장음표시 사용
52쪽
In aprie est ni tallor, curvam in Paratrapri praesenti inventam esse orbitae lunaris speciem Speciei dico eum enim curvam T in larem, nec non angulum m. quem tangens orbitae lunaris in N eum linea syrygio. rum Somiatercipit, tanquam rechim, nodum in ipsas syzygias incidere supposuerimus quilibet facile perspiciet. tot polsibiles esse species orbitae lunaris, quot dantur modi, auibus hae hypotheses variari possunt. Seholionis. Atque hae quidem sunt, quae in praesenti de haere mata ria proponere placuit Equidem haud dubito sere, qui a plicationem specialiorem formulae nostrae ad motum lunae desideraverint; sed ne vacat nee lubet,aut Problematitantum impendere operae, cui temporibus nostris pretium non est. Fundamenta igitur proposui in contenti, ulteri rem ejus elaborationem otiosoribus relinquimus, ct quoad applieationem illii tantum monemus, quod facilius eurva quaesita inveniatur, si ex quantitatibus inventis S ST, EMTm, eruatur angulus Ira, sive elongatio lunae a linea syrygiorum ad eclipticam reducta, citere angulus loco temporis in series, supra inventas, indueatur; quod enim si fit, ex stseries saltem ad quartum usque terminum eontinuatur, Θbebitur series, per quam laeus luna ab oppositione in usque ad proximam quadraturum, si loeo substituitur C, a quadratura proxime anteeedente usque ad oppositionem in N, inveniri potest modo haece eeleritas, quod in genere notandum, praeter eleritatem, qua luna ei ea terram volvitur, etiam istam omprehendat, qua luna si mul enm terra circa solemta movetur, ct cujus directio in Npatallela esse debet isti qua terra in O gaudet. Ad hane observationum pertinet Tabula, quae huic Mosi M. adiecta est, in aes inesse.
ANIMADVERSIONUM PHILOIOGICARUM ET
emticorum ad varia S. stricta uir usque Foederis loca,
53쪽
Hildesiae, sumtibus haeredum B. Schraederi. 7 , 1. Plag. m. Odelita pergit studio Uenerabilis Autor testimoniis sancti . rum tabularum, doctiorum virorum industriam exspectani 76. tium, lucem affundere, tu prima statim Coi umentatione, quae
est, ex ordine priori Parris,mma ' vigesima, ad Gong. XLIII.
sa se convertens, ubi a causas inquirit, cur a gyptii cum Hebraeis victu eodem uti haud licuerit. Ample Τον ur,eum fratri-186. bus,utpote peregrinis atque alienigenis,nec eum fratrem agnoscentibus, minime eomedetis,exectatur, quod vel prudentiae regula id ipsum jusserit. Nulla igitur eo nomine in Iosephum P ariarcham accusatio juste cadere potest, etsi seeus vitum nonnullis, inprimis organo, Basenagio, Abino, aliisque, quibus ab aliis docte responsum. Maia deinde opinio consulatur, pu-sor alice nuper proposita. Deique causas odii AEgyptios inter o Hebraeos inde repetit Noster, quod atrocissimus geniis agy.ptiacae fastus eommunionem eum Israelitis, utpote vilioris io ti hominibus, haud tulerit. Huic accessit fravissimi pondens
causa, ex anethonis testimonio elicienda, ieeundum quem gyptii quondam pallores quosdam peregrinos tyrannos exper- ο3 si fuerant, atque adeo hoc genus hominum metuebant, ne indiscrimen rea sua publiea veniret. Conjungitur cum hac diloquisitione alia vigesima scilicet secunda, ad eundem p. ephum referenda. ix ad illustrandum V. CV, a, accommodata Putant nonnulli, Psalmisten ibi exponere Iosephi, circa puriorem religionem in Hypto, curam. in rectius Autori Venerabili sapere videntur illi, qui hunc locum saltem de pru-aia dentia Iosephi civili, ingenii ad recte constituendam riteque
administrandam, pro istorum temporum conditione rempublicam dexteritate, eeipiunt ubi tamen negari nequit, Jos 3Is phum partibus suis, ad veram religionem in gypto proin vendam. superstitionem ingruentem destruendam minime fuisse defuturum Sequens vigesima tertia finimadversio pi-ellegium rerum Pauli atque Barnabae inter Lystrenses gesta xiv rum, exhibet, in quo olligendo Noller eo potissimum curam intendit suam, ut ratione eonstituat firmissimas, ex quibus appareat Lystrenses tum demum ubi miraculum in laudi-
54쪽
MENSIS IANUARU A. MDCCLIII. vi
eant quodam homine peractum fuerat, Paulum ideo nominasse Mercurium. Barnabum ovem quia putavolint, Jovem, Dinen illud summum, minus perari, sed et eae quiescere seinper a labole, idque cum Bainabo, quiete adstante ac tacente, commode visum sit convenire e contrario Mereurium pro lilio ae ministro Jovis habuerint, ct inde, tale quid in Paulo docente, miracula patrante, recte se ininvenisse, judicaverint. Ampla hinc exhibetur Commentati lag. e. ad a Perr. I, 2, 3 eontra Parraingeri philologicam hari lationem directa, qua is nova ratione locum Petrinum explieate, dissicultatibus inlitis liberare, studuerat. Huic nempe explicationi modestas et Autor animadversiones p.
