장음표시 사용
431쪽
el peetes nova, adeoque rectὰ omittitur a Danao pari. a. mica christ
trad. J, p. so. 6o. 64. 68. Johan. Bodito fib. r. pheatri natura pag. I 3 l. 9 27I haerea Caesialpino lib. tire plantis cap. 13. Consentiunt literae sacrae, quae tantum duas plantarum species referunt: Geta 'minet terra herbam virentem & facie tem semen,& lignum pomiserum faciens sustum, secundum genus suum, Genes III. Ir. Ergo frutex, quia parva albor est. non est species distincta ab arbore quo niam majus & minus non varianespci
cap UT VANUM, De Anima vegetativa.
r. D tritio anima rege alipe. a. Facultates anima vegetati . 3. Solpuntur objectiones.
is . Facuit procreatris. ao. Res itur Goriam. a I. Eucastra formatrix. 22. Conceptionis mεmest m.
23. Fernelii opinio. a . Caloris oracia.
2s. Seminis pinus. 26. Fieui opinio.
29. anima in semine praesens. I. Α Niviai egetativae formulantarum.
qua aluntur,a gentur, Sprocreant. JGenus est planta, & sub se comprehendie species multas herbarum, multas arborum. Ergo forma generica est, & plures
formas specificas infra se collocatas habet. Alia forma est absinthii, alia sauviae, alia rosae, nec minus alia forma est quercus, aliatiliae, alia populi, alia fagi. Attamen formae istae, quando superiorem gradum non habeant, communi iulo nomine appellantur. II. Ejusfacultates tressiunt: Altrix, a ctrix, Procreatrix. J Aristoteles lib. a. de anima cap. q. text. 48. Quaeritur: an tres facultates anima regetariνε interseo ab anima realiter dicterant Z Respondeo : Assirmant Albertus Magnus Eb. a. de avinia cap. q. Thomas Aquinas Summa nuolog. quast. 8.art. Σ. Zabarella libro de nutritione cap. 21. Berialiardus Morisanus commentariis ad itibus de anima pag. 79 et .seqq. Francistus Murcia in Cursu Philosoplaco pari. 3 pag. 21.22. Hq.JOh.ri ueli lib. s. 'stori. p.3.Barthol Κeche mannus lib. 3 Sysem. Phys cap. 13. Iacobus Martini Cenm .i.qvast. illa'. Disputat. 8.
432쪽
8. Gregorius Hors ius lib. r. de anima Exercit. 3. quast. 2. Vopiscus Fortunatus Hempius M. a. Institui. Medicari
III. Et probare volunt: 1 Qui a s
cultatum harum una potest: eue citra a- Iiam , uti patet in senibus, qui non habent facultatem procreandi,& tamen nutriuntur. Causi rei hujus non est in anima, quae vires suas deperdat ted in vaserum & organorum imbellicitate, a qua est, ut vel nullum, vel infoecundum semen generent, & facultates animae ex se
nihil agant. a) quia facultates istae hahent diverses fines, uti descriptiones vincunt. Respondeo: Finis est causa externa, quae nee compositionem essicit,
nec multiplicat principia efficiendi
Qilia facultates istae operantur in diversis subjectis. Nutritio & Auctio essiciunt in corpore illo, in quo sunt; Generatio extra illud, quia nihil seipsum procreat. Te stondeo: Non minus generatio fit in Corpore proprio, dum producitur semen
animatum. ) Quia facultates istae haerent in diversis corporispartibus. Nutritio & Auctio sunt per corpus totum dispersa; Generatio residet in selis testiaculis, ubi semen praeparatur. Respondeo: Negatur consequentia. Videt anima
per oculum, audit vero per aures, neque ideo facultates istae realiter disse
IV. Rectius ergo negant Iohan.Scotus lib. r. sentent. dist. ig. qa . I. Franciscus Vallelius Id. a. Con vers. Me
diί. cap. I9.26. Conimbricenses M. a. desinima cap. q. quast. I. art. a. Toletus
I92. seqq. Combacchius lib. 4. Instituti P0sica .pag. 76I.seqq. Albertus Κypseus lib. c. In litat. Physici eap. I. inst. 23. O lib.
