장음표시 사용
311쪽
unum, internum aliud , ad suspensionem , levemque 'motum deservientia , quae veluti rami sint processitum papillarium , seu mammiliarium , ut vocant, ex cerebri medulla globosa propagatiis Vide infra Seg. ς. e Perferat Al. inferat Ne scilicet humores a superiori parte descendente, recta ur laryngem incidant; sed deglutitione retrorsum acta uvula,una cum ea versiis Esophagum deflectantur. f Breves sunt, & apertae Al. breviter sunt aeertoe Al.hreviter sunt, O apertae . Scitotius, δέ Aldus nobiscum legunt .g Vel odor, Cel spiritus nare non definit. Ita Festus.& Isidorus L. x I. Orig. C. I., qui pro nare habet maua..
re ; sed hinc restituendus, inquit Ita us 3 qui heie statim addit quae sunt hujκs sinulae quasi ostia Alibi certe, non
autem in nostro Codice reperta , & a melioribus neglecta , .tamquam ab aliena manu conscripta Verba , quae tamen restiuutntur ab Aldo, & quidem ex utroque Co-
Τamen haec fistula o spiritalis non tantum ad nares , verum ad os interpatet . in extremis palati regionibus , ubi se colles faucium spectantes uvam stollere incipiunt in
L Cu- a Tamen haec fistula. Vide ad notam ultimam huius . b Verum ad os interpatet. Sic Aldus quoque legit ..In quibusdam libris impressis ante Thomalii editionem , ct in nonn ullis Mues Cod. legitur iter patet, Thomasius V ro interpatet, ex nostro Codice reddidit, quia , inquit,
312쪽
quit, non recte tendit ad os , sed ad nares . Ad os tamen patet aliquantulum , O habet ad ipsum aliquem meatum . Hoc quum non intelligeret Scriptor , fecit ITER DATET
qμοd plane vibit signific at, quod ad rem facere possit. Inter-
patere autem , tamquam verbum minus latinum a Walchio notatur; ea tamen voce utitur Vegetius L. III. de re militari Cap. XV., & Macrobius L. v M. Satur. Cap. XV. Ubi de eadem re cum Lactantio loquens, & Platonis sententiam de qua superius S. I. mentionem fecimus, propugssare gestiens. DCentum naturae es, inquit , ad tegendas, detegendasque , certa alteratione vias cibatus
in potus, ut illum stomacho transmittat, hune pulmo ffci-- piat; propterea tot meatibus distinctus , interpatet rimis &c. Al. addunt quoque, seu quoque ad os . . c ubi colles Faucium . Fulvins Ursinus. Toles, seu potius Tolles faucium legere mollet, Festus enim , inquit adiuvat lectionem quum scribit. TOLEs tumor in faucibus , quae per diminutiouem ToNs ILLE dicuntur. Additque Ursinus. Legendum autem supra . Tamen huius fistulae spiritalis non tantum ad nares , Verum ad os quoque iter patet in e stremis palati regionibus, tibi Toles faucium spectantes uvam tollere incipiunt in tumorem . Erudita plane contemira , quam ab eo forte Iisus mutua vit , novisque authoritatibus illustravit; sed eam sequi non possumus, quum nostra testio constans sit in Mss. Cod. Erasin. edidit Tolles fauciρm Bon. Cod. pro spectantes , habet expectantes solita in hisce vocibus variatione: d Spectantes Duam . Vide supra ad Seg. 8.
Cujus rei causa , & ratio non Obscura. est. Loquendi enim facultatem non habe
313쪽
Ds OPIFICIO DEI Mσ. IO. II. Ire imis ,est ut gutta i ter ad os tantum , ita gurgulio stit nares tantum pateret . .
a Si ut gula iter ad os tantum. Al. si cur Al. si sicut, ita ut A l. deleto si legunt sicut gulae &c.b Ita gurgulio ad nares tantum pateret Al. statim addunt . cec procedens ex eo spiritus e cere vocem sine linguae minisserio posset, quae tamen glossema, & spuria, esse ex margine Codicum , in quo leguntur , apparet, ct Aldus ex suis Codicibus in textum adduxit.
