장음표시 사용
61쪽
3o Praxeos Mericae, Liba. ratio facilior , ac pulsus bene habeat, optime sperat
dum,& confidentius venae sectio repetenda.
Vulnus in venae sectione fiat amphori foramineralias enim sanguis,qui crassior est, statim iubsistit. Quo majs abundat sanguis, eo liberalius detrahi debet. Si vero pituita magis luxuriet, parciori manumittendus est, ne calor nativus, ad hunc affectum diu cutiendum tantopere necessarius , quadamtenus infringatur.
Copiosae & frequentis sanguinis detractioiiis in
apoplexia exemplum lingulare proponitur a Zacuto Lusitano, lib. i. historia Modiborium principum his verbis. Nobilis quadam foemina iuuencula, in omnium rerum obliuionem, deinde in veram apoplexiam cum
menstrui e uiuo incidis. Cui cum plurima, tam insuperursim , qua ' in inferiorim partibus essent celebrata fies; lia , per Eigaturaw, acres clysteres , si scalas cucurbitas dorso applicatas, neglecta indicatione, qua a me uo actu fluente desumitur,obvrgens ex procrastinatione periculum, cum viam esset valentibu factis frictionibus crurum,
cucurbiculis femorom appositis,octo horarum statis,quateπe cephalica copiose sanguinem mitto, a quo praesidio loqui crepit, ct conualuit. Quidam praeti recentiores audent in apoplesticis
iugulares venas aperire, sicque omnes propemodum liberari affirmant: in eaque apertione hac methodo progrediuntur. Primo collum leuiter constringunt limreo, apertione facta statim laxant, sanguis spofite fluit sine ligatura,quae posset sanguinem ad caput attrahere; Vulnus postea occludunt emplastro glutinante sine liegatura,e6que facile sanguinem cohiberi asserunt.Quod confirmat Zacutus Lusitanus, qui tamen ligaturam, adhibet- 9. Praxis Me a ad mirandax
ubi refert historiam anginaeacutissimae , in qua pertrisi
62쪽
cap II. De ectibus soporosiis. . 3I
simorum Medicorum consilio venae iugulares apertae fuerunt unde sequutus est irreparabilis vi ipse loquitur, ianminis fluxus,quo aeger in omnimodam virium
lati uram lapsisS est.i VocatUS Zacutus accurrit, empi
strum Galenicum superimposuit,quo ipse lib. s. meth.c. . ad arteriarum, & iugularium haemorrhagias follicitet
utitur sicque collo commodestgato,aeger jam exhaustus reficitur,a morbo liberatur. Emplastrum Vero componitur ex thure,aloe,& pilis leporinis, albumine oui lubia actis, dupla thuris ad aloen quantitate , ut docet Gal. Ioco cisato; aliquando verb aequali utriusque quantitate, in durioribus stilicet corporibuς Superiorem oper tionem Gal. c0mprobat, dicit hoc emplastrum v narum iugularium profluuium citra vinculum sistere. Hoc etiam animaduerti velim,in apoplexia sanguinem ex vena aperta tanto impetu honi fluere , quemadmodum in angina ; quia in illa sanguis est refrigeratus,
ac veluti congelatus;ut docuit HippocrateS morbus 3c ea ratione creditur venas de arterias carotides o, mereun hac verδ feruidus est ac tenuis, cum anginosi febre acutissima laborare soleant. 1
Purgatio instituatur paucis horis post venae secti
nem, neglecta temporum electione. Nhque enim in purgando cunctabundus nimis, aut timidus esse debet Medicus, cum morbus valde urgeat, & breui sua per currat tempora. Et illa purgatio forti medicamento debet fieri, quia humor contumax est, & obruta facultas, nec nisi vehementioribus irritatur.