LAnthropologia cap. 23. dist. I6. seqq. D rodon in Physica contractapart. 2.cap. 7.art. I. dist. Id . Bruno Seidelius biso de corporec 'anima pag. los. Et ratio manifesta est, quod anima vegetans pro diversitate operationum diversa nomina accipit. Atigumentamur: Quodcunque habet e nominationem mere extrinsecam, illud non arguit essicientes realiter diversias. Atqui facultates animae vegetativae habent denominationem mere extrins cam Ergo facultates istae non differunt realiter. Ratione differunt inter se & ab , anima, quando certum est, quod anima per emanationem, id est, influxu & contactu substantiali sit causa actionum sua
V. strix est, qua Himentum a sui pium in substantiam corporis piarentis conremtit. J Cum enim perpetuo corporis partes resolvantur, & calidum innatum una atteratur, ne perirent animata ante definitum tempus, necessaria erat, facultas altrix, quae damnum resarciret,
quod a calidi in humidum actione e
VI. Alimentum assumptam. J Cibum
S potum, quo comprehenditur omne siccosum nutrimentum calido & hum, do innato plenum. Proinde alimenta petere debemus ex uno viventium genere, neque simpliciter verum est, quod cor tendunt Averrho es lib. a. de anima text. 28. Conimbricenses lib. I. degenerat. ocπr t. cap.I. quast 7. art. a. Greg. HO
suus lib. a. de anima Exuritat. 3. qua si Π
433쪽
scilicet, quod alimenta sint naturae Elementaris. Quomodo enim non lic rei tunc arena, pumice, silice,terra vesci λEt vero quia inter nutrimentum di compus nutriendu requiritur convenientia,
uti habet Regula Physica apud IuliumPacium lib.a.de anima cap. . dist. ao. non ex quolibet nutritur quodlibet. Aliud nutrimentum requirunt plantae, a liud bestiae, aliud homo. Argumentamur: Quod incorpore vivente absumitur, illud per alimenta restauratur. Atqui in vivente calidum innatum absiuinitur. Ergo calidum innatum per alimenta restauratur. Restauratio sit per simile, nempe per calidum innatum cibis in stum. VII. Natura per morbos aut causas alias depravata appetit comeditq; homo saepius ista, quae naturae ejus adversantur. Lazarus Ferrariensis comedebat vitrum, lapide lignum, pisces crudos, carbones, patinas metallinas, teste Realdo Columbo in s 14tomica pag. 486. Puella
quaedamColoniensis ab infantia venen
tos araneos comedendo,porro eis com
dendis inhaesit,unde corpore vegeta quidem,sed cum halitu venenoso esset,a quo erimebantur quicunt propius accedeant, Caelius Rhodi ginus lib. 17. Lecti ram antiq. cap.9. Iohannes Bruerinus lib. resere cibaria cap. 22.
Reseruntur exemplahominum, qui sine alimento vitam multis annis prorogaverunt , apud Fortunium Licetum libris
quatuordeillis qui via uni sine alimeto, Cornelium Agrippam lib. 1. de Philosophia οὐ talia cap. ACaelium Rhodi num lib. Is . Cap. IX. 3or cap. M. Franciscum Cilesium&Paulum
Lentulum peculiaribus libris de Virgine n-m ntina ct s sionuBernensi,Laurentium Joubertum lib. I. paradoxorum Medicorum
lar. Medicinal. num. 27. Herm. Conrii gium libro de calido innato cap. 18. Dona tum Marcellum lib. a. historiarum Medicarum cap. 27 9 lib. .cap.I . Guilli. Hilda-numhb. I. Observationum Chirurg .pag. I I . Antonium Deusingium diatriba de nutritione animalium dist. o. seqq. Daniel. Sen-nertum lib. 3. Medicinapi a t. pag 7 6. siepEt quanquam Φeceptoria & imposturas fuisse, putat Henr. Regius lib. 4. Philosophia natur. cap. s. non tamen facile virorum cordatoru testimoniis fidem derogabimus, qui rei inselitae circumstantias
omnes diligenter examinando, citra deceptionem esse pronunciant.
