Dominici VandelliiTractatus de thermis agri Patavini. Accessit Bibliotheca hydrographica, et Apologia contra cel. Hallerum

발행: 1760년

분량: 248페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

141쪽

CAPUT IV.

13o in aqua Virginis Montis-ortoni magis actuosus videtur , ut sileam odorem subtilem & acrem in aquae concussione ope phialae benὁ clauis , aliaque experimenta id demonstrantia. Aquae Patavinae post viginti dies Bononiam

translatae adhuc partem hujus naturae elasticae retinuerunt, ac ammissum odorem sulphureum concustione aliquantum recuperabant. Modo ad ea tentamina progrediamur, quae Variarum rerum permixtione cum aquis tum calentibus , tum re-1rigeratis , atque transvectis, postremo cum earum sedimentis instituimus : Et cum in omnibus nostris aquis thermalibus infusionis diversorum liquorum effectus iidem sint; ideo de Aponi aqua duntaxat h)c agam, & sic de aliis intelligendum, ne inutiliter experimentorum narra

tionem repetam.

Itaque claram ac pellucidam gallarum tincturam guttatim in aqua Aponi ad sentem cum infudissem aqua aliquantum turbida evasit sa),& post aliquot horarum spatium velamen quoddam sere iridis coloris supematantis olei adinstar in aquae superficie conspiciebatur; ast ni

a in Sed cum serrum tenui. Vide osse a lini sulti aeque ter dissolutum in aquis sit, miserati ferruginose Cel. Alexanis difficit E hae methodo agnosci. dri Monroi Sarai ed Qeν nisistur, aut longo tempore aquae ni di medietas delia Geteia d debili eolore inficiuntur, ut in Mimbueto . Trad. Dai. ton . R. nostris accidit, quod Gesrν te Venetia . I7sq. pag. 47. meadet observavit Suν les eaux de seqq. , qui auctor docet aceu Pagy Mem. pag. Ips. dans ι' ratam methodum agnoscendiis io re de ι' ad. Rν. an. quantitatem martis in quacun-1724. Paris. I725. que aqua.

142쪽

I 3Ihil ad vasis fundum pracipitavit a . Affusione olei tam tari per deliquium omnes nostrae aquae calidae lacteum colorem adipiscuntur , Sc sedimen album efficiunt . Saccharum Saturni aquis Patavinis superassiusum, in iisdem lacteum colorem cum praecipitato terreo albo produxit b). Cum immitterem aquis nostris spiritum salis ammoniaci, aquae albescentes evasere se , 3c Syrupi violacei colorem aliquantulum in viridem commutaverunt d). Argentum, jam cum spiritu nitri solutum , guttatim Patavinis aquis immixtum se pMcipitavit sub forma albi coaguli , seu calcis argenti, atque inde aquae clarae Scpellucidae evaserunt; haec vero calx argenti, seu coagulum album , decantatis aquis, colorem suscγcoeruleum obti

nuit se .

Lactescens aqua Sc praecipitatum navum exoriebatur, cum eisdem aquis mercurium, cum nitri spiritu solutum, in-

aὶ Feder. Ho annus Differt. de Fonte Martiato Laucia eb Iadiens. s. 4. ait,, Denique is gallarum solutionem in sudi, , , quae tincturam suleepit ex is arro brunum et nihil tamen si ad inra dejectum , luculento se indicio , hospitari in aquae is sinu principium martiale. ,,

fertationes Pis*o-medico-cbmiis cae. Venetiis . I73 s. disert. Io. de methodo examinandi aquas salubres . I. 2s. pag. Is l. dicit. is Communissimae sunt calis ,, eariae , quae non sunt opti.

is mae notae , abbundantissimaeis hae sunt in thermis , salinisse quoque lubentissime se se as. is loci antia Copnoscitur haec terisis ra commodi s si me ex lacteois colore ab assulo oleo tartariis per deliquium , vel immissa ,, solutione sacchari saturni. isse) Terram calcariam in a quis hoc demonstratia d) wallerius Mineralogis .

lorem laepe indicat sal nevis

trum .

e An a sulphuris principiis hoc aecidit

143쪽

I3a CAPUT IRstillabam a ,& cum supra ipsum p cipitatum jam cal-

cinatum aquam calidam infundebam , aqua flavescebat , quod indicat in aquis calidis Patavinis spiritum vitriolicum inesse, quia mercurium hae praecipitant sub serma Turbitb mineralis. Pars vero ejusdem praecipitati , quae post calcinationem remanet coloris suscini lavi , demonstrat in aquis esse terram calcariam b . Si cum heliotropii tinflura permisceantur aquae nostrae vix e fontibus haustae rubellum colorem instar vini Rhenani acquirunt; sed post aliquot horas eaedem aquae frigefactae vix heliotropii colorem mutant, quod ipsum vitriolicum acidum ostendit. Vas argenteum in fonte calido Aponi immissum post

pauca minuta totum acquisivit colorem atro-cceruleum .

Reliquae aquae argentum non inficiunt , nisi earum tuta,& praesertim lutum S. Bartholom in magis quam alia. A Borace Veneto, aqua calcis, vitriolo martis , me curio sublimato nulla colorum varietas in nostris aquis

a J Hujus praecipitati eolor flavus indicat existentiam in aquis spiritus vitriolici, quia praecipitatum hujusmodi Tu biib minerali simile est, quod

cum spiritu vitriolico obtine. tur , ut credit Μει Salalanae. Edux minerales de Bagneres an ii se de furces de Salua, s. in retio e σα Paris. I732. ebap. r. de P eau de Salui. p. g. 23. second exper Et ML Rotbe. Inifoduction a D cbymis accomis pagnee de deuae Traire r unsur Ie sei des metavx, oe rati. tre sur le solubre anoone dumtrioI. Traduit de P Allemand . Paris. I74 I. pag. 2lo. idem sentit: atramen color flavus amercurio susceptus indicat esse

in aqua aikali fixum , seu tiscribunt aliqui Chymici. b) De diversis coloribus praecipitati mercurii Vide Le

144쪽

exorta est. Solutio vero aluminis albas effecit aquas the

Spiritus nitri, vitrioli, salis marini nullam effervescentiam cum nostris aquis secere, nisi motum illum a Physicis anguillarem vocatum , quem spiritus acidi etiam instillatitia aqua producunt. Charta coeruleo colore tincta ab aquis Patavinis con. spersa neque diversimode colorata fuit. Aqua sontis Aponi , ut aliae nostrae , mixta sanguini humano vix a vena detracto caloris sanguinis in quant, latet decimae partis ipsius sanguinis, coagulum inhibuit, sanguinemque rubrum, vividumque haud crassum redidit. Praetermitto nonnulla experimenta methodo Cel. Pringis sa) instituta ad cognoscendam nolirarum aquarum vim anti-septicam ratione habita ad alias aquas, sales , spiritus , herbas; ne diutius protraham sermonein meum, de his jam in secunda parte agam; modo igitur fatis sit scire , quod aquae calidae Patavinae magi santi-septicae sunt, qu am fal marinum, sal gemma, tartarus Vitriolatus, tartiarus solubilis &c. Priusquam ad interiorem analysim aquarum deveniam, opus eli ipsarum naturalia sedimenta in canalibus, ductibus examinare, quae sunt primo arena cum ferro & mica

flava b) ab aquis Aponi ibi relicta, a qua arena in

crucibulo susa cum borace & nitro ferrum habui , quod ab acidis mineralibus solvebatur, atque a magnete attra

145쪽

hebatur. Prieter martem in suo naturali statu aquis immixtum, ipse quoque solutuς eis inest, quia earum terra flava, seu ochra clare demonstrat ab acido vitriolico omnino serrum solutum in eisdem aquis existere ; quod etiam ex gallarum tinctura conjicimuς, quam vix ob maximam martis ditatutionem illa non multam turbetur. Aliqui tamen suspicari possent serrum in aquis oriri ab earum componentibus , atque in ductibus paulatim semrum concrescere quippe cum sulphure communi, aut alia materia phlogi itica, sale vitriolico , ac terra serrum

tra probat, serrum duntaxat constare ex materia oleo intime cum terra immixta , serrumque in plantarum cineribus se non a calcinatione ortum este , sicut credit

Sulphur crystallizatum & sublimatum ab aquis Ap nensibus omnes veri sulphuris qualitates possidet ; sed in aqua thermali rursus immisso , dum aqua super ignem ebulliat, ejus crystalla solvuntur, & aqua flavescit emittens acrem sulphuris odorem , qui odor, quamvis mitissimus, dia quoque remanet aqua frigefacta, quae pedetensim flavum colorem amittit, atque sere omnes sulphurix particulae landum petunt , & in aqua relinquunt aliquid odoris, & Dporis lulphure Tophus seleniticus constare agnoscitur ex sale seleniti

146쪽

co , quod sal coalescit ex aciditate vitriolica , & alcatina terra , ut in serius patebit. Tophus calcarius calcinatus adhuc calidus, si ei aqua superassiundarur , illico instar aquae thermalis Aponi od rem sulphureum exhalat & sit eidem topho pulverigato immisceatur salis tartari dissolutio, & dein spiritus vitrioli ; pulvis colorem flavescentem adipiscitur , qui pulvis super ignitum serrum praebet coeruleam flammam, ac subphureum odorem , indicium sulphuris , aut ejusdem principia latitare in tophis calcariis nostrarum aquarum. Ab

eodem topho calcario calcinato rubescentis coloris extraohitur quantitate aliqua scit lixiviale ac deterlivum sa) .

Ab hoc topho super ferri ardentis laminam immisso aditrahitur magnete serrum; ast facilius ac maiori quantitate hoc habetur, si1 oleum lini ei permisceatur , Jc in crucibulo igni admoveatur, quia sic minimae serri particulae dato volumine uniuntur, quo magnetis vim sentiunt, sicuti in creta accidit b). Insuper martis existentiam in tophis calcariis Aponi & S. Helenae probatur tum ob rubescentem quemdam colorem , quo tophi calcinati inficiuntur; quia lapides calcarii, & arenosi vi ignis rubet evadunt, dum eis serrum adsit I tum quoque post tophorum calcinationem , qua omne oleosum expellitur , spiritu vitrioli addito , non tantum terra tophi , sed & particulae martiales solvuntur, quae postmodum,

instillato lixivio salis aikali cum sanguine calcinati, Prae

a) Quod etiam in concreationibus Thermarum me, MnIoli observavit. Hi uire de ι'

147쪽

CAPUT. IV. 136cipitatum coerulescens vel coeruleum exhibuerunt tum clare tophorum serrum observatur hoc modo : Uncias

quatuor tophi pulverigati mixtas aequalibus quantitatibus tartari, ac nitri pulverizati in candefactum crucibulum aeris surno posui ; post hujus materiei fusionem , e cruci-hulo eam extrarum & rursus pulverigatam & cum tartaro & nitro mixtam in crucibulum immisi; dein a materia hac frigefacta & in pollinem redam iteratis lotionibus aliquid martis a magnete attracti obtinui. Ex noltrorum tophorum calcariorum destillatione o tinetur liquor, qui violarum syrupo viridem colorem tribuit, argenti solutionem praecipitat sub albo colore , &atris di solutioni spiritu nitri seste concedit colorem subobscurum aquae maris: ex quibus deducitur in hisce tophis spiritum salis este, & sal aikali terrestre.

Terra illa luteo-rubri coloris seu ochracei ab aquis calidis Patavinis, & praecipuἴ ab aqua S. Petri Monti anionis, & S. Helenae deposita; & ipsa serrum manifesu continet, quod non solum ob suum colorem, Verum etiam

sequentibus experimentis dignoscitur. Terra haec cum stillatitia aqua immixta , ignique admota aquae colorem luteum communicavit , dein decoctionem gallarum affudi, a qua miscella prius sanguineus color δc eleganter pellucidus , postea in obscuram nigredinem mutatus est , fere eodem modo atque a vitriolo martis in aqua soluto post gallarum infusionem idem contingit; quod in terra hac Thermarum aliquid serri inesse demonstrat; de qua terra lutea S. Petri Montis-anionis sic loquitur Joannes Ba-vinus a) se Terra lutea ut in Balneo S. Petri commiis sceia

148쪽

M scetur, quae ochram aemulatur. D Et etiam tempore Georgii a Turre terram flavam, seu ochram aquae S. Petri in sedimentis relinquebant; excretio enim hujus terrae recens non est, ut aliquis putas; ait ille . ,, Erumis punt in amoeno colle aquae fervide D. Petri, quae coeis pioso sale, & succo terreo, qui ochram colore aemula- se tur a); se sed haec terra ochra est, atque serrum tenet , quippe in crucibulo calcinata magnetis ope particulae martis, etsi paucae, obtinentur, quia nisi ochrae principium inflammabile addatur, non trahitur ochra a magnete, magnes enim persectum serrum, non vero ejus constituentes partes appetit.

Ochrae originem in aquis Henkelius b repetit a pD

ritarum decompositione, & Cramerus ex resoluta serriminera se , quod etiam a vitriolo martis habetur; nam si hoc in aqua dissolvatur, materiam luteam ac terream deponit; & quamvis haec dissolutio saepe filiretur, nihilo tamen minus eamdem substantiam flavam praecipitat, donec vitriolum prorsus destructum sit; quae lutea materia, est eadem serri terra, a Chymicis Ochra Vocata, Demum ut nullum supersit dubium de ferro in ochra nostrarum aquarum, ecce aliud periculum : Hanc ochram calcinatam & post diversas lotiones bene exsiccatam miscui cum floribus falis ammoniaci siccissimis in aequali pondere, quae omnia in vitreo mortario perbenὶ contrivi,

ralogis O . avec tine descriptionabregees des operations de metalis

149쪽

CAPUT IV. I 33

positus supra quam alambicum latum cum rostro non valde angullo, tum in arenae furno cucurbita relicta cum graduato igne; prius acer vapor prodiit, qui in liquorem alcatinum volatilem condensatur; postremo vapores in alambico condensati, atque siccati praebent martis flores,

seu entem martis.

In canaliculis Aponi materia coloris cineret, glutinosa seu mucilaginosa , & sere unctuosa reperitur sa), quae dum exsiccata non sit, sacile solvitur, ignique parumper accenditur; ait bene exsiccata in igne duntaxat graveo lentem odorem initar ustae pinguedinis spirat b). Quid dicemus de lutis nostrarum Thermarum P Si nos

nimium celebrare vellemus has Thermas, & a veritatis amore non obstringeremur, cum multis aliis Scriptoribus decerneremus, tuta hujusmodi aquarum peculiaria, earum que sedimen cisie ; ait veritatem inquirere debemus, ideoque, ut supra indicavi, tuta haec nostra coagmentata sunt a terra communi vallium Euganearum, quae ab aquis

thermalibus in quibusdam caveis madefacta & soluta e imbuitur aliqua salis parte, ac vitriolico spiritu, majori,

aut minori quantitate secundum diversas thermarum aquas, δc terrae qualitatem. Ubi vero nostrae aquae, ut in Apin

mucilaginosam Bouidue in Theramis de Boti, bon - ι' rchambant invenit, & credit efformari ab implicatione salium , bitumi

nis , terrae, cum pauca aqua,

quae aliquid petiueiditatis ei

bin Vide cap. g. pag. m. seqq. c) Requiritur ad lutorum

majorem praetantiam , ut sonistibus subter salientibus terre stris massa aequaliter calefiat. quin imo ebulliat, primosque halitus subtiliores emergentium aquarum recipiat, praeter crassain menta , quae ibidem resideant.

150쪽

ANA LYSIS CHEMICA Jcc. I 39

Apono, caveas, aut Lacunas cum lando argillosio, aut cretaceo non reperiant, sed saxeo a , lutis carent. Fere autem impossibile est determinare terne species, spiritum, oleum, quae ab ipsis lutis in des illatione extrahuntur; nam luta constant terra vallium Euganearum, madina seu marga , argilla, fabulo, & humo ; quare quis in tanta rerum miscella decernere poterit specificas quantitates,& qualitates cujusque generis terrae , spiritus, oleorum , quae

ab hac miscella deltillationis ope hauriuntur λ maxime quia cum in lutis adiit sal communi simile; hujus spiritus conjunctus cum illo peculiari margae humi &c. est; unde agnoicere nequimus, spiritum margae & humi seorsum . Uuidquid sit, si aliquis cupiat scire quantum phlegmatis , spiritus, & quantum olei ab his lutis in destillatione extrahatur, in sequenti processu videbit. Accepi tuta quae cum acidis sermentant Montis

ortoni, S. Petri Montisvinionis, Montis aegi Otorum, S. Bartholomaei & S. Helenae, quorum singulorum quatuor libras in globulos multos redegi , atque sub umbra exsiccavi; pollea piratis quinque vitreis retortis, in quarum

singulis quatuor libras luti impo iii , ita ut duas partes

tertias Ventres rexIrtiarum continerent : Excipula applicui

satis capacia , & communi glutine conjunxi . Ex arena institui det tillationem gradu ignis, aquae ebullientis paulo majori: exiit phlegma lutei coloris, & odoris olei

tartari.

nis , in Cuneensi Pede montii Provincia . tuta desunt . quia animadvertit Ioannes Fant nuS, earum scaturiginem & deis suxum in saxeo et Iuo esse, ubi terrena & apta fingendo luto materies deficit De Thermis Uerianis Dissertationes duae. Genevae. I723. DE. I. pag. 3

SEARCH

MENU NAVIGATION