장음표시 사용
331쪽
tu dignum d mirum est, quod post quinque ejusmodi h
potheses facta perveniatur tandem ad certum limitem, dum nempe sextus Ordo praeberet columnam 47 modulorum, ideoque magis altam, quam ut tolerari pollic adeo , ut hac ratione Tu meru ordinum quinario circumscribatur, seque theoria idem praebeat, quod huc usque ex mero casu, seu ar hiistrio, assumtiam esse videatur. Sequuntur jam Balarica qua
Pag. 3o4. dam, nempe P. Ammani de fungo in litae magnitudinis
Observatio. alleus diametro pedein, crassitie, polliues, aequauit Fuit e fungorum esculentorum genere . quod Cl. sis
icon nova Bermudiana peciei. Primo integram ejus tulturam ct vegetationem exponit. Postea characterea enarrat. Florem petatis re fructu convenit eum speeiebus Bermudianae, a Durnesertio in Inst rei heis recensitis dissert autem st, minibus, seminibus, fructus membranis, imito. Diserepat quoque ab lata genere, adimis in Coreli. Gen. Plant. instituto, petatis, pistillo,cte Verum enim vero putat Autor si omnes has minutias ad constituenda genera adhibere veli mus, tot fore genera, quot plantarum speetes. Ceterum nomen ei tribuit sequens Becinudiana , radice carnosa, floribus maculatis, seminibus pulpa obductis. Gassem bimricam replent duo Boeriana opera post humarait alterum de Vesritio Aurinna, Lyrico, ejusque fragmentis. Haee priin edidit Case Barthius, ut erant in MSto Maristispurgensi, inter Venaticos Seriptores, ct post aliquanto in Adversariis. Fuit Vestritius familia equestri. dolescentiare maxima pars virilis aetatis in foedi Tima tempora C. Caesaris, Tib. Claudii, inlaudii Neronis, ineidit. Summum fere in amicitia locum apud M. Salvium Othonem tenuit, hujusque moribus eum lioque sese aecommodasse, nullum si dubium Satis ex his patet, non adeo sese commendare viris bonis hujus Poetae memoriam. Unde plura de eo afferre supersedemus. das elus quatuor hic sinit utor, cumsao emendationibus satis longis. iterum dei perborei est. Nulla alia res hos per omnem Graeeiam reddidit adeo celeis
332쪽
MENSI IUNII A. MDCCLIII. Ret aie
bres quam saera ab iis in Delum missa. Reperire est quaedam de his apud Herodottimis Callimachum Ansam prinbuerunt ista Autori, in ipsam Hyperboreorum sedem, aliaque, ad eam gentem spectantia, inquirendi, id quod pro maxima, quae ipsi erat, in antiquitatibus cognitione, fuse executus est; nil tamen erit de his omnibus post sedillam adeo Λutoria perscrutationem statui posse, infietas iri nequit. Comparent tandem pro more Observatione astronomica, Pag. 349. primo quidem a P. Nie mlisti cum sociis institutae Perre si ab A. - ad 7s, uuae non nisi eclipses sunt satellitumjovialium sequitur occinat Palilicii a luna d.
anni GII, observata a G. Heissio. In hac praeter ea, quae ad ipsa elementa eclipseos pertinent, recenset varia phaenomena, generatim in occultationibus stellarum a luna obvia , dum ad marginem ejus perveniunt eaque e principiis opticis, e motu nempe tremulo, in nervis oculi nostri excitato, clare explieat unde Malia dedue possim eire variationes Mensitatemque luminis, augmentum, vel diminutionem, diametri apparentis, e Finem imponit ejusdem Observatio 3ν transitus tam ad Palilicium d 6 Mart. do de qua, nil est, quod moneamus.
TRAH T DI MEDICIA PRESERVATIVA, e. id est,
DE MEDICINA PRAESERVA TORIA LIBER
in septem arιes divisus, in quo de ex rebus, quas
Mediri non naturales dicunt, breviter agitur, O sanita iis conservandae vitaeque prolongandae, modus docetur,
Misas a CAROLO GIAN ELLA, Medico Philosopho.
