장음표시 사용
71쪽
Sidonius Apollinaris , qui vixit temporibus Majorani ,& Antemii Augulli, Aponum carminibus celebravit; ut etiam Sanctus Ennodius Episcopus Ticinensis σὶ , qui Aponenses thermas petiit circa annum ue oo , ut ipse in epistola ιὶ scribens ad suum Petrum narrat , commemdans Aponi phenomena: & videtur his aquis Ennodium usum fuisse ob oculorum morbum , de quo ipse queritur e . Insuper idem Ennodius sequerues versus composuit.,, Tollitur adclivi tellus subnixa tumore, is Leniter elato fulta supercilio. is Vorticibus nullis caput admovet illa superbum. se Nec similis pressis vallibus ima petit. se Fumiger hic patulis Aponus fluit undique venis:
se Pacificus mixtis ignis anhelat aquis. is Unda socos servat; non sorbet flamma liquorem: se Insulto crepitat sons sacer inde rogo. se Ebrius hinc cunctis medicinam suggerit ardor, is Corpora desiccans rore vaporifero. ,, Ηὶc pyra gurgitibus, scintillis fluctuat humor. se Vivitur alternae mortis amicitia. di, Ne pereat, nymphis Vulcanus mergitur illis.,, Fcedera naturae rupit concordia pugnax.
Iulius Scaliger d de Apono ita cecinit. n Iam
εὶ Pignorius I. c. cap. I s. pag. 7 t. dicit Ennodium suisse Episcopum Patavinum.
72쪽
DE THERM. PATAVINAR. &c. ri Jam quater auratis remeans Dea lutea bigisse Piscosos Nerei quinta colorat agrOS. is Sulphureas Acorin cum suspiramus ad undas, D Lymphaque crudeli sub face victa fugit.,, Scilicet antiquo Mons ipse incoctus ab aestu is Fervidior nostra se negat ire face. is Euganei latices, quaeque arida saxa tenetis, is Quaeque leves leni colle sedetis aquae: is Tuque pater princeps, qui pumice tectus ob alto se Clara triumphatae nomina pestis habes: is Cede meis lacrymis ; lacrymae tamen, heu tamen ipsaeis Debuerant pellem vincere posse meam. Magnus Decimus Ausonius, qui seb Theodosio Augusto floruit , in patriae suae descriptione commendat Apinnensis aquae potum .is Non Aponus potus, Vitrea non luce Nemausus, is Purior, aequoreo non plenior amne Timavus. Petrus Bembus comparat Aponum, atque quasi 2Etnae
anteponit b) . Alexander Taisonus sic de Aponi gente jocose cecinit e):
Abano va con qnesi in una schis , E quei di Montagnon seco conduci . L aria e la terra afumitata e ners
Di sulfureo color gente produc a uiri
73쪽
uisi P orrendo albergo e di Megera, Che di fore infernal tutio riluce. Se v era Pietro allor, μ' feri earmi Tra a i morti regni at Don de P armi. Et Iroldus Crotta facetε & ipse Aponum ita versibus commendat sa).77a
Abano a cui donar natura pia que
Virtu , ebe . capi delia tigna farca merce dei bagni , che di buono inchios, o Si mise a celebrar Claudiauo nostro. 78. Siccbδ nulla a me resa cc avant aggio I
74쪽
De reliquis Patavinis balneis exigue dicemus, quia pauca ab auctoribus habemuς; nihilo tamen minus reseremus omne id, quod apud eos invenire potuimus. Et primum
de Thermis Monti portoni. Hic mons anno II SI arto'
nus vocabatur sa), ac Ungharelli tempore b , ut et lain ab ipsa Charta topographica antiqua balnei Aponensis putet se , cujus nominis significationem Ungharellus ex
plicare contendit , dicens , sic montem artonem Uozari , quia ibi olim angustum balneum erat. Pignorius Vero credit nomen orthonis datum fuisse a quodam homine Orthone appellato d); sed anno I I mons ro-
is trante se prembris indictione is xiiii. Actum in Prat alia in is solario Abbatis, praesentibus is Bonifatio priori , Obito , Anis is gelo , Marco, Tobaldo, Alis,. berico, Iraldo, Johane Speis Ea crucem monachis ipsius mo-
is nasterii. Gerardus de Catao- is ne confessus suit lὸ aceepisseis ab Alberto dei gratia Pra. is taliensi abbate denariorum ,, Veronensium libras l. fini is tum pretium, sicut inter eosis con Venit , nominari ve pro is rota terra quam ipse Gerarisse dus habet in Moulearione, in se Monterosib, & in Silva Pe-
is tresega. Quam autem &eis Testes rogati sunt Bonifaci. ,, nus, Martinus Berte , Gar-
, , sagninus, Rilimus de Cartu. rio. & alii plures. Equidem & ego Niri si-
chartam accepi a Cel. Co: Franis cilco Leonissa. Hare charta forissan pertinet ad laetulum X lv. id) i. c. cap. IS. P g. 73. in cujus rei confirmationem produxit epitaphium a I heocrito exaratum , atque ab Hei-nesio latine verium. Praeeipit hoc Orthon Siculus; ne sorte viator, , Ebrius hyberr,ae tempore noctis eas. ,, Namque ego sic jaceo: pro pulvere nempe paterno, is Externa pergere contumulatus humo.