IX. Dicit Licetus, facultatem altricem in hominibus istis pro tempore ceusavisse, eventu per naturam possibili in corpore vivente , quomodo semina plantarum multo tempore Vegeta coi servantur in horreo , & quomodo rami arborum desecti durant per longum tempus sino alimento ; & quomodo plantae ipsae tota hyeme vivunt, nec tamen nutriuntur; & quomodo insecta, hirundines, ranae in aquis, silvis, murorum fissuris latitant, vivunt, non vero nutriuntur. Respondeo: Quod eventus
ille possibilis sit in genere hominum per
naturam, vix dicere liceat, quando rarissime contingat, ut tale quid fiat. E empla prolata fiant de illis, quae secum dum naturam & communiter fiunt , ataeo quo non pertinent ad rem Instat
434쪽
Licetus, possibile quoque in homine esse, tione opus non sit. scilicet, calor de- ut facultas nutriendi cesset, ad tempus bilis non sufficit ad depascendum humo.
Iongum, neque vita periclitetur, tu a rem tenacem. Humorem inquam a bile quia nutritio sit anima posterior, tum atra praegravatum, cujus magna vis est, quia homo abactionibus sensitum&in- praecipue quando corrumpitur, &ὲ 0-tellectus, in quibus animae perfectio lida dispotitione per occultam causati
consistit, tempore longo cessare potest, avertitur, uti in mania, scorbulo, Sin multo magis a facultate nutritiva, quae pochondriacis accidit. ignobilior est, cessabit. Eessondeo : XI. hu facultatis ministra sunt stini Verum equidem est, quod actiones ani- ctrix,Remtrix, oncoctrix, patris. J AN mae sunt posteriores anima ipsa, attamen tra strix est,qua alimentum per fibras re- quia nutritio non tam animae , quam ctas attrahitur. Retentrix est, qua ali compositi de corporis viventis affectio mentum attractum per fibras obliquas est, nequaquam sequitur inde, quod retinetur. Concoctrix est, qua alimen- corpus vivens per naturam sine nutritio- tum retentum percoquitur. Expulitit ne possit est e. est, qua recrementa per fibras transver-X. Neq; magis proficit ratio altera. sas ejiciuntur. Modus hic est: Cibus ore Sensus&intellectus non versantur circa exceptus & dentibus incisus delabitur in alimentum, velut objectu suum, uti qui- ventriculum, a quo receptus,arcte com-dem nutritiva facultas. Pergit Lita , Ω- prehenditur, ne fluctuet. Veniticuluscultatem nutritiva haud multum juvare porro in concoctionem toto opere in-
ad corporis viventis subsistentia, quandb cumbens, facit cremorem,id est,chylan sine illa corp' augeri possit, uti in lenibus albo colore infectum, qui deinceps in- appareat, qui aluntur, & non augentur, serius depulsus ad intestina venit, inde
imo in senibus no apponatur tantu,quan- mesenterii venae nobilissimam ejus pa tum absumitur, unde macrescunt &una tem rapiunt, & adjecur deportant, cra multis annis vivunt. De secuti siores, faeculenta & sapervacaniae partestate altrice nunc agitur, non verbdeau- ad intestina deferuntur, inde per anum ctrice.Viventia semper aluntur,non eti- excernuntur. Secunda concoctio in jNam augentur, quia adest finis auctionis. core fit, quo delatus pervenas mel arai Praesente ergo fine cessat ope alio, Senes cas & venam portae chylus, in massaia
prorsus haud nutriri quis dicat ' Minus quandam rubram, id est, sanguinem quam par est,nutriri,constat,itaq; alimo convertit. Et quomodo concoctionis tum assumunt,quo indies illud, quod ab- primae excrementa sunt duplicia, stercussumitur, si non totum, saltem ex parte in- & urina,ita secundae totidem sunt, bilis stauretur. Proinde observatur, homi- flava in vesica propria contenta, & bilis ne sine alimento preter alitu longo tem- atra in jlene. Qilicquid praeterea h pore vivere, aliquid praeter natura illi ac- moris spargitur una cum . singuine percidisse putandum est, ob quod instaura. vcnas omne' cum alando corporisti
435쪽
utilis, convertitur in lotium & sudorem. Lepurgatas sanguis ab excrementis suis, venaque cava exceptus, per universium corpus in alimentum distribuitur , &quidem per venas, tanquam per canales. Ii qua sanguinis trajectione unumquod - ne memorum,quod sibi utile est, rapit. HiocentFernelitis lib. Pl pologia cap. . Johan. Heurnius lib. 3. Institutionum M ocarum cap. 3. inniel. Sennertus sib. I. δε- βιqtionum Medicarum cap. 9. Joachimus Burserus lib. 3. Institutionum Physica rari cap. 8. Ioannes Combacchius
lib. . Institutionum Physicarum pag. 8 4. 8 1. Gilbertus Jacchaetis hib. 8. δε- itat. Ph c. cap. 3. O in Institutionibus
Mediιu lib. a. cap. 8 Nos duo notamus. Primum, quod venae mesaraicae rapiant chylum , verum non est , uti probant recentiores Anatomici , qui in
mesenterio observant novum genuS Vasorum distinctum a vasis iis, quae Veteres in mesenterio noverant.
