M. Tullii Ciceronis De philosophia, prima pars volumen secundum, ... Cum scholijs, & coniecturis Pauli Manutij. Corrigente Paulo Manutio Aldi filio M. Tullii Ciceronis De philosophia, prima pars, id est, Academicarum quaestionum editionis primae libe

71쪽

ACADEM. QUAS ST. est,mortale sit an eternusnam κtraque iis parte mutita dicuntur.borum xiliquid uestro sapienti certum videtur,nostro,ne quid maxime quidem probabile sit Oeeurrit ita sunt inpleri'; contrariarn rationu paria mometa. sim agis uerecudiμν,π me accusis, no quod tuis rationibus no asperularsed quod nullii: nima animum, is assentur deliga:quem potissimul quem tDemocritusemper enim,utfinis,studiosus nobilitatis futurgebor iam omnium uelisum conuitio.tu ne aut inane quidquam putes esse,cum ita complet et coso laser omnia,ut π quod mouebitnr corporn .edu et

εμα qiddq; cesserit,auia ilico subsequatur; aut atou

mos ullas,ὰ quibus quidquid es uturnam sit dissi,

millima; aulsine aliqua mete re ulla effici posse prae claramqo' cum in uno mado ornatus bla tam sit misrabilis ,innumerasileissupra,inst dextra nistra, ante post dictos dissimiles,alios eiusde modi mundos esse let,ut nos niu fumus ad Baulos, Puteolosq; uideamus,

sic innκmeruiliges parsus in loris esse,eisde nominibus' bonoribus,rebus testis,ingensis omis,aetatibκs,eisdem de rebus distulantes' et si nunc,aut si etiam dormientes aliquid animo uidere uideamur, imagines extrinsecus in animos nostros per corpus irrupere tu uero ne

illa asilueris,ne nefweris comentiis rebus assensius. nishil sentire,est melius,quam ta praua sentire. no ergo id agitur,ut aliquid assensu meo coprobe.quae tu uide ne impudenter etiam postules, non sola arroganter; praesiertim cu ista tua mihi ne probabilia quide uideatur .net enim diuinationem,quam probatis,ullam esse arbitron falsis illud etia,qκο omnia cotineri dicitis,

72쪽

mus deus ente praeditus,qua omnia regantur.cli a

lis autem magnitudo ipse.n. hie radiatm me intueri uidetur ad mone ut erebro faciam mentione 'Lnos uero lauus magnitudine quasi decempeda, binomme quasi malis architectis messurae uestrae nego b Reme

ter ut dicam, recudior neq; tamen istas quaestiones physicorum exterminandas puto: est.n. animorum , ingeniorum naturale quo isdam quasipabulu ideratis,eontemplatios natura. erigimnK.elatiores feri videmur humana destitimus: cogitantes, sivera, arque coelesti a Dec nostra,vi erigua,er misima, teriamus indagatio ipsa remm tum maximarum,in etiam occultissimarum,habet oblictationem si uero aliquid occurre quod uerisimile ineatar humanissima eo pletur animus uoluptate.quiset igitur haec o uestres tenso bis nostensed vester,ut assentiatur,credat, af irmet; ster,ut vereatur temere opinarieaeclares

ab seia putersi is eirusmodi rebus,verisimile quod sit,

inuenerit. Veniamus nunc ad bonorum malorum snotionem. ed paMulum ante duendum est.non m thie is

