장음표시 사용
221쪽
nonin & lacris rebus. Quo.i ad quem. anes id in deos infero mortuorumq; animas. Misalios eniti. H Curarenturiid est procurarentur' expia litur, ut mala ab illis significata auerterent. Ea, id est prodigia & uidenda & inter- .pretanda. Ea elicienda, Elicio, eliciendi id esset eandis inquirendis,& iudicandis prodigiis. . 'Et mentibus diuinis. i. t uidiam uoluntatem deorum e quirendam. Quae.i prodigi uel potius i otia. Auguriis. i. secundum auspicia. Haecit sacra. Hactenus enim Huius enum rauit instituta& leges, a Numa latas de iure publico sacrorum scta erdotum. Cqnsultanda inquirenda. Procurandad
Aliquid agendo.i ut non otio torperennquit homines nihil agendo, discum mala agere. Et armis. i. partim.sInteresse rebus humanis.i.curare res hominum deos, qliod tamen Epicurei ii anzStoici uerbal terunt. Imbuerat idustituerat. Pro ximo legum, 'Alii propulso. legum. sponte sua tum Romani,sine metu legum & poenarum iuste fecerint,i pa illud,
Odcrum peccare boni uirtutu ara re. Contra uero Oderunt pere tre mollisi missiue pomo.
sed de proximo metu lic intelligo, quod illi qui fi lam dc iusta.
randum nollent seruare sponte, tamen metu poenarum cogerentur ea seruare,uel poenas luerent perfidiae'contiunaciae tuae.
Omnes, uel, homines. i. Romani. Regis. Numae Vnici id est singularis,uixta illud:
ad exemplum toris e ponItur orbis
Et qualis magistratus, alis populus. Urbem.i pacisica. Medio.i.uicinitate. Sollicitanda.i.turbanda. Omniv. sutrinorum. Nefas esse, ides'. in' tum esse. Lucus erat. Vide Ouid. in decim tanto Metamorph. Quintan quod O-eu. Arbitris,id est in comitibus. ι Concilia.i.conuenticula. Solenne. i. sacriimes temptui Sacrarium.i. templum. Curru arcuato id est i o. Eigis. duobus equis. Rem diuinam tacere. i. sacrificam rutandam.i tenendani, seniandam. Sedem. i. sum lunae, signum. Locaui templa. Argeos. ab Argis, quod i re plerat sint accepta ab A Ciuixi a istaecis in Italia,qui Graeci pluribmas colonias per totam Italiam condiderunt. I 'uteria. defensio. Ita, Hausula & c clusio rerum gest nim a Romulo de Numa. Ita. i. in hunc modum. similitudinis aduer
222쪽
adverbium. Dein cepsitae interiugo. Duo reges. i. R. mulus &Numa. Ble.1 omlus. Hic.i.Numa. sicut antea ad finem Romuli, Catalogum posui institutorum legum, quas Romulus de iure publico M priuato sere constrituisse fertur, ita in hunc quoq; locum post finem Numa libet catalogum subii re institutorum atq; legum, quas Numa Pompilius secundus rex, plerasq; de iure publico, pontiscio, & aliquot de iure priuato ciuili tulit,ut ita primos sontes qnasi iuris Romani,pontia ficii de iuris ciuilis uideamus, unde reliquae leges paulatim fluxere. Vt enim, propter contumaciam lis litem serit, sic propter calumnias de malos more lex legem pariti Obseruare ergo ex hac descripti ne Numae Liuiam licet, circiter tres & uiginti leges uel instituta, quarum plerael, tametsi de superstitionibus prophanis & ridiculis loquuntur utpote de stultis sacris gentilium tamen oportet earum notitiam temere illum, qui nihil nolit in reliqua Liuiam aut Romana historia intelligere.
Primum itaq; institutum uel prima lex Numae, est de inado rege,& coniectando eo per certas carimonias : sicut apud braeos & nostra quoq; aetate, reges cum bonis comprecationibus inunguntur & consecr/ntur, ut ita prosperis initus hos propitio regnum capes t. Haec lex postea sub Consulibus paululum uaria ui qui calendis I mirarit,utpote primo die sui magistratust aputolio quotannis comprecabantur & sacrificabant. Secunda lex,O Auguribus, nemuri licere regem inaugurare,n hae loca sacra consecrare, ies exaugurare, praeterquam auguri praesidi auspiciorum. Tertia lex. de Iani templo pacis tempore claudendo, sed belli tempore aperiendo, ut sic diu no itaq; precari possent Ianum, ut bellum averreret.Huius meminit etiam Virg. in hiae septimi. Quarta lex.Religionibus & caeremoniis seroces animo uulgi de hominum este illigandos, alioqui non posse eos in ossicio retia neri, nisi deorum metu inde de Liuius infra alicubi dicit, Praestu esse superstitiones & prauas religiones,quam omuino nullas. Quinta lex. Annum diuivi in menses duodecim, ad cutium Lunae,Graecorum imitatione,hoc modo,quod Numa decem ine sibus Romuli oraeposuit Ianuarium habentem uigintinouem dies & A brtiarium continentem uiginti octo dies. Sed Manius, Maius, Q innulis, October continerent dies tricenos singulosa eliqui se
223쪽
menses continerent tantum uigintinouenos dies: quae similia mensium & dierum confiest trecentos quinquaginta nque dies, quibus constitit annus Romanus, a Numa in Iulium caesarem usque. Tametsi annus Gnecus trecentos quinquaginta quatuor dies contineret: sicut & hodie annus lunaris δc Iudaicus. Qui ' vocatist annus lunaris. quia luna conficit cursuin suum aliquan-.do minus triginta diebus, quae semina duodecies multiplicata, sunt numerum conficit dierum trecentorum quinquagintactu tuor. Q nauer3 consultius uidebatur adcursum soli, metiri annum, Sc lunari anno deerant undecim dies Sc sex horae, ideo uo quoque anno ad finem mensis Februarii, dies nonaginta ci citer intercalabant Graeci id est extra ordinem addebant interponebant tres menses intercalares, qui continerent tricenos dies dis ita ottalo quoque anno, mens lunares & anni lunares belle quadratant ad cursum metamque solis, ut apparet computanti. Atque etiam Romani primo secundoque octonario annonam, intercalabant illos nonagenos dies, hoc est, ternos menses. Sed in tertio octonario annorum, hoc est, ut Liuius ait, vigesim viario quoque anno, intercalabant non quidem nonaginta dies
in tantum sexagintaso dies, id est paulo plus duos mensor quia compensabant illum quinquagesimumquintum diem, quo R
manus annus superat G aecum. Demptis enim uigintiquatuor di bus ex nonaginta. remanent sexagintalem Caeterum Iulius Caesar .uidem errorem de controuersias inextricabiles, annum Romanum sic ordinauit, ut Ianuariuc Sextilis, December contin xet dici triginta 3c unum, Februarius uiginti octo. sed Aprilis, Iunius. September, Nouember contineret dies triginta. Et Mi tius, Maius, Quintilis, October, seruarent pristinum numerum triginta & unum dies. quae summa mentium & dierum eontinet trecentos sexagintaquinque dies, quibus ibi cursum suum conficit. Verum quia sex horae desunt isti munero, quibus cur solis istos lies superat, ideo quarto quoque anno incipiente, unus dies ad sextum Calendas Martii, nobis est sestus diuo Mathiae Apost Io, intercalatur. id cst interponitur, ut ille quartus annus bissextilis uocetur: quinum oportet bis dicere sexto Calendas Martii, propter unum diem tutercalarem additum'. Veruntamen superest error parum in hoc quoque Iuliano anno talis, quod intra trigintasex annos elapsos a morte Iulii Caesaris i. M ad tricesbium septimum annum imperii Caesaris Octauit, ilitercalati sunt
224쪽
IN L IB. I. T. LIVI I. rset horae sunt quadrans 3 non triens unius diei Romani de naturalis. Itaque hunc errorem uidens Octauius Augustus, correxit, ita ut non incipiente, exacto dc finito quarto quoque anno, hoc est, incipiente quinto quoque, anno, unus dies bis. Illis intercalaretur. Atque hunc morem. Carolus Magnus rex Francorum, εc primus ex Germanis imperator Augustus, ad Germanos transtulit & Gallos, ut hodieque perduret: nihilominus tamen Mathematicae periti aliquot deesse minuta ce sciat huic quoque Augustano anno: quem detestiun corrigere uoluit Ioannes de monte Regio, Mathematicus peritissimus, en
Gerimania Romam uocatus a Pontifice: sed morte occupatus,non potuit coeptum absoluere. Et quidem apparet ille error in eoes
cluente. Nam Ouid.in Fastorum scribit, aequinostium uernum tuo tempore existere ad octauum Calendas Aprilis, quod aequinoctium hodie nostri Mathematici variantes quatuordecim di reponunt in sextum idus Martii. Simillier apparet uariatio in solstitio aestiuo, & in reliquis duobus anni quadrantibus. Atque haec Manno Romano, deque intercalatione sufficiant. plura uide apud Macrobium libro primo Saturnalium de anno Romuli , c . pite duodecimo,de anno Numae, capite decimotertio: de anno CPsarum, capite decimo uarto.
Sexta lex. Discrimina dierum esse tenenda r quia sunt aut s sti,quibus aguntur sacrificia, epulae, ludi,feriae: aut probusti, quibus
annumerantur dies fassi, eum licet exercere lites dccausastore ses & ius dicere. Dies comitiales, cum licci agere cum populo. Dies Comperendini, cum licet dare uadimonium. Dies stati, cum ilicet ius dicere peregrinis. Dies praeliares, cum fas est res repetere,
uel hostem prouocare ad praelium indiruim ab inferentibus Mulam. Aut sunt dies intercili , id est, partim iusti, panim profesti. Reliqua de dierum discrimine, uide apud Macrobium in primo Saturnalium, capite decimoquinto & sexto, ubi etiam de Calendis, Nonis, & Idibus, i R omulo institutis, exponit. aut dies, quae Osi quarta speciesdierum, uocant Latini,non solum quibus non fas est ius dicerer sed generaliter ominosos, innustos, &quasi abominabiles, quibus ni a proh Wre succedat, priuatim aut publice in humanis aut diuitiis negotiis, quos alioqui religiosos
Docant dies.. ptimassex. Sacerdotes atqua sacerdotia certo ordine diastribili & discerni, in rite fiant tara& religiones curentur, non arrophanis liominibus, ted as, erdotibus. Instituit autum Numa
225쪽
septem genera sacerdotii Primo Curiones, quia in sua curia sic irpraeessent, ueluti nostrates paroclii, ut supra dixi in catalogo R muli. Secundo Flamines, qui praeerant peculiariter sacris curandis, ut Flamen Dialis id est Iovialis, & Flamen Martialis & Q urin lis. Tertio aligures id est diuinatores, qui ex auium garritu. uo tu, motu, nil ex inspectione uiscerum, ex prodigiis aliisq; signis latura praedicebant. De qua professione, hoc est, de diuinatione Cicero duobus libris pericribit. Qimo Vestales virdines Vrρο- tua uirginitate obstrietie, adeo, ut ii P uiolari te esset Dassa,vi defoderetur: aut si neglem acra curahet,uirgis a Pontifice caed retur. Quinto Salii iacerdotes Martis. Sexto Feciale qui rebus e- petendis ab hoste, qui belloindicendo, qui induciis pacique iaciemsiae praeessenti Unde & a facere dicti sunt Feciales, uel a dilam. septimo Pontifices, id est, praelamucrorum& religionum: d cti sie, quia possent facere secra, & curare caeremonias ritusque
Oetaua lex Numae,detege acrorum, qui absentis regis vice fungeretur in regiis acris curandis, quibus alioqui peculiariter rex Vestales perpetuum ignem fouerent,&sipremam autoritatem haberent in Ur . Decima lex. Vt Sini asseruarent ancilia, & certo tempore ultantes circumgestarent in Urbe. Vndecima. Vt pontifex; tanquam summus iacerdos,praeciset omnibus iactis & iacerdotibus. Vnde & ius pontificium habet originem, quod de ruris,de ritibus,de dignitate S immunitate iace
Duodecima. Vt patrii ritus caeremona rum sacrorumq; sese
Decimatertia Vt peregrini ritus exterres & nouae ca rem niae sine autoratiae pontificis non recipiantur. Decimaquarta.Vt prodigia,hoc est,signa & ostenta,& monstra aliat mirabilia tigna obicruentur, procurentur, expientur, ut ita diuina placetu quia sere significent imminentia mala. Huius exeinpla apud Liuium sunt innum δ' , . . . 'Decima inta.Vt Auguria, auspicia,aliaeq; divinationis flammae observentur. Nilutenim ueteres,r' priuatim, i publice imeipiebant uel agebant sine obseruaca diuincitione, qua neglecta putanant omnia cile in Oesita ominosi & infelicia.
Decim exta. Fidem datam priuatim publixeq; senim
226쪽
esse,quod est honestissimum uinculti societatis humanae, & omnis iuris fundamentum. Siquidem & nomen habet fides a fiendo quod fieri debeant quae fideliter promittuntur. Contra uero perfidia de infidelitas nonabiret impune, sed infimia aliisque poenas coem
Decimas tima. Iuramentum esse seruandum, si modo de re post bili & licita sit praestitum. Decimao fiatia. Coercitionem perfidiae milurii aliorumque criminum certis pinnis fieri. Quamuis enim lex naturae dictat raeminem esse laedendum, tamen,quia non possitim non esse scelerati in tanta multitudine confiasione' hominum, poenis coerceri necesse est criminosos, ut humana societas feriretur. Pretestat enim pauciores laedi malos,ut plures tuti scruentur. Decinaanona. Vt fundi &pos siones certis suisq; finibus describantur, & limitibus terminentur, quos limites si quis dini urat,eum pro surc& grassatore habendum, iniendumq; esse. Vigesima. Vt mulier partum duodecimo mense. aut ultra quoq; edituin,legitime taperisse credatur. Huitu meminit Gelli in in libro tertio,cap. decimosexto,mulierem ferre utem in decimum-
Vigeum rima. Vomiudium capite puniendum,& caede
ciuis, pro parricidio habendam. Vigesimasecunda. Filium maritu a patre sto non esse uendendum,neque pignori dandii Vide sapia in catalogo inuli, da iure patriae potestatis in liberos. Vigesimatertia. Argeos,hoc est,ioca sacra & dedicata diis, suamhabere immu itatem ac religionem,& semel deo consecrata, no posse iure transferri ad usus prophanos priuatos.Omnia enim sacra esse publica,nulliusq; dominio sibiecta priuatim. Atque liae sere sint leges institutaq; Numae Pompilii secundi regis, ut Liuius aliique historici indicant. Reliqua de Numa a Plutarcho require,qui des ripsit omnem uitam eius.
. D E TVl Lo Hos FILIO III. rege Romanorum. am tertio rege Romanorum Tullo Hostilio, qui inquietus debellicosus cogitatas finitimari; urbes,pari ad solaera coegit,pa tim Romano imperio adiecit, multasque colonias deduxit. Insterregnum, id est catilinem imperiho qua supra.
227쪽
Iussit. id est nominauit &cl it. Infima arce, Vide su pra n Romulo. Patres, id est seiratores Faeti autores,
id est approbanuit S confirmarunt regem Hostilium. Hic non. Breui, notatio morum Hostitu . , - . - . HAetas, scilicet iuuenilis. Auita gloria, adcit,auis stii Hostili qui mortem pro patria occubuerat. Senescere, id est ocio quasi & ignominia torpes ere,uiresque amittere,licui co vin senile debilitatiar. Materiam, id est causam. Forte euenit. nuni bellum quod Roniam gestori ecum suis cognatis Albanis, cui ferocia calliditas Eouilii dedit causam. Agrestes Romani, id est agricolae. Inuicem, idestanter sese. Ad rqs, scilicet ereptas. Suis, stilicet legat Prius quam mandata, scilicet de rebus repet 'ori. tatis, id est certo. Negaturum, scilicet res reddere. Pie, id citri- te. Excepti, icilicet, Albani seges. . Comiter, id est humaniter. Tantisper, ideli intra inimium tempus, uel interim. Neganti, scilicet res reddere. L qatis, scilicet Romanis. Purgando, id est excusando quiatie comiter accepti,& tractati a Tullo adulabantur ci praeter dignitatem sui officii,suaeque urbis: quia turpiter, propter im priuatum sospitii cum Tullo mitui negligebant & derogabant iuri publico testationis sibi commis a Mixatqui ius priuatum longe cedere&postponi debet cuilibet iuri publico, pertinenti ad magistratin &ad totum commune ciuitatis uel invecti. Imperio, scilicet se
Regi uestro, scilicet Ciuillo. Regem Romanum, id
est Tullum. ετ iris personae, pro ego Tullus rex,&caetera. In
eum scilicet Albanum populum,autorem belli,qui prior negati rit reddere reς. Expetant, scilicet Dii. Ita, id est colitia. . Ciuili simillimum, A mplificatio4ndignatatis in hoc beludia
comparatione per narum in contra diminutio eiusdem, a coni
ctura consequentis euentus. Parentes, id est Albanos. Natos, id est Romanos. Troianam prolem, id est posteritatem Aeneae Troiani. Lauinium, id est oppidii Aciar, ut supra. Alba, id est urbs Ascanii. Modo, id cst tantumodo. Alterius urbis, scilicet Albae. In unum, sicilicet corpus reipublicae. Quinque millia Passuum, idost miliare Germanicum. Cum re, id est sota. Dictatorem, id emi remum nisgistratum, cuius erat dictare, praescribere & praecipere quiduis.
Renis. scilicet Ciuilii. Ipso cahite, Lilicet ciuilii. Mas
228쪽
22gnum numen, id cst magnam potetitiam. iNomen, id est populum. Ab stativis, scilicet castris. Dimicent, id est proelientur. Congressus, id est collocuti re sit. Educit, id est exercit uti iii struit in aciem, δc ordinem suum priuiam. Infit, id est loqui incipiti Albanus, id est Metius. Videor, id est puto. Perperam, id est male. Iniurius&non. Narratione cupiat beneuolentiam.. Illud te Tulle. Propositio ο eiu, confirme o in utili S necessario. Hetruscares, id est imperitim. Teque, scilicet circa Romanos. illi, scilicci pintrusci. Mari, Quia illo tempore Hetrusci tenuerunt imperium ad mare si 'rum Adriaticum, atque infla iam Mediterraneum. Pollent adest ualenti Aggrediuntur, scilicet Hetrusci. Consectos' id est,uiribus coruumptos. Seruiuio aleam. Alea est omnis Iudiis lucrosus: ab alio dicitur,quod liuic iam Durat, alii est aliena. Intus in aleam, id est sortimae committimum. Viam, id est rationeini. Decerni, id est liquere. Indola. id est natura. Indoles ab indolando,significat naturam ipsam,& significatio
Tergemini si atres. hoc est, tres in exercitu Romano, de tres in exercitu Albano. Horatios, id est Romanos. - Cur tios, id est,Albanos. Cives, i ilicet tres. Cum bona pace id est,non cum crudelitato. .. H Foedera alia. Digressio in descriptionem foederiς icti certo ritu & caeremoniis. Lmibus, id est conditionibus, quia cauta foederum uariant. Eodem modo, id est ritu& caeremonia. Facitum, scilicet isdus. Eoecialis, stilicet Sacerdos praes ctus foederi faciendo. VPatre patrato. Numa Pompilius,ut supra dixi, instituit Aselales sacerdot ,praefectos foederibus ficiendas,& internuntios p cis bellique, iisque ius dedit creandi patrem patratum, hoc est sun mum foederis praeli ni,sic vocatum a patrando,id est faciendo Scabsoluendo foedere,quia patrare in essicere,ut patrare cartim, pa
Sagmina, id est sacras herbis Inquit, scilicet Recialiti Puram, id est herbam sacram. Graminis herbam, id est S mina sis appellata, quasi uncta. Regium nuntium, id est Decialem. Vasa, id est supellcctilem. Facio te, scilicet nuntium rogium. Fecit, id est creavit. Veriana, id est , dii a
229쪽
ANNO T. I O A V E L c VR. Effata, id est pronuntiata liquo participio in antiqua hist ria uitis est. Legibus, uerba deris . Populus Albanus
nominatim caliis est,non calicii. Populus Albanus, icilicet quies
.Popiam Albanus. Et uulgaris est haec constructio apud Graecos &Latinos,ut Domine dominus noster. Vae cilicet pacta,& foederis conditiones. Cera, id est cerata tabula. Vii, id est uti Ea, silicet pacta. Legibus, id est conditionibus foederis. Publi- eo, scilicet non priuato. Nam priuatorum pacta nihil derogare pollunt publico Hri. ππ Ferito, id est punito uel obrue & tans' fulminibus, Magis, id est potentius. Dixit, scilicet Foecialis. Percusiit. Inde etiam foedus appellatu dicunt a feriendo porco uel quod Iupiter ferire debeat transgressorem mederis.
Sacerdotes, scilicet eciales. Ecedere icto, E polypos id est descriptio singularis certaminis ter geminatorum Iratri ouo Romanis obtigit uictoria,fortunae beneficio. Deos patrios, id est penates. . Feroces, scilicet ter g 1-M ConLderunt, Si do ' nidicat ad locum in eo,utauas sudit nondum taedet. Periculi, scilicet caedium. Paucorui' scilicet trium parium. Signum, scilicet pugnae. s eriti, id est
His, scilicet Romanis. Illis, scilicet Albanis. Micaves, id est splendentes. Neutro, id ust in neutram patiem. To Debat, id est premebatur prae expectatione. Anceps, scilicet ab utraque parte. Cura, scilicet iuruitii.,Spes, ilicet uictoriae. Vnius, stilicet HoratiL Is, scilicet Horatius. Integer, id est non uulneratus- α Universis, scilice; tribus coniunctim. Ariectum, id eli
Redit, id in resiliit. . Victor, scilicet unius.b Iet. l . et fieri. Alterum, scilice; Horatium. Alter, scilicet Cimitatius. Vidus, icilicet etiam pr1uato dolore & luctu. . Mani-hus. id est inferis dedi neci. Tertium, scilicet te. . Propius, id est magis. Ditionis alienae, Ditio a dice'
do : Quia impcrium ius vicit in inferiorem. Duo Romana, id est duorum Horatiorum. Imperaret, scilicet A loa ui s. Horati ibati Tinicus euentus uictoria: Horatii.qui fori rem suam occidit, & iudicium capitale subiens, tamen data uenia
absolutus est. Palud ento, id est uestitu militari. Soluit crines, Fuit signum luctus. Appellat, id est inuocat. Mouebia id est
230쪽
id est perturbat Comploratio sororIs, quae sibi gratulari deberet uictoria
3 uitana. Inamaturo, id est,intempestiuo. Eat, id est pesecat in nocina obivi torium. Raptus in ius, id est,accus parricidii Legiturque hoc iudicium,primu capitale depa rieidio filisse in urbe Romana. . Ingrati, id ei naccepit. Iudicium, ies licet crimen parricidii. Duumviros, id est iudices capitesci. Facio, id est creo. t Perduellionem, scilicet quod contra Rempublicam fecerit caedem, & pimiuerit sororciam uindicia priuata, quae soror a magis stratu debuerat puniri.Sic ergo non solum parricidium, sed & pe duritionem, id est crimen laesae maiestatis admisit Horatius.
, Perduellionis, id estcrimine laeta maiestatis & seditionic siel perduellis est, qui uel maiestatem laesit,uel seditiosus prouocarit, idl est appellarit ad populum. Certato, id est certet. VincentP stilicet duumvisi obnubito, id est testito. Intra Pome rium, id est intra urbem. ' σi Rebantur, id est putabant. Indico tibi, id est impingol tibi crimen maiestatis Sc seditionis. & ingero tibi crimen capit i Clemente, id est aequo. Prouoco, id est appello a Duumviris ad populum. Iure patrio, id est ex patria potestate in liber ,quorum uitae nccisque arbitrium fuit Diopatrem, ut sum in
legibus Romuli dixi. Animaduersurum, id est supplicium capitale sit plurum.. Cum egregia stirpe, scilicet quatuor
inter haec. sermocinatio pathetica patris pro filio, qua com- tmileratio mouetur a circunstantiis. Pila, id est columna Ho ratii lapidea in foro,super .uam ter geminorum spolia crant dedicata. Decoratum, sicilicet spoliis. Ouantemia uictoria, stilicet pro patria. Furca, id est cruce. Albanorum oculi,
I lictor, permissiones amarulentae&ironiae negatiuae. M i nus, stilicet Horatii filii mei. Obnube, id est obtege. Vini dicent, id est aserant. Ipsius, i .Horatii. Lucretur. i.expiar Piaculo, id est secro uel ritu uelpiaculari, quo luitur & pla- catur quasi crimen.Et piaculuni est caeremonia,qua satisfit pro crit inineadi nisib. Inde expiare, est satisficere certo ritu pro erimine admisso. Is scilicet pater. Tigillo, id est trabe. Adoperto adest tecto. Iugum, id est filicam. φororium tigillum, id est furcam hoc est trabem trans