333쪽
Etiamsi non desint qui de mediis sanitatis tuendae ad senectute eonsequenda, pro diversa gentium indole proque uniuscujusque singulari vivendi modo, egerunt, ex quibus fuerunt, qui omnibus, quique singulis quibusdam, peculiari aliquo vitae genere utentibus, eruditis, artificibus, scripserint, ut propterea nova attulisse, quam du-hitationem sibi ipse movet, utor haud videatur diei tamen satis nequit, quanta sit libri hujus vel in scriptione elegantia, vel in meditationibus perspicuitas , vel regularum, secuB- dum quas regimen sanitatis vel publica, omnium stilicet, sub
una societate viventium, vel privata ae singulorum, institui,
tur exeellentia, ut, quod nunquam fatis dischur, seribi etiam satis nunquam possit. Sanitatem descripsit Cel. utor , quod si dispositio illa eorporis seeundum quam instruis
menta datis sibi actionibus, animalibus vitalibus ac naturalibus.
ita respondent, ut, conspirantibus inter se aliqua harmonia viribus totius, non equidem ab aliquo inter partes solidas atque fluidas aequilibrio, quod omnem motum suffocaret, sed a mutua suidorum in solida, ac solidorum in fluida, actione, aut ab alterno horum praedominio, vires adsint, quibus id, quod nos subinde destruit, superari,in vita, quousque per humanitatem datum est, produci valeat. Est igitur pro phylaxis, seu medicina praeservatoria scientia rerum, nos ambientium, aut sponte in nobis nascentium, quarum regimine pra dominiuin illud mutuum principiorum orporis nostri sustinetur. Aeris cujus maximam in omnia corpora, adeoque
etiam in animata est imperium, qui corpus nostrum vario inodo pervadit, ejusque liquidis sese immiscet, illisque motus intrinseci eausa fit, summam curam atque in ejus selectu sileeritate eonservanda magnam esse oportet providentiam. Duae potissimum sunt aeris qualitates perpetuae ix constantes, pondus specificum, quo ille erga corpora sibi immersa nititur,
veluti experimenta tubi stricessiani re machinae Byleanc, eonfirmant, Melasticitas, seu virius, qua, cum aer in angusto spatio clausus est, in immensa sua spatia reverti, inque aliquo cum ambiente aere aequilibrio perpetuo stare, ille annia
334쪽
MENfI IUNII A. MDCCLIR. p. I. si
titur Meedunt his aliae qualitates mutabiles , allatas, Iria
nautas, hinniditas, Accitas, quae a particularum peregrina ruin, cum aer omnium exhalationiam aliquod velut ehaossit. aee essu atque recessu dependent. Percipit igitur corpus frum, quod ad leges staticas, hydraulicas, neumaticas, ex in inimis fibris, sese ad aeris eonditionem librantibus, strin. gentibus, tendentibus, confectum est, atmosphaerae mutationes. Sunt etiam cava in corpore aere plena pulmonex, venistriculus in quae tanquam in totidem thermometra, hy-g metra, aer externus agit suumque in illa pondus exereet. atque clausi aeris elaterem excitat. Hinc viseerum robur, vhumorum rotatio, mutua actio & forma, ad motum expeditissima, id est, sphaerica, oritur. Omnis motus auctus eum. attritus lege caloris causa sit evolvit oecultum in humoimbua nonris aerem, eumque agitat proinde, quo calidior externus aer est, eo etiam internus plus evolvitur ae intum scit. Igitur in frigido aere vivere, ad sanitatem excellentius utiliusque esse, Clarissimus Autor monet Calor pulmonum ad nonaginta tres gradus aestimatur. In aere, eosdem caloris grais dus habente, homo vivere propterea non posset, sed aerem , qui nos ambit, illo ealore nostro interno oportet esse temperatiorem. Quod autem gentibu quibusdam calentiore per
aestatem coelo vivere datum est; oportet illas, quicquid est
auxiliorum, quo calor atmosphaerae minui possit in subsidii vocare, altos montes incolere, paludosas natione sugere, frigidioribus aquis, succo acido temperatis, pro potu uti. De alimentorum selectu ita sentit cibos nutriendis corporibus oportet esse simillimos igitur, ex quo natus infans es, lacte materno illum nutriri fas est, vel si tamen nutriet alendus traditur , eligenda illa est quantum fieri potest, matri simillima. Cum ovi haedos lactat, hi ludias alunt anagni, capra enutriti pilos emittunt; tanta est lactis in alumnIeorpus efficacia, ut in illo deligendo magnam operam coli
eari omnino oporteat. Similiter per omnem vitam eo reis
spieiendum est, ut cibus neeessitatibus corporis nutriendi quantitate ac qualitate respondeat. Est aliqua viseerum ae Rr a vaso-
335쪽
