De Iliadis et Odysseae partibus recentioribus sive de arte inducendi et ...

21쪽

Redeo ad conclusionem disputandam. raeter formulas illas a ἔφατ' sim Homerus saepe auxilio participiorum ως εἰπών ας αρα γε θνησας sim exprimit ea, quae eiusdem temporis sunt atque oratio ipsa qui conexus mihi quidem artior et strictior esse videtur quam quem illud si ἔνατ' praestat. Quin etiam observari potest haec participia ς εἰπών sim postea usu hebescere, ita ut simplici so verti possint. Ex exemplorum numero duo elegi: 340 a εἰπων ἐπεεσσι διεπτοίησε γυναικας . . . ubi sive εἰπών sive ἐπδεσσι abundat. Υ340 ῶς εἰπών λίπεν αυτο θ', ἐπεὶ διεπεφραδε πάντα. Omnibus fere locis illa participia per nominativum exhibentini, sed se offerunt etiam pauci versus, ubi ponatur genetivus vel dativus vel accusativus. Quos qui accurate inter se comparaverit, eum vix fugere poterit iis iterum progressum quendam repraesentari ad artem magis politam: nam ut exemplo utar in versu o 160 0 2 ): ιδ αρα οἱ μοντι ἐπε-ατο δεξιος ορνις

vel illo a 361

ως ἄρα μιν εἰποντα τελος θανάτοιο κάλυφεν

ώς αρα μιν εἰποντ' ἔλασεν μεγα κυμα κατ' ακρης

non simpliciter exprimitur apparuisse aliquid loquenti post. quam verba fecit, immo vero poeta explicare studet: mahren e noch so prach, flog . . . Wahren e noch so prach umhullte ih schon das Todesdunkel. Itaque his quos attigi locis prima quamvis incompta conamina artis apud inferiores magis cultae et expolitae detexi. Cuius artis haud parvus progressus exprimitur formula, quae exstat Ἀω π 11 3 1:

πω ἄν ειρητο ἔπος, ἐπεί . . .

Hic poeta dilucide et disertis verbis exprimit orationem nondum rus finem serductam esse, cum accidit aliquid. Huc quoque pertinet Alli

22쪽

εἰος ο ταυθ' ωρμαινε, τόφρα δ . . .

cf. etiam a 2 αυτίκ' ἔπει θ' ἄμα μόθος την τετελεστο τε ἔργον, quod imitatur Merodotus ΙΙΙ 134, is r 62, si sequimur lectionem, quam proposuit Classen, Ober de hom Sprach. gebrauch pag. II: β αρ ἐπεί τ' ρατο, κα .... Iuvat etiam plura in comparationem vocare. Similotimus est locus latonicus Euthyd. 27 B: καὶ ου πω

σφοδρα τι ταυτα ψητο τῶ . . . καὶ . . . Conferas etiam

Cossuthi αρπαγὴ τῆς 'Hἔνη 166 ουπιο ροθος ἔληγεν, ὁ . . . et Nonni versum Dionys XXX 106 μόγις κτλ.Idem exprimitur particula μεταρ in lat. Euthyd. 275 Et καὶ αυτου μ&ταξυ ταυτα θοντος i. e. mitte daΣwischen, wahren e noch redeteα. Similiter Aeschines περὶ παραπρεσβείας si 106: ταυτα δ' ἐμου μιεταει θοντος ἀναβοα . . . Eandem functionem habet particula ἔτι cum participio coniuncta: L Charitonis Aphr. fabulam

de Chaerea et Callirhoe et X - πάντες δε ιλθοντος αντον et ΙX - ταυτα ἔτι λογιζον ni αυτῆς . . .

Particulam ἄρτι exhibitam inveni ab Achille Tatio Alexanis drino in ab de Lycippa et Clitophone VII, 5 ἄρτι

λεγουσης αυτῆς. )Ηaec particula ἄρτι fere congruit cum particula ἄμα, quae post Homerum eximio modo adhibita est ad id ex primendum, quod accidit, dum properat oratio. Semeli αμα legitur in Odyssea τ 3 6 si αμα τε προσει--.')Sed ille versus est ex iis, ubi exprimitur eum qui locutus est statim ad aliam personam verba facere. Itaque in hoc versu αμα fere vim habet particulae αυτίκα, nam non eodem tempore duas personas alloqui poterat Eurymachus.

