장음표시 사용
481쪽
immerito. Neque enim removebantas e tuum sensim, quem impossibile est excutere, sed inordinatum obsequium in iis quae recte rationi adversantur,atq; ubi rationi locus est, reprehendebant. Dicemus plura in Institutionibus Ethicis. VI. Spes, tintia, metus.J Spes est ab objecto, bono futuro. Laetitia est ab objecto, bono praesente; & ruborem attrahunt, quicunque laetantur, quandoquidem vitalium spirituum liberalior diffusio una commovet sanguinem floridum. Et sanguis delatus ad partes exteriores inducit eis rubedinem. Metus est violenta cordis constrictio propter objectum ingratum. Namque spiritus vegetiores abscedunt veluti, & recondunt sese in cordis sinum , fit subita mutatio caloris in toto corpore, pallor contrahiturinore, contabescunt oculi. Nec sine prodigiis. Assinis Francisei Gonzagae Principis Mantuani, cum propter suspicionem conjurationis irrcarcere ad supplicium reservaretur, de manciati sententia capitali pridie, ita
obstupuit , ut mane totus canus inveniretur, Scaliger Exercit. 3Iz..
VII. Tristitia, amor , odium, ira. JTristitia est prolongata constrictio spirituum vitalium in cordis sinu . propter objecti mali aversationem. Multa hine
incommoda Calor enim nativus intra eor pertinaciter compulsius, humidum nativum absumit, & sentis modis afligit, quomodo pomum torretur ad ignem. Adeoqire constat, multos dollarum ponia.dere exanimatos praepropero funere interivisse, apud Livium, lib. 32. instor. Aulum Gellium lib. 3 Iiam Atticarum
cap. 11'. Plinium lib. 7. histor. natura cap. J . Amor est, quo cor bonum praesens attrahere gestit, ut illo potiatur. Ejus consequentia sunt benivolentia &benificentia, e quibus in unum redactis oritur amicitia. Odium est ira inveterata, ait Melanchion lib. 3. de anima. Non placet Scaligero, & rationes adfert: 1. Est contingens odio, quod sit inveteratum, odit enim purus animus mendacium illico. a. Essectum non potest: definiri per causam velut genus. Atqui ira est causa odii, quod idcirco ab ipsa est, non vero ipsa est. 3. Potest esse odium citra iram, Exercit. 3Ig. flect. I. Respondeo : i. odium non potest esse, nisi ab aliqua temporis mora. a. In descriptionibus loquimur uti possumus,
non uti volumus. 3. Primum odii momentum iraest, quae cum non lucratur temporis aliquam moram, in odium. non degenerat. Denique Ira est, qua
volo uiscisci injuriam mihi factam.
482쪽
omnus. Vigilia en vigor facultatis sien-stira. J Atque oritur illa a caloris &spirituum animalium per omnes corporis partes liberiori effusione, ut possitu animantia exercere actiones naturae suae consentanias.
II. Somnus e t requies facultatis sensitiva. J Est somnus animalium unice proprius, quia sensus habent & vacationes
loco motivae exercent , unde curriculo
confecto cessare & vites fessas reparare possint. Anaxagorae inter veteres Philosophos celebri placuit , quod plantae
etiam somnos traherent, contra quem
disserit Julius Scaliger lib. I. de plantis pag. II 8.i23. Uerum rectius creditur, loquutum esse de somno imitativo, & non de somno ordinario. Scilicet in herbis& floribus est aliquid instar somni, & videmus, quod post Solis occassem contrahuntur, atq; mane expanduntur, ut
cichoria, cariophylla, lilia , calendulae, tuli pae commonstrant. Perinde est descetu in utero , qui nec dormit proprie, nec vigilat, & naturales potius exercet actiones, quam animales. Vigilia vero& somnus referuntur ad operationes ani
III. QAaeritur: snsomniusui sit homini necessarius inflatu Integritatis ' Respondeo: Negat Iohan. Henricus Alstediushb. 6. Enyclopadia pari. 6. Ph sica cap. 2. Regula as. & rationem addit: Parum hoc cum summa hominis felicitate convenit, qua
omnem defatigatiovem exclasset. Atqui PRISI Castras defatigatio apud eum oriri poterat, qui& vitam animalem trahebat, & labori in excolendis agris obnoxius erat, I. O- tb. IJ.qs. 6. 7. Genesa. Is . P0Π0 somnum futurum in statu illo, evincitur quod nox erat in statu isto, tempus desti natum requiei, Psam. IO4.2O. 2 S. Gem I. . q. J. Demum inferimus: Adie runt eaedem somni cauis, quae hodie, vapores benigni ab alimento bono recte in ventriculo concocto, vel adhuc concoquendo, in cerebrum elevati, inque meatus ejus sese recondentes. Atqui positis iisdem causis sequitur idem es elus. Ita nobis cuin docent Thomas pari. i. Summa Theologica qua l. 2 . art. .