XII. Et quia lacteum succum in se
continent, Lacteae venae vocantur, per has defertur chylus ad epar. Venae mesarescae usum illum habent, ut intestinis nutrimentum advehant. Ita Caspar Asellius Papiensis libro peculiari de penu
briis, approbantque D. Thomas Bartholinus Centur. r. innatomic. observat. η . u. Js. 92- θ lib. I. de venis cap. 3.
Johan. Pecquetus, Joh. malaeus libriso re iis lacteis, adversus quos opero conatu agendo Ioh. Riolanus Parisiensis haud profecit. Secunaum, quod j eta conficiat sanguinem , itidem verem non est, quando ipsum in se moti
le E longiosum nullas vires habet,
non, inquam, habet in se calorem esE-cacem , qui ad excoquendum sanguineat requiritur, tum quoque chylus uein sanguinem mutetur, Opus habet in ra diuturna , atqui experimenta Anatomica demonstrant, eum vix sensibili tempore in epate commorari ; sed Corest ossicina illa in qua praeparatur sanguis, hepar instar vasis colatorii depurae sanguinem. Itaque sanguis non desertur ex hepate pervenas statim ad partes sin
gulaS, verum movetur per venam cavam
in dextrum ventriculum cordis, inde per venam arteriosam in pulmonem , tum
per arteriam venosam Ins. 'rum Ue
triculum cordis, porro ex sinistro ve triculo cordis descendit in arteriam ao ram, ex illa per arterias in totum corpus, ex arteriis per anastomos es rursum in venas,& ita continue ad cor, unde circulatio illa sanguinis vocatur, eum in finem a Natura instituta,ut sanguinem ventilando a corruptione praeservet, atque par tes sanguinis nondum satis mutatae fie-quenti ad cor regressu majs magisque demutentur. Novum inventum est iu helmi Harvaei Exercitatione de motu cordis
sanguinis in animalibus, quem sequuntur Voplicus Fortunatus Plempius lib. 2. Institution. Medi c. sect. s.cap. . HermanConringius libro de generatione ct motu sanguinis cap. 23 βqq. Alberi. Κyperus 8. Instimi. P sic. cap. 3. dist. 31. Antonius Deusingius, Georgius Entius, Marquamdus Siegelius libris de tu cordis ct sanguinis, Godolaedus Moebius lib. i. Dissilui Medicarum cap-ir. Johan. -- laeus Epistolis de Chyli ct sanguinis motu. Frustra vexo impugnare volunt
436쪽
Eccardus Lelcbnerus &Johannes Rio- Ianus ParisiiensisExeuitationibus motu san-grinis. XIII. Auctrix e t , qua corporis virentis iustam quantitatem ex alimento conversio apponit. J Cum enim animata ab ortu suo parva sint, partim ob exiguam materiam, partim ob angustiam loci, in quo gen
rantur, necessaria est facultas auctrix, quae justam quantitatem daret animato,
ad edendas operationes sibi debitas. XIV. iustam quantitatem. JDisserunt
Interpretes, quomodo fiat auctio, num ratione formae,vel materiae, vel poli' i liusὶ Multis argutiis rem intricant Bona. ventura, Marsilius, asigidius Romanus, Albertus Magit', Petrus Aponensis, Caietanus, quos referunt Conimbricen sies lib. I. legenerat. 9 corrupi. cap. s. q ast. Ia Tolatus commentariis ibi equaest. IO. AnniusRuvio commentariis ibidia quaest. 6. 7. 8.γ.Io. Berialiardus Moris an commentariis
ad libros degeneratione ct corrupi. pag. q97- seqq. Piccolomineus libro de accretione
cap.8.9. Zabasella libro de Accretione cap. 2.3. . Johan. Pontius Legionensis in Cursu Philosoph. Distulat. P0, 26. quo/.iar. 3, q.