versa ratione mee verba ab interpletibus accipiuntur, nee,
aualis hie sit intelligenda Epistola, de qua auis loquitur, satis inter eruditos constat viros. Venerabilis Autor illud inprimis agit, ut diuensiim uuin a Polemon sententia de-elaret, quam is nuperrime publice, ex Lubis oti autoritate, a. professus fuerat. Invenient hic Lectores omnia Poleman, 'argumenta solide discusso. Post haee Autor Noster in locum or.
a Cor. XV, E paulo curatius inquirit, ubi variae primo recen GO3. . sentur intersieium lententiae, ad tres fere claues reseren 3ia.dae; deinde rationes asseruntur praeponderantes, ex quibus patet, Paulum vere, quod di vocabuliun Graecum, conne uexio textus, quin etiam aliae res circumstantes, d eant, Ephesi bestiarum insultu corpus vitamque objicere, summumque vitae periclitui adire, coa quin esse denique, ut haec explicatio thab omnibus liberetur difficultatibus, eorum argumenta fortiter refutantur, qui hic metaphoricax cum bestiis pugnam in itellignat. Nec dissisendum est, praetiam hic Autorem res egis mse suas. Finem dicendorum Noster in hac Dissertatione a. cit, tribus saltem verbis monendo, pereommode posse hanc de et Pauli eum bestiis lucta sententiam ad varia alia ejusdem divini seriptoris testimonia applicari, di verum inde interpretationis recta fundamentum repeli v. g. r Cor. IV, p. a Tins.
55쪽
a Tim IV, I . Data hae oeeasone Venerabilis Aulo v cabuli Θηρι notionem metaphoricam in sequente Comme tatione vigesima semima ornandam atque amplificandam Pag. 346. sibi sumit. Multa hinc elefante de propria hujus vocabuli signifieatione eommemorantur,is deinde ex his colligului metaphoricae hujus vocabuli notioni, in scriptoribus tam prosanis, quam se tris, Obviae, magnum robur, initiagnem ascedere emphasin, quando homines noxii ac viri lenti, serpentibus, viperisque, uec aliis bestiis rapaeibus, similes, hoc nomine appellantur. Metaphorice ita hoc modo indicatur homo animo, Iribusque ferinis, quando π' ιον appellatur. Brevis nune sequitur in veram vocabuli Hebraici mu notionem inquisitio. Doret hie et Autor oris
namentum scemininum hoc nomine venire, vocem autem EUGenes XXXV, 4 d Exod XXXII, , , aurium insgne decus, 3 3 Proverb. autem XI, a, ct Jef. III, at, nasi ornatum, designare, qualis quidem, ut nonnulli monent seriptores, inter Hebraeos quondam obtinuit. Qitae sententia pluribus ex op re quodam associam, adhue inedito, corroboratur. Expliis 3 6 4atio textus Paulis Rom. VI, ut in vigesima nona observati ne suscipitur,ubi per αβροι--λι- .Rev.Autor intelligit, eum aliis interpretibus, id, quod secundum opiniones, mure3, constitutiones hominum plerumque 1st Convenit hoc 36x etiam eum Apostoli seribendi modo, ubi res grandas praeclaras verbis, ad capini legentium accommodatis, propriis, in vulgus notis, deseribit ut etiam rudes di plebeji homine', qui tempore conscripti Novi Testamenti vixerunt, cedi tam de mysteriis fidei sententiam inde iamrire potuerint.