Aperuit igitur viam voci divina solertia ex illa fistula spiritali , ut posset lingua ministerio suo fungi : Sc vocis ipsius inoffensum tenorem , pulsibus suis in verba concidere . . Qui meatus , si aliquo modo inter septus V sit, mutum faciat a neces e est . Errat enim profecto quisquis aliam causam putat , cur homines muti sint . L 2 ' Non
a Aperuit igitur viam voci Al. aperuit enim.Si haec, c quae scilicet a nobis repudiata sunt, inquit Thomasius)non praecederent, non recte colligeret Lactantius ς quod adjungit. APERUIT &c. immo ideo recte colligit, quia antea de hoc consequenti mentionem fecerat, satis licet
b In verba concideret Al. concederet prave . Noster Cap.antecedenti Sega 3. Lingua intus inculo, ua vocem motibus suis in .erba discernit, Cicer. de Orat. Cap. VI. concisionum verborum. c Milao modo interseptus Boii.intersaeptus Al. intem
314쪽
caeptus . Nostram Ipctionem , quamvis singularem , sen- us ipse verborum satis tuetur. Ρcrotto enim interpret intersepio idem valet , ac claudo r inter impedio et Unde Quintulianus apud eundem . His textis , ait, ne univcrsi mellis j luat pondus , intersepta ouera elauduntur I. E. circum septa , vel qua est luere mella poterant, septa . Ad de Livium L. XXXIV. Cap. x L. nunc operibus interniendo Et Cicer. pro Cornel. Balbo 43. 26 interseptum sit his iter. d Mutum faciat Aldus Mutus. . e Errat enim profecto Sc. Audaciae, ac erroris reum heic nonnulli Lactantiam pollulant. Vide tamen Dis . nostram XXV. Cap. III. g. XI. ubi quam scite locutus sita nobis demonstratur. Helc observa aliud esse mutus fieri , sive ex cerebri concussione ex Hipp. Aph. 9. L. VII. sve ex sollenni ebrietate , ex eodam L. V. Aph. V. ' aliud est mutum nascit. De hoc secundo genere Lactan. tilis. loquitur , qui de primo disserere non debuit ι quum- Seg. sequenti utrumque describat.
Non enim ut vulgo creditur ) vinctam
gerunt linguam : sed ii vocalem illum spiri tum per nares, quasi mugientes profundunt β , quod voci transitus ad os aut nullus omnino est , aut non sic patens , ut plenam Vocem 'possit emittere. Quod
a Vinctam gerunt linguam Al. vinctam habent &c. Per metaphoram enim dicitur mutorum linguam in eloquium solvere ut Idem Lactantius L. IV. Cap. XV. Seg. 8. & Lib. eodem Cap. XXV L Seg. I.
. b Per nares. quasi metientes profundunt Al. ra quasi non habent Al. reristydβος ,
315쪽
etiam casu accidit , ut morbo aliquo hic aditus obseptus vocem non transmittat ad linguam , faciatque de loquentibus mutos . Quod cum acciderit , auditum quoque Obstrui , necesse est V : ut quia vocem emittera non potest, ne auditum admittere quidem
a suod plerumque. En ubi Lactantius, id . quod demutis supra diximus clarissime manifestat sibi ignota minime fuisse ; S mirum sane quod critici hinc luam audaciam non castigaverint.b De loquentibus mutos . En iterum de pro eae, ut bene observat funem. addens Lactantio frequens hoc esse, & aliis; Ovidio nempe , Floro , Justino, quorum loca indicavit Burmannus ed Ovid. L. I. Amorum X. 8ι Pag. 73. Et quicquid Magno de Iove fecit livor . C secuditum quoque obstrui neeesse est . Experientia contrarium testatur, inquit Langletius. Imo, qui surdi πα- fcuItur , mutisint necesse est. Eadem scilicet aberrat corda, contrario tamen modo I nam heic Lactantius notide iis qui surdi nascuntur . sed de iis qui moroo tales fiunt locutus est. Vide Did . XXV. Cap.III. g. X1.d Pt quia vocem emittere non potest, ne auditum ad . mittere quidem possis . sic nobiscum Aldus , Thomasius y . alii qui plurimi. Isteus Tri auditum delevit, eumque non nulli secuti sunt, sicuti ante ipsum fecerat Betuleius . qui heic ait. Vice Cersa , qui uatura surdi, iidem ,
316쪽
mι tifunt . Al.ne audire quidem Al. ut qui Cocem emittere non potest, ne admittere scilicet vocem 3 pikt.. Haec certe lectio elegantior visa est Bune manno ; sed auditum heic neutrum est, & absolute usurpatur pro , eo, qκod avditvr. Sic apud Lucret. L. V. P. II 3 a. citandoque Iupiunt alieno ex ore α petuntque Res ex auditis. Et apud Cicer. L. I. 2Ubil enim praeter auditum habeo . Quod magis exprimit, quid Lactantius sensu vere philosophico innuat, Iuxta ea quae, a nobis dissertatione Lepius indicata demonstratum censemus.
