes , ut constat ex epistola synodica idem prosus significari, si quis dicatur ad
Concilii Nicaeni, quae extat apud Theodo synodum Patriarchae cujuspiam aut ad ejus retum lib. i. cap. ix. &ex epistolis Synes' ordinationem pertinere. In quibus lam p ad Theophilum Episcopum Alexandrinum. ro ceteri Patriarchae cum Romano com Idem jus sedi suae asserere tentavit Alexan- ni possunt, in quibusdam discrepant. Ale-der Episcopus Antiochenus, id est, j0 - xandrinus enim & Antiochenus unicam lai dinanci non solum Metropolitanos , sed tino Dioecesim ecclesiasticam obtinebant etiam reliquos Episcopos sedi suae subjectos. ex decem Metropolitanis conflatam. quan- Desiderium ejus approbavit Innocentius I. quam postea Constantinopolitano tributae
ad ejus consulta respondens ; eo tamen ad- sunt tres Dioeces es, in quibus xxvi i Me-hibito temperamento quoad ordinationem tropolitani numerabantur. At Episcopi Ro- Episcoporum secundi gradus, ut vicinos mani cura, praeter patriarchatum Ordina- quidem ad se accersat, longe tamen pos- rium, qui saltem ex Dioecesi Vrbicaria de-tos in provinciis consentiat ordinari : Ce- ccmque Metropolitanis constabat, porri-teros non sine permissu conscientiaque tua si gebatur in reliquas omnes Occidentis in nas Episcopos procreari. In quibus hunc modum tropoles,quae seXagenarium numerum egre recte servabis, ut longe positos, literis datis, ora di eoantur. Majoris itaque Italiae partis dinari censeas ab iis qui nunc eos suo tantum Metropolitani a Summo Pontifice ordina- ordinant arbitratu vicinos autem, si ritimas, bantur in ipsa Vrbe , aut postquam Episco- ad manus impositionem tuae gratiae flatu in per- porum comprovincialium consensus clectio- venire. . nem firmaverat; ij permissu ejus ordina-V. In Concilio tamen Ephesino conque. tionem Metropolitani celebrabant. Sed
rentibus Episcopis Cypriis , metropolis il- in Dioecesi Vrbicaria receptum erat ut lius instulae, tametsi intra patriarchatus Ania Episcopi aliis Metropolitanis subjecti, ab
tiocheni liri lites contineretur, retinuit pri L eo consecrarentur. In quo similis est Epiccum morem, secundum apostolicos cano. copo Alexandriae, juxta Concilium Nicarnes & Nicaenos; id est , ordinatio Episcopi num. Ceterum id a nemine ante me observa. Constantiae, qui Cypri Metropolitanus erat, tum fuerat.
197쪽
V II. Ambro sand Mediolanensis Epis
copi electio & ordinatio , quae facta est a Synodo totius Italiae decreto Imperatoris Valentiniani coacta, evincit nihil juris per illas tempestates Romano Pontifici competivisse in ordinatione Metropolitani Meato lanensis , a qua manus abstinuit per multum aevi, sero usurpata ejus ordinatione.