1 cf. Verg. Aen. II 655 Vix ea fatus erat, summo cum monte videmus etc. 2 cf. Ap. Rhod. IV IS99: ' δὲ . . .

23쪽

Sed post Homerum ἄμα tam usu tritum est, ut longum sit exempla enumerare; at tamen pauca ex latonis et aliorum operibus elegi, quibus varium istius particulae

Achilles at in fab de Lyc. et Clit. Erat, i ταυτα

ἔλεγε καὶ ἄμα . . . in eadem fabula B 23,3 καὶ ἄμα nπε καὶ ἄμα . . . Herod. Ι 112 ἄμα τε ταυτα ἔλεγε καὶ . . . Herod. ΙΙΙ S: ἄμα τε ελας ταυτα . . . erod. VIII s. IX I): ταυτ αμα γορετε καὶ . . . lat. Prol. II Cet lat Phaed. li C: καὶ ἄμα ταυτ' εἰπών; lat. Charm. 162 B et haed. 61 C: καὶ ἄμα ταντα θω . . . Frequens latur genetivus absolutus, ut apud Achillem at de Lyc. et

Clit. A XIII ἄμα δ αυτ- θοντος Simplicius est illud καὶ μα sub orationis clausulam lat. Lys. 206 E Charm. 153 C. LV sunmaam faciam poeta id, quod eodem tempore atque oratio fit, exprimiti in conclusione post rationem, 2 in inductione ante rationem. 3 In complexionibus adiecta particula ἄμα sive etiam pluribus verbis copiosius indicat poeta ante ipsius ora. tionis finem aliquid accidisse. 4 Audacior aliquis eo procedere poterat, ut, quae

una cum oratione fiunt, re vera una cum oratione exprimeret, i. e. interponeret orationi. Quod sane postea in usum Venit, at tamen ante prosaicos nemo id ausus esse videtur.

Primum apud latonem philosophum, poetam et artificem linguae talia leguntur sicut rotag. 3IME ,, καὶ ἄμα εἰς τον 'μπίαν πωλεμνε - Sic scilicet effectum est, ut videamus rotagoram, dum verba facit, se convertere ad Hippiam. Cons. etiam haed. 11 C: ,- ελασας δ' ἄμα συχῆ καὶ προς μῶς ἀποβλεφας εμεν - . Saepius similia apud scriptores eroticos leguntur. Sic in Theodorifab de Rodantha et Dosicle VIII 173 74

24쪽

et in Eustathii philosophi ab de Hysmina et Hysminia

in. α) Similiter GI, 2. Hic liceat mihi etiam ad alium recentiorum usum illustrandum expatiari Saepe enim complexionis verbum dicendi omittunt ita, ut legamus Theod de Rod et Dos. Γ 19: λ μἐν Αοσικλῆς ταυτα τῆ ποθουμενη. Apud eundem 20S: ' μἐν Πυθία ταντα τοι γηραλεοις et apud Nicetam de Drosilla et Charicle V 291 -τω μὸν - ἐκεινος, et Saepe l. Unde adeo ad hodiernorum sermonem deducimur. Collustremus hodiernorum scriptorum dictionem praecipue in fabulis Romanensibus obviam, quippe quae studio novandi excellant et nobis optime praebeant id, quod nostrae aetatis

proprium est. Summam commotionem invenimus in orationibus dire itis, que persaepe plurimam partem fabularum obtinent. Nam scriptor nobis personas ipsas contendentes proponit, ut velut nostris auribus audire videamur. Itaque scaenico

generi dicendi eorum locutio propinqua est. Persaepe inter duos dialogi sermones nihil intercedit nisi gestus descriptio qualis: a E lachelte, is seulate etc. Quas formulas sive breves sive longas hodiem non modo in medias orationes innectunt, id, quod iam malo et scriptitores erotici sibi permiserunt, sessi ultra procedunt, lasformulas cum orationibus in unam sententiam coniungenteS,

scilicet ita, ut oratio directa obiecti functionem accipiat. Quod ut planius percipias, nonnulla adscribo exempla:

25쪽

Similiter schiuchette era, seuffite eret. Sed haec non satis. Eadem ratione etiam illas formulas, quae orationibus postponi solent, agitur nunc praecipue de iis, quae

describunt gestum oratoris, quo prosequitur rationem uSurpare non verentur. Ex usitatis sententiis ver stampste

dem Fussae, o blicis e thn efremdet an α, - schlugste entetucis in diemande α. sim. Unde apparet, quan topere nostrates illustrare dialogum simulque quam plurima in pauca Voces comprimere studeant. Sed haec cupiditas ad summum aucta abiit in ineptias. Nempe tanta temeritate hoc genere dicendi scriptores nostri utuntur praecipue ii, qui in actis diumis se offerunt, ut verba, quae brevem tantum gestum significant, sicut avflachenet, aufseufzenα, cum talibus orationibus coniungant, quarum longitudo non congruit cum gestus brevitate. Auctum igitur est id studium, cuius elementa iam apud Homeridas recentiores nascentia videmus, usque ad ridiculum et absurdum. Buenningsius illas formulas, quas citavi, omnes inductiones nuncupavit et tamquam inductiones tractavit. )Quae cum ita sint, vix oppugnabis mihi affirmanti illas quas tractavi sententias ut ex inductionibus ita etiam ex conclusionibus orationum ortas esse et commixtioni cuidam harum formularum originem debere.

Sed his sententiis, quae loquentis gestum depingunt, observatis deducor ad aliud genus dicendi, quod meo

quidem iudicio eadem ratione Ortum St.

I Ex eodem variationis et brevitatis studio ortae sunt sententiae quales: dieselbe einertiche Stimmeet, isties Stillem, mei Seuisem, ruschallendes Gelachter etc., quae mihi semper in memoriam revocant notas marginales, quas poetae scaenici in histrionum usum adicere solent. Sed nolo longus esse in rebus satis notis. 2 Quamquam in adnotatione adig. 8 seq. nonnulla Scripsit, quae

meae sententiae faveant. 2.

26쪽

Interponimus enim saepe mediis orationibus tales foro mulas quales in complexione usurpantur, sicut m sosprach e - Gudruntied) v so sane die Alle undsprach si Eufrieden Q in fabulis, quas collegerim fratres Grimm): - dies a sein amungsvolles mori α

Si haec exempla perlustras, facere non potes, quin concedas collocatione immutata formulas, quibus sub finem orationes comprehendi solent, per parenthesin orationi

Cur haec memoravi Quia eadem ratio iam apud antiquos invenitur. Nempe non apud Homerum neque apud eos, qui diligenter eius vestigia premunt, sed apud recentissimos epicos e. g. apud Eudociam poetriam et lyricos et eos, qui prosa oratione scripserunt, desideramus illam perspicuitatem et diligentiam, qua distinguit Homerica ars orationum initium et clausulam a narrationis contextu. Immo oratio orationem excipit interpositis tantum formulis ' ς, η ὁ Ἀντισθμης sim. Restat, ut exemplis allatis mimiam id quod affirmavi. Quod cum facio, velim respicias, quam difficilis sit haec res nam longe plurimis locis interponuntur verba

Argumentum autem meae opinionis non invalidum id ipsum est, quod verbum , cuius provincia apud omnes poetas ad conclusionem restricta est, praevalet in senstentiis interpositis praeter l. Conclusiones autem, in quibus eadem Verba comsparent, ab his non differunt, nam ipsae quoque iam brevi post carmina Homerica amiserunt illam particulam ς, qua statim cognosci et discem solet complexio. Et haec ipsa praecipue mihi causa fuisse videtur, ut haec verba praeter cetera contextu orationum interponerentur; nam deeratiis illud ς, quo distinguitur complexio.