Conimbricenses ιbro de somno ct trigilii cap. 3. Barthol. Κecher mannus in Cilis Philosopb. Distulat. 17. quast. 2 . Gerhat,dus Joh. Vossius lib. 3. de Orig. 2prur seu Idololatr. cap. 3q-IV. Requies. J Finis est salus animan.
tium. Ordinata enim atque certa silat vigiliae & somni intervalla, ne animal languescat ab assiduo motu. Quar. quam neque somni tempore ferieturna. tura, dum concoquit cibos, praeparat singuinem, humidum innatum conser. vando auget, spiritus animales restall-rai, ut animal quodvis aQmno experre. etiam robustius ad labores suos accedat, Caelius Rhodiginus lib.3. antiq. Lee pr. Scaliger lib. I. de plavii pag. 63. v. Notentur regulae quaedam: si Somnus ad Luna radios nocet capiti. Luna humorum domina percellit caput dotamientis, vaporesque eliciendo unit, unde cerebri exsistit pondus, a quo veluti
483쪽
de trum si apiorisomno mu bitur. Cum lateri sinistro incumbimus , premitur cor atque motus ejus impeditur, quod homini nocet admodum, Aristoteles in problematis sect. s. quaest. s. 6. Conimbricenses libro de somno & vigilia cap.
le igitur sibi consulunt, qui statim post
caenam & prandium somno inhaerent. Tunc enim fervit ventricul us instar ollae, itaque halitus impuros in cerebrum emittendo permiscet eos spiritibus animalibus. Ab halitibus impuris & crudis provenit somnus turbulentus, is treprogenenerat spasmum, hydropem,
colicam, catharrum, dololoim capitis, anginam. Somnin immoderariti nocet. Etenim spiritus animales contaminantur, calor insitus obtunditur, humores
frigidi cumulantur, memoria affligitur,& homo ad praestandas res liberali ingenio dignas redditur ineptus. Ita pronunciat Hippocrates in Aphorismis
lib. a. num. I. a. s. & annotat Heurnius in commentarii S pag. 29. 3O.
VI. Facultatis e tipae. J De Causa
egi ciente Somni quaeritur. Aristoteles docet, causam esse alimentie vaporationem, ut halitus adscendant e ventriculo in cerebrum, occupent nerVos, per quos spiritus animales egrediantur in sensus externos, obstructo procursu, detentis spiritibus, cessant sensus, obrepit somnus, libro de somno ct vigil/ὰ cap. 3.
O lib. a. de partib. animal. cap. 7. Sequuntur vestigia Magistri sui Conimbricenses libro desomno cap. 2. Ludov. Vives It q. IIJ. Go leavis lib. 6.
.part.' .cap. D.Dan hau erus libro de anima
Di sutat. J.pag. i 21.123. Et probant: i ciso debili maxime dormiunt, cum primis ob vapores, in cerebrum progrestos.
Σ Quod medicam enta soporifera pleraque sunt vaporu conchiva. s) Quod morbi illi penes quos est humoris copia, innum adferunt prosundum. 4 in dinfantes S phlegmatici multu dormiunt, quia pleni vaporibus sint. 1 Quod statim post cibum assumptum obrepit somnus, ob praesentium vaporum copiam.