Colligi id abunde potest ex epistola Pela-gaj I. anno D L v. in s de Petri praesidentis: rui docens Episcopos Aquileiensem & Me
iolanensem consuevisse invicem sibi manus imponere quando alterutra harum se dium pastore proprio viduata erat , insinuare tamen nititur hanc consuetudinem intro ductam esse vitandis sumptibus qui clecto incumberent , si Romam pro ordinatione accedere cogeretur; clim vera hujus instita tuti ratio in eo consillat, quod cum Me. diolanum esset caput Dioeceseos Italicae , ut constat ex Concilio Aquileiensi, ordinatio
Metropolitae Aquileiensis ad Episcopum
Mediolanensem optimo jure pertinebat; Primatis vero Mediolanensis ordinatio ad Aquileiensem Episcopum, quod primus es.set inter Metropolitanos synodi generalis Diceces eos Italicae. Ex epistola tamen quadam Gregorij I. colligitur jam aevo ejus, id est, x v iii annis post Pelagium , invaluisse ut necessarius esset Summi Pontifi cis consensus ad hoc ut Episcopis provinciae Mediolanensis libera esset ordinatio Metropolitani. Verba ejus minime ambisua stantai xarchum Italiae scribentis de Hectione Episcopi Mediolanensis. Ait enim sie , ut consuetudinem servet, missurum csse mini. strum Ecclesiae Romanae , qui electum ab Episcopis comprovincialibus , sicut vetus mos exigit, cum assensu quoque Pontificis Romani, faciat consecrari. Distinguit au tem illic accurate jus canonicum Episcoporum comprovincialium, quod veteri mori adscribit , ab Ecclesiae Romanae possessio ne , quam simpliciter consuetudinem appellat, absque ullo epitheto. quae consuetudo hauddubie introducta erat post schisima Ecclesiarum Mediolanensis & Aquileiensis. Necesse fuit pro servanda consuetudine, inquit Gregorius , militem Ecclesia noserae dirigere,
qui eum in quo omnium voluntates atque con
sensum concorditer convenire cognoverit,a μῶν Episcopis . sicut vetus mos exigit , cum nostro tamen assensu faciat consecrari. Idem ad Ioannem Subdiaconum, cui harum rerum executionem commisit, scribens, ita loquitur
Tunc eum a propriis uisicopii, Mut antiquitatis mos exigit, ctim nostrae auctoritatis assensio
facias consecrari r quatenus hujusmodi si ara consuetudine , O apso caseis proprium vigorem retineat , O a ρ concessa aliis jura nos
minuat. Idem jus in Ecclesia Salonitana, quae Dalmatiae metropolis erat, usurpabat Gregorius ut refertur apud Gratianum in e. Salonit a. disi. 63. VIII. At provinciae quae extra Italiam erant, Metropolitanos hauddubie sucis or. linabant absque auctoritate Episcopi Romam , & absque consensu ejus. In Africa quippe unaquaeque provincia ordinatio nes suas celebrabat, ut videre est in cano. nibus Conciliorum Africanorum , & apud Augustinum. Hic enim respondens Donatistis, qui Caeciliani Episcopi Carthaginensis ordinationei non esse legitimam assi mabant , co praetextu , quod cum totius Africae Primas citat , debuerat ordinari a Primate Numidiae , aut ab alio quodam Primate, quod factum non fuerat, ait hanc esse consuetudinem Ecclesiae , non ut Pri .matem Carthaginis ordinet aliquis Episcopus Metropolitanus , sed propinquiores Episcopi , sicut nec Ecclesiae Romanae antistitem ordinat aliquis E piscopus Metropo
litanus, sed Episcopus Ostiensis: abod non
expectaverit Caeritianus ut princcps a principeo dinaretar, cum aliud habeat Ecclesi consae A, ut non Numidia . sed propinquiores Discopi, Episcopum Ecclesiae Carthaginis ordinent; cui nec Ecclesiae Romanae ordinar aliquis Oi
sus Metropolitanus , sed de proximo Osimo Episcvus. Eodem jure utebantur Ecclesiae Hispaniarunt, ut discimus ex Concilio iv. TOletano , quod anno D C x x x iis . habitum est. isopus , inquit , comprovincialis ui consc- e i. cm Di es ubi Mitropolitanus elegerit. Metropo litanu. autem nonnisi in civitate metropoli, comprovincialibus ibidem convenientibus.
