Waltrami ut videtur Liber de unitate ecclesiae conservanda

31쪽

DE UNITATE ECCLESIAE CONSERVANDA . potestate1n Bene fac et habebis laudem ex illa Dei enixi hminister tibi in bomini; si aute=u male feceris, time; non enim sine cau8 glad hum portat; Dei enim minister est, vin deae in iram ei qui malum agit. Ex iis corte apostoli verbis apparet, ordina8S Deum, non per anti Stites et ecclesiarum principes omnia Crimina vindicarii, Sed ea quae X- cedunt districtionen oculosiasticae lenitatis vindicari per Iudicem mundi Sau0rdotalo nim iudicium non habet nisi gladium spiritus, quod est Verbum Dei, atque ideo, cum per

ecclesiasticas regulas non potuerit hereticos coercere ecclesia Dei, adiuvatur, sicut ait beatus Leo papa, Severis Constitutionibus christianorum principum, quando ad spiritale nonnunquam recurrunt remedium qui timent corporale iudicium. Saepe autem contigit, rege aliquos vel imporatores fuisse hereticorum fautores atque defensores; sed quanto crudelior hostis ad nocendum, tanto perspicacior Cura erat epiSCOpOrum pro Xpetenda pace celeSiarum, quoniam iuXta Anastasii papa testimonium illo pro Christo fungitur legatione, qui pro pace precatur eclesiae'. Quapropter idem Anastasius muribit ad anastasium imperatorem hereticum it

defensorem hereticorum Gloriosissimo et clementissimo flio na-8ta8io augusto Anastasius episcopus Exordium ponti cottis mei primitus Oblat populis pace pronuntio consequenter pro de catholio humilis sietati tuae precator occurro, in quorum primo divinum favorem propinquasse confdo, quod consonantia in me augustissimi nominis non dubium praestat auxilium, ut sicut vocabulum pietatis tuae per universas sente toto orbe praefitiget, ita per ministerium meae humilitatis, sicut semper est, sedes beatissimi Petri in universali ecclesia assignatum

domino Deo teneat principatum. Et Gelasius lapx Scribens permulta ad eundem Anastasium imperatorem pro pace CeleSiastica, sic ait inter ceteras Fili clementissime, rogo te pure, incere, ut me in hac vita audias solius deprecantem, quam, quod absit, in divino

iudicio sentias accusantem. Si certe, sic solebant Deo digni

pontifices Romani suppliciter deprecari pro ecclesiasticapaee, non quaerente S immo numquam Concipiente animo,

aliquos de regibus sive imperatoribus deponere et ideo pacem quaerentibu atque pacem offerentibus aderat Deus, remunerans humilitatem, patientiam et mansuetudinem eorum et vindicans e Super hostibus eorum. Nam postquam illo setiam Anastasius imperator hereticus praesule Oeclesiarum Supplicantes audiro contempsit, divino iudicio adustus fulmine interiit. Quaerit autem nune aliquis pontificum deponere principem populorum, quod est Xcitare quasi incendium

1 Cf. Briano do . Sax. c. 7 et infra I, 11 et II, 1. 2 CL Cod Udatrici 49, d. JasN V, p. 107. 0 108. 3 Thiel I, p. 16. 4 l. p. 615. et 16. 5 Hiris chius p. 640.

32쪽

6 DE UNITATE ECCLESIAE CONSERVANDA . ad destri tutionsem oculosiarum. Si nim ponamus verbi gratia, erodentos Clii isto potestatibus saeculi subioeto non OSSe, non trador tributa noe voetigalia ponsitaro, nulli orum timorum vel honorem deferre, nonne per Oe Oetorum et principum morito in semet ipsos arma converterent et perSoeutores

