장음표시 사용
21쪽
14 mentu in uxorem suam Phormioni eloeasse dicitur i. Haec tamen sponsalia non valuisse, nisi moribundus ipse uxoris vi - ριος suisset docet Apollodorus in Hanc ob causam neque huc saeit Diodoti testamentum qui mandaverat, si quid sibi accidisset, dotem unius latenti dari uxori et ea quae in aedibus essent, talenti quoque dolei filiae suae. Diodoti enim uxoris pater Diogiton etiam tum erat inter vivos uxoris κύριος igitur non erat Diodotus et potuit tantum mandare de dote quam si suis saeuitatibus datum iri volebat laturo uxoris suae a rito, nihil vero de eo, cui eam locatum iri volebat, quod neque Deit. Superest ut breviter dieam de alio quodam despondendi genere. Proximus cognatus scilicet debebat aut ipso ducere aut cum dote locare siliam orbam ex insima civium lasse, quae θῆσσα dieebatur. Ho autem officium ab oratore ε inter illa numeratur, quae cognatis necessario sunt facienda. Ubi agemus de iuribus eoniugum inter sese εὶ hae lex amplius tractanda erit nune o Terentio leviter summa eius apita attingam hic scit in Phormione εὶ: lex est ut orbae, qui sunt genere proxumi, iis nubant.
et illo dueere eadem haec lex iubet Alio autem loco':
non fuit neeesse habere sed id quo lex iubet dotem daretis: quaerere alium virum. Iam iam ultro progressi sumus ad alterum matrimonii ineundi modum. Ut enim genere toximi debebant aut dueere
22쪽
aut locare epiclerum pauperem, si litabat iis divitem in iure siti peiere. Cum enim legislator in lege multa mandaverit, quae cognati necessario sacere debeant, multa quoque emolumenta iis tribuere non reeusavit. B. De modo matrimonii ineundi, qui dieitur ἐπιδικα τια. - ea , adiudicare, archon aut iudices dicuntur, qui inquisito petitoris iure ui aligulus rei possessionem tribuunt: plerumque autem de hereditatibus et hereditariis filiabus diei tur, quae ad iudieantur iis, quibus ius est in eas L . 'Επι Dia
σασθαι dicitur is, qui petit ut sibi aliquid ad iudieatur' aut
impetrat ). Hereditates autem ipsae et filiae hereditaria alari δικασθῆναι dicuntur'. Aelio ipsa ira, ista nomen gerit ), et res huiusmodi actione petenda is διώς voeatur.): quae tamen in iure ne adiudicata est nec adiudicari potest aerariδικος nominatur τὶ hinc bona paterna, in quae sino epidie asia sue eeditur νε-ιπια di euntur ). His praemissis videamus, quaenam Athenis valuerint iuris
23쪽
s6 instituta de matrimonio per Epidie asiam eontrahendo, quorum rationem Isaeus tu oratione de Pyrrhi hereditate nobis aptis si me exponit Endius Pyrrhi filius adoptatus huius filiam spuriam Philen despondera et ipse in patris adoptantis bona successerat. Post Endii morte ui huius bona pervenerunt ad matrem et fratres Philes vero avuneul eontendunt eam non spuriam esse, atque igitur iniuria Pyrrhi opes ab Endio et matre et fratribus vindicatas esse. 0rator autem et aliis argumentis iudieibus persuadere conatur Phile revera spuriam Pyrrhi fuisse si iam et eo, quod ea quae fieri deberent, si quis filiam hereditariam reliquisset post Pyrrhi mortem non facta essent. Constat enim,' inquit ), si filiam heredem reliquisset, er-lissimo cognitum habuisse Pyrrhum alterutrum horum even- urum esse, ut aut nostrum, qui cognatione proximi sumus, aliquis illam silia in dueeret sibi a iudicibus ad iudieatam, aut, si nostrum nemo eam dueere vellet, ut horum avunculorum qui nunc testimonia praestant alter aut reliquorum cognatorum aliquis pari modo ea ui uxorem haberet universa hereditate in iure petita V Nulla haec interpretatione egeni, doeent enim luee Iarius omnes silias hereditarias per epidi eas iam a genore proximis peti potuisse. Diones inquam' nam matrimonium vel iustissimo modo contractum, cuius pater ipse auctor fuerat, post huius mortem solvi poterat voluntate eius, qui proximus cognatus erat et ipso filiam dueere volebat , nisi pater testamento filiae maritum heredem scripsisset atque adeo adopbasset. Quod dixi Isaeus probat dicens legos die re, ut mulierst ab ipsis patrihus locatae et iam in ni atrimonio degentes, eum pater earum docesserit nulla prole aseula genuina relicta proximis euere in matrimonium a iudiei busa p. 15, , 4.
