장음표시 사용
471쪽
e'. Ic. Bruno seidelius libro de anima ocorpore pag. so'. Renatus Cartesius in dioptricis cap. 6. fecit. io. Godostedus Maebius lib. I. Institui. Medicar. cap. Iohan. Michael Hornanus libro de naturari tu cap. 3. Hieron. Fabricius de Aqu pendente libro de organo visae pari. s. cap. I. Vopiscus Fortun. Plempius libro .de oculi fabrica cap. r . Joach. Curaeus lib. I. Asensitio feni si cap. 37. Verum hoc non sussicit. Causa vera est, quod uterque
oculus non concurrat ad eandem nume- rovisionem. Quamvis enim duos o- culos habet anima, tamen una vice oculo uno videt, nunc sinistro, nunc dei vero, prout objectum visibile nunc
huic, nunc isti oculo commodiore situ
XII. Rem demonstrant Johannes Baptista Porta lib. s. de refractione cap. I.
Petrus Gassendus libro deste alibia senim
bilibae cap. 7. Cum inter oculum utrumque intercedit tabula quaedam, tunc animadvertitur, quod uno tantum oculo res objecta videatur. Admoveatur
liber oculo dextero, qui per eum recte videbitur, si vero etiam sinistro oculo admoveris librum, non solum non legere illum poterit, sed ne videre quidem paginas, nisi oculo sinistro videat solum,& spiritum viserium a dextro oculo sitbtrahendo, in oculum sinistrum derivet. proinde statuendum est, naturam sectia sedum oculos, ut altero a dextra, altero a sinistra parte occurrentibus injuriis caveremus, quod cumprimis in avibus apparet, quarum oculi ad latera positi sunt, ut alter alteri opponatur. Adeoque in videndo , non utroque simul, sed tantum alterutro, prout opus est, utuntur. Causa cadem est , quare duabus auribus sonum unum percipia
a. Instrumentum auditur.3. Error vulgaris. . Medium auditu 3. Species realis. 6. Solpuntur objectiones.
Exponitur simile. I. A Uditus en, qaipercipith AJ Post
Ia visum nobilitate proximus,quod per illum artes liberales incrementa Jortiantur, & secietatis humanae quaevis negocia perficiantur, Aristoteles librori sensu cap. r. scaliger Exercit. 2I8. 298.3O2.3O8.. II. Percipis. J Auditus organum est auris, & in ea c'mpositi nervi auditorii, quia cerebro progressi spiritum animalem transferunt, inq; aures extenduntur, ubi in imo aurium anfractu poroso tribus ossiculis,malleo, stapedi atq; incudi junguntur, quae ossicula tegit densa quaedam tunica, dicta Tympanum, ubi continetur aer implantatus & immobilis, Andr.Laurentius lab.II.histor. anatom.cap.rs. quast. Io. Franciscus Murciapari. 3.
Curivi Philosophisi pag. 8. Libertus
472쪽
Fromondus Ity 3. de anima cap. .art. I 2, Renatus Cartesius pari. 4. principiorum Philosophicorumsect. 19 . Vopiscus Fort. Plempius lib. a. Institui. Medicarum pag. x . Bauhinus lib. 3. Anatomis cap. 62. Errant vero Conimbricenses, qui proximum auditus instrumentum constituunt aerem implantatum, lib. a. deanima cap. 8. qua l. art. a. Et defendunt idem Franc. Vallessius lib. a. contraxes Medici sq. 7. Johan. Fernelius Physiola gia cap. 7. Varolius lib. I. Anatomia cap. s. Albertus Κyperus lib. I. anthropologias . Io. dist. HI. Gregorius Horstius
Lib. I. de natura humana Exercit. Io. quaest. F. 9 lib. 2. Exercit. c. quaest. Ig. Gilbert.