Dardania quoque , & ceterae provinciae Illyrico contiguae , jure eodem communi utebantur aetate Gelasij Pontificis Romani, ut ipse testatur ad eorum Episcopos scribens: Caritatim vestram, inquit, duximus in- r e struendam , ut vos omnes in commune fratres,
sive per Dardaniam , e per quamcunque contiguamprovinciam constituti , qui vos sub Metropolitania vestris esse memini is , se ab ei rem se itui decedentes, sicut vetas consue do poscit, unanimiter statuatis anti es. Ei vicis se Metropol ianus humani conitionis sorte decesserit, a comprovincialibus Episcopis , sicut forma trum misit, acrari modis omni hus censeatis. nec quemquam sibi quod his antiqua dispositione concessum spatiamini ven ieare. I X. Ecclesiae etiam Gallicanae libertas
ea erat ut canonum praescriptis inhaererer, Metropolitan 6sque suos non alibi sineret Ordinari quam in synodo provinciae , nisi si
198쪽
& Imperi j Lib. VI. Cap. IV. 189
lege a sede apostolica Palta, solent genio insigniri, o in loco decedentium Epis oporum ,sne conis sense mel licensia Primatis alterius, in si a Pr vincia quique possunt Episcopos ordinare. Hanc loquendi forniam, id est, Palla genium , mu- apud qualdam Ecclesias hic mos inoleverat ut Episcopus Metropolitanus a propinquiori Metropolitano acciperet manus impositionem. Sed novam illam consuetudinem abolevit Synodus Aurelianensis secunda , quae antiquam constitutionis formulam renova. vit, statuens ut Metropolitanus ab Episco pis comprovincialibus ordinetur. cujus' sy nodi verba supra relata sunt in I. iii. hujus capitis. At Concilium Aurelianense iii. quinquennio post celebratum iid est, anno quingentesimo trigesimo octavo, repudiato canope illo prioris synodi, novam consuetudinem revocavit, qua receptum erat Metropolitanos a Metropolitanis ordinari: De Metropolitanorum vero ordinationibus id placuit, ut Metropolitani a Metropolitanis , omnibus , s cri potest , praesentibus comprovincialitas , orassinentur; ita ut usi Metrapolitano ordinandi pri-τilegium maneat quem ordinationis censeuetudo
requiris. Quae institutio aliqua in re similis est versioni Graecae canonis sexti Sardicensis, quo sancitum est ut Episcopi vicinae pro virisciae invitentur ad ordinationem Metrotolitani alienae provinciae: X- γί Q τύς es ἀ τνης κλημοχ ρου ἐπαρχίας ν naris
et M τί- ην τάμαν τk Hs m V πόλεως Em Ο tr . Attamen fatendum est interpretem Graecum non cepisse siententiam hujus cano
nis, qui in contextu Latino nullam hujus rei mentionem facit. Hincinarus in synodo Metens , quae propter Κaroli Calvi in regno Lotharii coronationem coacta est, adnotavit s. - ., Remensem & Trevirensem Ecclesias remmis et taedT, Ecclesii vel ursorores se compromisciales et: . ores. . 4. haberi, sive in ordinationibus peragendis, sive pro judiciis causarum ecclesiasticarum, sicut antiqua demonstrat consuetudo. X. Sub secunda Regum nostrorum dynastia, vetus consuetudo valuit, nempe ut Metropolitani ab Episcopis comprovinci libus ordinarentur. Hunc seculi sui usum fuisse docet Hincmarus ; qui praeterea probat Galliarum Metropolitanis jus illud coma petivisse secundum canones Nicaenos , An via M. ta-:, xi clienos , & Africanos, ta ob idipsum pii l . d. riis v. mares csse. Nam duo Primatum genaei agnoscit; quorum quidam iidem sunt cum Patriarchis , alij vero, Metropolitani. quod discrimen hausit ex versione Concilij Chalcedonensis a Dionysio Exiguo confecta. &' ex canonibus item Africanis. De Primatibus autem secundi generis sic loquitur Hincnaa- , ta rus: Sedor quidam Archivisivi et et Metropolitani Primates provinciarum multoties in sacris canonibus inveniuntur, illi videlicet qui in loco destinctorum ab Episcopis uniuscuju que provinciae sine interrogatione alterius Irimatisfr vatini ordinari, ex antigra consuetudinis tuatus est Hincmarus ex epi stolis sancti Gregorij : qui de Si agrio Augustodunensi Epic---Δ- copo loquens, ait ipsum petiisse Pallium, fio ad ....