24쪽
1 ad iudie entur duos saepius factuni esse idem orator in proxime sequentibus refert. Etiam in alia oratione Isaeus hae de lege abunde agit. Aristomenes filiam Aristare hi ratris eum dote despondit,lie et huic ius esset succedendi in bona paterna et ipsa a proximo genere per epidie asiam peti posset, nam erat epiclerus suam vero ipsius filiam Arritomenes cum Aristarchi opibus despondit gyronidi, silio quidem Aristarchi, sed in aliam domum adoptato, qua adoptione iure attico ei nullum ius erat in hona paterna. Ex hoe Cyro nidis tu in ristomenis filia matrimonio du naseuntur filii quorum alter Aristarchus iunior dolo malo in senioris Aristare hi bona ad ostia Lur. Primum igitur summa iniuria Aristare hi filia paternis bonis ieeta est, tum Aristarchus iunior adoptione nequaquam legitima liis bonis potitus est Vides possit ristarchi senioris filiae maritus veeor et ignavus, quod non onatus sit in iure suae uxoris nomine petere Aristare hi bona at ii, qui ea sibi vindicarant simul huius gonere proximi erant hi igitur si maritus in iure contra ipsos ageret, per pilleagiam eam cum paternis opibus petere poterant. Haec suit ausa ob quam maritus ill non litigaret. A tibi oratorem ipsum promam pater nempe meus Aris lare hi senioris filiae maritus ea lege sibi desponderi matrem meam passus suerat, ut dote contentus esset ipsam hereditatem non poterat ab illis redigere, qui ei s emolumenta percipiebant quoties Enim suadente latro huius rei montionem laeerat, hi minabantur se uxorem ipsius in iura sibi petiturosessa, si nolle eam sub eondieione dotis habere. Patet itaque, ne matre privaretur, o passus esset eos bonorum fruetuste ei pere, etiam si duplo ampliora suissent. Itaque Apistare his lia suis privata vitam degit.
In eo moedia eum persaepe res agantur iuris instituta expli-
25쪽
18eantes, ex Aristophanis Vestiis iudico Plii Ioeleonem ei tabo, qui At lieniensium mores illustret ὶ:
κλαειν ἡμεῖς μακρα τὴν κεφαλἡν πόντες τη διαθήκη IDus ταυτην Arris αν μῆς ἀντιβολωας ἀναπε τη. Postia et orator admodum similia narrant. In fabula enim genere proximus tu iure petere dicitur ut epiclerus sibi adiudicetur, sed iudiees, penes quos est iudieare sitne testamentum ratum ne ne id non curant, et adiudicatur ex ipsorum iudi eum sententia filia ei ex proximis genere em αν αἱ τρωἀντιβολμας ara πεὶ o. In oratione autem pie terus laude bonis suis ei ieitur. Si voluntas patris nihili Ilabetur ne spreta iudiei hiis iustitia quidquam prostes quod filiam per testamentum clim opibus desponderit pater et litur nepotis adoptioneraverit ne genere proximus siliam sit, petens huius matrimonium solvat . Cum pater in testamento heredem non spripsisset genere proximo ius erat siliae hereditariae petendae: l ges vero hunc non eo goba n id sacere, ut discimus ex Oeo Isaei, quem proxime laudavi duid enim opus fuisset ordinem addere, quo proximi genero sese iure sequerentur in petendo, nisi primo negante secundo idem ius esset, quem mox tertius ex iperet 8 Idem alio eiusdem oratoris loco probatur . Non nim tam leniter orator rem egisset neque si lex Aristomenem cougisset seatris sui filiam ducere his usus suisset vocabulis: mater meae patro Arista deho et patre Demochare mortuis lieres ex asse incla est honoriim paternorum Aristomenes autem Aristarchi frater non euranseam aut sibi ipsi per epidi eas iani potere aut lilio suo patri meo eam despondit: sed, opi-
26쪽
