장음표시 사용
361쪽
mo non omne, quod accipitur, personaliter,accipi absolute. ρ m suppositione naturali. O accidentali., Cap. XX V II., CVppositio naturalis sit acceptio nominis commuo Oispro omnibus suis significatis. Quopacto acei Naturapitur subiectum huius propositionis, Omnis ho est anima Laccipitur siquide pro omnibus, qui sunt, fuerunt,erunt, & esse possunt. Hoa aut solos significat nomen homo, non fictilios, Ut SatyroS,Vt Faunos,vesie in rerum natura Mon possunt, nisi de impropria significatione sit sermo,qua superius, cum suppositione impropria rcliquimus. Suppositio accidetalis est acceptio nominis cois , . non pro omnib. suis si ' 'gnificatis .Quo pacto accipitur idem nomen Homo Accias. in his propositionibus, Ois homo occupat hac hoia taliι.
re locum.Omnis ho iustus,est probus mam in prio. xi pro solis homi Obus, qui nunc vivunt , accipitur alioquin non concederetur propositio, cum ij qui
modo non vivunt , nullussi hoc tempore locum Oc- . . .
cupent, in posteriori autem restringitur a verbo iustus,ut pro ijs tantum,qui iusti sunt, capiatur .Documenta nulla tradam hoc loco, quia ex iis, quae des atq, ampliatione N restrictione dicenda sunt, lacile internosci poterunt h suppositionum formae.
SEd ut altera diuisio suppositionis psonalis expli- - cetur,discendu prius est,quid sit descensus,quot Descre modis in hac suppositionum tractatione a Dialecti. sus. sis. usurpari soleat. Descensus orgo e st, explicatio duppositionis alicuius nominis pro multis pb. accepti,per ea omnia pro quibus actu accipi ur Ut ciun Proposita hac enuciatione, nutu ino est animal dic explicamus supDositiooem subiecti. Hic tio est animal, & 1lle ho est animal, & ita eaeteri, qui sunt, fuerunt,erunt,ti esse possunt,pro his siquidem omnibus actu, hoc est, nunc accipitur subiectum illius
Propositionis. Non sic explicamus suppositionein
362쪽
eiusdem nominis in has propositi ope positi, ninu
homo occupat hac hora locum, sed enumeratis tantum ijs hominibus, qui hac eadem hora vivunt, pro quibus nimirum solis nunc accipitur hominis voca-εηοι buium .Quatuor autem dicuntnr esse descensiis, Ch se putat pus, Copulatus, di sunctivus,M DisilictuS. Coa ρς με. pulatiuus fit per particula .Et, copulative acceptam cstmior id est, iungentem propositiones, ut si stippositionem subiecti illi' propnstionis, Omnis homo est animal, sc explices, Hic homo est amm l, ω hic homo est animal & sc in o teris, S huius Nullusis homo est Iapis, hoc modo, Hic homo non est lapis, S hic homis. η et non est lapis,ia ita in aliis. Copulatus fit per eadem
particulam, Et caetera copulatim acceptam, hoc est, Ft iungit ac nectit partes unius extremi termini ue
. Propositonas, non propositiones integras,ut si suppositione subiecti huius propositionis. Oinnia astra. ζrrantia sunt septem,hoc pacto exponas, hooostru
Minoi errans & illud atque illud D cret .simi septem. Disu
νε ε stiuus fit per particulam, vel disiunctiuὸ acceptam iid est; nectentem propositiones, vi s suppositionem subiecti huius propositionis, Aliquis homo est ustuls c explicesi hic homo est iustus, vel hic homo est iustus, vel illa est iustus&sic de caeteris,& huius, Quidam homo non est iustus, hoc modo, Hic homo non est iustus et i Ile homo no est iustus, in. Disiunctus denique fit per eandem particulam , vel, disiuncti,aηε . a coeptam, hoc est, ut nectit partes uni' termini pro positionis, non diuersaς sdpositiones, ut si suppositionem huius nominis oculus , in hac propositione positi,Ad videndum necessarius est alter oculus 'sic exponas, ad vide dum necessarius est hic oculus vel e ille hoe est dexter aut sinister. Neque enim expones disiunctive hoc modo, Ad videndum necessarius est hic oculus; vel ad pecta si necessarius est ille, quia expositio erit sal sucum utraq; propositio sit falsa. Quod autem dixi de particulis,Et, ac vel intelligem i
363쪽
Desuppositione confusa o deteνminat . Cop. XXX.