73쪽

raram etiam rerum auctoritate. irae illustriores uideantur,amittere non enim m. assentiaur,neque approbant lucere nΩ,quam eum cornix cecinerit, in aquid eam aut iubere,aut uetare: e mars affirmabunt signu illuui erunt mensi ex pedum esse, κλsolim,que metiri no possunt, lu3,3μam duo de ui nti partibus maiorem estis iam terra. ea quo in conclusio nascitur δοι quantuisitierripi no potest;qui

eateras res eodem modo,quo magnit dine pilis,approbarin eas res no percipiti magnitudo autem solis perripi no potest:qui igitur id approba qμasi perripiat;nullam re percipit.restonderint posse percipi,3 tui μι

strinon repugnabo,dummodo eodem pacto catera percipi oprehendis dicat. nee enim pollunt disere,aliudatio mus,minusue comprehendi: 3κοviam omniurerum una est diffinitio comprehendulsed qμοd experam:quid habemus in rebus bonis, malis exploratu nempe fines constituendi sunt,ad quosis bonora ermalorum summa referatur.qua de re est igitur inter summos viros malo dissensios omitto illa,quae relicia iam uidenturno Heriau,qui in cognitione,et sicietia summum bonum ponit. qui clim Zenonis auditor esset,ines 3 antu ab eo dissensierit,et qκamno muti tum a Platone Megarici,quora 'it nobilis disciplina. cuius,ut scriptum uideolrinceps Xenophanes,que modo minavi deinde eum secuti Parmenides et Zeno:

stas ab his εretriaci philosophi nominaudiantur. post Euclides Socratis disicipulus Megaro, a quo idem illi Meetarici dieii qui id bonum solum espe dicebat,quod

74쪽

ta a Platone.ὰ Menedemo auteH- b Sutrias fuit, Eretriaci appellat :quorum omne bon- in metepoti sim π mentis acie, sua verμm cemereturvis similia,sed opinor expistata uberius omam s. hos si cotemnimκhetiam abiectospinamus, illos certe minui

nisi virtutem, ci; ε d uirinii esset eo trarium:in mediis ea mometari Zeno uoluit,nulla esse cens tib ic summu bonum est in his rebus ne tram in parte mo eri: quae ab ipso dicituri Pγrebo autem,ea ne sientire quidem sapiete, εμα ἀπαεκ nominatκnbasi tur torsentetias omittamus: bae videamus,qηae nuc diu,miatq; defensa*nt. Alii uoluptatempnem esse uoluerunt.qnor m princeps Aristippus,s i socrure audierat,unde Cyrenaucilost via curus,cui s.s disciplina nμnc notior, neq; tamen ca renaicis de ipsa miluptate cosientiens uolutate an

omni molestia Hieronymus: hoc idem cum honestate Diodorus. ambo hi Peripatetici. honeste alitem uiuere, fruentem rebκs ijs,quas primas homini natura cocles liet,N uetus Mademia cepuis,ut indicant scripta Polemonis,quem Antiochus probat Aristoteles,riisset; amici nuc proxime uidentur accedere. introducebat etiam carneades,no quo probaret,sed ut opponeret Stoicissummum bonum ese,st i ijs rebus,quas primas natura cocilianisset.honestμ αμte, quod duc tur i cociliatione naturae,Zeno statvit ne esse bo a

75쪽

sium sequar modo ne quis illud tam inerudita,absurdumq; restondeati,quemlibet Odo aliquem. nihil potest dici inconsiderativsaevio sequi Stoicos: licet ne tomitto per ipsium Aristote9, meo iudicio in philομα phia prope seruareter sium Antiochu,qui appellabatur Academicus,erat s iues perpauca mutauisset, gemmanissimus Stoicus.erit stitur res iam in disirim

M.na aut Stoicus cstituatur sapie aut ueteris Acasdemiae. utrunque non potest eAn. inter eos non de terminissed de totapossessione contentis: na omnis rario

uita dis nitionesummi boni cotinetur: de qua qui dissident,de omni ratione uitae dissidenti no potest igit Murqκe sapiens esse,quonia tantopere dissentiari, sed

alteris PMemoneus,peceat Stoicus rei false assenties.

sunt Zehonis eadem in ueteres Academicos Peripateticos dicenda bici turineutri assenties, si nuquam,

uter est prudentior uiceum ipse Antiochus dissentit quibusta in rebus ab iis, quos amur, stoicis ne indicat non posse illa probanda esse sapienti placet Stoici omnia peccata esse furiarat hoe Antiocho uehemetissime disilicet.liceat tandem mihi considerare, utra sententiam sequar praecide, inquit: statue aliquando quid libet: quid i lcsitur quidem,stacula mihi