Jacchaeus lib. 8. Institui. sic. cap. 16. Nos dissentimus, & ratio haec est, Nullum inanimatum potest esse capax sensationis. Atqui aer ille est inanimatus. Ergo non potest si e capax sensationis. Rursim : Instrumentum sensitionis debet esse pars similaris corporis sensitivi. Atqui aer iste non est pars similaris corporis sensitivi. Ergo non est instrumentum sensationis. II I. Nec minus errant Realdus Columbus 7. Barthol. Anglicus lib. 3. de rerumproprietatibus cap.
Ξ8. I eckermannus in Cursu Philoseph. Di putati as. quasi. η o. qui pro auditus
instrumento proximo assignant tria ossicula dicta, scilicet incudem, stapedem 5 malleolum. Ratio haec est: omne instiumentum sentiendi est capax facultatis sensitivae. . Atqui ossarulla fiant capacia facultatis sensitivae, quod certum
est, dicente Scaligero mit. 297. fict. I. .
Erg6 ossa non sunt instrumentum sentiendi. Caeterum auris constat variis ast fractibus, tum ne laederetur a sono, qui cum impetu saepius irruit; tum ut sonarco melius conformetur, retineatur, j
dicetur. Itaque illi qui auribus inul-ctantur, imperfecte audiunt , tilis surros potius quam sonos distinctosper. cipiunt. Digito in aures intruso quea
dam sonum advertimus. Namque aetimplantatus cavitate arctata ad latera
impingit, &malleolum ferit, unde oribtur sonus iste. IV. Medium est corpus jubtile, ilia
facilem transitum permittit sonis ti sua: aerct aqua. In ipso aere pro accidentali
ejus diversitate jam facilior sononia perceptio est, jam di ilior. Facilies quidem in aere puriori, dissicilior in iam
puriore. Scilicet tempestate humi aes nivos a campanarum pulsus aliique lio ni dissicilius audiui itur, celeriusque vanescunt, quam quidem alias solebaal. Pisces in aquarum profundis audite,
certum est , tum quia conterrentura
strepitu accedentium , tum quia loγgius fugiunt a bombardarum sonite enavibus di plosarum 1, di saxorum illo
tus quae a torrente provolvuntur, ad
diri possunt; & urinatores testantur, quod audiunt sub aquis, Plinius I N.
tat. 6 I. feci. 4. Toletus lib. 2. de a cap. 8. quas I. 19. Athanasius Eirchctes lib. I. Musurgia cap. s. constat. 2. Da nies Sennertus lib. 7. cap. 3. Quamyi Ludov. Vives Iib. a. de animalasar.
Datiliaverus libro de anima Dis tui, 3-- O. Libertus Homondas
473쪽
s. cap. q. auic. . Ρetrus GaD sendus sibi O de specialibus siensilibus cap. q. contes adunt, nullum esse auditum sub a- qui , tum quod pisces non quidem soni-
iaci per aquas hauriant, verumaquae motum tactu persentiscant; tum quod sa- Ioram in torrente provolutorum sonus auitatur benificio aeris inclusi, qui epo risterrae extrahitur violento saxolum motu, & hinc speciem soni advehit secessi ; tum quod urinatores habent arundinem, qua uti auram trahunt,ita & cum ill species sonorum ; tum quod motus piscium in aquis noli percipitur ab his, qui sunt extra aquas , tum quod a qua non habet poros, in quibus sonus cum aere commoto ac vibrato possit propagari, quandoquidem res liquidast, undique in se collabens, & omnes suos meatus implens, omnemque excludens aerem. Haec illi te pondeo: i) Rup-mddononesti sonitu accepto, cum fistula evocanturcarpiones ad locum cerium stagni ej us, in quo degunt, ut injectum cibum corripiant Z Non potest hoc luctu esse, quemadmodum bombardae naxibus emisti sonitu quidem aquas
erberant, contactu aut parum aut nihil
incommodi adserunt. Σ) Jn procursu
saxorum nullus aer deporis terrae evoca-