75쪽
66 CAPUT II. tundus, seu ortonus in quodam instrumento Coenobii ejusdem loci a Philipo Thomasino edito sa) dicebatur. Mons ortonus ignobilis praeteritis seculis erat b), & ab
Historicis non memoratur, nisi anno 1428. ob Dei parae
Virginis miraculum, quod a Scardeonio e) , Thomas1-no d), Pasino e), Portinario ) narratur, quod breviter indicabo, ut nihil praetermittam . A partu Virginis I 28, dicitur, quod Petrus Falaonius , seu Falchus homo ruiticus cum gravissimis ulceribus cruciaretur, & uteretur balneis ad radicem hujus montis positis, illi, dum orabat, Virgo Maria apparuit, quae eum morbo liberavit, imperans tamen, sub aquis tabella inventa suae gloriola imaginis, curaret, ut ibi templum extructum esset. Homo ulceribus liberatus, ac tabella reperta, miraculum palam fecit, quo, a Petro Donato Veneto tunc Patavii Episcopo, approbato, oratorium aedificatum suit. Duae inscriptiones in eadem Ecclesia Montis ortoni leguntur hoc
comprobantes g).M FHujus B. V. Imago anno Christi i 28 a Petro Ful-M cho inventa, primo in quodam orat. collocata est, se inde in insgni templo anno I 333. Quod nunc viliis tur , Petro Donato Episcopo Pal. & Communi Paduae is assentientibus, aedificato , translata fuit. MEt in palvo Sacello B. V.
b ) Contrarium tamen Ual Iliserius sentie ob vestigia antiqua balneorum ibi reperta. e lib. a. cias. s. pag. Ioue. d j cc. cap. 3. pet. I O. , seqq. e) lib. de Thermis Patavi
nix mc. pag. a. o. De Balneis omnia qu.e exstant c. apud Iunias. Venetiis. Iss3.
ρυ. I72. etiam producuntur,& a Thomasino I. c.
76쪽
is Hic Petrus a Domina monitus Imaginem hanc deis balneo extraxit, 3c ab ipsa sanitatem integram acce-
Ex quarum prima inscriptione intelligimus anno I 533Templum, & sorsan Coenobium pro Eremitanis conditum suisse, & sic ille locus antea sylvel tris, & sere a
nullis frequentatus, impolierum cultus fuit, atque aegri bibere coeperunt illam aquam, in qua, ut fama est, inventa fuit B. V. tabella , quae aqua Virginis nomen accepit. Sed quum diverse miraculum hujusmodi narretur a multis scriptoribus, unicuique illud credere verum aut falsum licebit . Injucundum vero non existimo, si asseram versus quo
dam Ludovici Passini Medici Patavini, qui circa annum II 3o vixit; qui ut poeta, de Ortone quasi Gigante quindam cum Diis pugnante, a Jove, intersesto, atque huic monti subjecto lusit sa): In his carminibus ex illius sui mine icti, vulnere, sudore . atque excrementis immissum proximis aquis calorem, salsedinem, ac vim sulphuris &bituminis fabulosξ ostendit. ἡ Fuderat anguipedes imania monstra gigantes se Iupiter, & Gelo meditatus vincla Typhoeusis Conditus Inarimes mema mole gemebat. is Impositam Enceladus membris fumantibus u inamis Vix perferre gemens poterat: semulta Vesaeviis Saxa super victum male Porphyriona premebantis Luctantem , flammasque atro sepe ore Vomentem. se Iam rigido Mavors transegerat ense Pelorum, se Et te saeve Mimas, & te procere Damastor. I et is Ver-
77쪽
se Verterat in iaciem saxi Tritonia Virgon Azgide protensa, longas Pallanta trahentemis Serpentum spiras, & diis infanda minantem. ri Caetera phlegraeis proiecta cadavera campisse Aethera turpabant putri graveolentia tabo. D Unus tot caesiis superabat fratribus ORTHON, se ORTHON, supremo quem nixu irata crearatis Terra parens, unum cunctis opponere divisis Aufa nefas ) unique arces promittere Olympi:
is Tantum animo robur, tantasque immanibus illais Addiderat vires membris. hic unus ab arceri Rhoetorum alpina, cellique a vertire Baldi, ,, Inque deos, inque altra serox convitia iactans,
is Tentabat montes imponere montibus altos,
is Et strudiis arces gradibus conscendere coeli: is Quum procul inliructam videt adventare deorumis Hinc aciem atque hinc , seque peti tot ab hostibus unum D Ergo ut erat manibus centum praesignis, & acridi, Corpore, centenas nunc intorquebat in hollemis Ingentes montis partes, nunc impete facto se Proturbabat agens aciem, vultuque protervori Et voce horrisona divos terrebat. ibi illiis Aut subito versis se se occuluere figuris, is Aut latere, & celeri freti pede terga dedere. ω Certatim trepidis tribuunt tua quisque coloniis Hospita tecta deis: nusquam illis lecta voluntas ,
is Non hilares vultus, non largae copia men is Defuit. haec hominum pietas bene cognita divis, is Grandia percepit meritorum pro mia: nanqueis Flava Ceres illis messes, sua vina Lyaeus, is Pacales oleas Pallas , armenta gregesque es, Magna Pales , pauperque tulit sua dona Priapus. ,, Durat adhuc concessus honos, & dona deorum
78쪽
se Certa manent, ridetque suo bona copia cornu.D At Mars, non dirum aspectum, non brachia centum, se Non fremitum infandum metuens petit ente furentem
is Cominus, & getico tentat dum rumpere serrori Semiseri vastum latus, intolerabile vulnus fi Accipit, & magnis implet clamoribus aethra. se Audiit incertis torrens Liquetia ripis, se Atque Athesis metuens imo se condidit alveo, is Et retro pressis celer Abdua subititit undis: is Horrueruntque alpes , & nubifer Apenninus. ἡ Jupiter & saevo turbatus vulnere nati , is Et trepido divum discursu: quem prius hostem ,, Spernebat , metuens pariter coeloque sibique se Victorem trifido transfixit fulminis ictu. ,, Illum indignantem & vasto sumum ore uomentem is Turbine corripuit subito, ventisque rotatum se Protinus Euganeis moribundum extendit in agris.