vasorum mensura uisa quam alimentis extendi nequeunt; illa tamen ex temperantiae vis ut comessationum voluptatem simitatis studio haud pauci praeferant. Hos legibus coerceri fas est, quales contra Romanorum luxuriem latae erant, Cornelia, Licinia Fannia, Didia, Lipidis, Antia, Archia. Ast, unumcumque secum, qua lege vivendum sit, reputare, satius est. Unus enim omnibus satietatis modus esse nequit aliquam desiderii particulam ibantibus superesse, quam penuus expleri ingluviem, semper repertum fuit esse condueibilius. Λd selectum ciborum quod attinet, salubriores illi semper sunt, quo simpliciores fuerint in usu
magis comprobati, a quibus longo ante temporei in conia tudinem, quae altera natura est, adductis subito recedere. perieulosum est. Etiamsi autem excellentius, ct ad robur a quirendum praestantius est, PIthagorieo x vegetabili victu uti. animalium tamen carnibus ac suceis vestendum subinde elle sola earne sanus vivere nemo facile posset. Potus simplieis. simus similiter est optimus, de illa quidem quem quilibet usu eognitum sibique familiarem habet; nullibi enim quam in potus optione , libera magis voluntas esse debet. Plurimi
tamen mortalium aquas bibunt, maxime sub calentiore coelo viventes, atque etiam ex illis, qui septentrionem respiciunt, haud pauet aquarum potu salubriter utuntur, eum sanguine pleni sunt, aut eum habent salibus acrioribus mixtum. Vino tanquam medicina utendum certe illud ultra hilaritatem haud bibendum, nec illo solo victitandum unquam est, quod,
quo tenuius atque ad acorem gratum proclivius, nec vetu-
stnm nimis, neque recens admodum est, ad salutem servandam eo semper habetur excellentius. Somni atque vigili rum illis, qui valere volunt, aequa sit ratio, ct motui quies respondeat. Cum somnus stupor sit, a compreta per naturam cerebro natus duae etiam cause sunt, quae illius neeesii. tatem o desiderium facere possint, vasorum plenitudo de spirituum motu musculari facta dispulsio. Cum ventrieulus eibo plenus est, tune aortam quae prope est,premi. sanguinemque per arterias carotidas ad cerebrum rapi, hinc illud eomprimi, at. que
336쪽
que elus quoque vasa chylo novello distendi, neeessiim est. Proinde somni appetentia a cibo liberalius capto majori semper est verum somno, qui ex plenitudine venit, indulgendum minus, ast explendus ille tantum est, cujus
neeesii talem inducta laboribus debilitas farere potuit. Dor. miendum omnino est, ut id, quod interdiu, aucta per motus transpiratione dispulsum est, quiete resareiatur cavendum tamen, ne somnus in torporem abeat qui humores ultra,
quam vires ferunt, auget. Igitur plus vigiliarum, quam somni, ello qui valet, nocte dormiat libero gravioribus meditationibu animo iii sinissrum latus, quod Aristaeo videtur, deesive jacere, satius est mutato tamen subinde situ. quod factu/opus esse, propterea videtur quod, qui eidem
lateri incumbunt, concretionem pulmonis ad pleuram in illo si experiri possint. Motum eorporis ad sanitatem consequendam, Qtuendam, plurimum neere . nemo est quin lentiat. Contrarium aliqua ex parte statuit Clarissimus Aulor, atque etiamsi ille motus pro valetudine servanda necessitatem dubiam haud reddat, vehementiores tamen exercitationes injuriam si Terre eorpori posse arbitratur, ut ita sibi statuendum esse putaret, aphorismo angoriano permotus, qui ab exercitatione fibras indurari, senectutem, quae in illarum rigiditate consistat provoeariis accelerari, quiete autem illas molleseere, ct canales apertos servari, docet. Videntur
etiam illi, qui laboriosum vitae genus dueunt, uti appetenti res sunt, pleniores quoque, quod sanitati inimi enm est, fieri debere. Neque adeo dilentientes habiturus est illos, qui, sub quibus conditioni hus motus crebrior insalubris esse possit. eonsiderant: de quo enim sermo sit, quo sile vitae genere delenistus sit, quamque aetatem agat, aut quibus viribus natus sit, dispisciendum est in omnibus. Igitur, ut, qua ratione corpus mori
vendum, aut quieti relinquendum sit, constare possit, secun-.dum exquisitioris Gymnasti, leges examen institumi earii meircumstantiarum, quae secundum aetatis sexus, viriumque, discrimen variae variaeque eveniunt. De animi affectibus iis judieat. Est aliqua inter animam atque corpus conspiralio, qua
337쪽
qua fieri aliter nequit, quam ut illius motus hujus natum
integritatis vel servent, vel dejiciant. Igitur ad tuendam sa- uitatem, is longaevitatem consequendam, virtutis exercitio, exquisitiore, quae ab ineunte aetate instituenda est, morum doctrina, . quae utrinque consequitur, mentis tranquillitate, in turbidis fortunae nutationibus constantia, nihil potest esse exeellentius. Ut autem compescere pathematum ae tu posisis, opus est auxiliis, quae animum exhilarant, liberalibus scilicet artibus . scientiis. Aliquando tamen magnae animi commotiones saluti sunt. Terra sanguinem sistit, febrem fugati Herodotus de Athi, Craesi filio, illum, cum mutus esset.