Quod ventre jejuno haud placide
oppetitur somnus. Hac illi. VII. Contradicit Galenus Medicorum Princeps: Somnus, ait, est sensuum& naturalis motus cessatio , & causia est, revocatio spirituum animalium ad cerebrum , ad quod ipsum nihil juvant vapores , quandoquidem etiam jejunis obrepit somnus profundus d multo labore. Ita videmus, sonos Musicos, tenebras quietem, capitis fricationem, pedum titillationem provocare somnum,& de alimentorum evaporatione ne
quicquam participare, care cap. xli. O lib. q. de caul pus cap. s. Et defendunt Argenterius libro de somnoo vigilia cap. ii. Petrus Gassendus stil. 3. Phil0 h. naturat. lib. 6. cap. q. Jacobus Seidelius Di tit. Somno dist. 8. Timoth. Brigthus animadvers. Physicis ad Scribonium pag. Joachimus Burserus lib. 3.
484쪽
Heurnius lib. 3. Institu. Medicarum cap.c. Nos dicimus cum Toleto commentariis ad lib. s. de anima quast. s. Daniele Sennerto lib. 1. Institui. Medic. pag. II .seqq. 9 lib. 7. Disom. Physic. sap. 9. quod utraque opinio sit con ungenda, cum utraque causa solitarie accepta insuffciens sit. Proxima somni causa una est, videlicet negatio influxus spirituum animalium, ut hi a corde restaurationem accipiant. Causae remotae plures sunt, aliae somnum conciliant animales spiritus absumendo, aliae eos torpidos faciendo, aliae eos placide sistendo, aliae alio modo. VIII. Quaeritur porro : Ouanans
fit propria sides somni ξ Respondeo:
Quod cor sit propria sedes somni, docet Aristoteles libro de somno cap. s. lib. a. de
partibus animal. cap. 2O. O lib. s.cap. 3 Eum refellit Galenus ,& cerebrum velut sensorium primum asserendo, somnum non
cordis, sed cerebri affectionem esse statuit, a quo omnes sensus primam originem habent, lib. . de placitis Hippocratis cap. 3. libro dedissectione nervorum cap. I.ctlib. a. de locis assectis cap. 8. Posteriori huic sententiae adstipulantur Argenterius Iibro de somno ct pigilia c. 7. 8. 9. IO. Sebast. Foxius lib. s. Philoseph. natur. p. 16. Thomas Elastus Zissutatione de Somno
dist. i'. seq. Georg. Liblerus in Epitom. Pus pag. 282. Gilb. Jacchaeus lib. 8. Insilui. P sicar. cap. 23. Gregor. Horstitis
lib. a. de natura humana Exercit. 8. quaest. 6.
Jacobus Seidelius hae dist. rg. Ratio potissimum a nervorum & spirituum anumalium desiimitur origine. Docet Onim visus in re Anotomica, quod nervorum origo in cerebro sit, atque in nervis
est spirituum animalium propagatio. Hinc arguimus: Affectio propria debet referri ad stubjectum proprium. Atqui
somnus est affectio propria cerebri. EAgo senatius debet referri ad cerebrum velut subjectum proprium. Minor constat, quia somnus spiritus animales tranquillat , ut quiescant. Rursilli: Quodcunque a lamno opprimitur, illud a sensu& motu cessat. Atqui cotnon cessata motu, cum dormit homo,
quia semper palpitat. Ergo cor nonpremitur Homno.
IX. Insiargit Scaliger, & decertat pro magistro: Galenus, ait, ridet Aristo telem, nunquam cor cessat, inquit. Id sephistice procedit a parte ad totum, aut aliam partem. In corde namque sunt multa principia, primarium est vitale, secundum illud est motivum. Haec null- quam cessant neque semno impediest. tur, neqRe sunt prima sensitiva, licet
sint in primo sensitivo. Est igitur son. nus quies sensitivi qua sensitivi. Noa cnim bonus Metaphysicus fuit Galeri s.