SVppositio confusa est quae explicatur descessi di CV os uncto copulativo, aut copulato . Determinata D. r. Mero suppositio vocari solet, que disiunetiuo descen min t .su exponitur. Exempla ex dictis desumi possunt.Solet a recentioribus tradi haec regula ad cognos credii 4 rΜm suppositionem determinatam , Omne nomen com- regula,mune, qd accipitur personaliter, nullo notatur m Impurgno, aut certe particulari, accipit determinate. Sed gn/tio. videtur falsa. Nam ex ea sequitur harum enunciatiis tu si biecta Naius necessaria est nauigaturo, Alterat pars cotradictionis ex futuro cotingenti est Vera,aet , Cipi determinate, quod tame nri videtur dicendii. Si quidem propositae enun tiationes concedi solent, ut Verae, &tamen si suppositionem se biectorum exponaS, disiunctive, quo pacto expon edam diximus suppositionem determinatam,falsa erit 3 traque Oratio. Quod sanie perspicuum fiet si ita dira exponendo, Haec nauiS necessaria est nauigaturo , aut illa necessario est nauigaturo,& ita in caeteri S. 4Ηaec pars co tradictionis ex futuro Cotingenti est. Quo φρ Fera, aut illa pars est vera. Est .n. utraq; expositio sal tius diast oratio, cu omnes partes utriusque sint falsis, ut anisi gnoscera aduertenti planum est. Potius ergo dignosco da est du Dp- haec suppositionis forma,ex ipsa definitione dunta- pemio at, Quod . n. nomen experti fuerimus exponi di sun determidiust, id dicemus supponi determinate, quod non di. nata. fundiue, nec determina te Itaq; hoc spectantes dicemus, omnes terminos haru propositionu , homo estituitus. Quidam homo .es iustus, 'sidam homo noni est iustus, accipi determi nate .Nam sub stybiecto p i- μ& secundae,sic licet descendere disiunctive : hic homo est justus,aut ille homo est iustus, &c.sub se i 'ibi essto textiae, hoc modo, hic homo no εst iustus, aut ille homo non est iustus, &c .sub praedi pato primari hoc modo, lio mo est hic iust8 Ivel ho est ite iust/,S
stb tradicato secundae hoc modo .Quida homo est Cap. 3 hic
364쪽
368 Iustitutionum Dialectrcarum. hic iustus,aut quida homo est ille iustus,&e. sub pr
dicato deniq; tertiae, hoc modo. Quidam homo non est hic iustus,vel quidam homo no est ille iusi', Z C. quanqua hoc praedicatu non accipit latum determi nate, ted distributive etia, quippe cu sub eo non soludisiuctive, sed & copulative oporteat desced ere, ut paulo inferius patebit. Iae oes nunc dictae expositio Des Verae Sut,quia aliqua pars cuiq; vera est, quod satis est ad veritatem disiunctivae enunciationis. Idem - - a quoq; spectantes,dicemus subiectum huius propositionis, Omnes coeli sunt decem,no accipi determina si pdicatu determinate accipiatur.Na S si sub . praedicato licet descendere disiunctive, hoc modo, Omnes caeli sunt haec decem, vel omnes caeli sunt illa decem, S c tame subiecto no licet. Nec . n.vere dixeris, hoc caelum est decem, vel hoc caelu est dece, S c.
quippe cu omnes partes huius di suctionis sint falsis.
De suppasDione eonfusa tantum. Cap. XXXI.