subitaneo terrore perculsum, vocem recuperasse, refert.
Est etiam iraeundiae tua utilitas, quae lentos humα um motus ad vigorem excitat. Enimvero uti securus animi exagitationum effectus neutiquam est, ita satius est, Stoicum frigus. quantum ieet, servare in omnibus. Denique excretorum tinque retentorum suus debet esse modus, ne expellantur sueta viriles, quos manere expedit veluti saliva est ae sudor, vel seminalis materies. Illa enim liquida, etiamsi sub certo moderamine salubriter interdum ejici possint, debilitant tamen, postquam actura eorum pro viribus major facta est. Minus nocet, abire liquida, quae rejiei oportet, utpote vel superflua, vel noeentia, ipsaque sua qualitate vitioso. Talia sunt transpirabilis liquor urina, ct faeculenta alvi materies. Horum liquid rum vias omni studio servari oportet liberas usu auxilio. rum ouorum copiam nobis cognita lusantium atque noeentnim doctrina facit, quae nos docet, qua ratione organa exeretoria suis liquidis pervia servare, evitare autem illud, quod
transitum liquid per illa viscera impedit, debeamus, cujus
scientiae cardo in cognitione debiti regiminis rerum, quae
nos ambiunt, nosqne pervadunt, erit, alimentorum motus,
ponitur. Est igitur aliqua vitam prolongandi, si viscera a lent, seientia, licetque homini seculum vivendo emetiri, si ad vitae rationalis usum ab ipsa pueritia instituatur. His subsilis uanitis eonsequi licet senectutem placidam, nec quidquam virtutis in pharmacis, hune in finem excogitatis, est, si ab illis recesseri quibus
338쪽
qui bii morbi destructivi hominem praecosius abripientes, cn-rantur. Sunt tamen etiam ex morbis aliqui salutares, uel febres ordinatae, quibus vitae salubris impedimenta tolluntur, divit prolongatur. Singularis denique senum cultura est, quam Geroeomicam Graeci dicunt. Hos quies juvat animi atque corporis jucunda praeteritorum reeordatio, mens hilaris, cum juvenculis consortium, atque ex victu, omne id, quod fibra rigidam emollit. Morgana suis succis redgit pervia Super his omnibus, ita finitur eruditus liber, opus est, vitam inter tia morem Dei, amorem proximi ita transigere, ut Domino non displiceat, mr hae etiam in vita boni istis Mare, quorum tenemur desiderio.