Itaque non illae cessant in somno facit. tates, sed aliae operosiores & posterio. res , sensitivum , intellectivum, procreativum. At harum quidem primatum in somno, tum in stupore mentis, atque perculsione, aliae vero etiam iavigilia, Exercit. 289.
X. Verlim petit ubique principiunMagister subtilitatum. Non enim At stoteli concedunt Medici, quod primari senserium Cor sit, quandoquidem ille
Cerebrum est, uti demonstratio ocul, ris in re Anatomica probat. Frustra ι
gitur instat: Gasinam sopbisticepi octieri a
485쪽
parua to sim , a Miampartem. Sensiti-vIm inquam principium, male in corde esse statuitur. Neque verum omnino est , quod cessat intellectivum. Soluta namque a corporis pense anima suis pervigiliis & contemplationibus liberior insilit, uti loco dicto Scit ger ipse agnoscit: Non ad recreationem comoris solum somnus a DEo factus est, sed etiam ad antinae libertatem. Mentes enim Glutae non e corpore, sed a corporis penso, res suas agunt. Seipsas enim mo- ent , atque etiam promovent ad sui sinise figiem, quaestiui olim coram contemplaturae. Sic ille. Non ergo semnus opprimit facultatem animae intellecti
i. Dbi altos. 2. Ξ . s. s. rasse terrer. . Desinitio insomnii. s. Uciens insomnii. 6. Somnia in Veteri et est . 7. divatisiniorum. . Rapis duplex.
2. Raptus Pauli. Io. Genimii. II. Somnium animale.
I. O Omni adjunctum G Insomnium. Jo Guilhelmus Scribonius multiplicat adjuncta Somni, addendo Ephialtem & Et stasin, lib. s. In liturionum P s.
pag. I 62. Vertim corporis valetudinarii potius illa sunt symptomata, non somniaffectiones, ut recte notat Timoth. Brigilius in animaversionibus num. 2 I. Epnialtes, alio nomine Incubus, oritur ab errore depravatae Phantasiae. Cum
quis supinus oppetit somnum, accidit saepius, ut incubando in tergo, spina
dorsi cor propius feriat, unde vapores tetrici & nocivi cor undique clacumsistunt, in cerebrum prorepunt, piritus animales perturbant, imaginationes miras progenerant, ita fit, ut homo consopitus moveat sese cum impetu, ct mores moliatur, quasi ab imposito sp ctro vexaretur, linguae vero & vocis usii careat, manentibus gemitibus,' quoniam pulmones libere moveri non posias int , Levinus Lemnius lib. a. de occultis natura miraculis cap. 3. q. s. Daniel
Sennertus lib. 2. Institui. Medic. pag. seqq. 2 lib. I. Medicinae pra L pari. 2. cap. 29. er in Paralipomenis Medicis pag. IIIJoh. Fernelius lib. s. de morbis partieulariubas cap. 3. FGPstorius libro de sympathia
II. Ecstasis est animae de corpore vestut exeuntis liberior imaginatio, undo corpus profundissimo semno occupatur, di homo exanimis esse videtur. Tali modo affecti non semel pro mortuis et ii sunt,& tumulis illati, ubi revixerunt postea. Exemplo siunt Zenon Imperator Constantinopolitanus apud Zon Lain Tmν. a annal. Johannes scotus
486쪽
INarra rTIONUMDoctor subtilis in Colonia, apud Johan.
Bodinum M. . The urinatura pag. SOS
Petram C rinitum lib. a . de honesta cis plina cap. in Mulier Coloniensis, apud Philip. Camerarium Centur. 4. Obser Et puella quaedam Hispana, de
qui refert Amatus Lusitanus Centur. q. rationum num. 23. Scilicet fuligines ob debiliorem animae influxum cumulat zur, & cordis cerebrique ventilationes obstruunt, unde oritur cordis corporis que oppressio. Prolixius hoc tradunt Franciscus Valleriola lib. a. observat. Medicari cap. . Zacutus Lusitanusii I. Hupor. Me ic.pag. 2s3. Guilhelmus Hild ianus centuria a. Obserrat. Chirnetis. m.