Illud autem medicamentum vulgo fieri solet ex j. electaris diacarinami, di luta cum aqua botonicae,adiadendo castorei Vel :Turbith. electi B. iiij. agarici recenter trochi sc Sij. Zimib.D.ij. sem. foeniculi B.; .castorei gr.vj. Infulmo mur in sessicienti quantitatesaquae betonicae. In ciam
63쪽
c. Massy pilui. coch. min. 3.j. Castorei gr.iij. Mala xentur cum aqua betonicae, formentur pilulae septem;& si aeger non possit deglutire , disi bluantur in aqua salutar, lauendusae, vel betonicae. Vel Mista pilui. coch. mai. & de agariCO , ana 3. g. trochisc. alliandat, diagrydij & castorei, ana gr. iij. Fiat massa sum melle anthosiato, quae dissoluatur in aqua saluiae. Vel fiat talis potio. V. Fol. sennae g. agar. albi 3. h g. turbith elect. 5. j. Zin b. &galangae , ana 5. g. Coquanturan aqua taluiae & rorismata Colai. g. ij. g. adde electarij diacam thami 3. ij. castorei P. g. o melitis simplicis S. g. Fiat
In lethargo purgatio ab initio mitior esse debet, propter febrem continuam coniunctam, jagarico ut albquid rhab. addi potest , vel scammonij aut pilulis delitera cum Marico , cum bilis plerumque humorum ad caput vehiculum sit. In morbi tamen progressu , cum iam materia ad caput fluxit, & in haeret,*urgantibus etiam praedictis utendum est. Trallianus Hammonii S . . cum castorei in Oxy- metite exhibet, quo multos lethargicos deploratos se restituisse refert. Et Oribasius ex Rufia Ephesio refert, nullum aliud esse lethargo correptis aeque γtile, atque essicax medicamentum ad purgandam pituitam, quam hillis admixta in caput detulit, quam scammonium cum
. Saepe veris accidit facultates esse ita oppresses, ut, medicamenta in actum minime,deducantur, atque adeo
etiam nihil operentur quod mali ominis ita affect i ut plurimium pexeunt ,A Itamen , quia, ut inquit Celius , quando huiusiriodi tempestates ingruunt, rem media
64쪽
thedia etiam cum aliqua temeritate rapienda sunt de omnino periculum in hoc morbo aliquid tentve permittit Narnut Serenu. hibet,Medici hM potiora putor, am diac; morte perire. A, Vt idem Celsis , mina instris iti perlaulo recte fiunt , qua alias essem omittenda: Ιdeo propositis remediis non proficientibus; ad ea ques ex antimonio parantur,sicet transcendere,praesertim ea, quae minus Vehementia sani usilis est aqua benedicta, ex croco metallorum composita; quae per superiora di inferiora potenter expurgans, tantam pituitae copia noselum e ventriculo,partibusque inferioribus, sed etiam e cerebro educit , t hac euacuatione interdum aegritiaberentur.Ethona fide testari possum, me virum nobilia ex primoribus huius ciuitatis vidisse, ter intra biennium ab apoplexia hoc selo remedio liberatum. Sintiis autem nonulli etiam viri doctissimi' vomituriorum usum, th hisce affectibus improbeist,tamen expori taliae magis credendum est;quae etiam hos docet quotidiahis opbrimentis pueros comate Sanctos sale viti ioli Desit,ubpromptius & tutius, quam 'llo alio remedio libπ ari: O Tincturae nicotianae in aqua vitae extracta,& ad 3. hcum melle excepta, & in os ii Aa potenter educ1t. lInterim medicamento par ante exhibito, antequam operari incipiat, & dum etiari operatur rei felletitia omnium generum in vim reuocandalant , vin Aluni frictiones , & l gaturae ntea propositae , sed.etiata cujcurbitula dorse, capulis,brachiis, & femoribus affixae,snescarificatione, si fas guttius missio sufficiens Feleia orata cum scarificatione, sellem earunx aliquia, siphlebotomia fuerit omissa
In amplexia non admoueanUr cucurbitulae poste- .riori thoracis parti ; aut hypochondriis, ne contra isthoraeis & abdominis muscaeis, respiratio magis impediatur.
65쪽
Summum & unicum remedium habentur,praesertim in apoplexia,cucurbidulae Capiti impositae. QRod rem dij genus insignis ille Medicus Fracastorius apoplexia corinpius m itibus suis indicasse fertur ; sed non intel lectus periit. Zacutus Lusitanus h . 31. lib. I Ae Modi ori prinae historiis, reseri desperatam apoplexiam, cucurbi tutabis occipiti admota cum profundis scarificationibus, a se curatam fuisse. - .
Vesicatorium posteriori parti ceruicis scapulis M.
Clysteres acres iniiciantur duo , vst tres. eadem M. Fol .parietar. hys pi , calvinenti , o gam , sabulae tae, A centauris minoris, ana M.j servi cartham 8 6sem. foeniculi & cramini, ana gail. aga rici albi innodata inclusi 5.i, pulpae colocynth. in eodem nodibio inclutae 3. ja, .Coquantur ad ib. j. In colat. dii l.
clyster. Chymici clysteribus admiscent aquae benedictaeh.vuli & sic potenter Du lat. A quae autem huius ciosi augeri potest ad '. iv. &ydv. Imo vero antequam e phiala educatur, aliquam tutum agitari debet, ut nonnihil pulueris in Rindo residerit.s admisceatur , unde vires efficaciores evadunt. Ideo vipserimum clysteres ex aqua benedicta , seu vino Emetico, hac formula praescribere seleo , qui in multiscifctibus,praesertim colicis doloribus , miras dapxxstant.