catar, in quibus non latet aer, itaque tus ille ab aquarum collisione oritur,st perrumpendo aquas desisper incumbentes, recisitur ab aere, & deferturadautea. 3 ) Non multi fiant urinatores, qui arundinem sitam adhibent, & si qui
utuntur mea, halitum quidem attrahunt, sonos accipere non possunt, qui auribus
allabuntur, mi satis constat. Motus ille piscium est cum debili impetu,&propter non exauditur ab hominibus. Nimirum collisio tenuior undulationes es, cit debiles, quae antequam ad superficiem aquarum perveniunt, easpirant. s) Liquiditas aquae non prohibet, quo minus amotu di sono tam extra quam intra ipsam excitato moveatur,atque undulisitiones concipiat, a quibus deseruntur se ni speciesaba uis di per aquas ad aures, di esticiunt auditum. V. Som. species senstis hic est realis, quoniam implicat, non quidem simplicem emanationem in ac Min aquis,sed horum Elementorum conformationem velut, dum proximus corpori lanolo aer recipit sonos; & deinceps serpendo per aerem immeat in ensorium, donec vires motivae aeri insent,quibus ex irantibus deficit sonus , neque auditur porro. Ita docent Avicenna Iib. s. de rebus Math ratibus, Bruno Seidelius Mira de homine pag. 132. Barthol. Teckeimamus Ib, 'stem. Ira c. p. 2Ι. VI. Qilibus serio contradicunt Corimbricenses lib. 2. de ima cap.8.art. a. Franciscus Toletus ibidem quaest. 22. Antonius Ruvio commentariis ibid. Iag. 3ν8. seqq. Otto Casmannus para. 1. Anthropola apag. 3 so. Athanas. Κircherus lib. a. de arte magnetica pag. 13 3. G gorius Horstius lik a. de natura humana Exercit. 6. quaest. 13. Ioach. Curarus M. I. de Sensu cap. 3 8. Gil. Jacchaeus M. S. Institui. NUC cap. 14. is. Danhauerus libro de anima Disputat. 3. pag. pr. 9r. Jq.ch. Burserus M. 3. In litui. yysicarum c. . 1 Beri . Morisianus commentariis ad libros cie Anima Iag. 6 . Franciscus Murcia
474쪽
pari. 3. Cur us Philosephici pag. s. 76. & ctiles aut porosi, tunc per mutos adacbtinere volunt, quod sonus agat cum transeunt soni.
modo intentionali. Excipiunt: i) Si cum VII Declarant per simile: Sonus de modo reali agit sonus , tunc a pluribus fertur per aetem ambientem undulando, deferrentur soni turbati adaures, &non id est, factis circellis & spiris multiplici posset fieri distinctus auditus. Restondeo: bus, & applicatur per aerem implant, constat omnino , quod sonus impediat tum,quomodo videmus a lapide in aquis sonum,ne perfecte audiatur; quod vero placidis injecto, estici multos circulos, non omnino turbat, est a medii justa lati- ut unus circulus alterum trudat,& quantudine, quod excipit sonos, promovet latissime evagentur, nisi prohibeat loco- sonos, terminat Enos, & quidem imma- rum angustia. Ita Vitruvius anhi. teriales exst, quamvis materiae immerses tecton. cap. s. Alexander Aphrodistusα- propter alia nimirum ut in sensorium do positione ad lib. 2. de anima Calius ferantur. a)Quia nullum sensile imme- Rodiginus lib. . Lection. amiqnarsim q. diate positum supra seni0rium facit sen- I . & laudant Philippus Melanchion , sonem. Respondeo: Non est immediatus bro de anima tradi. s. cap. 7. Godostediis contactus ab objecto, itaque non bene Moebius lib. 1. Institationum Me ita auditur sermo, cum os meum in alterius cap. q. Sed reprehendunt Scheibletus aures intrudo; sed est contactus a re per libro se anima pari. r. disputat. s. dist. τ'
medium sese multiplicante. 3 ita libro de anima pag. r. l.