genis es honore sua Eccles i. Minuit
XI. Ititate Ivonis Carnotensis , Hugo Lugdunensis Archiepiscopus sibi, tanquam Primati , deberi proseuionem obedientiae
contendebat ab electo Senonensi ante quam consecraretur; suumque hoc consilium sulcire nitebatur auctoritate sedis apostolicae, qua sungebatur. Rescripsit Ivo consecratio. nem Metropolitani Senonensis pertinere ad Episcopos comprovinciales , neque expectandum esse ut electus faciat prilis profeshonem canonicam Primati Lugdunensi , cum id canonibus sit contrarium. Deinde additi Cum ergo tam ista quam alia generalia insti ''tuta tam absolute consecrationem Metropolitanorum contineant, miramar cur privatis legibus ct novis traditionibus meteres traditiones or comsuetudines removere contenditis , praecipiendo uι Senonensis electus ante consecrationem suam vobis praesentetur , O jure primatus veWri subjection m ct obedientiam prosteatur. Tum ait se nihil prorsus heic remissurum esse ex jure Ecclesiarum suae provinciae; SI sit contra tetenderit Hugo . comminatur se ab ejus communione discessuruniti De tanti o Iure quod haίent Ecclesiae nostrae nec molumus nec debemus cedere. Infra 1 Si autem petitionibus nouris non adqui
meritis, O aliquo sibi sim inde fuerit exoritim;
seculia dicam, neque iniquitas me , neque peccatum meum; neque vos poteritis iacere vobis non
Ordinationem porro Archiepiscopi comprovincialibus Episcopis conservaverunt libri Decretalium, ut videre est in responsis Lucij III. in cap. Si Archiepiscopus. De tem
chiepiscoporum consecratio paulatim adempta est Episcopis comprovincialibus, & Summo Pontifici servata; ut omnibus est notissitarum. Sed tamen praetermitti non debet instignis locus viri illa aetate celeberrimi , Gulielmi de Montelauduno Iutis Canonici Prosessoris in Academia Tolocina, qui vivebat anno millesimo trecentesimo quadragessimo sexto. Is ergo in libro sacramentali. Rubrica de oror Viscopali Tit. x. sic ait: Auis consecrat Epis opum i Dic quod Arcti episcopus cum suis fir ganeis de te. pr. hic
199쪽
si. dist. e . fn. Liber ille sacramentalis Gulielmi de Montelaui uno extat M s. in Bibliotheca Ecclesiae Helenensis, unde lociim hune a me describi Marea jussit anno MD cxx. quum apud Ruscinones degeret pro figendis regnorum limitibus in Pyrenaeo. Ejus dem libri duo nianus pia exemplaria extant in Bibliotheca monasterii Rivipullensis apud Catalanos, aliud in archivo Ecelesae Natbonensis, itemque aliud in Bibliothhca Regis Christianissimi. Cetet dira Gulieliati huius lucubrationes frequenter laudant Richardus Alchiepiscopus Armachanus in Tractatu M s. De audieκtia eo usonum itEinique Franciscaniis quidam qui ea tempestate assuersius huncce Richaidi Tractatum scripsit, Bel nardus Lauretus piaeses Tolosanus in Tractatu de potestate seculari in Ecdesiasticos . At nul phus Ruratis in Tiaciatu juris Regaliae, Philippus Probus in Tractatu item iuris Regaliae , Clotiator libri sexti Decretalium. aliique. Quoniam veto nullus hactenus, quod sciam , ejus viri opera recensuit, utar hac occasione ut ea promam quae mihi competra sunt. Scripsit itaque Gulielmus de Mon telaudunci . praeter iis in Sacramentalem , Lecti tam in Librum Sextum Decretalium, quam laudant Ruetaeus & Probus ; ad quam Apost illas seu Additi . nes seripsit Blasiui Aulioli Doctor Tolosanus . scripsi praeterea Apparatum Constitutionum Clementis V. qui frequentet item laudatuta Ruraeo de Austerio in Repetitionibus ad Clement. Hujus autem Apparatus tria manus clipta exemplaria extant in Bibliotheca in
hasterii sancti Sergii Andegavenss. itemque aliud in Bibliotheca monasterii sancti Albini Andegavensis.