27쪽

Ubi legitur apud prosaicos scriptores in media orastione V δ' ς sive, id, quod clarius est δ' Ἀντι- σθενης, sive δ ος - ο Ἀντισθενης - manibus teneri potest scriptorem lectori in memoriam revocare velle nomen eius, qui loquitur. Nonne id praecipue conclusionis munus est ΘΗic dicat quispiam aliquot locis inveniri alia verba interposita, quae apud Homerum in conclusione non carent particula ἄς, sicut εἶπεν et verba descriptiva. Sed respicias iam in hymn. Ηom et postea maxime ex Alexandrinorum temporibus iuxta haec quoque verba illud A evanuisse. Accedit aliud: illud, quo apud Homerum paucis locis exceptis semper inducitur complexio, post eum pedetemptim pronominibus ταυτα, ταδε sim. cf. cap. ΙΙ)locum concessit et eo devenit, ut plane dispareret. Permagnus igitur interpositionum numerus, in quibus A legatur, exspectari non potest. At tamen inveni locos, quibus aperta res est. Conferas versum indaricum

- - - παρθενίας - ῶς φατο Κρονίδαις ἐννεποισα θεα - τοὶ δ' ἐπὶ inεφαροις . . .

Ecce conclusio orationis in interpositionem abiit Neque minus ex voce ς conclusionem cognoscis in Eurip. Andr. 929: πῶς συν-αδε, ώς μοι τις, ἐξημαρτανες; sic ims primendum dedit irchhomus in sua editione a. 1867. Sine dubio hoc loco ως significat soae, ita ut accentus ei negari non possit scribendum est ἄς. 'Pauca igitur eiusmodi exstare videntur exempla, sed accedunt, ni fallor, alia occultiora occurrit enim persquirenti comoediae et oratorum opera aliquot locis senotentia orationi implicata quae mihi suspicionem movit. Saepe enim legi ut ex permagno exemplorum numero

i cf. Catulli ubi Birtius legit: Puellaeα. sic ipse flagii tabam, Camerium mihi, pessimae puellaei

28쪽

paucis me contineam, ὁ λθουσιν Cratinus se. 164 d. Kock a. 1880 et t. θ' ο παλαιος λογος Crat. fr. 169et l. ως μἐν ἀνθρωπιον λογος Crat. D. 228 etc. ἄς φησιν Diphilus se. 66 et al.) pluralem numerum apud Μenandrum, apud Aeschylum se. 23) ως θει ἄρον

γράμμα. Haec sufficiant exempla. Quantum equidem viderim, semper eo ab editoribus sine accentu scribitur, i. e. relativa significatio wie ei datur. Quod probare non possum. Nonne vides in his sententiis servatam particulam illam *soα), quae conclusioni propria est Nos ipsi in vernaculo sermone interponere soles mus: - so autet in alter pruch - so erzahit die Μareα. Denique quae valet in indari et Euripidis locis primo allatis, eadem lex etiam in reliquis valeat necesse est. Accentus non magni potest esse momenti, cuius scriptio seris demum temporibus ortum debet. Sed etiamsi

negare nequeo paulatim particulae ἔς vim transisse ex soa in Meet, tamen ego illud soα, i. e. conclusionis parens thesin, Vetustiorem et genuinam rationem fuisse mihi per.

suadeo.

In Aristophanis comici fabulis, quibus vitae cotti.

dianae sermonem repraesentari nemo est qui neget, saepe haesitavi, utrum formulas quasdam, quae orationibus suci cedunt, in conclusionum an inductionum numero haberem. Ex non exiguo exemplorum numero haec exhibeo: Nub. 20 legis: - φήσωσι δή μ' ο φίλοι, quae Senstentia cum magna veri specie conclusio nuncupari potest,

quod . 120M qui illud carmen ludicrum 1206-8)

praecedunt, inductionis functionem habent. Idem poeta Vesp. 79 post orationem brevem posuit η δ' ς θων, simili modo Eccles. 407 - γωγ' ἄν εἰπον, εἰ παρωνμυγχανον et 695 - φησει τις νωθ' ἐξ περώου denique Equ. 669 orationem sequitur participium θων Certe his in exemplis conclusio naturam interpositionis aemulatur.