Sed quid est illud, quod Paulus sub imbecillitare carnis in allegato Oeo intelligit 3 saxi doctorum hae de re est sententia. Optime tatne rei onsuli putatur si sub
illa omnes tres infirmitatis humanae classes, seu geliera et intellectur, et voluntatis, et affectuum, a Paulo innui, affir-36 . metur Ax aliud Codiei saeri tessimonium, scilicet
3 8. Matth. VIII K oecurrens, pergit Autor Celeberrimus, et,
379. post varia, des vocabulo κυρια et Iebova, dicta, sendits66.
56쪽
MENSIS IANUARII A. MDCCLIII. 43
d, praeelare, hoe vocabuluin, vi et νmi, dominum autoriatate praeditum, designare, et hinc patere, quan digne tam in veteri, qu iam Novo Instrumento Deus . Servator noster appelletur κυριος, dum καν παχυ summa pollentem auto ritare ac potestate Deum notat, honore proseouendum summo, qualia nulli debetii enti creato. Observatio trige a Fag. 38 aprima, ad ariam VII, g, eos contra docto viros est conia seripta, qui ex hue testimonio divino colligunt, posteri Diris
indi sedendi privilegium in atrio templi competere. No 38 minatim contra Jo tam iani Hebenstreitii, Theologi l. i. 3psiensis, Programma quoddam hac de re compositum coinis mentatio ista in directa, ubi etiam integra doctissimi Eba. gii inserta es, Ex restatio hoc super argumento scripta, et Lex ad Autorem nos ni transmissa quae omnem hujus regii privilegii causam vanam atque irritam reddit. Pergit deinde Autor noster ad aliud testimonium sanctius pertractandum, quod Paulai Galat. III, , exhibe: Ἀnxie ibi in- M.t prete de vocabulo βασκανω fuerunt Allieit Idem illud esse, ouod ais, καί .seulis occidere, in Hymologies magno tradituri mine nempe iste retes inulti fascinandi notionem sibi invenisse visi iunt; tu aliam. Autoris vero as ex sententia hae notio non plane est deserenda, qtii optime ea convenit tum artibus, tribus ad fallendos Galatas, ad Christianar fidem eonversos, uteban- salsi doctores, praestigiatoribu tum metaphorae, a Paulo Aposolo adhibitae, de Christo, ob oeulos Galatarum, quasi pictoris penicillo posito Denique etiam Autor contra Schwarizim aliosque dispu- 433. tat, qui alienam huic loco attribuunt signifieationem. Ia 4 osequenti observatione trigesima tertia, ad atth. IX. M.Au- εα tor disquirit, quid per μι is hoc in loco a populo inteL. ligatur num erat remittendi pariter, ac paralyticum s nandi potestas, an vero posterior tantum in inde inquirit, quid hae phrasis tabi velit, qua dedisse hominibita hane potestatem Deum, populus praedieat Simul etiam Noster sententias aliorum hae de re examinare studet. Postea tri a. gesima quarta commentatiuncula, ad Exod. VIII, 6 voca-
57쪽
g. 476. bulo mi interpretando est irata. Non pedien-rim ted vermiculum potius, ligna erodentem, hoe 'o bulum designare, ex Graeca Versione septuagintavirali Autor eonfirmat is deinde tradit, ex re ipsa eonstare, v tabulum hoc Hebraeum de volanti insecto esse intelligen- 478. dum, Agmen denique claudi observatio ad Mare. η, δ, trigesimo quinta loco instituta, ubi de vocabulo εν me plu-rtina docte disseruntur. Totuin libellum testem ampla di istrinae et Autoris. studii auctioris philologici esse, unicitique cordato x litigenti Lectori, vel leviter iiispicienti, patebit.