In eodem codice sancti Albini extat Apparatus ejusdem Gulielmi βρὸν Axi laganter Dom nι Iohannis Isa XXII. qui laudatur etiam a Ruaaeo de Probo scripsi etiam Gulielmus iste Tractatum de Cardinalibus , qui laudatur ab A idio te Maistre in Tractatu de Regalibus cap. v ii. Quaedam porro ejus Lecturae in aliquot juris Canonici posterioris capita editae sunt in voluminibus Repetiti uni Iuris Ca
I. T TE i e sese offert quaestio magni mo-2 1 menti, habita ratione argumentorum quae inde deduci possunt , nimirum , an Metropolitani qui neque a Summo Pontis
ce neque ex mandato ejus consecrati erant, ejus confiriti ionem obtinere tenerentur
post consecrationem. Dissicultatem hanc proponit Glossa in cap. . Hai iuri dist. 63. Vertim cum deciso hujus quaestionis mole sitim haberet auctorem hu)us Glosse , eo confugit, ut diceret plures esse Archiepiseo. pos qui a Summo Pontifice non confirmaniatur , sed tantum recipiunt pallium. Erudita quidem & vera est haec opinior attamen ex- ,
plicatione indiget , & testimoniis scripto rum quibus fulciri possit. Episcopi namque specialis D 'cesos Ecclesiae Romanae distin guendi sunt a reliquis Episcopis Occidentis, qui ad eam Dioecesim non pertinebant. Illia summo Pontifice confirmabantur, cujus consensus accedebat ante vel post consecrationem. At ceteri neque ab eo confirmabantur, neque consecrabantur , fruebanturque
privilegiis quae Nicaena synodus decrevit Metropolitanis esse servanda, & ea libertate quam eis Ephesinum Concilium praecipit
II. Ac mihi quidem in hanc quaestionem
accurate inquirenti visum est tria potissimum adversus hanc regulam posse opponi , measque esse partes duxi ut palam prome- . rem quae mihi in mentem circa haec vene runt, quibus dissicultates illas complanari posse existimo. Primum ergo dici potest id quod illustrissimus Cardinalis Baronius, ai-que qui de fidei controversis tractant, persuadere conanturὶ Patriarchas antiquitus ea necessitate obstrictos fuisse ut tenerentur ad obtinendam confirmationem suam a Summo Pontifice. Quod se probare existimant auctoritate Leonis I. qui rogante Theodosio Q. Imperatore confirmavit electionem Anato lii Constantinopolitani. Adducunt etiam auctoritatem Papae Simplicii, qui confirma -- p. ι .tionem patriarchae Alexandrini recusavit, &alia his similia argumenta. Cum itaque eo jure erga Patriarchas uteretur Episcopus 'Romanus, dubitari non potest quin potiore jure Metropolitani teneantur ad obtinendam ejus confirmationem.
Quod ad Patriarchas attinet , responderi potea confirmationem illam non esse signum
aurisdictionis , sed tantum susceptionis in M. . communionem , & testimonium quo con
200쪽
stabat Summum Pontificem comentire consecrationi jam peractae . quod Cyprianus, de episcopatu Papae Grneli j loquens, his vetabis explicat, ut dicat ejus electionem consensione Cypriani & reliquorum Episcoporum esse firmatam. Quippe usu receptum erat per illas tempestates ut Patriarchae , & ipse etiam Romanus Ponti sex recens electus , literas de sua ordinatione mitterent , quibus addebatur professo fidei in synodicis eorum epistolis conscripta. Cum itaque Papae Urbis redditae essent relationes quae harum ordinationum festa continerent , is literas communicatorias scribebat ad Patriarchas . nisi admonitus fuisset extare aliquod impedimentum canonicum in persona electi. Quo casu, communionem ei suam ad tempus denegabat; ut factum est a Simplicio in causa Patriarchae Alexandrini recens electi. III. Adduci deinde potest adversus regulam a nobis propositam exemplum Ecclesiae Thessalonicensis , quae eo jure fruebatur,vἔδε vistolam ut Metropolitani Illyrici orientalis tenerentur ad Episcopum Thessalonicensem mitte re relationem de sua ordinatione. Quippe sim ui temporibus Hormis dae Summi Ponti scis, Dorotheus Episcopus Thessalonicensis acriter ultus est injuriam sedi suae factam ab Epiccopo Metropolitano Nicopoleos in Epiro, qui ossicium illud omiserat post consecratio nem suam. Dorothei facinus illud improba vit Hormisda , eo praetextu , quod cum Episcopus Thessalonicensis se abstinuisset