IIL Minus ferendum est , qta Franciscus Vallestus in Ps Asophia sacra cap.33 disserit, Ecssasi ita correptum suis puerum Sunamitidos foeminae ab Eliasaeo resuscitatum, de quo est: a. Reg m .a7.Mq. Namque vere hunc mortuum Fuisse , contextus omnis arguit, nons Ium ab animo relictum. Adeo tamen sententia ista placuit Lucilio Vaninio, ut Postquam in libro de arcanis Naturaef eligioniomni bellum indixerat ,. Inque modis omnibus eversiam cupiebat, miracula Prophetarum &JEsu Nazareni, imeter quae excellebat mortuorum ad vitam vocatio, per hoc effugiumdeprimeret,
Atheorum nostri a vi princeps Tolose combustus A. C,a6 18. uti resert Bam tholom. Grammondus lib. 3 r. Gallia is Dei hostis, pro quo Solem ubique
sibi ituit rerum omnium; vegetatricem mentem, Animae interfectior, quam ne
stantialem, negat esse formam immate. rialem. Quam spiritum evanidum, colore mobilem esse comminiscitur,& p ti aptum,a Sole productum intra semen,
qui post dissolutum corpus non supellit ampIius. Non solum viventes pro lititae tale quid fecerunt sed etiam postob
itum, z. Regum. 23. I. Et quanquam iueat Vaninius eum qui morantuliquio animi correptum sese, atque pallis re impera, rem pro iceretur, insepalchro lapis, ea tamen impia sunt. Mortitan vocant litera: sacrae vero sensu, & voluit Deus hoc fieri , ut veritatem vaticinio. rum ab Eli o datorum confirmare socedit, liod talibus eventia animal diri comprobaretur, quae nuspiamia
Lege dictis apertis spondebatur. IV. In omnium est actus anim , si aquisit corytu. J Post noctem intem e stam sbmnia distincta magis siuat. DI-que a concoctione peracta non sugustvapores crudiores , sed defaecatiotes in cerebrum , quod ab illis non adeo turbatur, quia tunc sanguis tran os lior est , Aristotellas, libro de instincap. 3. Caeterum quod bruta somnia hequorum jactationes & canum latrat Iper somnum conciti ostendund, de ui bus testatur itidem Aristoteles si a . bbi Lamma cap.ro .
V. Actus anima J Essiciens sinati
Plantasia est, quanquam Sensus coa munis, una operatur; apparitio serus
enim fit in sense communi ,: ima sati
fit in Phantasia. Forma est imaginati rerum quae non sunt, . eluti estent. D;-m dormientu ubera ab externis operiisse
487쪽
IIBER VIII. CAP. XV.is,e sie ira mirabilis si e in gines gignit.
ait Scaliger Exercitat. 333. Materia fuit species sensiles, quae excitantur &turbantur ab iinpressione halituum erraticorum,
VI. Estque dii inum , animale , natum e. Divinum est, quod Genit a Grunt in hominis animo , sire boni, Hemii. J Tempore illo quo Vetus Testamentum durabat , somnia exstiterunt frequentia ; illo sublato non itan ulti hin occurrerunt. Errant vero Aristoteles libro de divinatione per somnia ι'. r. 3c Hermolaus Barbarus commentariis ibidem, qui negant a geniis bonis effici somnia penes hominem, &rationem addunt , quia tunc sapientibus atque eruditis soliim deberent illa obvenire, non etiam hominibus obrepere de vulgo. Atqui refragatur experientia in sacris literis perinde & profanis consignata , quod nimirum somnia viderint Reges, proceres , homunes vulgatis sortis , docti , indocti , Cres 37. s. 6. cap. o. 1. 6.sqq. cap. I.