LETTERE FI SIC ALI, e. hoc est,
EPISTOLAE PHYSICAE, DUO CIE BREVES
liani, Acad. Caes. at cur. Venetiis, impressi Bonifacius Rieetaeri, impensis Autoris,i74o, Plag. OaΡemis Epistola de Dyssienteria tractat, qua Seminarae in civitate Calabriae ulterioris, homines numero multi A. iri perierunt. Causam nitro, sulfuri, bitumini. adscribit, quibus terra saeta est, densisque arboribus, ne aer ventilaretur impedientibus. Secunda in causa inquirit, cur sanguis calore meis diante adscendat in canalicidis restis, aqua vero in curvis
destendat. Id sne figuris intelligi nequit, totaque inquisitio
non admodum dissicilis videtur. Tertia palpitationem cordis frequentem velim mentem sibi incommodam describit Autor, rationemque redditurus, ea reeenset, quae hunc essectum producere possunt,
339쪽
tumores in vasis singuinis motum tapedientes, spasmo , a ventrieul, iraesenterio ad cor propagatos, ct c
suarta describit insecta varia, sed non ita distu cle, ut cognosci res descriptione sola figuris nullis additis,
possint. Maxime notari meretur vermis, Λutore referente,
lapicida, eo praesente, intra lapidem, venis nigris, albis, rubeis, variegatunu repertus. Longior erat, tirlittus, caput coloris chalybei, gula , pectus, venter , serre dorsu aere, a
capite ad epudam plenus pedibus, qui infliumentis, lapidi tae,
dendo aptis, similes erant ex ore larga aquae quantita eL suebat, dentibus autem quatuor exiguis, cultellis similibus, repetitis vicibus petram feriebat; deinde lingua hirsuta seongiosa loca illa, quae rate humectaverat, sugebat; tum saliebat, aut ore caudatia prehendens circulum formabat, subitoque se velut elastrum expandebat. Erant in petra venulae alba splendentes per Marini invisibiles meatus, existimat Autor, vermi aerem subtiliorem accessasse, uti lux eo i trare poterat. Quomodo intraverit vermis, explicare Autor disti este non potest, etsi diibitare nota liceat, a seminibus, quae lapidem intrarunt, ortum. Quinta de iis ogit, quos arantula momordit, ilIorumque curasionem ita explicat , ut fibras aegrotorum a tonis
musicis ita ad motu in concitari, dicat ut chordae insitu. menti musiei similibus alterius pulsatis moventur. Sexta quomodo se habeant thermo metra in eruptis si ibierraneis, ex placat. Existimat vero, re ipsa alidiorem esse aerem in subterraneis regionibus hieme, quam aestate, idque deducit ex igne in inedio terrae reperiundo, cujus in- diei habet montes ignivomos. Sensus hic nos non fallere, probat, quia nix actui seque frigida sentiatur hiemeis aestate. Septima catarrhum epidem ictim explicat ex lympha corrupta. Octava agit de verme in cortiee Limouit mortuo reperto. Nova talpae oculos considerat,4 bombvera in Calabria ulteriore Incredibile est, quod narrat ovilla papbhonis sine maris conjunimone foecunda esse. Papiliones foeminas, cum primm ex thrylalidibus emerserunt, a ma-seulis
340쪽
seulis separavit ova illarum eustodivit, viditque ex illis
ouenti anno egredientes hombyces. Decima de creatione naturaque mundi tractat und/cima dei antis; uia ima de aeris aequilibrio, ignis e livitate 3aecima tertia phaenomenon aliquod emphaticum, Venetiis
observatum, ad causas revocat.
Decima quarta denique Epistola sertalitii a bombis seensideana exhibet, additis ichnographia lx orthographia. Te m aedificiorum bis fornicata vult, ct superne terra cespiteque on sta, ut irruens bomba nec vi in multam in terram mollem exserat, nee consistere possit in plano inclinato, sed delabaturo Similiter opera fortalitii se instruit ut declivitate illorum hom hae in fossas Glabantur. Sequuntur Diseursus Academiei de Zelotypia alter, alter de Sphaera armillari, qui nihil novi hic excerpendum nobis obtulerunti Neque uberius diemus de adjecto opusculo plagularumio, cui titulus est II MUU dce. h. e. Neosophus Dialo. gns passoris, nymphae , in qua a D. P. C, si eam so novum penitus speeiosissimum systema scientifieum stabilitur, admirabilique claritate, brevitate, ex elegantia, pulchro lusu mentis, ut a puncto solo linea oritiir, te a luee κglebositate, primis corporum principiis,' physicis delymbolieis activo illo, hoc passivo, idearum verisimillima. rum philosophicarum theologicarumque cognitio deducitur. Liber usui puerorum nobilium foeminarumque illiistrium, destin alus sit. Forte plurimi iactorum nostrorum iam ex titulo hoe quem integruin adiecimus, de ipso libro quodamin do judicabunt. Nos vero profitemur, nec satis perspieua nobis visa esse in eo omnia, quae passim offendimus, nec Epi.
FRANCISCI MARIAE SPINELLI, PRINCL
pis caleae, de Origine mali Dissertam. Neapoli , ex typographia Bened. Iguatit Gessari, irio, . Plag. L