SVppositio confusa tantum est quae explicatur solo descensu disiuncto . Quod suppositionis ge-
. . . . nuS cernitur in nomine oculus, in hac propositione posito.Vt cernas, necessari' tibi est alter ocul'. Hoc .n .duntaxat modo licet suppositionem eius explicare. Vt cernas, necessarius tibi est hic oculus,aut ille, .ς no etia hoc modo, Ut cernas necessarius tibi est hie oculus, vel necessarius tibi est ille, quandoquidem neuter determinate acceptus necessarius est, cum tamen alteruter indiffere ter sitne cegarius.Uthain suppositio cognoscatu duo potissiunum tradiitur docuF imum menta. Alterum,omne nomen, quod mediate attin- sdoeumo git virtus alicuius signi uniuersalis affrinatiui acci-εum . pit confuse latum,hoc est,accipit solum disiunctim ideo eius suppositio solo descensu disiuncto explisaeda est, hoc modo accipitur praedicatu propositionis uniuersalis aistimatiuae,ut hui', Omnis homo est. 'r Rimal, sic .n. eXPODendum H si Πω , Omois hosfio
365쪽
i homo erihoc animat,aut illud,&c. Nam disiun ctive, CXponatur, hoc, videlicet, modo, Omnis ho est hoc animal , vel omnis homoest illud animal, &c. falsas erit oratio,cum omnes simpliceS ununciationes, ex quibus constat, sint falsae. Dixi mediate, quia si no- me attingatur immediate,accipitur distributive, ut vox homo,in eade illa propositioni , quae nunc proposita est .Huius documenti causa, i x alioru, quae tradetur deinceps,notada lane duo dialecticorum pro .. nunciata .Primu est Signum positum in una categorica enunciatione no attingit Virtute sua ultu vocabu Prisνω tu alteri'.Hinc colliges a hac copulatiuia enunciatio .
ne, Omnis homo est ad malum proclitais, & tamen aliquis ho est probus,signum,omnis, n on attingere virtute sua nome, Ho, in posteriori categorica positu atq; idcirco nihil signum illud impedire,quo mi-nν eiusmodi nome eo loco accipiat determinate, ut re vera accipitux Secudu e,Viri sSuom,&negatio p. s. Du q sunt partes unius extremi,subiecti nimirum aut .Pdicati,no attingunt alteru extremu Tunc aut signure negatio dicit pars alicuius extremi, cum non reddit propositione,in qua est,uniuersale,aut particu- Iarem,aut nega tiua, Uerbi causa,si dicas, Quida hoomnem professus scientia est improbus.Qu1da Geometres nulla habens rerum naturalium experientia est doctus. Quidam non Dialecticus optime disierit, si inquam ita dicas, signa Omne, Nullam, & negatio Non erunt partes subiectorum, quia nulla dictio earum reddit 3positionem sua uniuersale,aut negatiuam, cum omnes sint, proculdubio particulares, di affirmativae. Hinc colliges,praedicata istariim triuPropositionum non attingi a virtute signorum vnia uersalium, aut negationis pcedentis, neq ; esse opus ut harum dictionum causa accipiantur cofuse, quin Potius,perinde accipi determinate, ac si eiusmodi si Cosctagna,& negatio non prscederent.Ex eo documento, riit pria cuius gratia duo haec attulimus 3 nunci ata,colliges muin his propositionibu3.socrates& Plato est philoso cumH.
366쪽
η o, In lituus in malecticarum.
v S: Conini diri cede Eborae erudit iuuetus, nomin 3λhilosophus Iuuentur. accipi coisse tantu;modo Marticula Et ediccat sensum copulatiuit, quasi iugatha* propositiones ,Socr ales est Philosoph*,ia Plato E Phuloso '. Coti imbirics eruditiuuetus, & Eborgeruditur iuuetos.Nam cum particula, Et hoc modo 1umpta,suppleat vice ligni uniuersalis assirmatiui urbiu harii erudit iuueo necesse est ex praescripto re
diti documeti, Ut ne imina illa Philosof 923,N iuueatus; vae a virtutz Uuiu quod amodo signoru attingit et: ' '. tur,accipiam ur CC,fuse latu ,hoc est disiunctim dura . . xat. Itaquear o si erit explicanda eorum suppositio utem; horu ι Abhic Ρhilosoph*,vri uterq. est Cael.utraq; int Vrbe eruditur haec iuuetus, vel in v traseque erudituc illa,&ca uadoqitide falsa esset utraq, expositio, sed hoc modo, Vterq. horti est hie philo-Anis a septi' aut iste,&c.Vtrauisi Urbe harueruditur liscolvetus aut ille,& Exebde documen to colliges di . ciiDnes, quF regum Tex verbis determinatis peraci uerbiamumerali 1,accipi confuse tantum, vi cu dicimus vis feci saetrum Ter protuli verbum,& similia, Est .n usus,Vtroq; duorum temporum, eae i sacrum quodlibet trium protuli verbii. Vnde fit, yt sub no,. nainibus Salarum,& vemum, non sit descendendu dististiue hoc modo. Bis feci hoc secrum, aut bila feci illud, & caet Τer protuli hoc verbum, aut ter protuli illud, lac sunt. n. huiusinodi expositiones taliae, sed solum disiunctim, hoc inodo,Bis feci hoc sacru, aut allud,&c.Ter protidi hoc verbu,aut illud, aut illud, GC. St. n. subiecta et soluatur in ea quib.accipib.tur, licebit ita dicere Semel feci hoc sacru,aut illud au illud,&c.& se cudo protuli hoc yeirbii aut iijud, Sc.& iterii feci hoc aut illud,&c. Semel Stirli hoc verbum aut illud , 8ec. 8c se do protuli hoc verbua ut illud,&c.& tertio rettuli hoc aut illud,&c.qus