non potest sonus realis uniri cum auditu. Caspar Bartholinus lib. 8. Instituti u lZelpondeo: Imo potest optime uniri cum Fhysicar. cap. 13. & adferunt causas: o)Organo congruo , quod aerem vernacu- Quia deberet modo isto auditus fieri tali.lum in se continet. O Quia non pos et tum apud eos, qui in eadem latitudiae audiri vox aliqua sub aquis. Respondeo: Et sunt prope nos & quicunque stat supra
auditur, & obtusE auditur propter me. nos, haut percipiat sonum istum. Cit. dium duplex, quorum unum prae altero culi enim illi aquae non feruntur per al. est densius & mage coactum. Sonus titudinem, sed tantum per latitudine s. bombardae exauditur saepius ad milliaris Σ Quia non videmus in aquis efforma- distantiam, quousque non est credibile ri circulos istos, igitur nec sonus per amoveri aerem. Respondeo: Quare non quas exaudiatur, quod tamen salum est emoveatur ab impellente valido, quale constat exemplo piscium. Haec illi. 2M
est globus plumbeus, ferreus, a nitro- pondeo: si) omni simili inest aliquoiso pulvere depulsus P s) sonus potest dissimile. Et vero cum aqua posset sese
audiri per muros, quὲ non patet tran- sum versus arrigi, non est dubium, qniastus aeri. Respondeo: Aer pervadit o- sursiim pergerent spirae ab immis Io lapi inrita, poros murorum, ut possit fieri de prodiustae. Σ) Sonus debilior est, ac auditus. Cum vero lapides non sunt eo- ut faciat circulos in aqua, ob liquorem ia
475쪽
partibus suis cohaerentem,visibiles.Fiunt igitur, sed non videntur in aquis.
r. qualitates tactiles. 3. Homo cum tar Iuprastanti ino. st qui percipit qualitates ram-.I m. J Adeo necessarius est, ut sine tactu non possit animal esse, quod sine
visu, auditu, gustu, odoratu esse potest, Aristoteles M. a. de anima cap. it. θ libro destit si cap. i.Et probare vult Andr. Casalpinus exemplo plantanimalium, quae aliis sensibus careat, unum sensium tactus habent, uti apparet, quod suaviter attacta sese dilatant, quodque compuncta sese contrahunt,vertibulum, pulmo marinus, tubera,stella marina,vrtica, spongia,lib.2. st l. Medicarum num. i 3. & adde illi Senneltum lib. r. Diiom. P0sic pag. 37q. 7y Mocenicum Contemplar. Philoph. . pari. 3. . Petrum Gaisendum libro de varietatennianalium cap.6. Verum ista omnia planta sunt; animalia non sunt, quia non habent locomotivam. Quod a compirictione videntur contrahi,est quod a- inittant isto modo succum nativum, ad- eisque flaccescunt instar plantae alicujus; non vero est a sensu tactus, quo omnino
siam tactus sunt qualitates tactiles, uti calidum, frigidum, siccum, humidum,
grave,leve,durum,molle,crasi um,tenue, de quibus adversus Scaligerum multa dinserit Rod. Goclenius in adversariispag. 7s.seqq. Medium est cutis, organum est nervus per corpus universum capillatim dispersus, uti monentJohan. Fernelaus sero de facultatibus anima cap. s. o lib. c. raso logia cap. Io. Andreas Vesalius lib. s. an. tomia cap. II. Toletus commentariis ad lib. a. de anima quast. 3o. Species sensilis est realis, quod negant Ioachimus Burserus lib. 3. Institutionurn cap.is. Franciscus Mu cia incursu Philosophicopart. 3.pag. 86.87. Danhauerus libro e anima Disputat. q. pag. ro . Ios. & species intentionales ob. trudere conantur. Verba hujus stant: Al. moveas manum igni, senties omnino calorem aliquem in manu tua, ille vero non est realis, sed manu remotu peritiulicd. Ergo est intentionalis. 76spondeo:
Calor iste verissime realis est , quoniam essluvia ignis insinuant sese per cutem di carnem. Nec perit calor iste rem to quamvis igne, sed longo tempore durat, vexatque laesam partem corporis, donec essluvia ista quovis modo expeti
mantia omnia habet tactum accur
tissimum, quandoquidem principium
tactus est corporis temperamentum,& vero illud tantae praestantiae inest in homine, ut animalia reliqua ultro concedant homini, Aristoteles lib. 1 de anima cap. I2. Scaliger Exercitat. 248. Exercitat. 286. sect. a. ct 3. Ut mirat dum sit, quod immemor sit Scaliger, lata eius sensu homines anteverti a serpenti-
476쪽
bus, araneis, limacibus, dictitet, Exercit. 2 7. Quod idem ante illum scripserat Caelius Ruodiginus lib. 2a. antiquarum
a. Requisita gustus. I. Vs uest, quipercipiis ores. Irantam
gustus & tactus invicem habent cognationem, ut non differre illos statuat Paulus Venetus commentariis ad lib. a. de anima cap. Io. Quem refellunt Franciscus Toletus commentariis ibidem quaest.28. Antonius Ruvio commentario ibid. pag. seqq. Et recte. Differunt enim obj cto atque organo. Gustus percipit sapores, Tactus explorat qualitates tactiles. Gustus inest in uno corporis membro, nimirum in lingua, Tactus vero per corpus totum diffunditur, uti dudum notavit Galenus de usu partium cap. 6. II. Percipit apores. Joblectum gustus sapores sunt, eorum species sensiles dici. mus esse reales& materiales cum Francisco Vallesio lib. 1. Conti opes. Medicarum cap. 24. Quamvis intentionales esse,pe suadere cupiant Franciscus Murcia in
Cursu Philo ophico part s. pag. 8a. 83. Antonius Deusingius diatriba defuncti ibus sensuus Z.a.dist. Σ4. Antonius Ruvio commentariis ad lib. r. de anima pag. 3 7 sqq. Gregorius Horcthisib. . de axima Exomcitat. 7. qua l. IO. Danhauerus librali, vi a Di putat. 4. pag. IOI. Nimirumpi γpter eilluvia, quae a rebus sapidis ab se . dunt in sens otio recte disposito. 2s i. via vero sunt qualitatum propria vehi. cula. Organum est lingua, &propiusiarem eundo, nervus instar reticuli nupticarne lingua: porosa extensus, de qύονι de Bauhinum lib.3. Theatri Anato pr. Varolium lib. a. Auatomis. ωῖ. 7. Medium est saliva, humor temperatus, qui in excessu corrumpit linguam, utra te judicet, in defectu aridam facit lia. guam, ut sapores nullos percipiat, O mannus pari. 2. Anthropologia I su, seqq. Daniel Seianerius lib. I. Isitu. t.
i. Definitio elefactus. a. Instrumentum olefacias. 3. Medium olefacitus. ἰ4. Instantia Plinii. s. Objectum olefactis. c. Solvuntur objectiones. 7. Rationes nostrae.
I factu; est, qui percipit odore i 2ius
organum sunt nares. DocetAristoteles lib. a. de anima cap. 9. libro de rex rc p. s. Quod in recessu interiore ais prostet operculum valvulae instar, idque reseretur tune silum, cum respiramus, claudatur in exspirantibus.Atqui decepit
477쪽
philosophum, quod Anatomicarum ratum, constat ab exemplo piscium, qui
sectionum rudis posuerit valvulas, quae eminus odorantur escam hamis inditam, nusquam sunt. Proinde organum istud Aristoteles lib. ais anima cap. s. Caelius initi calvariam re stius assignatur, scili- R hodiginus lib. 24. Leci. antiquar. cap. 2I. cet processus mammiliares, vel tubercu- Non vero statui debet quod aer peri lamollissima illa, quae ante cerebri ven- trando subit in aquas, ut benificio ejus triculos, tanqtiam odorum exploratores deseratur odor ad pisces, quod vi- collocati sunt. sumiuit Plinio lib. '. histor. natur. cap.