I. 2. seqq. Numer. I t. s. I. Legum'. I. Daniel. r. I. a. seqq. Del. 2. 28. Matth. I. 20. cap. a. 2o. e Ctorum 2. Is 16.
VII. Sipe boni. J Cum prophetis osci quadruplice modo agebat Deus, uti notant Alphonsus Tostadus commentario ad libo. Regum cap. 9. qu .i: IO'han. Henricus Ursinus in analectis sacrisITmo. r. lib. 4. erit. . Primus est, cum formam visibilem assumendo compellabatias, Exodi J.2. seqq. cap. 0. cap. . I. a. seqq. cap. 3. 6. 7. N meror. Ia. 6. 7, 3. Drgἔπρα-io. N. II. Secundus est, cum non videtur, sed auditur solium, idque vel perma' et , uti Numer. 7. i. 2. Samuel. 7. 13. Ip. Maim. co. 8. vel per, uti I. Samuel. 3 . c. 7. 8. Dotan, I 2. 28. 22. so. Actorum 9. q. s. s. 7. Tertius est, cum nec videtur nec auditur, sed cum imaginativae insinuat sese modis imperceptibilibus, saepitis ita
somno, Genes q6. 2. Numeror. Ia. 6. I. Regum . S. Daniel 2. I. seqq. cap. 7. r. seqq. Matthaeia. I2.13. I9.22. Quartas est, cum sensus externus&internus quiescunt, elevante Deo per species infusas mentem hominis ad cognoscenda ea, quae ex se apprehendere non poterat. VII Ι.Atqsse modus iste duplex est,unus cum raptu, alter citra raptum,de qui
bus prolixe disserit Matr. Schosius libro ct L stasii pag.8r. 81 eqq. Posterior modus est,ut homo vivat & sentiat in iis, quae ipse percipit; sed in iis,quae Deus revelat,
nullum auxilium commodet sensus, αDeo illuminante accipiat intellectas ea, quae homo scire debeat. Prior modus est, cum intellectus ministerio sensuum omnium spoliatur, & virtute divina eleva tur ad contemplanda coelestia, Numerata 26. . Ig. 2. Corino. ra. a. s. q. . Apocat.
IX. De Pauli raptu scribit Iohan. C meron in Myrothecis Epangelico: quod post
animam rationalem a corpore separatamineo remanserit anima sensitiva, itaque mors non fuerit, quando non fuit secuta animae vegetativae & sensitivae exstinctio. quod in morte proprie dicta continsit, Hac illepsi. 23s.Verum no recte supponit, anima rationale esse realiter distinctam a vegetativa & sensitiva. Constat,
488쪽
quod anima rationalis effective triplex tit in homine, quae effectiva denomin tio non multiplicat animam formaliter uti dicemus infra lib. 9. cap. 6. dist. S. seqq. Et fuit illa anima una vere separata, vita vero subjective remansit, quando calidum innatum adhuc vegetum erat. Vere de corpore exivit anima, ut praesens videret ista, quae in locis beatis gereban
X. Silae mali. J Qui commovendo humores & species mentibus objiciendo, vitia persuadere volunt hominibus. Et sane Carda ius lib. i 8. de Abtilitate rerum pag. 9oy. Philip. Melans ton tradi.3. de
ni binci . I. Io 9. m. Py. Christoph. Scheiblerus se rode a na pari. 2. Di 'u.rat. II. AU. 44. huc referunt Lamiarunt& Sagarum evagationes ad comitia nocturna, quae illi deceptorias esse praestigias arbitrantur, ut eorrumpaturi magia nativa. Verum de illo nobis cogitare liceat, & contrarium defendimus supra Lib. 2. cap. 7. u. 22. seqq. Caeter mil- Ie amplius vicibus decepti fuerunt Pagani , incubando de semnia captando ad a..eta Sarapidis, Amphiarai, imprimis sculapii delubrum celebre erat in hac superstitionis materia, uti Veterum testimoniis ostendimus lib. i. sntiquit Romanai cap.3.di q. cap.f. dist. I. q. 8.di .8. &non uno loco refert Peucerus sitio dedi vivario Nemribus. Nummi PEscula pii Servatoris sun apud Hubertum Goletium in numi senatis Gracia unirer a Tab
Ir. num. 7. O 8. Talia semesa fuerunt, quae subrepebant olim Mennonistis &Geisteranis in estphaliae urbe Mon
sterio congregatis; quaeque noviter in Anglia collaudabant Quakeri, latrones manifestarii & facinorum nefandorum patratores, Johan. Sleidanus lib. 1o.ciz- ientar. Aestata Religiρnis, denos inmen.