Decocti emollientis 1b. J. diaphoenici J. j. αγα benedictae durbidae Jau. Fiat clyster. Si clyster debito temporo non reddatur, glan is aluus pinritetur.
66쪽
ta Pulu.Herae pictae Gai. 5.ij pulpae colocynthidos, actaries albi, ana 5. f. diagrydii B. i. salis gemmei 3. q. mellis ad debitam consistentiam cocti quantumdatis; fiant suppositoria. Saepe tamen accidit, ut sphincter aut resiluatur, unddanus plane pateat, ac clysteres sine fruina iniiciantur cum retineri Ron possint ; qui casus plerumque despcta
tus est. Naribus admoueantur castoreum cum aceto, quis specifica proprietate somnum excutere creduntur. Effcax etiam remedium est, si acetium acerrimum smpra laminam candentem effundatur , & vapor ab aegro naribus excipiatur. Adhuc essicacius erit,si aceto 'adda tur semen nigellae,rutae,& castoreum. Ipsa in etia Ice
tum modice calefactum & naribus adhibitum excisis potenter,si acerrimum sit,& adhuc potenti di ci piper& castoreum admisceantur. Excitat etiam a seiuno ruffitus sulphuris. In 2Pili caprae usti,& cornu cerui & caprae inuniri n-ribus admotum, potentissima sentia excitandum altiLsime dormientemr Succini albi fumus ad apoplecticos excitandos pris stantissimus est, tum illius oleo tempora x nares iape
Fiant etiam frictiones in plantis pedum eum sale &aceto, manibus inunctis oleo rutaceo & de castoreo: lingua & palatum inungatur theriaca veteri, in aqua caelesti, aut apoplectica ditatuta Sed aduertendum est, De theriaca recisas adhuc fit,nam ratione oph semnum inducit. Ad eun m vim reuocari poterit aurea Al xandrina , & consectio ancardina. Sinapi etiam pQtest quila vino forti,& eo palatum inungi. Pyrethri r dices in Oxymelite coctae idem praestant. Omnibus vero nisce castoreum utiliter admiscetur.
67쪽
Viduersali euacuatione peracta, & purgato corpore, caput euacuandum est, tam sensibiliter, quam inlati
militer. Mnsibiliter per nares, & palatum, errhinis,& stern istoriis, in curatione frigidae intemperies cerebri propositis, & inunctionibus palati sipta descriptis. Hisce
omnibus addantur rura,castoreum, acetum.
At de sternutatoriis hoc aduertendum, si affectus perseueret, & aeger dissiculter excitetur, eorum usum commodissimum esse , non tamen diutius in iis pers-ssendum, ne caput repleant,humores commoueant, ac
fundant. Sed initio morbi ab intempestiuo sternutato, riorum usi abstinendum, coin magis ab iis tum materia matur, partibus impingatur; unde morbus sit, velinterdum leuior affectus in apoplexiam
insensibiliter resoluentia applicanda,quae insequentem modum componi poterunt. Viri carum lauri & iuniperi, anari g. radic.aπει sica dirariae, imperatoriar, anas j. sol. beton. salutat, rorismari ana M., rutae, satureiae, maiorinae,ssor. mendulae, ana-si. Coquantur in aceti sufficienti quantitate Hoc decoct oipongia ut linteum imbutum, aut par,capiti calide applicentur. Mirum quantum auxi- Hispoxosis assectibus hoc remedium afferat. Brachia quoque manus eo abstergantur, eoque crura & pedes fricentur. Castorei fi g. capit. hominis ustorum 3.iij. sicci rutae, aceti, & olei communis, anath. Coquantur ad Vnguenti consistentiam, quo illinatur caput calide post filium. Vel QOlei costini. castorei, & de euphorbio, ana I., pula. sinapi, euphorbij, ana 3. j. aceti cochlear j. cero quantum satis. Misce, taxunguentum.