quidem uos oXeusabiles, Semo ipsos vero culpabiles facerent 8 Non nim iam sidui, sed contumaciae causa impugnari viderentur, et esset iis ausa quidem mortis digna, meritum vero mortis indignum. Hoc ergo providens dicit apostolus, immo Rom.13,7.8. per pOStolium si ordinat Christus Reddite omnib)ι debitum cui tribit uni, tributum cui vectigal, vectigal; cui timorem, timorem cui honorem, honorem nemini quicquam debeatis, nisi ut invicem diligatis. Et ipse rex regum et dominus dominantium Iosus Christus, dignatus seeundum carnis dispensationum describi civis Romanus, regubim quam, vi Constituit super hi S, dicens: eddite quae sunt caesaris caesari et quae sunt ei Deo hane, inquam, suae OnStitutionis regulam proprio confirmavit Xemplo DiXit enim ad Petrum, po8tquam ostenderat se a tributo liberum,

utpote regis filium, et Secundum Carnem et Seeundum Spi- ibid. 17, 27 ritum Ut autem, inquit, non scandalizemus eos, id est ne nos Caesari Contradicente tumultuandi iis occasionem praebeamus, vade ad mare et mitte hamum, et eum piscem qui primus ascenderit tolle et perto ore eius invenies fa

therem illum sumens, da iis pro me et te. Quae cum ita sint a se disposita ut scriptis et Xompli comprobata,

nonne Dei ordinationi resistit, qui pot6statibus resistit quali

Gal. 1, 8 nee baudiendum apostolius praecipit, etiamsi angelus de caelo aliter quam ei angelizatum est praedicaverit. - Quidam, inquit', o manus poni eae regem Francorum Non tam pro

suis iniquitatibus, quam pro eo, quod tantae potestati non erat utilis, a regno deposuit. Superius quidem dictum est, o vero iuxta fidem historiarum dictum est Zachariani papam communi principum de regno Francorum togationi ConSenSum praebui Sse, qui deeroVerant, pro Hildorico, apud quem nulla vel regia potestas vel regia dignitas, sed soluna

regium nomen erat, dignam in regno OPSOnam constituere o ut omnis Xhine occasio tumultus abOSSot monasteri eum

mancipare , pro eo quod videbatur stiisse dignior coronari tonsura monachi quam regio diademate. Sed nostri temporis rex o imperator, natu et nutritu in regno quantum

spectat ad humanum iudicium, dignus quidem id tur imperio

eum e propria virtute tum e maioriani suorum morito tdignitato. Confert nunc, si placet, ilhun Xheredatum totius

33쪽

I, R UNITAlE IECCLESIAE CONSERVANDA . rogia dignitatis e regia pol istatis lilii ori Quin cuin hoc tali viro, cui, ut Salva di Xerim sido, non invonitur in toto Francorum regno aptior per80na Roman imperio, quem per totum tompus imminontis olli, quod iam por 17 annos gestum est, ou mirabiliter euStodivit, quem o in omnibus praeliis, quibus 80Xius cum hostibus confliXit, ineffabili et II, 10. modo protoxit o oripuit. Hostes quippe ius erant, qui iuXtareium morem aerament ei fidem aliquando promiserant, qui

pro eo ad confirmandas supradicti papa Hildobrandi partos

duos potius invasore regni quam regeS, Unum OS unum, Super Se OnStituerant, quorum unus in proelio cocidit,

alter in xpugnation unius castolli miserabiliter ouubuit. Sic illo Romanus pontiso pacem confirmavit, quam Christus dodit dolibus atque reliquit Pacem meam, inquit, do vobis, Iob. M 27. pacem relinquo vobis. Et Beati paci sci, Τιoniam fili Dei Matth. 5, 9.

vocabuntur.