DISSERTATIO, CUI DECRETUM EST PRAEMIUM
ab Academia Diuionensi anno MDCCL, de quaestione illa. quam proposuit eadem Aeademur An sientiarum O
miam instaurationi debeatur Ua morum e-- Διιo, Auιore cive quodam Genevensi Genevae, apud Barillotum, filium 37sr RPlag. 4 Divionensis Aeademia quaestionem: Num instauratis liteo
rarum alit id contulerit ad morum castitatem integritatemque eruditis viris, in qua certarent solvenda, proposuerat. Quae ut apprime cum generis humani prosperitate coniuncta est, ita ad eam decernendam non ingenium modo, sed studium inprimis, doctrina, opera, ct cura summa requiritur, ne Quid temere, quod tanquam sectarim injiciat rebus hominum, statuatur. Interim haec, de qua nune agimus, Commentatio palma est, ab oeademia illustri, digna habita atque famam magnam vel ab ipsa reprehendentium eam milititudine ad pia Panae res etiam facit, ut nostrum de eadem judicium reti. nere lacile possimus. Ut vero Leetores nostri possint judieare, quomodo provinciam suar administraverit Civis noster Genevensis, quem 3 I. Rousseavium esse aliunde eonstat, qu que ratione in reprehendetida rerum humanarum pulcherri
58쪽
I ENSIS ANUARII A. MDCCLIII. 4s
ma, vitrina et scientia, versatus sit argumentum Commentationis, qpam possit fieri brevissime, enarrabimus. Ac primo quidem jam in P satione desperat, se omnium suffragia laturum solatur tamen animum suum, quod nonnullos, relianis iapientiores, ore, suspicetur, quorum, dubium non si quin puncta ferat quos etiam esse ait, quibus eum oporteat seribere qui seeuto tuo velit superstes esse non autem hominibus, qui opinionibus aetatis suae oecaecati, prave judicent. Deinde monet, animum sibi initio fuisse, ita immutare Commentati nem suam, ut Ovum propemodum opus prodiret
abjeeisse se tamen illud eonsilium ne honoris, abaeademia tabi habiti, parum esse memor videretur. Nonnullis itaque o
servationibus exceptis, eam ita docet, in hominum turi ma.
nus, ut exhibita esset Λeademiae. Quibus praemissis, rem ipsam aggreditur,' quamvis se iterarum rudem esse profiteatur.
tamen instauraἔisnem literarum more videri corrupisse ait. eaque in re non tam doctrinae se detrahere, quam virtutis, omni doctrina praestantioris causam agere, existimat, neque
abraeademiae judicio sibi metuendum esse putat, cum reperiantur hineipes tam aequi, ut rebus dubiis se ipsi sera condemnent. Ad extremum, satis esse, pronuntiat, si ve. re, cu ex animi sui sententia hac de re iudicet, siquidem pra inium, quo arimus se suus ipse coronet, interverti possit a ne mine. Nilo facto, sententiam, quam amplexus eis, ita prObare conatur, ut prior irationis parte, literas quasi serta qua
dam esse, contendat, quibus vincula ornare soleant, qui aliis fervitum jugum imponerent. Idque ut probabile reddat. Prineipes sere literarum studiosos fuisse monet, sed eo, quo
diximus, consilio Deinde, in quibus regionibus literarum in auxime florerent studia, in iis etiaim vitae cultum esse politissimum. Atheniensium Rhimanorum,& Gallorum exemplo docet; Ge manis enim isticitatem exprobrat Italosque pantomimos vocat, quam modeste quidem ae vere, nunc non dii putam . qua vero vivendi consuetudine cum simulacra virtutum de
tot spleri dida peccata oriantur se jam consecisse putat, quod voluit probare, a literis nempe morum castitatem plurimum esse detrimenti passam. Illud vero ut appareat, inter homiones priusquam ingenii cultum sumerent, nullam exstituta G
59쪽