- At Tellus neque enim illa sui non gnara dolorissi Esse potest seindi subito, atque dehiscere terram
se Antra jubet flentem natum : qua mille columnaeis Atria nigra deae magni Iovis invia telisis Hinc illinc pariter subeunt: qua flumina sontes fi Cuncta suos magnam subterlabentia terram se Agnoscunt: ibi moelia parens sti para catervari Natarum, quas illa Erebo committa crearat, is Ut stetit, implevit moeliis ululatibus antra: is Incusansque Iovem, dixit quaecunque jubebat se Insanus dolor : hinc illi phlegetontides undares Respondent, illinc resonant Acherontia saxa,
se Et qui nigrantes voluit Cocytus arenas. se Dumque aliquid superest animae, revocare sororesis Non cessant, revocant nymphae clamore secundo.
se Verum ubi jam exangues vita indignata sub umbras Disitiroo by Cooste
79쪽
7 se Fugit, inextincti vivebant sulphuris ignes, si Pasicebantque atros immensii Corporis artus, is Et servens omni sudor de parte fluebat. M Prima parens sacros extinguere sontibus ignesse Nititur: hanc nam una omnes, sam utaque secumis Vix tandem gelidis vicerunt sulphura lymphis. ἡ Quae miros illinc subito traxere calores, is Sulphureasque simul vires, usumque medelae: se At salibus sontes sudor vitiavit amaris, is Inque nigrum ventris stoe la excrementa bitumenis Mutata, affectis praebent medicamina nervis. se Fumiserum fervens Aponust caput extulit arvisis Primus, vicini post quem longo ordine sontes se Caleucti. superas venere in luminis oras. ,, Tum fletum satis ingenti texere sepulchro se Rupe sub aeria, quae nunc ORTHONIS ab illo se Dicitur, & servat post tot quoque iacula nomen. In Thermis S. Petri Montanionis , seu Montagnonis scribit Scardeonius sa)- latissima balnea, vivis lapidiri bus a Thedorico Rege cicumdata suere , quae adhuch extare videntur se. Sed de his balneis in epistola ejusdem Regis ne verbum quidem reperitur; unde opus illud posterioribus temporibus tribuendum et , cujus velligia vix nunc apparent non solum ob Barbarorum devastationem , ut probabile videtur, at maxime a nostrorum incuria. Η'sc e terra eruta suit sequens inscriptio a Ualliseerio
80쪽
R V. S. L. M. Cujus ultimae sigiae sic interpretantur a Valliseerio Fontibus Votum δε-ix Lubens Merito. Et quamvis Legum Doctor Antonius Motus Patavinus hoc modo legeret Velleia Publii Filio Chresti fecit Voυens Sibi Locum Monumenti : nihilominus Comes Sylvester Rhodigiuus
Valli erit interpretationem utpote meliorem comprobavit. Cui Montanioni Cluverius credit a convenire Claudiani carmina. se Atto colle minor, parvis erectior arvis, se Conspicuo clivus molliter orbe tumet . At unusquisque qui Aponum , ia Montanionem inviserit, hoc falsum et se agnoscet . Insuper videtur ibi fuisse templum, seu oraculum Ga-ryonis , tum ob inscriptionem Galliani Fontanae, tum etiam ob cavernam sub ipso monte excavatam, atque latericio fornice exornatam, ad quam nunc ingressus prinhibetur ab aquis calidis ibi emanantibus, quam caVernam aliqui invisentes multa peculiaria narrabant , quae silentio praetereo; & fors in ego eam ingressus, si arte potero,
ossemationi m. pag. 44O. Epistola est Antonii Meneghellii Archi presbyterii Ecclesiae Monisti lanionis, qui hanc cavernam describit.