장음표시 사용
421쪽
LIBER VII. CAPI T. V. 28oteraea est mutua actionum & passiopen receptio. Ergo inter calidum ii natam ct calorem Elementarem est diffitentia specifica. Major constat: Actionesti passiones testantur de habitudine subjecti, unde quales sunt istae, tale etiam hoc fuerit. Sic coelum esse statuitur σίεια πεμlo, dicente Aristotele lib. I. tieris cap. q. ct lib. I. de Meteoris cap. 2. quia nihil patitur ab Elementis. Minor ptobatur: plurimae sunt herbae, plurimi inimantia frigidissimo temperamento praedita, in quibus calor vitalis ab E.
limentari frigore neutiquam eliditur, ut perstat integrum, suasque operati Ohes citra ullum impedimentum exercet, videlicet buxus, taxus, abies, cochleatia, nasturcium, aconitum, ruta, vincar: νjaca, helleborus, papaver, man-d agora, quae inter frigora acerrima via gent, virentque,alimentum attrahendo, coquendo, alendo, augendo, scecunda
semina generando. Atqui omnia ista sunt lotis opera, & quando plantae ejus -cidii temperamentum frigidum obti-peant respectu Caloris Elementaris, alieni adhuc &nobiliorem quidem subes,
si calorem, necesse est. Neque minus astarum plantarum corpora, semina, ra-ἐices tempore hyberno inter circumlatris undique frigoris impetum vires
Ilicient aris,& vero si praeter hunc eis inciliet alius calor vitalis, origine coelestis, certe in uno subjecto essent duo accidentia iis de speciei, distincta numero, quod non potest fieri. Resse eo: Non negatur,
qui in secat ' init calorElementaris,
siquidem hoc testahtur operatione attamen negatur, quod duo isti calores sunt ejus te speciei. Negatur quoq; esse calore utrumq; in eodena seb)ecto. Sane dive sa omnino subjecta adsunt, tat calor Elementaris insit igni, calor vitalis insit Spiritui insito, coelestis naturat,adeoq; dicente Aristotele, πνευμα αἰάλον άσαν II Τίν α- lib. a. degenerae. animal. P.
s. In quo loco obscurando frustra desudat Caesar Cremoninus libro de calido innato
cap. 8.9. Interim quando miscentur sub j eista,&in unum componuntur, nihil imis pedit, quod etia duo calores isti uniuntur.
X. Rinto: Quodcunq; est coelestis
origenis, illud conservat subjectum, ne unquam corrumpatur. Atqui viventia oriuntur & moriuntur, incipiunt esse atq, occidunt. Ergo non habent calidum intanatum, quod est originis coelestis. Resso deo: Major est vera tantum de corporibuet simplicibus,adeoq; viventia, quatenus nos i pure coelestis status, mixta vero sune cum Elementis . non est mirum, quando perpetua non siint. Reselvitur calidum innatum in atomos, atq; sensim absumitur, quatenus materiatum est insuper bonitate primaeva spoliatu, quatenus haud licuit Adami posteris maledictioni obnoxiis comedere de fructu arboris vitae,*tq; in multos annos vitam suis calamitatibus onerosam producere, es . 22.2J. XI. Sexto: Coelum est purissimum&separatam a naturis inferioribus essentia habet. Ergo non potest cum naturis inserioribus misceri. Reipondeo: Dicitur sicanalogice, non vero identice, quomod6 anima ipsa coelestis originis esse dicitur, quia no est conata ex Elementis. Uti reru
422쪽
formae specificaea prima creatione origi- cum, optum. Negativam defendita lamnem suahabent,&hinc progagantur, ita mas Renus in apologia ad Sanctac iunetia Spirit' insitus, non descendita coelo, pag. , .ubiadfert rationes: ci) Calar est sed in semine producitur & traducitur. qualitas tactilis. Atqui in plantis noni ei