4. Ecce autem orat inter haec Horimarino utensi epi- Seopo non modica cura vel de Obodientiae sontentia voldo fidei suae obsorvationse noverat enim, Se obedientiam debere Romano pontifici propter primatum edi apostolieae, noverat etiam, Se fidei, quam iuramento promiserat regi debitorem fuisse, quorum alterutrum violare magni est perieuli, et ideo reus esse videtur grandis piaculi, per quem facta est

haec discessio inter octoros mundi. Sed illo Gregorius, quio Hildibrant, securum quodammodo fecit praediolum episeopum et 1 eliquos fautore partium Suarum Super iuratae fido pra0varicatione, scribons β, ut Supra letum Si quendam pontificem Romanum Omnes Franeigonas a iuramento

fidolitatis, quam Hildorico inutili, ut ipse etiam dicit, ad regni

gubernacula regi promiserant, absolvisse, ut intelligatur, o quoque tali Xemplo o SA quos voluerit a sacramento debitae

fidei absolvere propior quod et hoc intulit, quod dominus beato Petri dicit: Tu es Petrus, et super hane 19etram aedi- ''icabo ecclesiam meam, et portae i= eri non praevalebunt adversus eam, et tibi dabo claves regni caelorum, et quodcumque ligaveris super terram, erit ligatum et in caelis, et quodcumque solveris super terram, erit solutum et in caelis. Verum etiam certum est, quod dominus beato Petro

et in ipso sancta AEcclesiae oderit ius ligandi atquo sol-1 Cum bollum anno 073 initum sit, haec verba anno 1090. scripta esse apparet. 2 Animo auctoris illa oricula obversata esse videntur, quibus rex defunctus est apud Holieriburg a. 1075 apud Μ0ltrich- stadiis. 1078 apud Flarchoim a. 1080 apud Hohonmolso a. 1080 apud Ploichsold a. 1086 apud Gluichon a. 1088. Eundem numerum utque ordinem proeliorum habent Annulos . Disibo di et Ottenburani. 3 Ru- dolius. 4 Herim annus. 5 Quae verba quam Vera Sint, ruppRret

ex initio opistulas illius sJasse l. c. p. 458). 6 Ibidem p. 458.

34쪽

8 DE UNITATE ECCLESIAE CONSERVANDA.Voiadi, Sed vincula peceatorum, non ut Solveret aeramenta divinarum Seripturarum, neque ut ligaret Dei Verbum, quo-2. Tim 2, 9 niam, leui ait pOStolUS, verbum Dei non est alligatum.

Ergo praecipit Dominus per Moysen filiis Israel, immo filiis ecclesiae, id quo magis pertinet repromissio Israol, Non

Exod. 20, 7. ιSSΤιme Nomen Dei tui in vanum nec enim habebit insontem Dominus eum, qui assumpserit nomen domini Dei sui in frustra. Quis p0terit solvere istam Domini sententiam,

sive illam, qua loquitur per EZechielem prophetam: Qui ηἰζ':,'' solvit pactum, nunquic fugiet Vivo ego, dicit Dominus,

quoniam iuramentu=u, quod pre Uit, et pactum, quod praevaricatus est, ponam in caput eius. Unde et in euangelio ipse Dominus et salvator ait, quod certe beatus Petrus sicut 'vi: 'i δ' praedicavit sic a Domino accepit Amen dico vobis: donec transeat caelum et terra, iota unum aut unus apeae non praeteribit a lege, donec omnia fant. Qui autem unum demandatis istis minimis solverit et docuerit sic homines, minimus vocabitur in regno caelorum. Hine Sanctu Augustinus in libro de sermone Domini in montei Mandata, in-

ciuit, sigmscantur per unum iota et per unum Ficem. Qui ergo sol Derit et docuerit sic, id est secundum hoc quod solvit, non secundum ho quod invenit et legitur, minimus vocabitur in regno caelorum, et fortasse ideo ruit: Non erit in regno caelorum, ibi nisi magni esse non

possunt. Ergo eum tali sit qui solverit unum do mandatis Domini minimis, qualis erit qui solverit unum de magnis sive do maximis Domini mandatis Cum enim prohibuerit