Loquendi ergo causa patefactus est hic meatus . Illud quoque pra stat, ut in lavacris celebrandis h , quia nares calorem serre non possunt, aer servens ore ducatur : Item si forte spiramenta narium frigoris pituita prae-etulit ς, per os auram trahere possimus - , ne obstructa meandi facultate , vi spiritus strangulentur
a Loquendi ergo caussa patefactus est bic meatus. In quo scilicet septimum nervorum par se se in duos primarios truncos mirabili quadam separatione diffundit, hinc auditus organum constituens , hinc per linguam , Laryngem , uvam . fauces, labia , aliasque universi oris partes subtilissimis silis pervadens . Septima fertur ad aures .ra cesque , linguam , perque os di pergitur omneb Io lavacris celebrandis - Intelli re de Balneis cali-
317쪽
calidis, quae Lactantii temporibus maxime in usu erant. Fabricius in notis suis ad sexti Empirici 2Drron. Fbpol. L. I. Cap. XIV. num II o. pag. 3 o. loci imaginem pulcherrimam exhibet ex collactioue moum cntorum Pauli Alexandri Masse ii, quam nos contulimus cum rein liquiis Thermarum Diocletiani, quae nuper ante Carthusianorum Ecclesiam a primis usque aedificii concame rationibus iterum plurima post iacula Romanis oculis pallicre . Vide annotationes nostras ad Sympos: . Eni g. L. IXXVII. a. Est calor in medio magnus &c.
e Pituita praeclusit A l. praecluserit. d Auram trabere possimus A l. possemus A l. possum lis. e Vi Spiritus strangulemur Sic primus ope nostri
Codicis lectionem restituo, ubi pessime , prima Vocent glecta , Spiritus strangulemur legebat Isaeus Al. strangiletur Al. Spiritu strangulemur . Sensiis est naturalis , di obvius: quoties enim animal respirare nequit, Vis aeris recepti illud strangulare , seu suffocare omnino Cedet ἔ Et ratio ea est , quia quum Diaphragma, tamusculi Thoracis , in inspiratione contracti , diu in seo statu manere non possint , statim concidunt, &put non es premunt ; Ρulmonibus autem pressis , aer νqui eos in inspiratione subierat, per thracheam ex ore: atque naribus egredi cogitur ; At si via obstruatur ad exitus . vi caloris sensim fit rarior , ac maius Occupat spatum , vasa sanguinea comprimit, vim elasticani amittit . singulis humoribus iter claudit , praecipue san guini , ix cordis dextro ventriculo in sinistrum perforamen ivale , ac in venam arteriosam suapte natura properari, & ex sinistro in dextrum per venam cavan redeunti; uibus invicem se prementibus, mirae animi anxietates tr diu creantur, donec receptaculis omnibus ad summum insatis, tandem in angusto pulae meatu νVel in alio qu cumque , ubi major est pressio, spiritus uisucatur, & γ atus omnis vitalis amittitur . I. d
318쪽
Cibi vero in alvum recepti , &- cum potus humore permisti, quum jam calore per-eoctis fuerint , eorum succus . inenarrabili modo per membra diffusus , irrigat universum corpus , R Vegetat si . In-
a cibi vero Bon. Ciτι vero b Eorum fictis. Betuleius heic - Non aloi, inquit , hoe officium es , scd intestinorum , qua exceptum ex um trieulo succum tanti per fovent, dum per Senam mesera 'cam in jesur evemιs , in sanguinem convertitar , 'indeqhe universa corporis membra nutriuntur At haec partim si- permia , partim falsa sunt , ut infra Seg. I7. Lactantio , ipso & ex aetatis . nostrae Medicorun sapientissimo Boerhavio demonstrabimus . Heic a Nostro solummodo generatim actio illa memOyatur, a Phys is C losis dicta, qua ex cibo, & paucistus conficitur, quem Lactantius eorum succum eleganter , sapienterque appellavit etiam superius Se . a. hujus Cap. Et Cap. VII. Seg. 2.c Et zeletat Vox haec , ait Walchius non adeo pura, mihi Uidetur . Opere hoc de Opisicio Lactantus non 'pressus castitatem sermonis latiui sectatur γ μ-pe ponit , quae puritati repugnant. Sed longe πJchium
erra ste , alibi docuimus quum de hocce libro bq ueremur . Vegeto autem idem valet ac fortifico, recreo .conser o , Dulim tueor quod, adeo proprium et C li do quo Lactantius loquitur , ut nullum aliud Ierbum reis Puriatur , quod possit pressius , ac purius ferri significare . Cicer. L. X. Fpist. XVIII. ad Ari. tu quoniam quartana cares , O non Dium morbum movisti , sed etiam iravedincm te et egetum nobis in V acra me
tibi Interpretes To Sarium exponun6.