II. Et quia consistunt intra calvariam, Guilhelmo Rondeletio lib. 4. de pistib st ut sine respiratione non percipiamus cap. i. & ob id graviter increpat Julius
odores. Attrahi enim debet materia, o- Scaliger Exercitat. Σ i. sedi. a. ct libro de taeorum vehiculum, qua attracta proceia Plautis pag. Da Etenim: Si in aquis esse sis mammiliares dilatantur ac veluti ape- odor beneficio aeris, quomodo aer separiuntur, postea vero dimittuntur ac rabiturabaquis,ita ut sit vehiculum odo contrahuntur. Hinc cu ab odore abhor- rum 8 1 Quia corpus unum subiret in remus, respirationem inhibemus; cum aliud, cum aer inesset in aquis,& dimen-verb odor gratus est, si irando trahimus sio penetrationum esset, quam non ad- illud quod delectat,Galenus lib. 8. de usu mittit natura.
partium cap. 6. Sennertus In stitui. IV. Dicit quidem Plinius, Medicar. cap. ia. 2 lib. 7. Epirum. P sic in aquis, quomodo est in fossis o caremissu cap. . Andreas Vesaltu lib. . de fabrica terraniis. Verum sunt illae corpore alio
corporis humani cap. Bauhinus lib. 3. vacuae, ut apte recipere possint aerem, Theatri Analom. cap. 6s. Andr. Lauren- aqua vero propter cohaesionem partium lius lib. tr. histor. Annom. cap. 6. quast. 12. tenacissimam non permittit secum aeripertus Gassendus libra de specialibus sens locum. Per solam igitur aquam velut
bilibus cap. 3. Conradus Sileiderus libro de medium, pisces odorem percipiunt. Et e scribri fornii. Et hoc instrumentum quo permeant quaquaversum eisuvia, uti siccius fuerit, ed acrius animantia odora- ignis per minima sua aquae molem pervari possunt, uti sunt capes & vultures, dit, inque illa vires exserit. qui serarum vestigia & remotissima ca- V. Odores. J Objectum sunt odores. davera odoris indicio prosequuntur, ho- Species sensilis hie est realis&materialis, movet o propter humidiorem & frigi- quia odoriferum corpus spargit a sese diorem cerebri constitutione habet odo- esluvia, odorum vehicula, quamvis non ratum debilissimum, Aristoteles lib. 1. possint notari visu. Ita docebaut olim d anima cap. p. o lib. a. departib. animal. Empedocles, Democritus, Leucippus, cap. 7. Caelius Rhodiginus lib. 14. Antis Heraclitus, Plato in D ne quos sequun- Iectio a. cap.ro. Scaliger Exercitat. tur I heophrastus libro de odoribus , Avia III. Percipit. J Medium est aer vel cennalib.s naturai. pari. 2. Barthol. Α -
478쪽
Feriaelius lib. 6. Physiologia cap. i. Godo- substantia per se cadit siub sensuna. At uifredus M Ebius lib. I. Instit. Medicar. cap. odores per se cadunt sub sensum. si p . Petrus Gas endus lib. de specialibus seu- non sunt fumus & vapor, in genere sub milibus cap. 3. Johari. Bravus libro desa- stantiarum. Respon eo: Minor liud pol una est odorum disserentiis cap. 12. I s. I . Cadunt odores sub sensum, non quiden 11 . Batthol. Kechermannus lib. 3. Sistem. per se, verum quatenus sunt in subjecto P sici cap. 24. Distentiunt vero Aristote- proprio, vehiculo & fomento suo. Iules libro desinu cap. s. Aphrodis iis,The- calor, frigus, siccum, humidum explo. mistius, Averrhoes lib. a. de anima com- rantur a sensibus, ut adjunctum polimentur. 79. &species intentionales in sit citra subjectum proprium,&qualita
odoris communicatione statuunt. tum ope formae latentes cognoscant si
