장음표시 사용
421쪽
Octau , Reformationes publicas instituere, conuocatis eosneis congregatis mixtim cum sacerdote laicis a Chrou. 7. S. Non inueniolo co notato clusinodi reformationem : sed solum quod miserit Iosaphat multos ex Letutis Sacerdotibus, ahilque viris doctis, qui populos docerent. Ista ver missio studium ac zelum Regis ostendit; Primatum in spiritualibus non ostendit. Ad Primatum enim pro pii pertinet docere, e legis diuina dubia explicare, quod munus non Regi, sed summo Sacerdoti imbuitur. Dcut. 17. cui Onanccmbioenavit ita si supplici parcre cncbantur Non , ontiscem summum exauctorauere,
aliumque in eim locum subrogauere. I. Ressum a. 27. At Pontifex quoque Reginam non solum exauctorauit, sed etiam intern ci iussit in Re gemalium subrogauit RVgumii.&aliud est facta Regum c terre, alitici auctoritat ira, potestat cmque probate, ut omittam, quod tactum illud Salomonis cx4. Rcg. r. cibur solet Salomona, non ut Regi, sed ut Prophetae, extraordinai iam potestatem diu inrtus obti-henti.
Decim b, In summa, inquit, cuncta moderati sunt,qita ad Ecclesiasticum regimen quoquo modo pertinuere. At hic oportuit allegare verbum Dei, non in particula ibus illis ossiciis, de qui
non controuertitur. De hoc cnim quae
it an Regi conueniat regimen Ecclesia rem an liceat Regi Templa aedi- in Dominis altare, Idolola-
422쪽
snihime oportuit, deseruit auctorem ApologiaeVerbum diuinum. At,inquit,Scriptura ornant Reges titulis honorariis, qui ab actionibis
istis non discordant.vocamur enim si, Altissimi imo vero Di , uncti Tominon Dei seliosedentes amuli Dei, imo Angeli Dei facili Axta cor Dei,Lumina Praelu, Nutrici Ecclesia. Sed primus titulusi pro quo allegatur locus a. Samue- Iis . non conuenit Regibus generatimur sed solum Salomoni, ut figura Christi erat,de quo dictum est ab Angelo, Et filius Ahissimi voca-
hitur. Lucae . quamquam in Deuteron. cap. 32
toti populo dicitur, None ipse est pater tuus, vi fecit te, d creauit te nos omnes Deoicimus, Pater noster quies in Coelis Secundus titulus non solis Regibus,sed omnibus Iudicibus conuenit, siue EccIesiastici,sue politici sint. Sic enim locum ab Auctore citatum Ps. si Ego dixi relis estis intelligendum esse docent illa verba eiusdem Psalmi Deus stetit iii Synagoga Deorum et in medio autem Deos diiudicat , usquequo iudicaris iniquitatem,&c. Locus quoque ex libro Exodi allegatus cap. χχ.dc Iudicibus, non Regibus intel-sgitur quia nulli tunc erant Reges in populo Dei. Tertius titulus communis est Restibus eum Pontificibus e virique enim apud Hebraeos ungebantur. apud nos autem multi Reges non unguntur, nulli autem Pontifices sine sacro oleo consecrantur. Quartus titulus non scio unde huc irrepserit.Nam in lib. 2. Samuelis cap. 3. Io qui locus ad marginem allegatur Thionus Dauid legitur olium Dei non legi-
423쪽
tur. Quintus titulus nimis est vulgaris;quippe
qui conuenit omnibus rebus creatis,de quibus dicitu Psalm. II 8 Qusniam omnia seruilint tibi. Sextus titulus in loco allegato lib. 1. Saamuelis cap. I . soli Dauidi tribuitur, non ob
Regiam potestatem ed ob singularem sapientiam,qua praeditus erat. De Sacerdote autem generatim scribit Malachias cap. 2. Labia Sa-eerdotis custodiunt scientiam,&legem requirent ab ore eius,quia Angesus Domini exercituum est septimus titulus proprius est Davidis, non communis omnibus Regibus;alioqui etiam Saul, Hieroboam, Achab, caeteneti fuissent secundum cor Dei. Octauus magis conuenit Sacerdotibus, quam Regibus illi enim erant lucernari vel ἰvt Auctor loquitur, lulvinaria Israel et istis autem Dominus dicit, Vos estis lux Mim di, Matth.I. Nonus titulus Vere, proprieque Regibus conuenit, ut sint Nutricij Ecclenae, sed tanto est inferior eo ritulo, qui conuenit Sacerdotibus, ac praecipuδ summis Pontificibus. quant,nutricius est inferior parente. s. minum enim Pontificem
Patrem esse Christianae plebis sanctus Augu stinus dicit in epist is i. M totius Orbis Christiani usus confirmat. Quare, si nihil aliud habet Auctor Apologiae ex verbo Dei,unde Primarum Regis in rebus Ecclesiasticis stabiliat.