319쪽
in . J6- . In testinorum quoque multiplices 'spirae , ac longitudo in se convoluta , & uno tan tum . substricta vinculo , quam mirificum Dei. Opus elii Nana ubi maceratos ex se cibos alvus emiseritς , paulatim per illos internorum anfractus extruduntur, ut quicquid ipsis inest succi , quo corpus alitur , membris omnibus dividatur 4. . Et
a Intestinorum quoque En locus , quem Betu- Ieius perpendere debuerat usque ad finem capitis si Laactantii mentem percipere Volebat . . . :b Et uno tamen sc etiam Aldus Al. uno tantum Al. uno tandem Schoetus imo tamen. ' . c Nam ubi materatos ex se cibos alvus emiserit Al- . Vi vocabulum , etsi ventrem significet, heic pro ventriculo , ut infra Cap. XV. Seg. s. a Lactantio sumitur ,
ubi absoluta cibi digestione illius pultacea massa , ut Medici loquuntur , per pylorum , in intestina dila-.bitur, sensimque depuratur a faecibus, donec per lacteas Melanterii venas ad commune receptaculum perveniat , ut inde ad dextrum cordis ventriculum deferatur
d Membris omnibus dividatur Cl. Boerha υ:us tom. II. Inst. Med. num. a oo. C lus, inquit , in ore praeparatus , in ventriculo subactus, in intestinis elaboratus in lacteis secretus , in mesenterio ad glandulas dilutus, in ductu thoracis e lifero magis dilutus , ct per mixtus , tu vena sanguini co usus , tu auricula , corde dextero accuratius mixtus, solutus , subaltsss ,
320쪽
attenuatus in canalibus coulcis , O Ollindricis arteria pulmonaris , v lide pressus a postico , repressus a lateribus , figuratur informam solidarum , O fluidarum in ,
resistant ς , quod fieri poterat , propter ipsorum voluminum flexiones in se ope redeuntes,& fieri sine pernicie non poterat, oblevit ita intrinsecus crassiore succo - , ut purgamenta illa ventris ad exitus suos facilius per lubricum niterentur e .
a Et tamen necubi. Sic noster Codex,&Aldus, ubi Alii lcgunt, ne qui Al.ne cui Al . necubis Bun.rre cuti A l. ne cubi sed nihil mutandum necubi enim adverbium loci est , Sidem valet ac non ullibi, Ieu nullibi, aut etiam nusquam Varro L. primo R. R. Cap. 4s. - Si erunt imbres focuti videndum necubi aqua consistat. Livius L. XXXII C. t I. Admos ipsorum impedimentis , necubi consistere coactis
b Obbaereant Al. oberrent - AI. aberrent Al. taberrent - Al. oberent Al. ob ereant .c Resistant Al. resiliant -d Obletit ita intrinsecus erasore succo, ut Sic et ianrenaandavit Schottus, & Langletius Bon. Oblevita Al. oblevit ea Al. opplevit ea - Etiam in Varron. L. III. dcRR. Cap. VII. Seg. r. haec variatio lectionis occurrit, facili mutatione, ubi aliqui legunt se obleverit Cisco Al. oppleverint seu obleverunt, opplaverunt. Heic Le