nor, velle mentissime invectus suisset it eum, qui leges prorsus nihil secisse l. Genere proximos sese quodam ordine sequi dixi in quem Duno inquirendum est. Rerum natura sit ut hac in re aliquatenus idem specletur ordo atque in iure hereditario. Attamen nonnihil interstsi in epicleri enim epidie asia nil videtur disserre ducatu proximus originem a maribus an a seminis, quod aliter o habet in iure hereditario neque in epidi casia proximis adnumerandi sunt defuncti cognatae neque parentes Iudicia tamen, quibus iune ordinem nobis in Ioememus paueissima sunt ) iribus enim tantum locis Isaeus, et ne iis quidem satis lueide, de eo loquitur. In orationa de Pyrrhi hereditate. quem locum iam semel iterumque laudavi, primi dicuntur filii sororis patris defuncti ipsius αδελφιδαῖ sequuntur huius avunc li, quos reliqua genero proximorum turba excipit. A ter loeo stoe et fratrem germanum patris defuncti primum osse, tum eius filium, ita ut videamus priorem locum non ad-llibendum esse altero neglecto, nam ex duobus locis comparatis apparet hunc fuisse ordinem primum fratres defuncti tu insilii huius fratrum aut sororum deinde avunculi ipsius desun-oli denique unusquisque genere proximorum, quo omne re censere taedeat, ne querit quam hunc si hi ordinem non posse informare rei seo Hui tamen ordini adversatur locus ex oratione de Cironis hereditate in Ciron mortuus est filia heredi taria, oratoris matre, relicta iure autem mi sis Cironis αλλιφῶως huius bona sibi petivit, quod iniuria factum esse orator demonstrat et propter alia et popterea, quod genere
proxiinus numquam posse potiri huius pieteri opibus, quippe
I et omnino ausen, o iure hered Alheta. p. 45, qui extrasitio ordine
novam controversiam erea it, uitiam stilii et Iies pus adiudicanda esset, si
plum, qui odem se ut gradu, eam peterent; quia eum fieret sumen latuit mi ad iudieatam esse maxiuio natu ex iis. 2 de Arist. aer. p. 0, 6 5.
27쪽
quarum doni ini essent huius est nati eum lexiarchie libro in scripti essent. Haec omnia iuri allico conveniunt. In reliquis vero orator lapsus esse videtur digit enim filiam si mea mater, quae Cironis es filia, adhuc superesset et Ciron deeedens
nihil de sua oreditale audasset et hie is qui petit heroditatem uti esset ironi ἀδελφιδους sed frater Cironis, ius quidem ei soro mulierem Cironis filiamin
in matrimonio habere attamen ideo non foret ille Ciro. nis honorum compos, sed liberi ex ipso et Cleonis filia nati, postquam viri facti essent. ' Haec ita dicta sunt, quasi ἀδελφιως non esset ius in epiclerum at vide no hic idem obtineat, quod in priore saei loco, ubi primus ex orta in omissus est, quia de eo sermo non posset esse, quippe qui non exsta ret. Sic nostro loco ignotum est suerintne ironi alii quoque ira tres qui igitur ἀδελφιδουν in epidi casia ordin reetissime prae derent duo si revera ita sese a huerit Isaeus omni culpa vacat et merito hoc usus est argumento. Dummodo ne inde probare studeamus fratris aut sororis defuncti silio ius in epiclerum non fuisse. B industria neglexi huc usquo legis sormulam ipsam tom. memorare, quae tamen apud veteres occurrere videtur Napropterea sim in culpa. Exemplis sit testimoniis idoneis rem illustrare malui quam ex turbido sonte disputandi uitium s gero. Praeterea nullam fidem habeo iis legum formulis quae in ora lorum reliquiis αὐτοῖς μασι leguntur et eas, quae mihi usui possent esse, a recentioribus ouisetas esse semper do monstrare eo narer, nisi alii mihi hune laborem praeripuissent, quod hac de lege iam a Frankio saltum esse video
28쪽
Superes ut in oneam epidie asiae actionem deserendum fuisse ad archontem ex lege, qua hi iubebatur curam gerer epi. eterorum orbarum, L ab Apollodoro discimus i) , lex iubet epidie asiam de omnibus episeris seri oportere et civibus et
peregrinis ac de civibus causam introducera oportere a bontem sit curare, de peregrinis autem polemarchum, ac sine epi. dicasia non licere vel hereditatem lia hero vel epiclerum. Epidie asia actionem ut inrius persequi extra familiarum iuris