Wudu oraniones apertissime sunt vere Alterum documentum est,Omne nomen personaliter acceptum, quod
367쪽
SVppositio distributiva est, q explicatur descentu copulativo. Hoc genere suppositionis accipit subiectum hui' enunciationis, Omnis ho est animaI,& praedicatum huius quida ho no est iustus, & xterq; terminus huius, Nullus ho en sesus expers, suppos-tio. n.subiecti primae sic expone da est. Hic ho est animal,& ille est animal, c. eodem modo , praedicati te secundae hoc paeto, Quid λο no est hic iustus Mec est ille iustus, nec e si inu. hys iustus termino-Tum deniq; tertiae,descendia simul rub utroque hoc Ino, Hic homo no est hoc Rs per ,,nec est illud sensus expers, nec est ullii a b GR hqmines eodem modo .Vt autem h sc formas pia tonis, quae Omnivi' est praui tisima,cognoscMur,plura qua in CF
veris traduntur documenta Ayrimom. Omne nomen
368쪽
. si t Institutionum vialecticarum.
ι x versalis afrinatiui,accipitur distributive, ut subi ctu illi' 3postloais, omnis ho est animal, & huius. uterque oculus est in capite,Remouenda tame sunt quae impediunimam si dicas, Non omnis homo est animal, impedietur distributio subiecti a particula . ' Non prsfixa,ut mox patebit.Secundu ,Omne nomem M. comune, qε siue immediate attingit virtus alicuius signi negativi, aut negationis negatis, accipit distributive, si modo sine eiusmodi signo, aut negatione no accipit distributive, hoc modo accipiunt amboetermini illius propositionis,Nullus ho est sensus e Pers,& praedicatum huius, Quoddam an mal no est densus expers,sia horii suppositio explieatur descensu,copulatiu6.Dixi,Negationis negatis, ut excluderem negationem, quam vocat infinitatem, qualis est avaraiis quae in His nominibus continetur. Non corpus. Non
Uista Vivens,& in citeris huiusmodi. Siquidem virtus ne- .an . clationis infinitatis non attingit, nisi dictionem cum Natalis qua coponit unum vocabulum: negatio vero negat magani. lup Videlicet, n5 est pars alicuius nominis aut verbi' negat quicquid post se inueait, nisi sit pars alicuius
extremi,ut supra diximus, qua ratione Malignantia naturae a plerisque appellatur,Unde'fit, ut Cum voce dicimu , Non eorpus est substantia, si negatio est nefans, sensus sit, Neq; hoc corpus est substatia, neque oc aliud corpus est substantia, neq; illud aliud, di c. quo pacto enuciatio est uniuersalis negatiua, Si falsa. Si vero negatio est,infinitas sensus fit, Quod neque est hoc corpus,neq est illud corpus &c .est substatia quoa acto ensiciatio est.indefinita affirmativa i&.ve tira.Addidi, si modo sine eiusmodi signo, nessation ve no accipitur distributive, qa negatio, ta ea no- Ω--- mina distribuit quq no inuenit distributa.Nam quatonina di inuenit distributa, no solum non distribuit, sed etiastribuat reddit no distributa. Exempli caula,quia neuter ter cil matio. minus huius propositionis, homo est lapis,distributitie accipitur, iccirco si negatio initio prpponatur, uterq; distribuetur a interiecta vero intor iubiectum -
369쪽
Quidam homo no est animal.Nullus homo est Gra-maticus,Subiectum primae, praedicatum secundae, MVterqueterminus tertis distributive accipiuntur,ideoesi negationem initio prsponas, hi ipfi qui distributiaue accipiebatur,amittent eiusmodi diltributiva a
ceptionem,reliqui autem qui no distribuebatur, di- .stribuentur. Siquidem hae propositiones, Non omnis homo est philosophus.No quadam homo est animal No nullus homo est grammaticus, idem valent atq; hae .Quida homo non est philosophus. Omnis homo , est animal .Quidam ho est grammaticus, ut ex libro tertio aperin est, inquibus quide enunciationib' idqd dixi mus,facile perspicies. rtium documentum Cap. πιOmnis casus obliqu' ad quem terminatur virtus ali Teisii ., cuius dictionis superlatiue,aut coparativae, aut im- Portatis diuersitate,accipitur distributive, ut in his enunciationibus; Leo est fortissim' bestiarum, Vrsus est robustior lupo:Μiluus differt ab ac cipitre.Na sWsus primae estueo est fortissimus omnium bestiarum,
secundat vero .rsus fortior omni lupo,tertiae, Milu' . .