Dominus in euangelio iurare Sive per terram SiVe per eaelum aut per aliquid huiusmodi, nonne magnum, immo maXimum peccatum est ei, Si quis in anum assumpserit nomen Μatib. b, 33. domini Dei sui Audistis, inquit, quia dictum est antiquis, non peierabis, reddes autem Domino iusiurandum tuum Ego autem dico vobis non iurabis Omnino neque per caelum, quia thronus Dei est, neque per terram, quia scabellum est pedum eius et cetera Sit autem, ait, Sermo vester e8t, est, non, non quod autem his abundantitis est, a malo est Euangeliea quidem perfectio iuramentum non recipit, sed omnis sermo Christiani ita verus a fidelis erit, quasi iuramentum quis dederit, et propterea, Sicut X ponit sanetus Augustinus, intelligitur praecepisse Dominum, ne iuretur, noquisquam sicut bonum appetat iusiurandum et assiduitato iurandi or consuetudinem delabatur ad periurium. Proindo etiam sanetus Iacobus apostolus contii mans sontentiam Domini Iae 5, 12 de ipSO aeramento: Ante omnies, m qiiit, fratres mei, nolite

1 De sermone Domini in monto eo. Matth. I, 20. Opera III, 2, p. 173 D.

35쪽

DE UNITATE ECCLESIAE CONSERVANDA . iuraΥe neque per caelum, heque per terram, neque aliud quodcumque iuramentum', it autem ermo e8ter 8t, est,

non, non, ut non sub iudicio decidatis. Jhim alitem aliquis iuraverit, considerandum St, non Solum eui, Sed per quem iuraverit, constrictus perinde divini attestatione nominis atque ideo qui iuramentum contempserit, illum procul dubio despicit, per quem iuravit, illi quo iniuriam facit, cuius nomini credidit adversarius, immo non iam adversariuS, Sed amiCUS. Unde per supradictum prophetam Zechielem comproban SDominus iuramentum, quod fecerat Sedechias rogi Babylonis et irritum fecerat, suum magis, quam alterius fuisse Morie ' o. 'tur, inquit, in praevaricatione, qua de eae it me. Periuri quippe regnum Dei non possidebunt', sicut diei apostolus, s f. i. Cor. immo per apostolum Dominus, qui plano beato Petro et in ' ipso sanetae ecclesiae dedit ius ligandi atque solvendi, sed Vincula peccatorum, non ut solveret aeramenta divinarum Scripturarum. Quod ipse etiam confirmasse legitur sanctus Ρetrus in libro de ordinatione ι sancti Clementis, ubi ommendat Jases diligenter observanda omnibus christianis:

Feruntamen illud InquIen S, est, quod prae ceteris omnibus vobis cupio in commune servari, ut concordiam ueneatis, per suod solum potestis portum suietis intrare et civitatem Regis summi, quae a Nomincitur. Clementem autem hunc episcopum vobis ordino et datam mihi a Domino potestatem uigandi et solvendi trado ut de omnibus quaecunque decreverio in uerris hoc decretum sit in caelis Ligabit enim quod oportet Egreri, et solae quod expedit solvi λ, tanquam qui ad liquidum ecclesiae

regulam noDerit 3. Eeee, qualem Sanctus letrus Dominop 0testatem accepit ligandi atque solvendi, talem et ipso tradidit eius succussori, scilico in his, quae oportet ligari et quae Xpedit solvi, non ut solvat aliquis scripturam Domini, quae non potest ulla virtute convelli, quoniam firmum fun- .Tim 2, 19.damentum Dei stat', sicut apostolus affirmat. Et propterea ipse sanctus Petrus de talibus instruens beatum Clementomet per eum Omne sue ee S Sores suos, repetit et dicit: Tu, in-qUIOnS, diaei, suae isorte ligabis, et suam expedit solves EX

his certe omnibus manifeStum est, Supradictum papam Hildobrandum iniusto pariter et indigne imposuisse hanc notam vel Zacharia vel Stephano, religiosis utique pontificibus Romanae ecclesiae, ut alicuius horum Xemplo vel ullius Sacra Scriptura testimonio O8Set absolvere a iuramento, quo fidem iuraverant regi suo, vel principes vel militos

rei publieae Qui enim solvit pactum, nunquid fugiet V ': δ'

c. 2.