s. 6. Res non eget operosis ambagibus. Totum augetur constitutive , materia quantitative,forma extensive. Et forma
auget potius corpus,quam ut ipsa in corpore augeatur. Sibi enim semper & constanter aequalis cotrahitur atq; exteditur sine ullo decremeto de incremeto, Scaliger Exercit.mI.sed . i s. Materia per se fit major, sed Drma per accides,ut extedat se ad materia noviter apposita. Et cum extenditur ad materiam noviter apposi-Min, pramovet sese, non vero augetgr.
Ratio haee est: Illud augetur, quod ni
tritur. Atqui forma non nutritur. Et go forma non augetur.
XV. Quaeritur porro, quomon anima promoveat se ad corporis particulas nori, ter appositaue 3 Res londeo: Johan. Scottis M. q. sent. dist. ψε. quaest. I. O lib. s. qitis. Phys. 3. Piccolomineus libro de a
cretione cap. 9. Conimbricenses lib. ii generat. 9 corrupi. cap. s. qgaest. Ir. T0letus commentariis ibidem quaest. y. doceat animae virtutem aliquam de potentii
materiae noviter appositae excitatam apponi, ut sensim profluendo sorma aeriquetur materiae. Nos hoc negamus, quoniam ista ratione anima vegetat in
statuitur esse divisibilis , esse quanta, Argumentamur: Ubi non est quantitas, ibi non est appositio novae portio nis de materia eductae. Atqui animi
vegetativa caret quantitate. Ergo non recipit appositionem novae potationis de materia eductae. Scili cet , anima cum primo ortu suo persecta atque eadem numero , corpore augescente per aliud, in noviter appositas particulas sese promovet ex se per
modum emanationis. Jta docent Taο-mas pari. I. Summa noeolog. quaIL I .art. I. Philoponus de Paulus Venetas commentariis ad lib. I. degenerat. text. 7.
Scaliger Exercit. 3o7. sed . Is. Petrus Pomponatius libro de accretione, & de fendit Jacob. Zabarella libro de accretio.