68쪽
Si praediis remediis non cesserit affectus vesi-eatorium magnum Vertici, de sincipiti erit appli
Escacius multo euadot vesicatorium, si euphorbium eiadclatur, quod e prosindioribus capitis partibus hu mores attrahit ad superficiemia . Nonnulli etiam, cum morbi vis maxima est , audent cauterium actuale occipiti inter prirnam secundam
Zacutus Lusitanus plura eodem tempore applicuit, cum foetici successu ue ut testatur lib. I. praxis admroda, obseruat. I . his verbis. Vocatus ut inuiserem agrum, post dies triginta ineYpugnabili dormiendi neces te correptus, cumfebricula lenta , agre palpebras attollere poterat, profundo semno lanmersus. Hic varia reuellentia, ct vacuantia erat expertus , cyssibuου cum non te retari ad cauterium accessi cum tilitate summa. Guare cadenti ferramentot crustas in vertice capitis excitam, in ocespite πη- , O circumcirca mustas Lex vibus cisi edic ta exuress , ichη es effluerent, pergoa tus ad entem rediit. Hoc ausit praeter omniu ,--- matu, memini me bis cairoticos persan . Hi enim ignissp qta, pituita, ct m mutitatam per os, ct serram a
Alij, ex antiquorum praescripto , sartaginem emeen tem capiti admouent ea distantia, ut pilos; non cutimc piris possit comburere. rCommode quoque ih huiusinodi esse hibus, aliqui aquae coelestis, vel apoplecticae aegro infinditur. Aquae enim ob semmam penetrandi vim, praesta si inum soph asserunt auxilium, Minultos ab imminentes poplexia , vel etiam iam praesente liberarint modo nguis non valde abundet, qui aquarum istarum vis possiet fundi. -
69쪽
. Aquarum autem apoplecticarum multae desciipticianes habentur apud La11guium, VVecchernm,Querceatanum,Crollium & alios. Vnam tansum, exempli gra
tia, ex seleistioribus simplicibus a nobis compositam
V . Radic. poeoniae , viscI Mercini, ana ij. calami aromat.galangae,cyperi,ana j.j. t.beton. salutae, maio- ranae, ana M.j.sem.p onis,anisi, foeniculi, caui vana 3ah. flor lauendulae,stechados,& rorisnata ana P. j. n Cis moschat.macis,caryophyl.cubina granor. paradis, Cardamomi, aha si .cinamomi'.ij.croci 5.j.Lspecierum diambrae, & diamoschi, ana 3. ij. Contundatur &incidantur, ut artis est , & reponantur in alembico vititreo , desuper affundendo spiritus vini optime rectificati q.f.ut tribus digitis materia superemineat. Digerantur in B. M .per octo dierum spatium , postea destillantur,& aqua seruetur in vase vitreo bene clausi. , . Si tandem morbus ad declinationem transsatus esse
rideatur , si,mhusque ille profuna Iam discussis fue rit , omissis praedictis remediis, soli roborationi cerebri incumbendum est Quod satis commode fiet usu quotidiano optatae cephalicae, pro frigida intemperie cerebri descriptae Vel si potentius agendum est,aqua π'
plectica usurpari poterit. In primis vero castorei usus continuetur, si malum protrahatur, & mane per aliquod dies eius grana iij. vel .cum Oxymelite simplici , vel scili. exhibeantur;test itur Trallianus , mulms isto morbQ victos , hoc selo re-
medio mortem euasisse. Exte ius etiam utiliter admouentur balsama apoplectica, quorum variae extatit formulae apud Chymiatros. NOS: Vnicam , e. g. h1Ctantlim subiiciemus:
olei nucis mosoliat. per expressionem parari
70쪽
aestillati linendulaesuccini, cinnamomi, rorismara ophyll. ana BA.Misce, fiat balsamum, quod narisbus deo auribus , palatoque illinatur singulis
diebus mane. Ad hanc rem etiam Valde commendatur oleum nucis moschatae destillatum, eodem modo usio parum.
Denique in horum affectuum generali curatione d1 ligenter aduertendum est, in iis qui fiunt a sanguine, minus ealefacientia medicamenta esse adhibenda, aephlebotomiam largiori manu celebrandam,postea venam frontis aperiendam : tum etiam purgantibus
phlegmagogis esse admiscenda. Qui hisce affectibus semel affecti,ab iisque liberati
sunt, in eos ut plurimum solent recidere. Quod ut prae caueatur, frigidior cerebri intemperies corrigenda est, eademque illius cura instituenda, quae supra fuit pro posita. Eademque via, & methodo imminens apopi xia, vel carus, vel lethargus, vel coma praecauebitur. Et si cerebrum valde re igeratυm est,post uniuersales Vacuationes,aqtis apoplectica in usu frequenti esse poterit. Vel etiam uti poterit tabellis in sequentem modum compositiS. ι
Ambrae visea Θ.si olei gestillat , anisi , cinnama mi, nucis moschat. ana guttulas ij. olei caryophylli. gutt l.sacchari in aqua flor. aurantiorum distatuti J. N. Fiant tabellae, capiat 3. j. vel duas manε. Pitulae caput robψrantes etiam ustirpari poterunt, hunc n odum compositae. Cubeb. mastiches , nucis mosebat. Gryophyli anδ g. j. ambrae griseae 3. g. moschi grati. vj Cuni in C' maiorinae tormentur pilulae,capiat, s. .hora somnubis in septimana.