XII. Partes omnes.J Nimirum uti o- titur calor. Ergo non inest in eis callat.
Ieum quoddam, & quod statim praesens Bellon eo: Negatur minor. Quis neget
in semine adest, ab anima regitur , ut to- urticam tactu, piper gustu, moschum stto corpore extensum illud assiciat vege- tabacum odoratu deprehendi calida, octamque reddat Nam & ejus benificio calorem insitum quovis modo in sensus anima essicaciter corpore suo copulatur, nostros insinuare P Quod inest caeteris, de quia animae instrumentum est, quo arte elicitur ut gustus illud percipiat, uti vitales actiones perficit, non fuerit in que vires agendi prodant qui latebasti certo membro sedes ejus, sed per corpus hactenus. a Si plantae haberent calidum universiam dispersu est, ita ut corpus to- innatum, omnino plantae virides praeari,
tum pro subjecto adaequato possideat. Ita dis essent calidae. Atqui posterius falsum
recte disseritValeri 'Martini d. sal .ss 3 s. est, uti docet experientia. Ergo&priss XII I. Corporis ripentu. Calidum iun, Restondeo: Negatur consequentia Majγtum viventibus proprium est. Equidem ris. Si enim quaedam aridae herbae magia mixtis omnib' inest suus calor et humor callant quam virides, causa est, quod Elti quod metallorum destillationes in fumis mentare humidii di frigidii, hactenusia Chymicorum demonstrant, sed tamen plantis virentib' oportune validum, sues viventia requirunt praestantius calidii ob latum est & calido innato, quod pertina praestantiores actiones, quas ex se edunt. cius multo inest plamis a radice revulsis, XIV. Quaeritur: Anplantae habeantca- non obest amplius, ut agat secundam rufidum innatum Θ Respondeo : Assirmat mnes vires suas. 3) Si pilantis inessetcali Aristotelas lib. a departib. animal. cap. 3. ct dum nativu, periret illud a frigore byber-
. lib. 2. dae anima text. 1o. Et recte: IJ no. Atqui falsiam est posterius, ut docetur Quia plantae eodem prorsus modo,utia- inde quia verno tempore ei rescant. nimantia, propria virtute ab initio con- Ergo nec prius. Antecedens constat: Ca-ceptionis suae accipiunt incrementum,& lor & frig' sint qualitates contrariae, quae concoquunt alimentum. Ehgo etiam ca- se mutuo destruut,&causa nulla est, qualido innato praeditae sunt. a J Quia semita reno calor iste in plantis tota hyemesii. na plantarum &plantae ipsae a destillatio, gori expositis corrumpaturὶ Certe frigus
nibus in furno, ex se profundunt oleum Elementare destruit calorem innatu In-
multis modis nobilissimum odore, calo- sectorum, atq; inte sisit illa,no' minuste virtute agendi. Atquiiste liquor est 4 interficiet plantas, si haberent secum ca- calido innato. 3) chia plantae multae lorem Verosimile potius est, quod plan- vim caloris insitam produnt tactu, uti pia tae habeant vita aliquam nobis incogni. Periurticae, aingiber, cariophylla, taba- tam, & a Sole dependentem. Remnit :
423쪽
legatur connexio majoris. Non patitur catauinnatua frigore Elementari, cum viribus aequis res agitur,& causa est, quia aon sunt ejus de generis. Calidum innatudenti plantarii medullae inhaeret, ac prothee non it facile affiguntur, uti insecta, quae cito oriuntur, cito occidunt. Pariter uti herbae & gramina breviorem vita habent, quia calidii innatu minus bene compastum in se habent, quod facilius a frigore ambiente expugnari potest. XV. Pe eundo sua.J Aliud est calidulanatu, aliud influens. illud est,quod cum primo ortu inest corpori viventi ejusque omnibus partibus, hoc est quod cum viventis duratione per cordis vires novum subinde gignitur, atq; inde in omnia me-bra copiose effunditur. Et proinde caliduinnatu restauratur per induct, quod progeneratur ab alimentoru benigniore su c0. Estq; coelestis naturae. Non enim hic instaurare posset istu calore, si plementaris naturae esset. Simile amat simile,& a simili reficitur. Et ob id viventia sola nutrillat, non mineralia, non Elementa. Et ob idem subtracto pabulo plantae, bruta, homines tabescunt atque intereunt. XVI. .. vegetat. JNimirum, qiliacali eum insitu est corporiae naturae, ideo sensim atteritur & absumitur. Proinde ne prorsu destruatur ante destinatu temporis exeatu, subsidio indiget, a quo partes decisa restaurentur, & vitales operationes promoveantur. Haec restauratio provenit ab influente Spiritu, qui cum insito propter naturae cognatione facile unitur.