XVI. Excipiunt Toletus de Piscol mineus: 19 Anima vegetativa dependet a materia,itaq; de potentia materis γduci possitat novae particule, & cum toto
437쪽
apstegati. Re stondeo: Fallit antecedens, Dependet quidem forma vegetativa a
materia in eue, non etiam in fieri. Fovetur &sustentatur iii mataria; non Vero producitur ex materia, sed a forma generantis. a) Anima vegetans aut ex seipsa tomovetur ad materiam auctam, aut e yocatur de potentia materiae. Non prius,
uia sic migrabit de subjecto in subjectam qua partem idq; absiurdum est. Ergis posteri'. Restondeo: Non migrat anima de subjecto in lubjectu, quia non transit de uno toto ad totu aliud, led per emanatione sese promovet ab una parte subjecti ad informandii alteram, quod non est ab uidum. 4) Anima vegetativa promove o seipsam movebit seipsam. Atqui nihil movet seipsu. Ergo anima vegetativa nonpromovebit seipsam. Re stoli eo: Minor falsa est. Quid prohibet dicere, quod anima seipsam moveat λ Animae vegetativae posse novas particulas apponi, constat exemplo Chirurgorum , qui de viventium carne rescindunt particusas, nasos, aures abiae formant, atq; iis qui membris talibus casu aliquo spoliantur,
apponunt, ubi videmus, animae vegetativa portionem aliquam in carne relictam, coire & sese unire cum anima corporis alterius. Bellon eo: Sunt talia experimenta apud Taliacottum libro peculiari, de Iit hol. Ulmum libro de Barba humana
l. 3 cap. 22. Sed verum non est, quod niatae vegetativae particula aliqua una cum carne vivente abscindatur. Rema-
set in particula recisa aliquid sanguinis de calidi innati, quorum ope medicamenta proficiunt in abolendo vulnere. Forma,
qua domicilii sui portionem amissit casu, Caps T IX. 3os
in reparationem ejus viribus omnibus incumbit,& in membrum de carne peregrina acceptum subintrat, perfectionis suae cupida. XVII. Ex alimento comersis. J Melis sum, Pythagoram, Epicurum, aliosq; veteres Philosophos profert Aristoteles lib. q.physicor. cap. 6.97. qui argumentabantur : Augmentatio rerum animatarum fit ex distributo per corpus alimento, igitur erunt in corpore vivente partes inanes, per quas sese insinuat alimentum, ne pluria corpora simul existant in eodem loco. Reprelie dit,uti solet. Attamen
certum est , quod Philosophi illi poros
indigitaverint per corpus vegetabile distinctos, & quorum opera intus apponuntur particulae de converso alimento, ut corporis incrementum persciatur. XVIII. Apponit. J Ut vel alatur&a gratur simul, uti fit hactenus , quando corpus vivens nondum habet justam staturam ; vel alatur solum, uti fit deinde cum staturam justam corpus vivens attigit. Atq; hoc otium imponit illi, qui Gmam in primordio rerum fecit, notitiaq; propria donavit, ut non agat in infinitum, sed in certis finibus exacte desinat, Scaliger Exercit.io I. eZt.17. Beriali. Telesius lib. 6. de rerum natura cap. 16. Laurentius Johibertus lib. a. paradoxorum Medicorum
XIX. Procreatrix es , qrea a propagat iis qua pectem. J Scilicet planta procreat plantam brutum procreat brutum, homo holminem. Quo procreatur, est
semen prolificum, quod aliter sese habet in plantis, aliter in animalibus. Seminis instar in plantis est radix, ramus, surculus Q q quatenus
438쪽
qualesius vis seminalis diffusa est per omnes stirpi una parte . Itaque pars rami, qui terrae infoditur, aut surculus, insipicatus caudici virenti, resiervant tantum caloris ac vitae in sese, quantum sussicit, ut succo extracto concipere spiritum, radices acquirere, germinare &fructum proferre queant. XX. Scribit Generatio non est peculiaris animae vegetantis
actio, quia nihil est praeter seminis emjssionem, mixtionem, in utero retentionem, S sormationem. Nihil enim per generationena producitur substantiale,
quia materia jam antea erat, anima creatur a Deo,in Epitome Physica cap.ro. dist. 6. Respondeo : Atqui essiciens ista, quae semen producit, emittit, miscet, in utero constringit,in embra efformat, non est xlia quam anima vegetativa. Cum simile generatur a simili, producitur certe ali
quid substantiale, quia in substantiarum
censu sunt planta, brutum,homo.Falsum est, quod forma creatur, Genes. I. II. I 2.