Vere postumus assirmare, non ex verbo Dei
sed ex verbo Henrici VIII. Primatum istum in Angliani esse inuectum.
Sed auctor Apologiae quasi iam ex est ment veteri fundamenta solidissima iecissee,
424쪽
addit pag. Iu ex Testamento nouo reliqu/m n. -- is aedificationem. Linquit, is nouo Testamen .PTUamερο omnis anima iissubiici iubetur , di propter o nouo. conscientiam Rom. II. Orandum quidemis prq-rnibins praecipue pro Regibus , ct in auctori- rate constitutis, visu iis piamin pacatam, hone stamci vita degamus I. Ts. a Magistratus Deιadminister est, ct ad vicissendosfacinorosos, innoce
quidem obtemperandu est superiorib: potestati-biu,sed potismu Frincipibus, ct in eminetia collocatis, rarit. a. Reddite unicuique quodsuu est,
rimorem eui timor amorem cui amor iure debetur, Ro.rs. Date Caesari quae saru sunt De qua Deisunt, Matth. aa.Regnum meum non est huius mundi, Ioan . II. Qui' me constituitIndicem super vos Luce ra. Regesgentium dominantκreorum, vos autem non sic, Luc. aa
Haec sunt omnia testimonia Verbi Dei, tuae .ριψὸa4 aduersarius pio Primatu Regis in spiritualibus ea testame- ex nouo Testamento allegare potuit. Ad quae t noui olla-ynico pene verbo responderi potest. Ex his Rotestimoniis nihil essici pro rimatu Regis in 'r' spiritualibus, nisi velimus Reges Paganos, ScEcclesiae persecutores factos esse a D eo supremos Ecclesiae gubernatores in rebus spiritualibus. Nam haec testimonia ad Imperatores Paganos pertinent, quales erant cum Testamen-Tum nouum scriberetur, videlicet ad Tiberiit, - Caium, Claudiu,& Neronem. Et quamuis aliquae sententiae ex citatis conuenire possint eri
Regibus Christianis, aliquae etiam ad omnes principes tum Ecclesiasticos, tu seculares tu o
425쪽
Pertineant, qualis illa est, Omnis anim sublita mi oribus potestatib. subdita sit tame nemo inficiari potest, quin Regibus quoq. Paganis co-yteniant, ut quae doctrini contine- Brincipib omnibus commune cive Paganii siue Christi ni sint. Alioquifrustra Petrus, Paulus Christianos sui temporis admonuissent ossici erga Reges, sive Imperatores, quos Paganos esse ignorare non poterant. Ac nemo est, quinoqvideat,quam it absurdu, ut Reges Pagani qui non sunt dedcclesia, primatum habeεnt in Ecclesia; qui Christi hostes sun Vic cij Christi sint: o, qui Christum abnegarii Idola coli iubent, iis a Christianis in spiritualibus, ut sum: mis gubernatorib. sit obςdiendu Deinde qua . Ies argum etationes iitae sunt,& secundu quam regulam Dialectice: conclud Lint, Reges gentiuido minantur eorum, Vos autem non sic: ergo
'Rex primatum habet in Ecclesia in rebus spiritualibus' et, Regnum meum non est huius hiundi ergo Rex est supremus gubernator, etiani in causis Ecclesiast. Vel, Iedditequet sunt C aris Caesari quae sunt ei Deo: ergo Papa nullum ius habet in Anglia nec etiam quoad spiritualia Credo equide, si aduersarius libros Priuru Analyticoru Aristotelis summa
diligqtia annis multis euolurici numquam e diu terminum in his argumentationi b.inuςni'tet. Qiis curita sint, de inat aduersarius in Scripturis sanctis ludere,e rum q. testimoniis abuti
ad eum Prima id stabiliendum, que non solum L cclesia Cathulica semper detestata est: edetia Caluinus ipse cum schola Geneuosi numι-εuim aporobauit Jc quem in ipsi Anglia, ut a
426쪽
Regia cupiditate exortum, ipsi etiam Puritani molestissime semper tulerunr. Venio nunc ad ea, quae auctor Apologia Pag. II .&HI ex Bellarmini scriptis attulit in medium, ad inuidiam illi conflandam; quasi parum honorifica, vel etiam iniuriosa rin. cipibus, S suprascriptis titulis contraria sint. Primo, Ponat Bellarminus, Reges seruo Spo-itius esse quam dominos lib. de laicis cap. in libro Anglice scripto.adaugendam inuidiam, Ut AE, Reges non serui qualescunque, sed mancipia
Respondeo, sententiam Bellarmini ex Augustino desumptam esse, qui sic ait libris de Ciuitate Dei cap. I . Qui imperant, semiunt eis, quibus videntur imperare. Vbi qui imperant, non dicuntur serui quasi subiectu sint populis,sed quia laborant regendo, imperado, non propter suam vel utilitatem,vel cupiditatem, quod Tyrannorum est .sed propter populi utilitatem, & propter publicum bonum:
quomodo . Paulus seruum se Corinthiorum appeIlauit a Cor. . quia in eorum commo dum laborabat θ tamen in eos potestatem habebat,eisque minabatur,dicens: Quid vultisa in virga veniam ad vos, an in spiritu leni ratis 4. Cor. . quomodo etiam Magnus Gre gorius Seruum seruorum Dei se numinablit: quem titulum, ut valde honorificum, succubsores omnes imitati sunt. Secundo Dicit idem Bellarminus, Reges subiectos esse non solum Pontificibus, sedetii yrc teris,& iaconis lib. i. de Ponti f. c.7.
427쪽
Respondei, id Bella inum non ex capite suo, sed ex sanct o Ioanne Chrysostomo accepisse, cuius haec verba sunt honi. 83 in Matth.
Si Dux quispiam, si Consul, si is qui diadem
te ornatur indigne adeat, cohibe coerce, maiorem tu illo habes potestatem haec ille, qui ad Diaconu loquebatur cum haec diceret. Tertio, Qu9 Imperatorem non grauate
bibere oporteat non taum post Episcopum, sed etiam post Presbyterum. Ibidem. Respondeo, neque id Bellarminum ex se infirmare, sed referre iudicium sancti Martini apud Maximum Imperatorem discumbentis: quam historiam resert stupitius in vita sancti Martinia Quarto, us Regum auctoritas, atque
funetio, non immediate ex Deo descendat, neque ex iure Diuino, sed dumtaxat ex iure
gentium ibid.& lib. de Clericis cap. 18. Respondeo, Bellarminum id asserere ex comuni sententia omnium pene Scriptorum, exipso usu Videmus enim Reg in Reipublicas, Respublicas in Regaa mutari, 4a- menstrumque regimen aeqtie iustum ha berit quod nullo modo fieret, si Regum auistoritas
non ex humana voluntate, sed ex Diuino iure penderet.
Q untd, di οὐ Pontificibus Imperatores multi depositi fuerint; nulli autem pontifices ab Imperatoribus. lib. 3.de Ponti Map. I6. Respondeo, Nusquam dicςre Bellaiminum nullum Pontificem fuisse depositum ab Imperator sed si illita etiam addidissiet, verum
428쪽
dixisset siquidem Ioannes XII. Gregotius V I. Eisi qui alij sunt, qui ab Imperatoribus depositi titisse dicantur non proprie ab Imperatoribus, sed a Concilijs Episcoporum, Imperatoribus procurantibus depositi detunt. Idque non legitime,sed per iniuriam factum fuisse facile demonstrare possemus .inumquam legitimum Pontificem iure ab Imperatore potuisse deponi. Sexto, Quod Episcopis, qui mancipia sunt Papae, deponere licet Principes4M eorum i ges rescindere. Respondeo, merito non adscribi locum ex libris Bellarmini, quia eiusmodi locus non extat in eius libris. Neque Episcopi mancipia, sed venerabiles Fratres a summis Pontificibus appellantur. Septimo. bd Ecclesiastici homines tam longe supra Principes sint, quam anima supr corpus. lib. de laicis cap. II. Respondeo,id non de quibussibet Ecclesiasticis, sed de Principibus Ecclesiarum dicit de
eam sentcntiam apud sanctum Gregorium Nazianzenum in Oratione ad populum timore perculsum,in Praesidem irascentem, totidem verbis haberi.