sis hi loria universialis lib. 13. cap. 3.d AL Hos de similes, quorum Apostolus est quidam Sofronius Κackebrog Autor l,
bri de Sale, constat somniis a malo ea. mone immissis exagitatos, haereses teter rimas incrustavisse, calamitates cladessoria induxisse. XI. Animale est, quod concitatur e i maginibus actionum strarum. J Scilicet
earum quas toto die exercuimus, Ilo cenacus contemplar. Philosoph. . parti .
cap. I . I s. Eleganter Claudianus: Omnia qua sensu volpuntur rota
Pectore sepito reddit amica qs ire
Venator defla tino cum nimbureponit,
stra redit iudicibus lites, aureis somnus in
lente artibvia suetis incitares ti In praefatione panegyrici defexis Coastitatu Honorii. XII. Naturale est, quod concitatqr a temperamento cuiusque. J Levinus Lemnius lib. 2. de occultis natura miraculis cap. 3I. Sanguineorum ibi nnia sunt de rosis, amaranthis, choreis, convii, , fratis Melanchri
489쪽
Melancholicorum de suffocationibus,
funeribus, sumis tenebris, morte,inferis; Cholericorum de rixis, pugnis, incendiis, populationibus urbium & agrorum ;phlegmaticorum , de submersionibus, navigationibus, natationibus, piscationibus, balneis,pluviis, nive.
XIII. Quod somniis insit portenti aliquid, docuerunt olim Aristoteles &Calenus libris depraesagiis in fommoram,Cicero libris de dii iratione, de prostant Onimcritica de conjectu Emniorum Arismidori Daliliani, Achmedis Persae, Synesii Juniani, Maii, de quo vide Alexandrum Neapolitanum lib. I. genialiumd:er m cap.Ii. Hieronymi Cardani, plena incertis postulatis & thematis. Exempla occurrunt. Vespasianus somnabat,
quod Caesar eliaeretur, postquam Neroni dolis excidi flet, venit pol tridie tonsor, do Neronis dentem, quem ob dolores exemerat monstrat ei, Suetonius lib.
Io. cap. I. Astyages videbat ex utero filiae suae surgentem vitem , quae folii a passis totam Asiam obumbrabat, Herodotusti . I. Justinus lib. I. Polycratis filia vid bat in somnio patrem suum ab Apolline ungi & a Jove lavari, Herodotus lib. 3. somniat miles in castris Midianirarum de praelio adversus Gedeonem, & hujus victoria, Ille cum 7. Ir . Is Calpurnia soniniabat, quod Julii maritisui interfecti corpus amplecteretur& lugerer, Julius ipse videbat in somnio, quod ad Iovis
solium consistens humi affigeretur, Sue
tonius lib. i. cap 8 Nec minus occurrunt
eumpla visiorum in somniis, ut erepti de periculis,qui Amniaverant, servarenturiates melius gerendata. XIV. Tale est somnium Alcibiadis, quod referunt Plutarchus & Cornelius Nepos in vita eius. Et tale est somnium Antonii Medici, quo perculsus ille vel bat Augustum, ne se periculo obiiceret, Appianus Alexandrinus lib. 4. de bello civili, Florus lib. q. historia cap. . Veli ejus lib. a. histor. Valerius Maximus lib.I .cap.7. Neque verum est, quod semnium hoc a Medico visum, fuerit a daemone malo inspiratum, quod equidem contendit Lactantius lib. a. Instit. divinar. cap. 8. perinde uti Calpurniae semnium a malo darmone immissum suisse, censet Martinus
Errant certe , & vero cum sacris literis non pugnat dicere , quod incolumitas Virorum magnorum Deo fueris curae, ejusq; curae partem immissione somniorufatidicoruostenderit. Somniu Calpurniae volebatCaesare ab istinente excidio co- servate, imissum certe a Deo qui est vitae author.Qua odio prosequitur Diabolus, mortis Angelus, & latronum incitator. Scribit Peucerus . Somnia praesagientia.vi
stellurum insita cientur, quae ad praesensionem impendentium eventuum velut commovens sese eorundem sensu cerebrum assicit, libro de divinatisae pag. I99. Eadem habent PetrusPomponatius libra de Incantatione cap. Io. Alexander de Viacentinis libro de Coeli i uxu cap. 8.. , XV. Verum frustra illistini,cum provocant ad stellus. Si stella ericiunt ista,
omnii billae fuerint rationales, &futurorum praesciae. Nec possunt illaei ae mare hominum concepta, quoniam non habent potestatem in mentem hominis.