Estq; purissima sanguinis medulla,qui obieelle dicitur vitae animalis fomentu, G Pellter.I2.23. Haec caPVT. V. vero ii istauratio per spiritum influentem conjuncta est cum quadam diminutione. Uti enim vinum & oleum affusa aqua de biliora tandemq; ipsa fere aqua evadunt, ita etiam calidum innatu sensim diminutum per novi humidi, sed pejoris appositione seipso in dies esticitur deterius, donec tandem ejus nihil residuu fuerit. Spiritus enim influens qui instaurat, tametsi
insitum conservat, non tam e materia addita est ejusde bonitatis, & Spirit' insitus
paulati in aeminat', demu prorsus exhauritur, morteq; inducit viventi naturalem.
XVII. Hine illa labes & clades fatalis : hinc viventi omni imposita est moriendi necessitas, quomodo deficiente oleo pabulo suo, exstinguitur flamma &esse desinit, ait Matthias Flacius lib. . de
vita ct nisue cap. I. Caeterum erat hoc calidum innatum multo praestantius in homine primaevo, eiq; remedium commodum addiderat Deus , arborem vitae, de cujus fructu homo carperet atq; ed ret , vitamq; sine morte ac morbis traduceret in terris,per secula multa , Genes φ.
22. Sed per lapsum bonitati ejus decessit multum,& a diluvio terrae vites Michae
una terrae nascentibus detraxerunt, atq;
ita vita hominis sensim ad paucos annos redacta est.
424쪽
. In stantia Sculteti. G. Solpuntur Objecti es. 7. Providentia divina. S. Prasisentia Dei. s. Instantia Mactavi'.
Populorum interitus.1 . Diluvium universale. 13. Determinati hominum dies. I s. Mensiura dierum. 17. Fortuitum in humanis.18. Exempla mortis.1'. Obitus tri.
I. ravissima lis intercedit nobis cum Scholae Reformatae Doistoribus, qui serio contendunt, praenotionem Dei certo & immutabili decreto ita versari
circa vitam & mortem hominum omnium, ut terminum vitae mortisque genus cuivis absolute destinaverit quem nec superare,nec declinare possit, Johan. Calvinus lib. i. Instit. Relig. christ. cap. I s. dii s. Samues Maresus in 'stemate Theolaico Dissur. 4. dist. 27. Henr. Altingius in Theologia problemat. serit. 6. quas. 6. Abraham Scaltetus praefat. ad Psistam
GermanicamJob accovius in Theologia Polemica capar. quaest. q. Gisebertus Voetius,Ludovicus Renes seJohan. meste
burgius, Johan. Polyander Opustulis de Berminoritae , Nicol. Vedelius in Collegio Theologico Dissut.1 . l. 7. Andreas Rivetus Orthodoxo Trachi .sta 6, Nos vero negamus, quod Dei
aliquod decretum de hominis morte absolutum adeo sit,& veritate; delinein rationibus istis: si Quia Deus in respe spectu ad pietatem promisit hominibus
vitam bonam & diuturnam, δεο l. 20. Ir.
13. cap. 23.2J.26. Deuter. . o.
cap. 8. I. cap. II.8 Elgo illis non praefinixit terminum vitae absislute. Nam quod elirespectivu de certam conditionem incle-dit,hoc non est absolutum. Rursus M. piis comminatus est vita breviorem subrespectu improbitatis & malitiae ipsos ii,
praefixit vit terminii simpliciter. Etenim semper&ubiq; implicatur actus causati
secundaru, ut quomodo illae operantur, aut prorogetur aut anticipetur vitae tet.
minus. Et poenae instar ceduetur esse, cu brevi tempore moriuntur illi qui male agunt, cum no producunt ad dimidi ulti suos, Abi i7. 32. Proverb. Io. 27. Psalm , II. Dicit Maccorius: Aliud est,ante diem praefixum a Deo mori, aliud est, ante die mori ad quem vivere potuit per naturi Posset quis per naturam vivere diutias, quam Deus terminu praefixit, non tamen potest vivere ultra diem mortis praefat. tum. Respondeo: Causa, ob quam malus lic. mo de vitae libro expungitur,est impietas ejus. Non igitur unius Dei absiluto de creto tollitur, sed ob impietate. Et termi nus mortis nunc fit, qtii antea no erat. εὶ Quia facinorosis ex praescripto Legu ej-vinatu poena capitalis infligi debet,
Ergo si decrevit eis poena sib conditiose
facinorispatrati, non sane erit decretum absolutu. Aut si ex decreto absolutolio
minib' injicit necessitate peccandi, si in
425쪽
nam desis cogit latronem ut hominem inno-ι hie octuat, asserit duri oris Zuinglitis nitione de providentia, tum fuerit peccati author principalis. III. Aut si latroni destinavit rotae supplicium absistute, citra respectum ad p irata fiagitia ex se de non cooperante Deo, erit injustus, & hominum a se pro- eustorum crudelis latro, qui homines destinat ad ignes atque rotas, cum propriae voluntatis malitia nihil tale com . meruerunt. 3) Quia Deus l. pro Sodomitis intercedenti Abrahamo diserte promittit, velle se parcere civitati & populo universe, cum decem justi adessent. Non promisisset hoc Abraham0, quando constituisset decreto absoluto perdere Sodomitas. Namque a decreto absoluto non datur regressus ob
respectum ad aliud inia Deus praecepit, ut preces hominum piorum pro vitae commodae prorogatione & malae mortis averruncatione, juxta volunt tem suam exponerentur sibi,& promisit, φοd eas velit exaudire, E i et O. I2.2. erum 22.I.2.2, Chronis. 3 a. a . Esaia 38. I. psilin. IO2.2s. Ergo terminum vitae immutabilem, id est, qui ob simplex decretum neque prorogari neque anticipari potest, hominibus non constituit. IV. Consequentia patet: Quodcun- ut Deus velut immutabile ordinavit, i in servat praecise. )s terminus vitarnottisque genus sunt fataliter certa, omnino frusti a sunt media illa, quae Deus&Natura velut conservandae vitae adminicula commendaverunt. Lotho& familia ejus promittit Deus futurum ut libe- iraturab latentu, sed conditione adjecta,ut ab urbe discedant. Quamobrem
generi ejus, qui nolebant una emigrare, pereunt cum aliis improbis, Genes I9.I2. I . I .i J.2J. Similia exemplasunt Davidis, Judaeorum, Pauli & comitum ejus,
vit profugisset ab urbe, periisset oppreLsus a civium proditione. Non periis ent Judaei in urbe, nisi intra urbem remansis sent. Pauli comites in aquis submersi fuissent, quando e navi abivissent. Absolutu in vero non est, quod certa ratio ne & modo ordinatum est, quodque mediis evitari & periculis ultro susceptis anticipari potest. 6) Si terminus vitae est destinatus fato, omnino essam illos qui sibi manus violentas inferunt, praeordinavit Deus ad finem illum crudelit iis & impietatis plenum, a. Samuel. 17.
23. I. Repina Is. 18. Matth. 27. s. Actorami. 18. Adedque Deus istos sui ipsius inte sectores ad peccatum irresistibile indu
V. Dicit Scultetus: Qui se ipses o
cidunt, non excusantur a peccato, cum sponte agant malum istud, quod agunt. Etsi igitur decrevit Deus, ut eo genere mortis inteream, qui sibi consciscunt necem, vim tamen non infert voluntati horum. Respondeo: Decretum illud quo Deus terminum vitae homini praestituit, absolutum esse, simplex esse, statuunt Reformati. Si ergo .ἰ fato quodam adacti interimunt seipses, ergo non potuerunt non istud facere. Nam quod Deus absolute vult, illud semper fit, nec homo illi resistere potest, Gauri l. 27. Gl.qs. to Falsum est,quod agant sponte
426쪽
INITIT PTIONUM PHr si Calli Milli, quos Deus decreto suo constituit facere
freti ias interfectores. Voluntas enim hominum istorum relinquitur non libera, atque fati vinculis constri Da necessitatur
ad patrandum facinus. Si absolute
praeordinatus est homini vitae suae terminus , frustra ap prehenduntur media legitima ad evitandum periculum mortis Ordinata, frustra' abimus tempore belli, contagionis, incengloruiri,pestis, famis,
eluvionum, 27.qy. Exodi 2 Ι . M-vitic.13. 6.cap.I4.3q. Numer. 26. a. I.Samuel. I9. IO. I. Regum I T. s. ap.79. . Matth. 2. I3. q. frustra accusantur perversitatis magnae, qui negligunt media ad conservandam vitam n cessatia, Deum. s. U . Matib. q. 7..Consequentia patet: QAod fit per necessitatem inevitabile, id tollit respectum ad media
conservandae vitae & mortis declinandae. VI. Excipiunt Maccovius&Reneu seus: Primo: Nihil fit, quod Deus non de crevit, Tmenor. 3 .37.unde sequitur, neces sario mori aliquem tempore isto, quo decrevit Deus,&eo mortis genere. Ressondeo: Falsum est antecedens.Tam de morte hominis, qua de quovis alio negocio inter homines peragendo facta decreta Dei sunt conditionata, ut includantur cauta proximae & circumstantiae quaevis, a quibus dependet rerum eventus nimirum,si
hoc vel illud factu fuerit,quo hoc fa fiet sin minus,non fiet.Locus prolatus agit de justitia Dei qui homines peccatorii multorum reos omni poenarum genere exerceat. Nihil hic de vitae termino dicitur, nihil de abseluto decreto. VII. Dicit Mactavius: Si praevidetDeusa non de emit, praevidet aliquod inde pendens a se distinctum, quod & as uti duim. spondeo: Conditio rei non est itidistincta a re, ut in prae visione Dei cons-deretur velut aliquod independens, sed tale quod a re ipsa dependet eamq; in mutabiliter afficit. Natura accepit suas agendi vires a Deo, liberas vero, ut repugnet illi, ab alia causi determinati. Praescivit causam mortis, praescivit mortis genus, ut falli non possit, estque
satis certus hic vitae terminus, sed ex conditione posita, non ex necessitate ab. soluta. VIII. Secundo: Si Deus non fixittet minum vitae cujusvis. Ergo providentia Dei non extendit sese ad mortem hominis. Atqui hoc falsiim est, quia non mi nus circa mortem quam circa nativita . tem occupatur Deus. Respondeo: Concodimus, quod Deus praestiat finem homi. ni mortis genus, verum haec praenotio non est ab luta, sed commensiurata alcircumstantias,ut connotetur simul pro . ximae causae influxus liberrimus. Qui naturali morte finiunt, naturae vitio insodeficiunt, qui morte violenta pereust, non quidem impellente Deo pereunt, sed proprio motu, propria culpa. IX. Instat Maccorius: Si Deus decrevit utres fiat, non tamen decrevit, quaado & quomodo res fieri debeat, tussc non scit rei circumstantias. Nam scientia visionis pendet a scientia determinatu ve decreto Dei. Respondeo: Novit omnino rei circumstantias, nec tamen praedesinit eas,ut causissecundis permittatur libertas agendi. Praescit vero, non quia decrevit,
sed quia intellectus sui perspicacia infini Pervidet, quo voluntas in causis libete
427쪽
rip In VII. CAPUT VI. 2ns agentibus inclinatura siet,& quis effectus
X. Temo: Si Deus non statui de te mino vitae,nan etiam determino passer
culorum& capillorum statuit. Atqui falsum est posterius, Matth. Io. 29. Ergb&prius est falsum. Re spondeo: Locus est taguratus, & docet, quod solatium debent habere pii inter persecutionum aestus,ni
nii tum ut credant,Deum curare morta
lia , & permittente ipsis bonos tapius v
xaria malis, nec tamen ultra vitae hujus finem durare vim malorum, & bonos tunc fore compotes aeterni 2o.2I. 22. Terminum vitae nostrae esse in
potestate providentis divinae,quis negetὶ sed tamen quicquid ei inest, ut contingentis rationem illud habeat, a causis proximae influxu dependet. Regerit Maccovius: Dicituro se, quodprovidentia Dei escaciter se non extenia etiam ad νο-luntaria. Atqui cum defectus voluntatis est,cum latro hominem innocentem occidit, cum quis violentas manus sibi infert, non hoc Deus agit, quia error est, malum est, cu quo nihil cooperatur providentia divina, veluti causa proxima ecset, tantum quod vires agendi Naturae, velut causa universalis,impertivit. XI. Quartὸ: Deus praefixit terminum vitae quibusdam, uti patet in Rege Ezechia, Gai. 38. I. a. 3. Cur non Omnibus Z Re ondeo: Non facit ad litem l N turae insitae vires diminutae erant, & mori debebat ex,uiis prolongatio est asing
lati dono Dei, qui temperamentum novo vigore corroborabat, ut vitae acced retincrementum prorsus novum.Praen
vera Deus,quod moriturus Rex esset destitutus a viribus naturae, decreverat vero facere ei hanc gratiam, ut vitae adderet, si
justis precibus ob id rogaretur. Neq; tale erat,quod consilioDei mutabile erat. XII. : Saepe Deus praedixisse legitur interitum singulorum. Ergo noverat terminum vitae,& quia noverat,decrexit. Respondeo: Non quia decreverat, novit ista, sed novit propter intellectus sui infinitam perceptionem , ut libertas causarum secundarum conservetur. Scilicet ex causis naturalibus est proxima vitae humanae dispositio, in aliquibus ten cior, in aliis debilior,unde varietas Tem peram ei iti est,& quod unus cito moritur, alius sero.Attamen possunt vitς terminus anticipari & mortis genus evastare per gladium,aquam, ignem, seu forte seu consilio destinato. Et quidem permittente Deo, quia non interpellat. Quodsi efficaciter concurret, unus ipsa maloru omniuauthor fuerit, ut cum finem praedestinaverat, insimul destinaverit media , ut vitam improbam agant impulsere ipso, Scpropterea suppliciis affecti de medio tollantur. Innocentes vero etiam, pel enim
potest imputari eis,quod non facere in illorum potestate simpliciter non fui . XIII. Sexto: Si Deus magnis populis
terminum posuit vitae,cur non etia ponat singulis hominibus' Atqui veru est prius, uti constat per eversione Sodomae & Gomorrhae, ubi Deus multis simul ac semel
10.IJ. 24.2s.Rest. Est exemptu judicii divini,& quide non absoluti, sed certo ordine peracti. sc.evertii omnes illos ob peccata magna & plurima, a quibus nolebant resipiscere, siems .i8.ar. H. Non igitur
428쪽
ros INSTIT IONUM PHISI CAR rasto perierunt, sed culpa sua: neque Deus
erat culpae author, quae eos perdidit. Dicit Maccopias : Unde praevidit peccata Deus, annon quia illa permissii rus erat, ct quidem eo fine, ut justitiae exemplum statueret in illis 3 Praevidit igitur, quia permittere voluit. Respondeo: Peccata igitur fuerunt causa impulsiva, ob quam ita- tertius contingebat, quo ipso evincitur, non fuisse absolute definitum. Quod enim absoluth definitum est, id nullius rei conditionem includit, sed a nudo arbitrio citra rationem ullam perficitur,&cum exclusione causarum.
XIV. Septimo: Deus tempore diluvii omnibus in mundo viventibus terminum vitae ipsbrum praefixerat. Si his, quare non omnibus singulisi' Respondeo: Eadem solutio. Scilicet ob peccata antegressa punivit eos. Si enim si ale erat diluvium, & conditionis omnis expers, quare constituitDeus annos poenitentiae ξGenes. 6.3. Certe si pro mortis genere,quo
isti omnes perierunt, apud Deum fuisset aliquod decretum abiblutum,necessaridcvenisset illud, quamvis intra definitum tempus poenitentiam egis ent. Absiir-dum, quod Deum facit dissimulatorem lIgitur in poenis hujusmodi annexa es conditio, qua impleta res ipsa imple
XV. octapb: Determinanti sunt dies hominis, est penes Deum numeruS mensium ejus, posuit terminum, quem non
potest transgredi, Jobi I . s. Rel' deo:
Determinavisse hominis dies, quis negaveritὶ Terminus hominis mors est,quam nemo hominum a se depellat viribus naturae, Go f. s. U. Dinci v. so ac . DEI 6. 22. Psalm. 3I. Ic. Psalm 39. UE .i39. ic. Qigod fataliter determinaverit, falsiim omnino est. Semper enim coim ditionem implicat, quam non sena et promovet impulsu suo. Et hac cum ab utuntur ratione praeditae Creaturae, po sunt terminum anticipare; exemplo Asahelis, a. Samuel. 2. 2O. 2I. 22. Prophetae negligentis. I .Regum 13. 24. Pueroruat in Bethele, et. Regum. a. 24. Hos enim iii
perituros fuisse, nisi audacia dc inoboei. entia sibi necem accersivissent, quis sagamentis compos dixerit ξXVI. Non. RedegitDeus hominusta dies ad mensuram palmarem, Plata'. v. s. 'spondeo: De vitae suae brevitatecost. queritur propheta, non etiam docet, ab solutum vitae terminum elle. Vetustio. iis aevi homines ad plurima secula vita a producebant, nunc brevis &pugillati vita est, Genes 47. 2. Psalm, 20. I, o,
XVII. Decimo: Si Deus non deis vit terminum certum vitae & mortis, ei sortuitum aliquod in rebus humanis. Dspondeo: Consequentia negatur. Eoa enim fortuita sunt, quae secundiim ordinem in Natura constituum fiunt. Coll. stituit vero Deus res omnes, ut viribili suis utendo agere possint quae in esse coli. servent eas , abutendo viribus, agant illa quae corruptionem adserant. Libere figitur fiunt, quaecunque fiunt in rebus humanis, quod negare & fatum loco restituere velle, est rationem omnem destruere & homines ad bruta redigere, iquibus non differunt,si non possunt tib re agere illa quae agunt
429쪽
IIBER VII. Capyr VII. 2b sunt Achabi Regis, Hananiae arioli Petri Apostoli, quibus praedicuntur vitae finis
mortisque genus, perinde uti contigit illis, I. Regum 22. 17. I8. Jerem. 28. II. Iohan. ri. 18. Achabus isto mortis genere occubuit, ut poena lueret vitae in omni improbitate peractae. Non etiam fato, quamobrem monebatur satis aperte, ut a bello desisteret, nisi vellet perire, 22. 23. 28. Qi rsum hoc' Ludibrium merum fuerit,cum decreto immutabili debeat perire. Perinde est de ariolo, qui diem suum obiit, non quidem ex simplice Dei statuto verum quia peccaverat seducendo populum. Obitus hujus causam exprimit Prophe
XIX. Quod Servator praedicit motatis genus Apostolo suo, id non evincit, satalem esse terminum vitae. Praedictiones enim ad res praedictas sese habent, n5 quidem uti causς ad effecta, sed uti adjuncta ad subjecta. Praevidebat Servator, fore ut Apostolus ob novam doctrina crudeli supplicio periturus esset,itaque certo praedixit ei crucem,inquam sublatus t stimonium perhiberet gloriae Dei, laban. 2l I8. . Atqui vera infallibilitas multum differt a simplice necessitate, quae a fato
provenit, atque causas omnes excludit.