mulationem, atque unicuique alterius sensus amisse, monet reum hodie eontra suspicionum, multatum, timoris, terr rum, odii, invidiae, proditionum, plena sint omnia, atque ista vitia omnia ivendi elegantiais urbanitate, tanquam veloquodam obtento, tegantur. Hac de causa AEgyptios, Greeos, Romanos, multo meliores ante fuisse, quam literarum tu eollustrarentur, ait Immo Constantinopolin originem illam literatum, unde doctrinae ad reliquas Europae partes, tanquam eoloniat, deductae sint luxuria, corruptela, proditionibus, cindibusque laborasse, ae denique eversam esse. Et, quanquam apud Sinenses tanta in laude dicantur esse artes ingenuae, ut earum intelligentia viam ad summos honores muniat illos tamen non omnibus solum vitiis esse obrutos, sed a Tartaria etiam sub jugum misi . Quibus rebus inductus, felices prae dicat gentea, quae literarum rudes, sua sibi virtvte finxi uenesortunam, ut Persae ut Scythae ut Germani veteres, ut Roma
ipsa temporibus iis, quae propius ab origine urbis aberant, ut alia quaedam gens, quae nostro aevo virtute eminet, Hilue i. ea sine dubio. ut feri denique Americae populi, quibus etiam Spartanorum ivitas in Graeciae nu adscribenda videatur. Jam his, tanquam levis armaturae militibus, praemissis, in a tera Parte Ominus agit, atque AEgyptiorum opinionem. Deum quendam, quietis hηmanae inimicum, scientiarum i vento em esse, quantum potest, propugnat. Docet enim primo, vitiis hominum eas suam debere originem, Astronomiam superstitioni, eloquentiam ambitioni odio, adulationi, mendacio, Geographiam avaritiae, Physicam vanae curiositati, Philosophiam denique moralem ipsam superbiae humanae.
Neque vero a vitiis tantum eas ortas esse, sed ue sine vitiis quidem ali. Nihil enim, sine injustitia hominum, valere Iurisprudentiam neque Historiam, nisi tyranni, bella d conspirationes, essent. Denique, criteria certitudinis ea n illa habere, judicat, sed erroribus hie obsideri omnia, in quos facile implicentur, cui viam ad eas quaerant. Ut vero nascantur a vitiis, ita vicissim ea alere vitia, docet, ac primo irreparabilem temporis acturam asserre, deinde luxuriam parere porro vi tutis militaris tanquam nervos incidore, ac magnos sensus exstinguere, genium seculi ac saporem publicuiu corrumpere a
60쪽
rerum, scitu milium di necessariaruru cognitione noτabducere noxiarum contra turpiumque imaginibus innia implere, funestim discrimen homilium introducere, quippe quod non virtute nitatur, sed ingenii dotibus. eaque re virtutis studium Ianguidum reddere. Haee fere sunt, nae magna verborum pompa contra literas disputat, in quibus vero non una ratione peccari, facile Lectores nostri vident. Nam primo, quam sinis re vera cernatur virtuti vel Ignorasse videtur Auto .
vel parum, cum scriberet, secum cogitasse deinde muli imputat literis quae his ita minime adscribi poterunt, ut inter gentes barbaras, nullaque literarum luce collustratas, maxime cognoscuntur ac tandem, quibus literis in communi boiniis num prolapsione carere non possumus, quaeque, ut nunc est nostra conditio tolerabiliorem vitam nostram jucundioren que redd nnt eae passim tu hoe opusculo propterea carpuntur, quod homine integro, locum habiturae minus suissenti ut vero virtus militaris tanquam unica, certei effiantissima, lai datur 7 Sed plura dicere, necesse nuue non est,cum utieriusui Diario, ereure galant inscripto aliique jam satis ita vim dicanda literis ianitate sua el ., horarim
Guae nuper publico Programmate lignificata nobis sunt a docto quadam Poloniae Geographo, ejusdem verbis hietariorum ciuis repetenda duximus:
Dudum es, quod desiderata fuerit ab eruditis praeprimis Mathese. c Geographiae Duroribu accurata regni Polonia, s Magni Ducatur Lithtiania, gegraphisa descriptio; s,ham hodienum desderari, aut saltem noudum publici juris factam se licet vicina Rusa σχοhemia, ima re Silesia praeiverint, pauci sunt, qui ignorant. Ea motus ration Illustri mus quμdam Merarum Patronus, qui colligendo elegans mam supeAlectilem geographicam, in qua sunt fere omnes an geo graphicae regni Polonia inagni meatus inama ad hunc usque diem in aer incise s plus quam quadragineta Tabuia aversiarum dicti regni Poloniis T inges Ducatus Ut νη-
Provinciarum penna delineata, mustos annos conβmsit, stam