IV. Sequuntur Bruno Seidelius libro ) Si odor est reale aliquod non pote de hominepag. 376. seqq. Zaharella libro de rit ad milliaria multa deferri, & vultis
senseu agente cap. . . . s. Toletus lib. a. ea- res per longa terrarum spacia non p0 n a cap. 9. Antonius Ruvio sunt investigare cadaver. Reston re 0, commentariis ibidem pag. 633. Daniel atomos partinaciter cohaerentes, multi. Sennertus lib. i. Iobtutionum Medicarum plicatis viis per aerem liberum, ventot&cap. I a. o lib. I Epitom. Physic. cap. . Gil- pellente, magna subito fit rerum odora
bertusJacchaeus lib. 8. Institui. Physicarum tarum dispersio, ut per longa tetrarata cap. 18. Danhauerus libro de anima Dispu- spacia percipi possint. q. pag. 9J. ys. 97. Franciscus Murcia VII. Quod ergb odor fiat per de r. in Cusu Philosophico pari. 3. pag. 8o. 81. xum vaporum sensibilem, probatur: in Ioachimus Burserus lib. 3. Institutionum Quia post ablatam rem odoriseram, post 'sicarum cap. 13. Adferunt rationes: tamen protinus aufertur odor quod alias io Quia defluxus & vapores non pos . contingere debebat. Si enim ali iiii
junt aquas pervadere, attamen sunt o- intentionale eset, ne momento di dores in aquis, a quibus impelluntur pi- dem temporis duraret odor post subla-sces. Respondeo . Nullum est: est luvium, tum corpus odoriserum, uti lumen ii, quod non habeat penes se vires agendi, ficit post Solis abitum. Atqui con sit a. adedque defluxus rerum odoratarum tur in aere circumsi ante, adeoque neces possunt aquas liquidas pervadere , ut se est, ut substantia quaedam tenuis, vehi non impediantur. a Quia corpus culum odoris, remanserit in aere. ilodoriferum sensim diminueretur, si va- Qnia odores sequuntur motum aeris, ve pores odorati exspirarent ab eo, & mam to impellente. Atqui intentionale noncidam fieret. Respondeo: Imb decedit movetur ad motum aeris, ne quidem in aliquid, ut rugosuin fiat, uti constat per procellis maximis, uti Soliue radii&ap- experientiam. Itaque particulae ipsae hu- prehensio visibilium rerum ostendunt.
midiores abscedunt & corpus destituunt, instat anhauerus: orores a prem
479쪽
misir, inde aia in sident existitioni sis o aeri, tanquam necessario comitanti, quo cossimo Oisum quoque commoveri,neces est Atqui hoc est testimonium perhibe re veritati. VerE enim exhalationes
sunt Odorum subjecta, & falso dicitur; quod odores sint aliquod intentionale. Quia tartiorem odorem spargunt
fores, quo magis premuntur & compri
muntur, ita etiam ut manus comprimen
tis ab isto odore inficiantur. Quia res odorata flaccescit δc prorsiam corrumpi, tur, post quam particulae sulphuriae, in
quibus odor inerat, detritae emigraverunt. s) Quia res odoratae uti sunt am-bra,moschus, absinthium,allium, porrum, admotae naribus calorem inferunt cerebro, unde ferviscit finguis invenis atque arteriis: contra odores pravi,no- dixi, infecti interficiunt antimantia, laedendo cor & cerebrum. mod omne arguit, odorem esse cum oppressione reali.
i. d vim a petitus. r. appetitus crem cognitione. 3. Dirisio appetitae. q. Emes itis.
. Tristitia, amor, o igni, Par
I. A Ppetens facultas, qua animalpr sequiitur Objectum a sensu commonstratu n.JEB. vero Appetitus triplex, inaturalis,siensitivus&rationalis, Philip. Melanchion lib.a. de anima .Ia.Julius Scaliger deplantispag. si.Brimo Seidelius hibro de homine pag. 8 ia. seqq. Otto Calcmannuspari. I .Anthropologiae pag. Is i. seqq.