Midentur in utranque parte,π paria.non ne cauea,

ne sielus faciam stelus. n. dicebas esse Luculle,dogma prodere.cotineo igitur me,ne incognito assentiar quod

76쪽

cio hic,qid multa putat praeter virtus bomin partis chara esse,partim et necessiria. sed ille uereor ne utraturi plus tribuat , quam natura patiatur, praesertim Theophraso multa distrie,eopiose ; dicere.et hiemeaeuo ne uix sibi costet qui is duat esse quaeda et rovoris,er fortunae mati,tamε eurivi in his omin ussit, beam fore censit sapiens sitidi balom. tum hoe mra prebabiliustum illud uidetur: emtamen, i alternutrum sit rautem lacere plane puto. uerum in his aserepant. Quid illud ' in quibus eo entiunt,num pro Meris probare possumus' sapientis animum nunquam neq; cupiatate moneri, nes, istula efferri fate hae probabilia sane sint:num etiam illa naqua timere aquam doleressapiens ne non timeat nec patria mleatur,non doleat i satis duram': sita Zenoni necesRurium ,eui praeter honestum,nihil est in Avis:tibi uera

tioche minime;cuit,praeter bonorum,multabo praeter turpitudinem multa mala videntMr: piae πuenientia metuat sapies necesse est,er uenisse dolor. sed quaero, Milo ista fuerint ab Arademia verere decreta,ut animum sulantis comone rho coturbari negarent mediocritates illi probant, ex in omni permotione naturalem uolebant esse quendam moduae αmus omnes Crantors Meteris Academici de luctu: est

enim non magnκs,veru aureolus,et, ut Tuberoni Pa

naetius praecipit,ad uerba edi edus libellus ars illis,

77쪽

Ac AD 1 M. QUAEST. idem etiam utiliter οῦ natura dicebarpis notiones istasi an-ti nostris datas eis emendi caus misericordia

ubique essem apientisesses neminem cosulem, Praeatore,imperatore torio an ne quissu im de que qua tuli sapitentem postremo,sHu ciuemflu libera o plantes omnester no exsura,seruus, furiosior rinique scripta Dinui, Solonis, duodecim tabulas nostras, esse leges ne urbis denique, ut ciuitatis siqvie essent sapselisi Lee tibi Lumiles es assensus Antist famiari tuo,ram sunt defendenda,quὰm moenia mibi auia bino modo tanti Pantu videbituritiem apud cistomachu,eu carneades, o Stoicus Diores nes ad senatum in Capitolio starent,αAlbinu,qiu tu P. Scipione o M.Marcello cosulibus Praetor esse es,

qui cum auo tuo Luculle Consul fuit,sane: doitu ho, . minem,ut indicat ipses historia scripta graece,iocante. dixisse carneadi:ego tibi carneade Praetor esse no uis deor,qμia sapsens no μν; nec haec urbs, e in ea ciuitas. tu ille,huic Stoico non uideris.Aristoteles,aut Xeenocrates,quos Antiocbus sequi uolebat,no diastasset, quin π Praetor isse esset,eI ' Roma urbs,σ ea civitas

78쪽

tat mutavisinem: aut evim Mnestate esse em ut uoluptatem,aut uulnusi: nam qui dicat summum M. num M. Maremus omni moli' eos inuidiosum novi uoluptatbs esed in viciniate uersam: uia facere eos etiam,qui illud idem ea honestue eoruages. rent: e multo secus eos, vi ad honestiumprima naturae eomoda adiungeremutatus reliqvit siemeratis,