490쪽
tocis Moercurius O Luna consistam, vim tale: id profani animi commentum est, atq; e Planetaclorum Scholis petitum. A Geniis imprimunturiisque bonis, quos interesse rebus gerendis inter Paganos, certissimum est, tantum ut ordo civilis secundum leges a Deo mentibus nostris inscriptas feliciter conservetur, uti bene disterit Franciscus Suarea M. c. de angelis cap. 77.
3. Ex planoctanabalonsim . viri ferridus. . Lapsu ninambulanum. I. T inomotiva est facultas quἄanimaIm tat locum. J Anima neque sensiones
exercet,neque movet corpusimmediate.
Etenim sit,stantia nulla in aliam toto genere viversam agit immediate, verum sentit movetque instrumentum velut adhibendo calorem & spiritum, quorum benificio unitur cum corpore, Aristoteles libro demotuanimalim cap. 8. Iulius Scesiper Exercit. 3o7.se l. II. Excuit. 339.s ct. 2. II. Animal murat lacum. J Res mira est, cum animantia reliqua sopore oppressa quiescant loco illo quem occu
verunt, hominem tamen inquietae qui Hobnoxium & somnis turbulentis corre. ptum obvagari quas vigilaret, inio loca ista scandendo superare, ad quae non pol sit cum vigilat,quamvis omni studio cola. nisus, pertingere. Genus hoc morbi ve iustae notitiae est, uti constat ex Aristotele lib. s. de generat. ima cap.I. Galeno de motu muscularum cap. . s. Et de eodem negocio scripserunt Johan. Langius pro a. Epig. 41'. Levinus Lemnius lib. 1. de Acaltis natura miraculis cap. s. Petrus Cal
sendus libro despecialibus ensibilibus cis RSamuel Pomarius diissertationibus de S cIambulis, Andrias Libavmspart. r. ηPlarium, Andr. Laurentius lib. hi risAnalom. quaest. M. Caelius Rodiginus so. Antiq. Lect. cap. 9. Dan. Sennertes lib. 2. Institur.Medicarum Johan. Horstius libro peculiari, ubi eo empla pluria recensent. Juvenis qui an contentiosus & biliosiis noctu sui has gladios, arma, hastas comportabat, poliebat,vibrabat & verbis acerbis adves a. rios, quasi vigilaret, provocabat. nasomniando de re equestri surgebat,udiis& ocreas induebat, parietem conscende bat,& in illo veluti equo, divaricati spat bus sedebat, pulsabat,agitabat. Tresa, biles fratres in arce Bernstein degebaa eorum unus somno pressus nocte sui Gbat, indusioq; ad humeros rejecto adfenestram abibat,ubi cum penderet funis e trochlea, per funem istum adscendebat,& ad domus fastigium progressus nidum picarum inspiciebat, auferebat, indulis
obvolvebat, & eadem qua venerat, roversiis via, cubitu repetebat. Mane velut