Octauo, us Reges deponi possunt petsubditos suos ob multas causas lib. s. de Pomtis cap. 8. Respondeo, non bona fide aduersarium agere Bellarminus enim in loco citato, non.
dicit Reges posse per subditos suos deponi, sed solom profert duodecim exempla partim
429쪽
consilio Arcam deduxerunt: uicuit quidem David Regi ludere ac saltare ante Arca, quod
humilitatisi reuerentiae erat mon tamen licuit illi arcam contingere,quod potestatis Sacerdotalis erat.
Quarib, Templum ad cauere, I Chron. a δ. di iraturi dedicauere , suis corporibus opus consecrationis praesentes cohonestavere a Chron 6. At sicut Templa aedificare, Deoque dicare ad magnificetiam Regum, sacri solemniis, quibus Templa coniecrantur, interesse ad pietatem eorumdem Regum pertiuere concedimus: ita negamus in ipso Templo Pontificale munus attingere illis ullo modo posse permi ti. Ex quo sequitur, ut Primatus in spiritualibus Regi milia ratione conueniat, cuius rei testis esse potest Rex Ozias, qui cum se Caput Ecclesiet esse arbitraretur, velletque incensum adolere Domino, cotinuo a Sacerdotibus repulsus fuit:&cu Sacerdotibus no acquiesceret, mox adfuit vindicta diuina. Nam lepra diuinitus percussus, non soli1m ex Templo expelli meruit, sed etiam in domo separMa habitare coactus est a Paralip. 26. Quinto, Librum Mutae nouo repertumstv
Io recitarifecere. a. Reg. aa. D. At nescio ubi inuenerit auctor iste librum de nouo inuentum,
populo iussu Regis legi debuisse. Na in nostris Bibliis loco ab ipso notato,habemus librum in Teplo a Pontifice inuentum, te stum, dein-cle lectum etiam coram Rege,&Regem misisti
se aliquos, qui consulerent Dominum supra
430쪽
etbis libri Sed quid hic est pro Primatua gis in rebus Ecclesiasticis spiritualibusὶ Sextb, Redin inter Deum, populumque redi
erant Reges apud Iudaeos tempore Nehemiae: quomodo ergo Rege foedus redintegrauere inter Deum topulum No igitur Reges,sed
primores Iudaeorum tum Levitici genetis,tum etiam aliarum tribuum foedus iterum percus.serunt cum Deo; sed illud tamen admittimus, quamuis scriptum non lit neque Nehem. 9.38. neque a. Regum 8. .ad Reges pertinere,redintegrare foedus inter Deum populum quoniam ipsi Reges fuerunt in causa, cur populus per Idololatria a Deo recederet Addo quod . Regum is Pontifex percussit foedus inter Deum, ac Regem, ac populum. Septimo, Serpentem aeneum constegere quamuis in deserto Selma dato erectu, ct Christum Dominum suo modo gurantem.a Reg. I . . Idola omniaGDeossuefalses exterminavere. I. Reg.IF. ra. Recte Ezechias Rex serpentem aeneu confregit, quoniam populus ad Idololatriam propensus, serpenti illi,ut numini cuidam Sacrificia offerre coeperat. Rectissime etiam Asa, exeon stegit Idola, quae fuerunt a Regibus prae decessoribus fabricata sed non ideo exprimatum habet in rebus spiritualibus, quia laetus Idololatriae punire potest. Hac enim ratione seruiunt Reges Deo, dum hostes Ecclesiae, quales sunt Idololatrae, hareeti civi schismatici, ab ipsa Ecclesia damnati, declarati legi busin gladio puniunt.