36쪽

10 DE UNITATE ECCLESIAE CONSERVANDA . Vivo ego, dicit Dominus, quoniam iuramentu=n, quod premi, et pactum, quod praevaricatu e8t, ponam in caput

5. Sequitur in supradicta Hildibranti papae scriptura eiusmodi testimonium, quod logitur in libro de ordinatione sancti lumentis, beatum Petrum dixisso ad populum, ut, si pontifex Romanus alicui ossensus fuerit pro delictis suis, ceteri non debeant ei osse amici vel eum alloqui, alioqui unum Sse e illis, qui Xterminare volunt ecclesiam Christi, quisquis amicus fuerit ei qui est huiusmodi. Certe non dixit hoc beatus Petrus do quolibet rege vel imperatore, sod 0r haec facit quemlibet do turba populi citius redire ad satisfactionem poenitontiae, quando viderit se destitutum

ut quemlibet christianum regem praetermittamuS, ecce quid pro impiissim, etiam Nerone scribit ipse sanetus Petrus: 1.Potr. 2, D. Deum timete, regem honori ficate, scilicet ut in hoc timor

DoL comprobotur, si quilibo rei honorificetur Carissimi,

inquit, subiecti estote omni humanae creaturae propter Deum, sive regi, suasi praecellenti, sive ducibus, tanquam ab eo missis id vindictam malefactorum, laudem Nero bon Ortim, qui sic oluntas Dei est benefacientes obmutescere

faciatis imprudentium hominum ignorantiam, suasi liberi, et non quasi velamen habentes malitiae libertatem, sed sic tserni Dei. Omnes donorate, fraternitatem diligite. Deum timete, regem honor cate. Et beatus quidem apostolus Pau-i Tim si ius Obsecro, inquit, primo omnium feri obsecrationes, Ora tiones, postidationes, gratiarum actiones pro omnibus hominibus 1pro regibtis et omnibus qui in sublimitate sunt, tquietam et tranquillam vitam agam is tu omni pietate et castitate hoc enim bonum et acceptum est coram salvatore Rom. 13, 1. NOStΥ Deo, qui omnes homines qui salvos feri et ad agnitionem veritatis venire Non enim potestas Misi a Deo;

1.Petr. 2, o. quae at tem Sunt Ordinata sunt a Deo, ad vindictam quidem maiorum, laudem vero bonorum. Et cetera quae dicta sunt supra. Sed alia nunc inscripta sunt decreta contra regem, immo Contra Dei ordinationem, ut, si pontiso Romanus regi ossensus fuerit pro dolictis suis, ceteri non debeanto osse amici, vel eum alloqui; alioqui unum esse X illis, qui ἈXtorminare volim ecclesiam Christi quisquis amicusi CL cum toto hoc capit opistulam Theoderi Virdunensis ad Greg. VII. Marten et Durand Thesaurus novus I, p. 219 - 227 et scriptum cardin Schismatici, opist. Sigeborti embl. utrumque idonem, stri Crassi scriptum ra Epistulit Clementis ad Iacobum Ilitas chius p. 36.

37쪽

DE UNITATE ECCLESIAE CONSERVANDA . 111 uorit o qui est huiusmodi. llaec est inscriptio , qua similitudinem quandam vi dotur oporata esse in agro dominico iuxta quod dicit Dominus in ovans tolio, suoniam in divini medio seminis ignitia supersu minavit inimicus torno. '' in i Notum est nim his qui Xperti sunt, praecipue autem his qui divisionum ecclesia doluerunt, qualiter multi non solum

laicorum, sed epi Scoporum atque loricorum sive monae horum, habentes quidem elum Dei, Sed non QCundum Selen- Rom. 10, 2. tiam, sicut ait apostoluS, Su Sponderunt Se a SegregaVerunt a Communione totius Orbis CeleSiarum, quotquot communicant nostri temporis regi Francorum et imperatori Romanorum, ipsique X lentes nobis, non O ab ipsis, verentur nobis Communicare Vel in colloquio Vol in pacis Osculo vel in orationis studio. Proinde eum Superior Sermo Satis demon- StraVerit, nimis esse Contrarium divinae ordinationi paritorque ecle Siasticae paci poteStatibus non subiacere sublimioribus, de cetero quaeramus, si iusta fuerit illa offensio papae adVersu regem, qualis certe diviSit cele Siae unitalom, pro cuius scilicet unitatis amore totum agimus, quicquid horum locuti fuerimus, non pro defen Sione partis alteriuS, quandoquidem partes in eoelesia nolit esse Deus, quoniam totum e Celesiae CorpuS, Cuius caput est Christus, redemit ipse Christus, ideoque, ubi non est totum, quod digitur Catholi ea, hoc est universalis uelosia, ibi non est Christi, sed malignantium ecclesia, quae divisa est in parte aliqua.

6. Ecce enim idem do quo agitur papa Hildebrantsuscopi aliquando in accusatione regis Seripta hostium Suorum, et proinde Xe Ommunicavit eum, quandoquidem sacri Canone ConStituant, non OSSe aliquos, qui ante hesternum dium aut nudiustertius inimici fuerunt, vel Ceusatores Vel testes fieri, ne debere per Scripta ullius aecuSationem suseipi, nee ReeuSatorem absente adverSario nudiri. Sed re profectus os in Italiam satisfacturus Romano pontifiei pro ulpis, quibus Se XeommunieaVerat et quasi privatum regno iam effecerat, depositoque cultu regio et habitu supplicem Se per Omnia a poenitentem obtulit , nec prius omni officio

1 Cf. verba quare hoc scripserit, et quare in agro dominico hoc seminaverit. 2 Cf. c. 7 quotquot communicant regi Francorum et imperatori Romanorum, ita ut exeuntes a nobis, non No ab ipsis te.

3 Cf. c. 15. libri II; Ann. Lamborti, S. V, p. 259 260 Ann Ber- tholdi, S. V, p. 290 Bonithonis libr. ad am VIII; Donigo, ita Μathil dis, S XII, p. 382 Epistulas Gregorii epistul collectae 17, Jass p. 43, et Registrum IV, 12); Ranke, Zur riti frankisch-

38쪽

12 DE UNITATE ECCLESIAE CONSERVANDA .liumilitatis imponso destitit, dono in gratiam eum papa rediit et ad comprobandum ecclesiastica reconciliationis testimonium aeram communionem Corporis et sanguinis Domini de manu pontis eis aecepit, menSam eum eo adiit, ac deinde dimissus est in pace, qualem scilicet pacem Iudas simulavit, non qualem Christus reliquit. Aderat enim et legatio tostium suorum quaerentium omnibus modis interrumpere initum Oe reconciliationis pactum, quibus papa rescripsit talibus Verbis: Ne solliciti, inquiens, sitis, quoniam tilpabiliorem eum reddo vobis . Certo culpabiliorem facere aliquem, praecipue autem regem, quem praecipit Petrus apostolis honorifieare, hoe non est oves Christi pascere. Culpabiliorem, inquam, facere praeeipue eum, quem Oeniteat culpabilem Xistere, hoe non est sacerdotem Domini Luc. 15,7 OSSe, Um pSe in euangelio Dominus dicat, gaudium ori in caelo Super uno peccatore paenitentiam agente, quam super nonaginta OVem iu8tis, qui non indigent poenitentia. Nunquid terribile ' ot illud sacramentum corporis Domini contemnitur, quo re ad altare in testimonium ecclesiasticae reconciliationis communicatur quod certe Sacramentum pietatis signum quoque est unitatis et vinculum caritatis. Sed: Ne solliciti, inquit, sitis, quia culpabiliorem eum reddo vobis. Et si r0X, qui per se ipsum culpabilis XStitit, per papam culpabilior redditur, quis eorum maiori culpae reus tenetur 2

HOC, quaeSO, OnSiderate et tenete Eee autem proprie sunt regum quaedam ornamenta Sicut Orona et purpura atque

alia regni insignia, a quibus rogem abstiner ad arbitrii sui tempus decrevit papa, huius scilicet intentionis gratia, ut sic aut contemptibilior esset ipsius regis in regno perSona, donee roboraretur regnum, quod iam parabatur in electione alterius rogis, dum fuerat ipse legitimus re in Italia, aut

Si non permis Sus a Se regalia reSumeret ornamenta, CeriiO- rem perinde haberet Xercendae ire eum CaUSam XCOmmunicationis, quod idotur non esse officium pietatis nec signum concordiae et unitatis . Unde sanctus papa Gregorius scribit ita in homiliis ot ita docui , ut ipsa hac ligandio solvendi potestate se privet, qui hane pro ui Voliuitati

a fortasse legendiιn est: Nonne terribile quod . . . Sehardius emendavit: Nunquid terribile, quod . . .

1 Fides horum orborum, quippe quae cum verbis aliorum Scriptorum pugnent, multis citi dubium vocatur. 2, vias res rauctor magis ita tradit, quomodo eas si man nrbitrabantur factas esse, quam quomodo re Ver gestae sunt. Cf. Ania Dei tholdi, S. V, p. 286 Aun.

Lamberti, S. V, p. 254 et 58 Registr. IV, 12'. 3 Gregorii opera. ed. Bened. Paris. 1705 I, p. 1555.

39쪽

DE UNITATI ECCLESIA CONSERVANDΛ. 13bus it noli pro subiectorum moribus Xoreset Ilo nuto inroversus do Italia invenit novum rogo in o liostos multiplicato se ab Sonti Sua, e quorum manu abstulit cornu principatus sui. divina auxilianto gratia inriterque annitente pronis Simo im se principum favore, quorum Deus totigerat corda. Iam quidem exhibuerat Romano pontifici iuXta primatum Romana occlusi aes debitum lonorum it obedientiam perferendo humiliter XCommunicationis Sententiam, ut deinde satisfaciendo consequentem posset promereri reeonciliationis gratiam. Sed cum ipse hoc ageret et totus in eo esset, ut eiusdem Romani pontificis adiutorio, Rui ad hoc ordinatus est, ut it princeps paciS, regnum Reifiearet paritorque ecclosiam Christi in unitatem rodigeret et ea quae

diSpersa Sunt in unum congregaret, meee cim quem totam Spem OSuerat adversarium sentiebat, utpote qui non sibi vel suo regno, sed hostibus contra Se consulebat opemque serebat, ut eum aut expellerent aut Omnino perderent, quale officium non est eorum, de quibus a Domino diei propheta: Rom. 10, 15. Quam speciosi, inquienS, pede euangelizantium pacem, etfau Nah. 1, 15. gelizantium bona. Igitur Christia paX S et heredita eCele Iog. 52, 7. Siae a est quoniam Hierusalem, quae murSum S et Stmater Omnium nostrum. Visio paeli interpretatur, unde et nihil aliud patria nostra nisi pax vocatur Qui autem Contra pauom facit, adversus Christum et eccleSiam faeit Qui enim, Lue. 11, 23. inquit, mecum non est, adversum me est, et qui mecum non colligit, dispergit. hoe est unitatem ecclesiae Scindit, quoniam quidem nemo misi intra unitatem ieelesiae Ialvari poterit Praotorsea contra Christum quoque odiiseelesiam facit, quicumque termino patrum Suorum tranSgres Su fuerit, hoc est Constitutiones ianonum excessorit, qui tonstituunt et constituendo describunt, ut nemo rebus Sui aut honore

Spoliatus possit inocusari, vocari. iudicari sives damnari . Qua cum ita sint et ne inter catholicos reputandi sunt qui Sanctorum patrum anones spiritu Do conditos et totius mundi reverentia conseeratos transgressi fuerint, 'Homodo poterit re iuxta minas supradicti papa Hildobrant iudicari vol damnari 2 cum nee inferior aliquis possit accusari vel Vocari, quamdiu spoliatu est rebus suis vel aliqua parte hon0ris sui. Proinde magnum sit scandalum viris saecularibus, quando viderint. despici saeros canones ab ecclesiasticis dignitatibus, 4d00 quo videtur hoe Montigisse, ut Ongruus lonori ae reverentia mon Xhibeatur epise0pi S qui

1 Cf. Cypriani illud: Habe) e non potest Deum patrem, qui ecclesiam non habet matrem, sive illud extra ecclesiam nulla spes salutis. 2 Epist. Iulii papae,mansi II, p. 1185.

40쪽

14 DE UNITATE ECCLESIAE CONSERVANDA.I.Potr. 2, 17. Superintendente dicuntur e Graeca locutione Deum, inquit

ap08toluS, timete, regem honoriscate. Ali0qui puta etiam do

ipso principe sacerdotum e modo ensisse regem, quo legimus suit locutum fuisse Domitium Oratorem. Cur ego, inquit, de habeam ut principem, cum tu me non habeas ut Matth. 7, 12. Senatorem Et Dominu in euangelio: Omnia, quae vultis

ut faciant obis homines, eadem et vos facite iis haec enim ait, eae et prophetae. Sed Saope dictus ac saepe dicendus papa Hildebrant regem, quem beatus etrus apoStolus praecipit honorificare, hunc ille quaerit ita inhonorare, ut Velit omnes, Si fieri possit, Vertere ab eius Onmmnione. Huius rei gratia scripsit illud quoque capitulum ad confirmandosaninios partium Suarum, Vel ad multiplicandos homines earundem partium, ut Si pontife Romanus alicui offensus fuerit pro delictis suis, ceteri non debeant ei esse amici vel eum alloqui . T. Hinc ducta est quaestio, de qua hucusque tractavimus, scilleo si iusta fuerit hae offensio ire regem vel digna Romano pontifici, vicario Sancti Petri, qui dicitur a petra, quae est ChriStus, eum id actum sit ex inscriptione capituli illius, ut plurimi episcoporum, elerieorum, OnR-

chorum o lateorum SuSpenderunt Se a Segregaverunt communione totius orbis eccleSiarum, quotquot communieant rogi Francorum et imperatori Romanorum, ita ut Xeuntes a nobis, non OS ab pSiS, Vereantur nobis sociari vel in

colloquio vel in pacis osculo Vel in orationis studio. Sed pro eiusmodi scribit sanctus papa Gregorius in libro do

pastorali ura: Cum rector, qUIenS, se ad loquerimιm praepariat, sub quanto cautelae studio loquatur, attendat, ne, si inordinate ad loquendum rapitur, errori vulnere audientium corda feriantur, et cum fortasse sapiens videγ' desiderat, unitatis compagem insipienter absein itit. Eeee

autem nostri tempori Gregorius papa, qui et Hildebrant,

eum aliquando S Suum aperuit, ecclesiam divisit et praeterea quae dicta sunt supra propheticam ollam ab aquilone in tantum accendit, ut per hos 1 aut eo amplius annos

ubiquo sint in regno Romani imperii bella et seditiones,

ecclesiarum et monasteriorum incendia et destructiones, et ut sit episc0pus adVersu epi Seopiun, Cleru adVerSU Clerum, populus adversu populum, immo filiu adversu patrem et pater adversus filium et frater adversus fratrem. Hine sanetus

Cyprianus episcopus et martyr loquitur inter alia phirima dounitate ecclesiae Quam sibi, inquiora β, paeem promittunt nimieti Uinsultius . c. i. 36. 2 Gregorii opera II, p. 17. 3 ΕZechiel 1, 4. 4 Haec verba a. 1090. scripta sint necesse est, eum bellu et seditiones i. 1073 movori coepta sint. 5 Cyprianus, Dounitate eccles. opera III. I, p. 222, 2.