qua a Polemonis,er Pelatetiὼν-,er Antiochi favibus facile diuellom nes sidquam habeo adbμrobabilius. verutameiadeo, quam suauiter MI pia . sensibus nostris vidiatur. &όον,κt assentur vla νει-t Aristippo.reuocat uirtus,uel poti s repubeo - .nulecudum illos motus esse dicit:bominem iis de possum esse medi .M,3Mniam Aristippκ63κ sed umum nullum habeamus Orpussorum t-tM, Zeno, i Masi corporis simus expertes, animum si iam coplicti, turi,ut calliphontem sequar, cuius studem semetiam Carneades ita lues e defensitabat,ut ea prebare etiauideretur 3 qua fastomachus affindat, n' amisi intelligere potuisse, uid carneadi probaret 'sed si ipsum fine istum siqui, ne ipsa seueritas ivravitio' recta ratis mihi obuersetur'tusum honestas in μοι plate coremnetacosistat, honestatem cη κοιμptate,

79쪽

gna conratio riterum si sequare nulla ruunt, maxime comunitas eum hominum genere, baritas, Hevia,fustula,reliqua uirtutes:quaru esse nulla potest, visi erit gratuita:nam quae voluptate, quasi mene aliqua,ad suiu impellitur,es no est uirtussed Dux miratio ulatio, uirtutis.andi contra illos, qui nome honestatis i sene intelligi quide curant: nisi forte quod dori sum sit iis uulius, id honestum uelimura cereontε omnium bonora in eo ore esse, hanc noromam 1ane regulam hae praescriptionem esse naturae: ἐ 3M qvi aberrauisset,eum κἄquam,quid in uita staramr,bditum.nihil igitur me putabis, ba π alia

p 'm,ratu, imum, dium Disse vis, des eo nulla ratione nes pelli,nes moueri potes. ego nihil ei modi esse arbitra cui si V Uussim,no assentur sve fripe, quonia uera ἐμsis nudo discrimine siparatur, pro sertim in iudicia ista dialemcae nulla sint. Venio. n. iam ad tertia partem philosophia. aliud iudiciu Prostagorae est,qκi putet id euis non esse, quod cuis uideatur iud cγrenaliorum, qui, praeter permotiones istimas,nihil putat esse iudisti:adia vicuri,qui Omone iudicia in siensibus,ter in reru notitiis,et in uoluptate constituit.Plato aκte omne iudicium ueritatis lueri

80쪽

ratemi; ipsam,altacta ab viti niueiu, et a sensibus,e ationis mentis esse uoluitinum horum probat noster Arulochus Z ille uero ne malorum quidia μοrum: Lmaut Xenocratem seqvit m euatis libri sunt de ratione loquendi multi, et multu pro

go Arademici appellamurq an abutimur gloria nomianti aut cur cogim eos sequi sui inter se dissident hoc ipse, in elementis dialeelici docet,quo modo ius dicare oportea verum al*m ne sit,si quid ita connexu est,ut hocsi dies est lucet:quanta contentio est inter Diodora liter Putini,cto ino interplacet. eum cliathe do flore suo qua miatis rebus σγοίπM dissidet quid duo ues principes Aesecticorum Antipater,e'Aulidemus,uiniosissimi homines, no ne multis in rebus disietiui quid me igitur Luculle in inuidiam,π tanqua in cocione uocas π quide, ut seditio Tribuni solent,occludi tabernas i es qκ n. stectat illud, si arti a tolli quereris a nobis, nisi ut vilices

mitemAr qui si unM; Omnes couenerintoriis coatra uos incitabatur . expromam primu illa hi dissa, et eos omnes,qui in cocione 'duhexulesseruos ins nos esse dicatis deinde ad illa ueniam,quae iam no ad

multitudine sed ad uosimet ipsὸ qui adestis, pertinet

negat. vos Zeno, negat Antiochus scire sviquam: quo mo ,inqvies nos enim defendimus tiam insipietem multa comprehendere. at re negatisqueqnam

rem ullam is sapientem. hoc quidem Zeno gest confriebat: nam cum exis, digitis aduersim manu