dissert ab omni accipitre. Si tamen dictio comparariua, aut q diuersitatem importat, terminetur ad obli- , quum eius nominis, a quo incipit coparatio, aut diuersitas, ut si dicas,homo est fortior homine, homo est. ali' ab homine, no omnino distribuetur obliqv nec enim sensus harum enunciationum est, quod ali , quis homo sit fortior omni homine, aut alius ab omi .
ni homine, sed fortior aliquo homine, di ab aliquo homine diuersus Quartum.Omnis casua obliquuS, Isupra quem cadit dictio exceptiua,accipitur distri sudria butive, ut si dicas, Onane animal praeter belluam, est
rationis particeps. Sensus erit,exccpta omni bellua.i
Quintum Omnis dictio exclusiua yposta subiecto Quinis distribuit praedicatum, ut si dicas. Solu m animal est
fletus capax. Tantum homo loquitur, hae siquidem rosositiones coia uertuntur in uniuersales a firma . Ra 3 tiuas
370쪽
ei uas, in has scilicer omne fletus capax est animay έ- 'Omne, quod loquitur, est homo nullus autemetermemus distribuitur n consequente formauis consequeri, etiae, qui non fuerit distributus in antecedente. Dεβν sitione inputat . Gρ X X XIII. SVppositio copulata est, que explicat descensu crapulato .duo suppositionis genere accipitur stibis elum huis; propositionis, omnia Elementa sunt quatuor,& huius, Omnes citi sunt decem, & smilium ;'uoniam eorum suppositio no explicatur nisi des colla copulato,ut ex dictis patet,perfacila cognoscitur alatast, quo fit, ut non sit 6 pns documentis. Animadnerte ta .. inen in solo plumili nismero posse nomen accipi co-lgulatim,ut inductione patet,cum tamen,& in numc- eo plurali,& singulari possit accipi confuse tantum:' aut distribusue , ut ex his propositionibus, omnes magistratus sunt publici,Omnis magistratus est publicus Quidam magistratus sunt anuui. Quidam ma
νίbus Singularum. Cast. XXXIIII.
Φηο Θ- C Vppositio distributiva pro singulis generii est, si
gulo ge explicatur descensu copulativo enumerante omnerum . nia ea indiuidua,pro quibus nome acciditur. Quod suppositionis genus conuenit,subiecto huius propositionis, Omne animal moritur ic.n .descendendurn
est sub eo, hoc indiuiduu animalis moritur, & illud pνο ria morit &sic cari. Distributiva P generibus snguloruo. kibisa est,q explicatur descilla copulativo 'numerate oes gulo species, ly quibus nomen accipitur Quo pacto distes ham. bllitur nome Animal in hac appositione, Omne animal, qd a Phisco definit,eit species,sic. n. exponenda est eius distributio, Hoc animal comune, quod a physico definit, est species, & illud animal co intine . 'da physico definitur, est speCies,&c. onumerando. ' sola comunia sta singularia no definuitur. Dictione singuloru significatur hoc loco indiuidua verbo astu Generu significatur species ataq; singula generusu: