Praxis medica cum theoria. [Tomus primus]

발행: 1660년

분량: 828페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

Io praveos edicae, Lib. I.

Potus sit vinum tenue ac oligophorum,quod caput v poribus nori replet,& aqua multa dilutum. Tum etiam valde conferet per horam ante pastum,Vinum aqua mustere, ut illius vapores instingantur ; necnon coriandri tantillum in aqua decoquere , quo vis roborandi cerebrum & ventriculum ips1 conciliabitur.In grauiori asse-ctu, si vinum etiam cum praedictis cautionibus usui tum, sespectum esse videatur; illius loco hydromes te nue sebrogari poterit. Hoc autem in omni cibatione semper obseruandum, ut cibi moderata quantitate se mantur,& coena sit leuior prandio. Sobrietas,ut in omnium morborum curatione & praecautione magni momenti est : sic praecipue in omnibus capitis affectibus maxime commendatur ; a plurimo enim ingesto alimento caput vaporibus & humoribus repletur, & conflua ab eiusaem penuria plurimum inanitur. Tertio, corporis exercitatio moderata esse debet, tisingulis diebus,quantum fieri poterit,continuari. Otium enim & quies corporis nimia, calorem natiuum debilitat, ac torpidum reddit ; ita ut coctiones sitas non rite peragat , & corpus excrementis repleat ; contrὶ verbmotus & exercitatio calorem natiuum suscitat, comCoctiones adiuuat, excrementa discutit, spiritus purificat & exhilarat. Debet autem fieri exercitatio ante singulos pastus , & utilius est a pastu per aliquot horas quiescere , aut ultem non valde citatis motu cipus

mouere.

Quarto in somno & vigilia modus adhibendus est

Vt en1m somno mediocri reficiuntur vires ; ita longiore torpescit corpus, restigeratur & oneratur excrementitiis humoribus, praecipue vero cerebrum. Nimia vero vigilia corpus extenuat, spiritus absumit, & quod in corporeianum est depastitur. Somnus itaque Mimgior non sit , is tamen metiendus pro consiletudine,

42쪽

Cap. I. Frigido cerebri intemperies. II

rebus incidentibus. Vulgo septem horis determinatur. Quod spatium produci, Vel abbreuiari p0test pro aegrotantis inare, vel consuetudine. Si in alterutro peccetur, praestat in vigilia immodica, quam in seperfluo semno delinquere. Non statim a coena somno indulta gendum est, sed duabus saltem horis interiectis, in quibus leuis deambulatio prodest. Capite altiore & in ab terutrum latus dormiendum. Supinus decubitus improbatur.

Quanto, omnium corporis partium excrementa suis temporibus sunt evacuanda , cerebri potissimum , atque aded quotidie mane screando e palato, emunge do a naribus, pectinando & linteo aspero, vel spongia caput confricando, e suturis uerebri ruperfluitates euocandae. Aluus libera & mollis seruanda est, & si spo te non obediat, glande vel enemve sellicitanda , vel etiam interdum leuia medicamenta purgantia per os exhibenda. Non selum enim alui excrementa istis auxiliis euocantur; sed etiam paulatim, & successive r uellitur aliquid a capite, aut saltem retinetur deriv tiirque, quod eo , ranquam ad partem imbecilliorem,

amandabatur.

Denique animi assed um maxima ratio habenda est, utpote a quibus corpus nostrum mirum in modum alteratur , & de sede sua delicitur. Inter caeteros maxime cauenda est tristitia,& ira: illa calorem natiuum imminnuit, & spiritus conterit 3 unde concoctiones inscelia citer obeuntur , & multus fit excrementorum prouentus haec vero magnam singuinis ebullitionem, & spiriatqum agitationem efficit, unde humores funduntur, liquantur & commouentur ; &si quae pituitosa excrementa in cerebro fuerint, affatim in partes debiles infirmasque praecipitantur,grauissis sque affectus parere

consueuerunt.

43쪽

I 2 Praxeos Medicae, Lib. I. Reliqua duo instrumenta medica, nempe chirurgia,& pharmacia huius affectus curationi in sequentem modum aptari poterunt. Generalis euacuatio in omnibus fere morbis ita moralibus fieri solet venae sectione , & purga

tione.

Sanguinis euacuatio ratione pituitae consentanea non est. Si tamen in reliquo corpore sanguis abundet hepar sit calidius, aetas florens , aut consistens, eum detrahere Conuenit. Sic enim vaporum ad caput efflimatio impeditur, &superfluum alimentum demitur ; ut natura postea quidquid crudum & pituitosum in sanguine est,f cilius concoquat; & purgantia medicamenta tutius posea irpari valeant. At ver nisi plethora vehementer urgeat, melius erit venae sectioni praemittere potionem phlegmagogam, bolum, pilulas, aut puluerem. Quorum formulae tales esse poterunt. V. Sennae mundat. J.si. sem. misi, & caryophyltam S. D. sol. meisinae,& bethonicae, ana M. g. summitatum thymi P.6.Coquantur ad j.iiij. In colat.insunde agarici recenter trochiscati B.ij.cinnamoni B. f. In expressiodi laedlaphoen. 3.iij syrupi rosiat. J .j. Fiat potio,quae detur cum regimine. Vel. Catholici duplicati, &di hcen.anag. g. Cum siccharci fiat bolus. Cui potest etiam addi electar. dia- carta ad 5. . Vsti ij. detrahendo partem diaphoen. quai

altatem; tum etiam catholicam pro arbitrio detrabi,& bolus ex diaerariamo dc Saphoenicone componi poterit. Vel V. Masta pitulata cocciar. min. ix Malaxe tur cum aqua betonicae Formentur pstulte v, vel vi deauratae, quas capiat summo mane, praecedente leui

44쪽

Capa. Frigida cerebri intemperies. 13

pituita de agarico, & cocciae maiores huic etiam viui accommodari poterunt. Vel Sennae mundat. turbith, hermoda l. ana B. j.

gi dij B.6. caryophyl n.j. Fiat puluis, qui detur cum

Post venae sectionem, si quidem necessaria fuerit, aut ea omissa, si minus utilis videatur, statim ad humoris praeparationem, &purgationem Veniendum est ; quod fiet aporemate sequenti. Rad. peri, ireos Florent. angelicae Zedoariae,&enulae campanae, ana δ. i. sol beton. maioran. melissae, pulegit,origani, calamenthi, ana M.j. summitatuni thimi & salutae, ana M. g. sem.anisi, seseleos, & foeniculi, ana z.iij.liquiritiae rais,& passularum mundat. ana j . L 1ennae mundatae aqua vitae irroratae δ.ij.sem.cartha mi contusi, & polypod. querc. centis, ana j.j. agarici recenter trochiscis, turbith, hermoda l. ana 3. iij. etinetiberis & caryophyll.ana 3.j.flor.stoechados,anthos, silviae,&lauendulae,maΡ.j. Coquantur ad quartaria V.

In colatura di lue sacchari albi J. iiij. Fiat apoetenta Claris & aromatizat.3.ij.cinnam.electi pro iiij. dosibus

matutinis.

In prima & vlt.dosi di lue electa ij diacarthami et diaphoenici 3.iij. Capiat cum regimine. Vel a nihil addatur vltimae dosi, postridie illius, pi-lulae purgantes exhibeti potςrunt, quales supra desc6ptae sunt. Post purgationem, ut cerebrum alteretur & roboretur,& purgantium noxa corrigatur, capiat aeger holiam sequentem. V. Theriacae veter. 3 j.conseruae anthos & rossarum, ana Θ. is. Cum saccatio fiat bolus , quem capiat mane,

duabus horis ante pastumi seperhausto vini diluti

momento.

45쪽

14 Praxeos Medicae Lib. I.

Quia vero malum hoc Ope pertinax est, generosis etiam remediis semper non cedit , ad potentiora praesidia confugere necesse est. Ac primum corpore purgato diaeta sudorifica instituenda est , quae cere brum& totum corpus calefacit & exsiccat ; crudos humores. concoquit , cratas attenuat, viscidos ici dit, lentos abstergit, & quidquid aquosum est, petvrinam educit, ac per sudores aut insensilem trampi rationem discutit. Ad quae omnia multum etiam facit tenuior illa victus ratio, quae tempore diaetae adhiberi silet. Illa autem diaeta componi poterit, vel ex decocto guaiaci solius et addendo lignum fassastas aut radicemis parillae, aut etiam Cephalica specifica; prout via bitur Medico prudenti, varias corporum di ositiones,

variinue temperamenta sedulo contemplanti. Quorum etiam respectu longiorem,aut breuiorem illius usuin imo perisIt, V.g. m. . Vel XXX. dierum spatium. Decoctum vero sudorificum in hunc,aut similem modum componi poterit.

Infundantur per 1 . horas in 11. iiij. aquae fontis sipracineres calidos Bulliant lento igne & sine fumo ad me. diae partis consumptionem.Colentur per manicam Hippocratis. Collatura seruetur in vase vitreo;de qua capiatm .g. calide, mane, corpus tegendo plus solito, ut exci

Radic. sal parillae I ij. Infundantur per horas

xij.in m.xij. aqvae fontis. Bulliant ad quartae partis com sumptionem. Collantur per manciam Hippocratis, adtidendo coria ri,& liquiritiae et sacchari,& cinamomi quantum satis ad saporis gratiam. Fiat bochetum, quo utatur pro potu ordinario toto diaetae tempore, utendo interea pane biscocto & anisato, carnibus assis & non

46쪽

Frigida cerebri intemperies. I selliis,amygdalis torrefactis passulis, nucleis pitieis,pr nis cum saccaro coctis, & similibus. In usta decocti sed orifici hoc perpetuo obseruandum est,ut semel in septimana purgans aliquod medicamen tum propinetur,omissa ea die potione sudorifica Quanta ludem per sudores tenuior humorum portio tantum educitur, remanente crassiore, quae per aluum expurganda est. Praeterea, quia Viplurimum in usu diaetae aluus constringitur,clyster tertio aut quarto quoque die iniiciendus est. Si adhuc pluribus machinis morbus iste oppugnandus videatur, durante diaeta saccilli sequentes casti ad

moueri poterunt.

2 .Sem.anisi, foeniculi & baccarum lauri contus .ana ari. miiij m.j. salis communis m. Torrefiant omnia in sartagine, sensim affundendo vini generosi quantum satis. Iisque impleantur duo sacculi, qui applicent sincipiti raso,calide icissen,post assumptam potionem

sudorificam. Deterso sed ore emplastrum caput roborans capiti adinmoueatur in sequentem modum compositum.

Succini pellucidi huris,mastiches, ana 3.j.g. gaubant,opopanacis,ina visci quercini 5.ij. 1 .poeo- e maris 3 si. olei nucis moschat.qL Fiat ex omnibus mas mustri, quae extendatur seper allatam in se mam ouatimin applicetur sincipiti rase post detersum

sudorem,

. Vel admoueritotest emplastrii caput roborans,quod in officinis Monspes. Pharmacopaeorum habetur,lices in dispenseriis non reperiatur ; cuius descriptio talis est. Storacis, be oini, ladani, an a Jaiij . radiC. poeo-mae,ireos Flor. visci quercita,mastiches, ana ' j. styr cis liquid.q. f. Fiat emplastri mast de cuius J.j. fiat emplastrum oualis figmae, applicandum suturae coronali.

47쪽

I6 Praxeos editae, L/ba. Si vero emplastrum magis attrahens & resoluens ta bere cupias, quod epispasticum vulgδ nominarur, in hunc modum parari poterit. VNass,emplastri de mucilag. Jaj. radic. ireos Flo rent. hermodactyl.pyrethri, sem staphysagriae, cubeba rum, stercoris columbini, & sem. sinapi, ana nucismoschat. caryophyll. cinam. piperis longi & mgri, ana B.g. styracis liquidae qsFiat massa emplastri uius por tis extendatur stiper alutam in formam oualem, & sin

dcipiti applicetur. iPosti uniuerales evacuationes, particulares etiam commode usurpari poterunt: quae fiunt per errhina sternutatoria,& apophlegmatisinos; quorum formulae in hunc modum componi poterunt. Flor. maioranae, salutae, & betonicae,ana M.j. tantur in mortario marmoreo,sensim affindendo aquaebetonicae,&vini albi,ana Jas. Exprimatur succus,& fiat errhinum,quod paulo acrius efficietur,si radic heos praedictis adiiciatur.

Vses hodie inualuit folia escotianae sicca & digitis

contrita in nates immittere , vel puluerem eorum nari bus attrahere : sicque paratu facile errhinum habetur, quo magna humoris copia Ecerebro elicitur ASternutatoria vero sic parari poterunt. -- l. majoranae, salutae & rori sinarini siccorum,ana

5. g. radic. pyrethri, & hellebori albi, ana Θ j. inoschi grana iij. Fiat puluis, quae pennae tubulo insufflemiannares. Vel

Radic. Et iberis,& ireos Florentiana B. j.castorei B.ss. euphorbii f.vj. Fiat sternutatorium. Ptiaestantissimum sternutatorium fit ex helleboro nigro, cum parte aequali sacchari candi in subtilissimum puluerem teda. . Quod etiam ad c tarrhi curationem plurimum

confert.

48쪽

CU I. Frigida cerebri se temperies. ITApophlegmatisini componuntur in formam mast ratorij, vel gargarisinaris. . Masticatorium ita parari

poterit.

V. Rad. pyrethri 5, ij. sem. sinapi, & staphisagrice ana 3. j. Excipiantur cera alba , & formentur globuli

quorum unus massicetur prono capite mane, consili

In vulsari usii habetur radix irem Florentiae m sticata, quae in leuioribus affectibus potest sufficere Mitior adhuc est mastiche sola, quae humorem attrahit ad os citra illius calefactionem: quod reliqua non praestant. Gargarisina vero in hunc modum erit praescribe

V. Sem. staphisay.g. g. sem. sinapi 3.iij. rad.pyre thri 3.1. Coquantur in hydromeliae ad iij. in quibus dissolueo melit. scillit. J.ij. Fiat gargarisma