3. Coum organislim. . Subjectum operation&m. s. Animatum.
a Anicum regetatur. JAnima est a Gra
co ανεμος Ventus, apud Brunonem Seide
lium libro de corpore 2 animEpag. OO. or. Vitum Anaei bacchium lib.I. animapa 289. Becmannum libro de originibus Lin-gzae Lati pag. 224.2is. Notatio est ab effectu,quia inspirando atque exspirando trahitur velut spiritus ille, donec veg tum corpus est. Atque inde est, quod anima intellectiva, quae homini inest, vocatur spiraculum vitarum, πνο
Onc Genesa. 7. Et quod dicitur Esaicer. aa. abstineteigitur ab homine, cujus spiritus in naribus ejus est. Vita hominis a respiratione pendet,halitu intercluso perit homo,anima discedit. Vide quae huc perti
teles lib. 2. de anima cap. a. text. 6. recondito vocabulo, quod continuam agitatione exponunt Cicero, Angelus Politianus, Philippus Melanchto,Beroaldus,Rudol-sus Agricola, Cornelius Valerius cap. . Institui. 7 Parum O. r.Non tamen satis aut vere aut commode quandoquidem agitatio est accidens, a qua nequit substantia aliqua, uti anima est, constitui. Proinde Ciceronem refellunt Franciscus vicorne adus libro deanima quaesi. 1 Guiulielmus Budaeus libro de Assep g. 37. seqq. Evolvemus natales vocabuli hujus, ct particulas e quibus componitur. Prima est in quoniam omnis forma permeat Pp malo'
430쪽
materiam si coniunctam, ut eam quaqua versum vegetet. Secunda est quia est finis &persectio rei. Tertia est
quia possidet de communicando exercet omnes operationes in corpore, Scaliger Exercit. Is sect. I. Exercit. 8 O. sest. 3. Exe
formationis,quatenus variae operationes animae varias postulant partes. Non attrahitplanta nutrimentum sine radice, non videt canis absque oculis, nec currit
IV. Corpus orgamcum est materia, qua a forma vegetatur. J Non tam ut insit anima,quam ut operetur, corpus requirit. Et quoniam plura munia habent animae, quam reliquae formae, ideo plures & diversiis materia habet partes. Aliter sese res habet in inanimatis, quae non habent corpus organicum. Non est illa partium diversitas in auro,non in arge eo, iam in lapide , sed moles est sine nervis & artubus contiguo ordine disposi
V. .a a forma vegetarum. J Duo spectari debent inanimato,essentia & integritas. Esntiam dant materia & forma, integritatem organa. Nulla est integritas citra essentiam, quamvis sit essentia cutra integrita em. Ramus cum exarescit in arbore, vel tollitur de arbore non quidem amittit essentiam, sed integritatem arboris destruit. Mutilus fit homo a pe de sublato, & manet essentia. Floribus &caulibus destructis non perit herbarum essentia, integritas vero perit, & forma continetur in radicibus, a quibus cum
i. Definitio planta. a. Divisio planta. I. T Ianna est corpus animarum regum.
A Anima plantarum vegetati vaesi a. de vivunt plantae, moriuntur planrae. Si quamvis Taurelius libro de pila oenorucontendat, vitam non inesse plantis, inst. mior tamen senten illa est quam uter fendi possit. Quod vivantplantae,osten, ditur, quoniam nutriuntur, augentur, ste semine intra ipssis concepto generapi sibi simile. Sugunt radicum ope succula in terris reconditum, quo aluntur 2 adigentur,flores & fructus proferunt. Quoamoriantur plantae, ostenditur, quiasilinco destitutae arescunt, marcescunt, post' quam laumidum radicate per ea lorem vegetabilem absumitur. Aliae citius, alia tardius. Tardius arbores, citius herbos& inter arbores ipsas non is longaeva et salici quam fagus aut quercus. Violentia modis pereunt, cuna vermes infestis morsibus arrodunt radices, cum Solii fervor nimius calidum ita situm depastit,
cum exuruntur, evelluntur, exscindam tur, conculcantur.
II. Diridatur in partes o species. rarus sunt anima O corpus. Species uni his, starbor. J Bute; quem alii addunt, nostea