29쪽

Sed ut ad finem huius quaestionis perveniam, animum converto in paucos locos, qui mihi memorabiles videntur. Interponit enim Xenophon conviv. IV 3 non solum verbum ἔφη, sed etiam ἄμα εἰσβλεπων ως ἐλεγχων et τον. Similiter malo re pubi I, 331 scripsit sub orationis clausulam: ὁ ο γελάσας καὶ μα προσήει προς τα ιερά. Dilucide originis suae notam illae sententiae prae se ferunt propter illud αμα, quod in conclusionibus Xenophonteis et lato. nicis tantam frequentiam adeptum est, ut notam iis quasi imprimat. Sic usque ad hodiemos persecuti sumus id, cuius tantum elementa in carminibus Homericis exstant.

De pronominum et adverbiorum usu, qui est in orationum inductionibus et conclusionibus. Uerumque ab Homeridis ad orationes inducendas ad.

hibita sunt aut simplicia verba dicendi aut verba dicendi

copulata cum μυθος sive ἔπος substantivo, quod non raro ipsum quoque matur adiectivo cf. e. g. καὶ νείδειον φάτο

θον); interdum etiam ponitur verbum descriptivum. At tamen pauci loci apud Homerum exstant, qui illi legi repugnent. Illae enim orationes, quas poeta non ut revera habitas refert, immo vero ut a se vel ab interlocutore cogitatione fictas ), his formulis inducimtur:

οὐδε ὁ τις ἀπεσκεν ἰδιον εἰς πλήσιον αλλον

sim. quae a ceteris differunt illo adverbio οοδε semel, P 20:ῶς), quod prospicit ad Verba, quae Sequuntur. Sed eas praeter nonnulla alia, quae hic omitto, vel propter iterativa iis familiaria ἀπεσκε vetustissimae Iliadi adiudicare non licet.

I Simplicitatis causa eas infra semper orationes fictas nuncupabo.

30쪽

Pronomina autem velut οἶτος, δε sim in his formulis quae orationem praecedunt desunt.

At plane respuitur haec lex ab iis, qui post Homerum carmina fecerunt. In hymnis Homericis semel tantum positum est οδε in Cer. 4 9), sed in atrachomyomachiater exstat pronomen τοτο 74, 2, 271), ex quo elucet id quod hodie constat, quam inepte illud carmen Homero

adscribatur. Apud indarum legitur 3 Pyth. IV 102.229 Pyth. VIII 43. - ως Pyth. IV li: τόδε Pyth. IV 86, Nem. X 80 τοδε ἔπος9; denique τοιουτον ἔπος Isthm. VI 2. Hesiodus sibi permisit τονδε προ ροθονιιπεν theog. 24. In Apoll. Rhod Arg. libro primo occurrunt A 886:ώδ. 240M1. 674 1091. 1289 τοιος 277, 3 0, 699 864.

Accedunt apud alios αδε, τοιάδε, τοισίδε sim Denique apud prosaicos pronomen solum fere regnat. Sed haec adumbravisse sussiciat plenius meas obseri vationes alia occasione oblata proponere praestat. Idem fere valet de iis formulis, quibus orationum clausulae notantur. Lex est, ut praeter verbum nude positum unum ad.

verbium A adhibeatur. lauci tantum loci excipiendi sunt:

166 ώς φάτο, το δ ανακτα χολος λάβεν οιον κουσεν. Μ 175 β ματ', ο δ' Λιος πεῖθε φρενα ταυτ' ἀγορσων, qui tamen proprie huc non pertinent, quod pronomen, de quo loquimur, in altera demum sententia adversativa novenitur. aioris momenti sunt hi: Π 202: αετα μ' ἀγειρομενοι θάμ' ἐβάζωτε. O IM 367): ταυτ αρ' ἀοιδος ειδε περικλυτος. 16S: si τοι θω τὰ καστα χθων πάροισι πίφαυσκον. I89 ταυτα δ' ἐνων κουσα Καλυφους φυκομοιο.Denique uniun versum adscribo, apud quem paululum

morari necesse est. 1 De scriptura o δὲ ci infim.