XXI. Ejus facultatu ministra est Fora
matrix, quae in emine membra omnia or. mat. J Ut quantitatem, figuram, situm &caetera necessaria accipiant. Ita planta, arbor, frutex nascitur in trunco vel caule insistendo , radices protrudendo, folia, frondes, ramos proferendo, fructum copiosum edendo, ad brutorum do hominum usum. Semina animantium in utero suscipiuntur, retinentur , corporia membra essiciuntur. Fit conceptio non
demum septimo die a profusis semine, sed quod recte notant Ludovicus Meris catus lib. 3. de morbis mulierum cap. 6. Thomas Fienus libro de formatione Atilip conceptio fit statim, post
quam semina in utero constiterunt, 2 forma ad agendum sese accingit. Et quanquam statuant illi, neq; animam et eaetu in semine, neque animam traduci, sed induci , utrum que tamen loco suo probavimus. Nunc solii midiatis ab eis petimus adversus communem opinio. nem, quod anima ne momento qui eae otiosa sit,tantum abest,ut septem dieiunferias habeat. Proinde Hippocrates Medicinae parens libro de genitura m0 et, conceptionis initium putandum esse ab eo die quo semen exceptum fuit. X II. Et probatur manifesto, quod statim a conceptionis momestu formentur membranae, in quibus coli. volvitur laetus , per structuraua artificio. sam, in qua sunt venae & arteriae copio r. Quaesitum fuit inter veteres Sapientes, aqua Causa esliciente dependet et e estiis
ille Z Galenus lib/ο de formatium satis cap. 6. prodit suum in pervestiganda re studium , de quod nihil certi adfert: possit, conqueritur. Negat insuper, quod hoc munus antimae imponi ponit, quandoquidem, ut ait, ita est rationis ut non positiscundisi rationem osa magere. Nimirum fugit illum ratio, ut
cum de vera formarum origine ne cl-ret, non recte etiam de formarum liata pronunciaret. Quas voluit Deus est principalem causam generationis, co gnitione & ratione praedias , ut cor poris viventis actiones & passiones optimis modis perficiant atq; diligant. cim
439쪽
Mihi eram causis cap. 7. scribit, cum calore &spiritu vices seminis committi,
qua uteri vi & calore impulsae subjectam
sibi materiam omni genere praeparationum instruant, ut substantiae tandem particeps forma extrinsecus assumatur. Post-vam enim jam absoluta esst omnis praeparatio, tune extrinsecus speciem accederesaturali quadam necessitate. Hac ille. Sed forma non inducitur, uti alio loco probavimus, & novus error est, quod calori terrae sive uteri adscribit praeparati opem corporis organici. Quod etiamve bis multis persuadere conantur pelah. Telesius lib. 6. de rerum natura Job. Bodinus lib. I. Theagri natu-
mannus para. i. Psychologia cap. s. Valerius Martini Eb. 1. de certitudine Medicina cap. 29. Henricus Regius lib. q. philoso-prinaturalis cap. I . Nos argumentamur : Nullum accidens potest efiiceres istantiain. Atqui corpus est substantia, calor est accidens. Ergo calor ex se 2 per se non potest essicere corpus. Ru
Am: Nullum accidens vel subsistit vesa. . citrisubjectum proprium. Atqui calor est accidens. Ergo nec subiectum prpprium. -ὸ: Accidens subsistit ope substantiae. Calor est accidens. Ergo calor subsistit ope substantiae. XXIV. Summa: Calor est a
sidens , calor non agit per se , calor inest certae substantiae. Non igitur calor est principium agens, quamvis histril menti vicem in agendo causae essicienti praestare queat. Huc pertinent Scalia verba. Si extrinsecus advenit forma, es interea , uti scribunt,omni perfectionum genere instruitur materia, ab
aliquo intus & quastates,ic quantitates.&nurucros, & ordines &situs apparari atqui institui necessum est, denique corpus totum ipsum fabricari. Haec fabrica fit vela substantia vel ab accidenta vel ab utroque. Non ab accidente solo, primo , quia nullum accidens agit .
nisi per vim substantiae suae. Deinde.
quia nullum accidens cognoscit, illa vero virtus tam nobilis domicilii architecta
sapientissima a b omnibus Philosophis
judicata est. 2Edificatur ergo a si1bstantia. At haec forma seminis est. Certe seminis forma, si non est anima, bruta res est, & si fabricat, est aequalis animae. At incrementis & amissae carianis restitutione , opus illud est anumae. Erit igitur in semine anima se
matriX,antecedens anima, cum parat iulud domicilium. Quare prior illa posteriore hac sapientior & nobilior est,
XXV. Jacobus Scheolus se . I. de facultate plastica tribuit semini virtutem
formatricem , formam substantialem , quae nullo sensia, verum mente 3cratione percipiatur, semen ta incia & hunc actum substantialem , non quidem ex principalium agentium, sed ex instrumentalium. numero esse, atque instar manus artificis efformare corpora organica. Similia fere habent Conimbricenses ob. I. dege-ne t. O corrupi. cap. q. quaest. 26 Job. Vel-
curion lib. a. Institui. P sic. V. 2 i. ct lib. I. cap. as. Κeckermannus lib. 3. 9stem. P s. cap. Id . Ludoviciis Gardinius libro de anima rationali restituta in integram , Johan. Heurnius lib. s. Institutio- mim Medi arum cap. 2. Joachimus
440쪽
Bursertis lib. s. Institutionum physicarum cap. 7. Phil Mocenicus sentemptat. . pari.