ab Ecclesiae Romanae communione, Nico politanus omiserat veterem consuetudinem, ut sedis apostolicae communionem promereretur, non autem ut consuetudinem viola-Hω-aehi . ret. Obtulit nolis, inquit Hormis da , visi
iam Ioannis uisivi sui , o aliam synodi subjacentis Ecclesiae Nicopolitanae, qua queruntur ab scopo Thessalonicensi excitatas adversussi tam principales quam judicarias potesates , concussionibus ct dispendiis se vehementer affligi, propter hoc quia de ordinatione sera ad Vs
pum relationem secundum prisca exempla non miserit. Item in epistola x x ii. Non igitur consuetudo es neglecta, seduitura cantagia. Telum hoc repelli potest nullo negotio , si privatam Episcopi Thessalonicensis consuetudinem spectemus, qui ius exarchicum sive patriarc lucum obtinebat in Dioecesim Illyricianam. Antiquitus itaque jus illud ei
competebat ut Metropolitani suae Dicece-seos ab eo ordinarentur, aut , de consensu ejus , ab Episcopis comprovincialibus. Ita enim ad Anastasium Thessalonicensem reccripsit Leo primus: De cvus nomine ad tuam notitiam provinciales referant sacerdotes , --. Ilituri vota Iosentiam, clim quod i i placuit,
tibiplacuisse cognoverint. Ius autem illud ad Episcopum Thessalonicensem spectabat se
cundum veterem Ecclesiae suae consuetudi nem, non vero ratione vicariatus sibi a Sum
mis Pontificibus concessi in his regionibus. Vicariatu enim illo non tam nova auctoritas tribuebatur Ecclesiae Thessalonicen ii quam cumulatio juris , quemadmodum alibi accurate explico. Ius illud nihilominus aliquantatulum infregerat consuetudo contraria a temporibus Hormis dae, id est,octuaginta annis post Leonem. Moris quippe in posterum non fuit ut ab Episcopo Thessalonicensi peteretur libertas ordinandi Metropolitanum; cui satis esse putabant, si de ordinatione ad eum referretur. Illud tamen trahi non debet in consequentiam quoad Metropolitanos qui tali consiuetudini non erant subjecti.
IV. Tertio opponi posset Concilium
Suessionen se habitum anno DCCCL .m quo Hincmarus Remensis Archiepi opus, ut probaret electionem dc ordinationem suam canonice celebratam esse , ostendie
epistolam ab Episcopis Gallicanis ad Se
gium Papam scriptam pro confirmatione ordinationis Hincmari: Porrexit etiam eZ iam totius GaIliae Episcoporum subters tam ad aposiolicam sedem pro confirmatione i in ordinationis. Sed non inde sequitur jus illud oradinarium fuisse in Gallia ut necessaria esset Summi Pontificis confirmatio pro ordinatione Metropolitani. At in causa Hincinari
necessarium fuit hoc obsiequi j.& reverentiae genus. Ebbo Remensis Arcinepti copiis. in cujus cathedra sedebat Hincinarus , adhuc vivebat , & licet ab episcopatu dejectus fuisset, semper tamen sperabat eam Eccle sam sibi restitutum iri, adeo ut post depos-tionem ei reddita fuerit auctoritate Lotha rij Imperatoris. Nihilominus eam postea dereliquit , neque intercessit ordinationi duorum Archiepiscoporum qui post abdicationem ejus eam per xxv m. menses obii nuerunt,nec Eliquid turbarum adversus illos
excitavit. Quam ob rem synodus nationalis Bel vacensis sancivit ut Episcopus in Ecclesia Remens ordinaretur. Hincmarus igitur cleri ac populi civitatis sumagiis electus , in synodo ordinatus est ab Episcopis comprovincialibus. quam ordinationem regio dipi mate confirmavit Karolus Calvus. Epis copivero Gallicani literas ad Sergium Papam scripsere ut judicium eorum & ordinationem dein peractam a sede apostolica approbari peterent. Quod ea de causa factum est
ut omnis Ebboni via praecluderetur quo minus Summi Pontificis auctoritate causa ejus retractaretur. id enim ab eo tentari intelligebant. quod & aliquot post annis obtinuit,