Naturalis est, quo corpus naturale unumquodq; naturae suae instinctu fertur in o
lectum congruum. Ita magnes attrahit ferrum, gravia deorsum, levia sursum feruntur , plantae cognoscunt & distinguunt in terra alimentu, &sibi conveniens sugunt, relicto alio; partes corporis suum cognoscunt alimentum, &una trahit bilem, alia melancholiam,alia sanguinem,aliis relictis,& distinguunt sorro excrementum contra alimentum, ilia lud expellunt, hoc retinent. Bruta, feles, gallinae, boves, equi, asini erigunt sese adversus hostem,corpus interponunt,i tumescunt,plumis, ac pilis horrent, rostrum, dentes, cornua & ungues Opponunt. Sensitivus est, quo animalia instinctii sensuum feruntur in obiectu congruum.lta canis pane oblatu appetit, pi-1cis eseam hamo indita, homo voluptates prosequitur, musca quamvis flabello depulsa, redit tamen ad cibum ob vehementem delectationem. Rationalis est, quo homo instinctu mentis i fertur in objectum congruum. Ita Magistratus capit arma adversus hostem, ut dimicet pro aris& focis adeoq; cupit hostem longius fugare,& subditos in pace collocare Atq; hic appetitus rationalis est: idem cum illa animae rationalis facultate, Xx a quam
480쪽
qua voluntatem comuniter appellamus.
Prosequitur objectum. J Notetur, quod omnis appetitus evidenter implicat crinitionem, quia nihil appetitur ignotum.Pro diversitate *ppetitus variat quoque diversitas cognitionis. Scilicet cognitio naturalis est, quam plantae habent. Poma, pyra, cerasa, nuces, aliaque fructuum generae it plantae cujusvis forma, non temere, non casu, verlim ut
sciat quid agat, &de effecho cognoscat. Sensitiva est, quae brutis inest, unde formis, locustis, cuniculis,araneis sapientiam tribuit Regum sapientissimus Salomon,
victum sibi parant in futuros usus,1 quia Iudos,receptacula, stamina modis artifi-i Ciosis construunt.Neq; debent haec opera istorum animalium phantasiae simplicitet adscribi, ud naturalis cognitio excludatur, cum vulgo Thomistarum, & Antonio Deusingio in diatriba de functionibus sensuum dist. 4. ubi est , a coecoinatura instinctu opera i stat provenire.. Et-maim nihil estin phantasia, quod non antei fuerit in sensibus externis Atqui
telam format araneus , qui nunquam κιdit telam, favos apicula fingit,. colligit
mella, quae nunquam alterius magisi
rio confici observavit.. Intellectiva est. qaae in homine inest, & liberum arbi trium tarmaliter constituit:.. De quo age mus infra lib. 2.. IIL Est ue copissim vel UemG- Cvia ditas est appetitin, quisequitur contactumia lessuntfames itis,cupido Veneria: Uectus est appetitque, qui sequitur cogitationes. 'τὸ is Antipes, Aut , metin, tristitia, amori.
esset. Sed Aristoteles deponit eos penes Cor velut primam sedem, idque cifendunt Toletus lib. 3. de anima cap. λquaest. 26. Libertus Frontolidus lib. s. anima cap. 9 art. I. Petrus Gallende; lib. io. philos natui feci. 3. cap. a. Et ratio est, quod in affectibus cientis cor mo. veatur pro modulo objecti cogniti, ut incitet membra externa ad obiecti qui persecutionem, effundendo spiritus νj- tales in magna copia, ut cum eo quod ist. doli suae similimum esse arbitrantur,llnire se velint IV. Sequitur contactum. J Gustus a Tactus , quibus utitur natura ad dele. O um nutrimenti, & libidinem mode. randam.. Fames est cupiditas cibi; si
tis est cupiditas potus ; Cupido Velle ria est ob propagationem speciei. De fame & siti scripsit opus doctissimum I
' Sequitur cogitationes.J De aristi bus bene differunt Julius Scaliger in
luia, Antonius Deutagius in diu, M itfunctionibussiense m sect. dissAcritet hic vapulant Stoicis veteres, quod negaverint , debere affectus inesse ita homine ,, Laetantius: lib. c. l. vinarum D uittit. cap. Is Philippus Melanchion librνδε anima tract. 3. . cap. Ir piccollamineus: gradu. i. Phil ophia morata cap..23 .. 2 .. 2s. 26. 27.. Verdia imme