3. cap. I 6. Duncanus Liddelius fib. r. Institui. Mescar. cap. p. Guilli. Har veus libro de generat. animalium ex opo Exercit, q9.
sic irrem de anima pag. 8a. 83. 84. Bruno Seidelius libro.2. ecorpore 2 anima hominis pag. 6I. 62 . Caes Alpinus lib. s.quaestionum Peripatet.num.a.Andra aurentius lib. 8 . de fabrica corporis humani quaest. 2.212. Hieron.Mercurialis libro de generatione hominis cap. 9. Archang. Mercenarius Tomo 2. dilucidat. Peripatet fol. 372. XXVI. Eam selitentiam confutare vult Thomas Fienus libro de formatione foetu pag. 9 I. seqq. ipse non verioribus innixus fundamentis,quoniam tuetur animarum inductionem. Caeterum nos dicimus, quod maneat quaestio integra de princi pali causa, quae movet instrumentalem illam. Multa hic obtendit Burserus I.
Quod nulla substantia creata sit immediate
sui multiplicat . Respondeo : Formae multiplicant sese in semine. a. Quodomnis substantiangat interrenientibus qualitatibus. Resp.Nulla tamen agit qualitas , nisi in virtute substantiae appropriata.3. Simusculus in quisquiliis oriundus potest ab accide tibiis pro uelinihil petat, eliqua viventi baccidentibus produci. Respondeo: Nulla est generatio musculi a quisquiliis, uti loco alio probavimus. Argumentamur: Instrumentum non movet nisi motum.
Atqui hic est instrumentum quod operatur in materiam subjectam. Ergo requiritur ut etiam adsit causa principalis movens. Neque accurate dicit Scheghius,
qho Femen instrumentale gens sit. Certe Aristoteles lib. 7. Metaph cap. 9. rese isemen intirca launiνοcra, adebque inter causas instrumentales locum habete non potest accurate dicendo, cum ager. tia univoca omnia pertineant ad caussis
principales , quoniam sibi similesta
rant. Tantum quod semen vocare pol sumus instrumentale agens, quoniata mediante semine fiat generatio in vivest. tium genere. Instrumentum proprie dictum cum agente pri ycipali neces a. rio conjungitur, & ab ea sit bordinatet. Atqui siemen a generante separatur, tili bissessicit, cum in se virtutem agendi pariter & materiam actuandam contineat.
XXVII. od vero Aristotelesti, a
degenerat. animal. cap. 3. dicit, formaci
potestate inesse semini, id non pugnat
nobiscum, qui formam actu in semine inesse conten dimus. Etenim, uti Scol er exponit, semen est potestate anima tum , non quia non sit ipsa animae sub stantia in semine; verum quia caret in strumentis externis, quae sint in potesta re ejus , & quibus perfectis in actum se
cundum erumpat, cunctasque operatio nes edat, quas ob defectum instrumento rum edere hactenus non poterat, qllo modo infantes neque ambulare neque
persectUoqui possunt, non ob anima , sed ob instrumentorum debilitatem. XXVIII. Dicimus ergo cum Plat spe in Timaeo, Themistio continent. adli L Ita anima text. c. ctar. Johan. Philopono ad lib. 2. de ammatext. s. Dan. Sennerio lib. i. Institui. Medicarum cap. Io. o lib. I.
Epitam. Thys cap. 3. ct in lilro qua .
Medicarum pag. I. 2.seqq.Jullio Scaligero Exercit. Casparo Bartho-