sines iae et , et progrediendum videtur ad instituta de connubio. Matrimonium tantum inter eos contrahi potest quos quominus id saeian nulla lex impedii, quibus igitur inter sese est ἐπιγαψα, id est connubii Ooietas. Duplex aute genus est Iegum, quae matrimonium iniri vetant, alterum ex tute civili alterum ex familiarum iuro originem ducens A. Bo ab riuionio iure civili vetito. Apollodorus Iu oratione eouira Neaeram δ' legem audat. quae peregrinam cum ei ve attico per Iraudo in et doluui malum matrimonium inire vetat et civem aitio an cum peregrino si qui contra hau logo iniecerint, contra eos publicam antionem apud th
29쪽
s mollietas institui ei, si causa cadatit, em sciat se vi ubem vendi iubet lex Nusquam praeterea huius legis mentio sit, quod graviter do. leo nunc enim bene multa quae inde sues in consecuta di 'vinanda relinquuntur. Nec ullain testimonium invenitur quo diiudicemus utrum ex alti ea revera sos ita halmerit, ut hoc logo memoriae prodita est, an seeus 1llo loeok orator idem argumentum tractans, diei eum qui peregrinam filiam pro sua desponderit ei vi atti eo vel in summo dias crimine versari. in iterum apparet apud thenienses tunc temporis connubium inter cives et peregrinos non fuisse, et praeterea τας ι uix statutas fuisse contra eos, qui contra lianc l gem egiss mi erat viii iniusta insinuatio in ei vitatem atticam. In Ap ,llodori oratione utroque loes additae sunt legis somnulae priore autem ἐὰν ασra συνεικη τέχνη ἡ μηχανῆ prini: , --θω πρὸς γυ σεσι--α 'Mηναλ UM ,
ιιτιέως ἔστω καὶ ἡ οὐσία αὐτου δημοσἀα ἔστω καὶ του λόντος τὸ
Iro μέρος γραφέσθων δε πρὸς οἰὸς θεσμο/hr cili τε , καθά περ τῆς ξενία e. His legum sormulis nihil proficimus nam quae ex Apollodori verbis iam didie imus, ea tali lege confirmari nobis non opus est quae vero praeterea in priore lege legunturneseio an male sese labeanι qui enim iuris atque iustitiae rationi eonveniret eum qui mulierem peregritiam huius dolo et fraude circumvenius duxisse militari mille drachmis Equidem eam legem flocci non laeto Praeterea iniustum ore eivem attieum qui peregrinam duxisset multari, eum ei vis allica1 1 1363 9 52.
30쪽
quae peregrino nupsisset non uini laretur de lia enim in lege nihil statutum est. In iis autem quae altera legis sormulaliabet, si verum legis exemplum referreni, haud seio an inter εὰν δέ τις et si διδ ουν γυναῖκα non praetermissa suissent vocabula Αθηναῖος , quae nec orator ipse omisit neque omitti possunt: nam si qui despondet ipse civis atticus non est, verba
- αυτὸν προσηκουσαν omni carent sententia, nec ulla causa est,
propter quam in ius oeetur nulla enim paus nullus dolus ab hoe eommittitur et ille potius vituperandus est qui pere grinam duxit antea non inquisita civitate nec despondentis
nec desponsae. Etiam finis formulae recentiorem manum arguere videtur: γραφέ θω γε πρὸ του ὐσμοθέτας se ἔξεστιν. In priore autem melius scriptum est: γραφέσδω δὲ πρὸς τους θεσμειτα ὁ βουλομενος των Αθηναίων is ἔξεστιν xi. Quod legislator additi per fraudem et dolum malum, id propterea factum videtur, ne is qui se ipsum ei vem ratus ei vem atticam duxisset et postea ertior fieret se civem non esse poena legitima teneretur, neque ille in culpa esset ui uxor mera peregrina tamquam civis attica desponsa esset. Connubium lamen populi beneficio dari potera et datum est vel universis gentibiis et civitatibus. Demosthenis psephismate Thebanis oncessum esse brevi ante pugnam ad Chaeronea innotum est'. socrates uelo est onnubium datum esse Pia taeensibus in, de quibus mox amplius videbimus. Ex Lysiae pulcherrima oratione nrὸ τῆς πολιτείας - , cuius magno harum literarum damno fortuna et temporis iniuria maximam partem nobis abstulit, apparet ille nienses etiam Euboensibus epiga. miam dedisse
1 Ex iis . tiae . . demonstravi pqui ne ii quae Meter cier und Selio mann iter ati proe p. 350 ex his sor malis petiti argumentis Oeet non te
mere suhseribendum esse, neque iis quae Platner de pro II p. 6 sqq. 2 Demost h. le eo r. p. 29l, g 87 3 Plat. p. 30si, g 1.