In usii tamen horam remediorum hoc obseruanduim est, eam euacuationem, quae per palatum fit, esse commodiorem , quandoquidem illa a natura cierebri exta gationi simpliciter destinata est. At nasus, odoratus &respirationis gratia, factus est, eoque natura abutitur, quando humores jn cerebro maiori copia redundantes per hanc viam expurgat Praeterea per palatum via securior est , neque ea excretione tantopere cerebrum Concutitur,quemadmodum illa quae fit per nares. Attamen errhina humores potentius educunt, . quia non sellimmedicamenti qualitas, aut vapor, ut in apophlegmatomis;sed & ipsaeius substantia cerebrum stimulat. Obseruandum etiam errhinorum usum esse suspectum, dum oculi sivit affecti, vel nares ulceribus obnoxiae, vel aeger in haemorrhagiam facile incidit, aut etiam vertiginem , quam sternutatoria in primis excitare valent, cerebrum vehementius concutiendo.

49쪽

Praxeos, Medicae, Lib. I. . . A

Eri hina liquida in nares ex vota manus attrahuntur, vel lupino corpore naribus infunduntur , Ore tamen , prius aqua,vei vino repleto,ne liquor per palatum in ginnua ;quanquam quod sic influit, etiam humores in caciter per fauces educit.

Apoplitesmatismi caute usurpandi sunt in iis, qui quaxioni in pectus,& tabi sinat obnoxii. Ad particularem etiam capitis euacuationem utilitet ad habentur vesicatoria posteriori parti ceruicis, in foninain emplastri, quod a Pharmacopoeis Monspeliensi bus compositum habetur , licet in ordinariis dispensa torias non habeatur. Illius autem formula talis est. FGalbani, ammoniac. ana S. v. pulueris cantharid. st j i,.sinapi liperis,anasb. g. viridis aeris, pyrethri, ana .ij. S. euphorbis si cerae ib.J. s,. piciS,res1nae, ter Dint ana quartaria iii iei parum. Fiat massa emplastri; cdius 3 3. vel ij extenditur stiper alutam, & posteriori parti ruicisadmouetur. Externis capiti admouentur pulaeres, & cucula,quibus c ebrum roboratur, eiusquo calor intendis , ac humoris reliquiae discuti antur. Pulverisimos Florent. Gracis benjoinuana j. il. Fiat puluis tenuissimus, capillis inspergendui in lecti introitu,& mane pectine decutienduS.. Hic puluis est odore gratissimus, cerebrum roboras 3c capillos valde exsiccat,ita ut a delicatioribus in usum vocari valeat. Si tamen illius effiςaciam intendere vos lueris aryophylios,nucem in chatam,& cinamomum Addere licebit. V. Flor. stoechados, anthras, Sc rosar. rub. an P. betonicae siccae B. ij. sem. coriandri, ligni rodi), thurii, mastiches, nuc in chatae, irem Florent ana1oini, vernicis, macis & caryophylL ana . Fiat omisium puluis qui excipiatur rasuri scarlarge , ivs. coe

50쪽

e moschato,& cum pan'O serico rubro fiat cucufa in terpuncta,paleo asseenda, Vel insormam calanticae per .

petuo gestanda. .

Sequenti etiam suffumigio caput non parum exsic-Ligni aloes, thuris, mastiches , saccini pellucidi, siluali citrini, cita: iubet. &GL betonicae siccorum,

ana 3.j. cinnamomi, macis , caryophyllor. styracis calamitae, ana Bu. Fiat ex omnibus puluis crassior, qui aspergatur super prunas , & famam hauriat mane iei nostomacho ; ore, & naribu S apertis, capite linteo cis c uoluto,ne fumus tam facile exhalet, eoque utatur

bili, aut ter in septimana Vel si a suffumigio dolor capitis excitetur, eo saltem sussumigentur singulis noctibus operimenta capitis. In quem usum potest etiam praescribi sequens paratu fa

V. Thuris,mastiches, racis calamitae, beriolis, &sandaracae, ana L .si. macis caryophJll. ana 5 q. Fiat puluis crassior pro sessitu. Quia vero huiusnodi intempeties contumacissima est, novumque pituitae prouentum , etiam post uniuem sales & particulares evacuationes, let efficere; vsialia etiam remedia praescribenda sunt, quibus per interualla humor educatur ,& in cerebro melior illa di ositio. quae praedictis mediis inducta est, diutiuς conseruetur. In hunc finem strupus magistratis componi poterit ex materia in apogematis sepra propositis; triplicata, purgantium doli, quo utetur bis, aut ter in mense ad j ij.

vel iij.cum decocto betonicae & maiorande.

Vel in locum strupi, sequetitibus pitulis usitatibus

assiescere poterit. Aloes optimaeri g. turbith gummosi , hermoda l. dc Marici recenter trochiscati, ana 3. h. diagΠ-

SEARCH

MENU NAVIGATION