장음표시 사용
101쪽
quia Ioan. praemittit ita eodem cap.immediate illum lacu duo Iiebr a: lei licet Rab. bi et MESjAb.et adlinigit interpretatione immediate. sic videtur etiam φ cephas
sit vel Syriacusvel liebraeu:et Petrus eius interpretatio latina vel graeca. et no ec trariorici licet φ cephas sit graecumtiod hebraice Petrus interpretes. Et du hscemicriberemrincidit unu meo iudicio fatis aduertendu Ruia textoan.i dicit φ hoc nome Petrus est interpretatio huius nominis cephas. quare quit cephe graecul Put apud latinos interpretetu ret oportet et illam interpretatione hoc me Petrus Iaax here et non aIiam de interpretationibus:quas sanetus Hiero. ponit hebraicorii no,
minu. ii dubiu Ioai Leuangelista graece scripsisse euangelidiet sic interpretatione 1 priam nominis Petri posuisse:ad ostendendii Q hoe nome quod CHRlSTVS Si Inoni imposuit ei ex illa interpretatione cogruereri quare sorte no esset absiurdu dicerein e Petrus iuxta hebraeam linguam beluos diei: et sic apud is Peti' posituloco Betr':eapropter quia bet illud hebratu serti et dura expressione primae literae scilieet btexprimitur:quasi sicut nos p Pierimus.et secundu hoc Petrus resoluendo
ad illud lio: cu lcaput domus interpretaturiet haec interpretatio coueniret euati.
gelio et intentioni CHRISTI seeundii im euangelisi et expositionem sanetorsi:qui caput ecclesiae siue domus Petru a CHRlSTO dicunt restitutu. ad quod facit cisacrosancM.xxiudi.ubi terminus cephas interpretatur caput.quare cephas graecum est. o vero potius credo standii cu primis doctoribus no obstate te sacros incia. u Alia leto ascribis quoniain illas Anaclati epistolas apocryphas credo ut intra in tertia parte cli .no tame nego quin vitinia colideratio notada sit. et secundu eam in actibus apostoloru .c.i.Petrus primo nominatur ut caput:eteapposuit praecuotione mandatorii CHRISTI :quae ipsi ut primo i et capiti principalius commissa amerci via de licet omes apostoli rectores pa esset vitarii CHRISTI Here ut in praelatione missae inculusti tisiuitate decantaturetamen.in patiora. tu illo rectoratulet vicatiatu labundantiori gratia Petru primatum habuissessancti doctores affirmanti per hoc . ei ut ecclesiam tota repraesentati claues promissae et . datae mere ac pastoratus praecepta p verba/pasce ovesullum aute pastoratu Petrus inter alios priniti et principaliter sortitus immediate post CHRINTI a censionem incepit in omni cogi egatione fideliu executioni demandaret sicut prς itides monere et respondere solent.vnde primus iit Petrus Q vieariatu CHRISTI verbo doctrinae et baptiz. ndi officio Hierosolymis se habere ostendit:et primu inter apostolos ut in actibus .icii.eraiticapitulis lagis. et Lucaereii.Similiter ex eisde locis patet ipm Petru primit episcopum Hierosolymoru:quia ea exercuit quae episcopalis ordo requirit.et fuit post hoc episcopus Antiochiae ut hoc legitur ad Gal.ii.deinde Romae ubi ipse epiliolam prima scripsit ut patet ex fine eius: ubi dicit. Salutat vos ecclesia
quae est iii Babylone.et secundu Hier et Bedalet exponentes omnes quos viditilla Babylon fuit Roma: quia filia Babylonis antiqua .recte enim ut se habuit monaris
chia Babylonica: ita praecise Romana ut hoc Paulus Orosius in principio septimi libri historiarum late declarariet expositores Apocalip.diffuse scribunt : quomodo Babylonicii regnu sit ipm Romanum.sed non est nostri ppoliti sufficit nobis licet Marsisti, quidam Marsilius Paduanus que post omnem collatione vidi quod1 loco secundae Paduanu ,. dicere videatur* canone biblia: non posse piari Petrii episcopii Romansit immo aut Romae misse. qa ex ipsi epistola Petri praefata secundum expositionem do. etorum saltari est.etnoestus ad haec tempora quisu doctora sanetorsi inuentus: qui hoc unu negauerit: immo AlipiuslAugust. latus Mileuitan flauetus Hie
102쪽
ronymustac alii omnes:q Romanotsi ponti flasi ramalapsi suis scriptis insimuersit a
Petro incipiunt.et dicit ratus librinit contra Parmentanu ella no trahet duis
bilii sedem Ron alia per omnes succrebres colaimmerando vis ad Petria si prius ibi sedit cotinuati et per illum CHRISTO coiiuigi. Vt puro nul Ium catholicum sitis et is quoru scripta P ecclesiam approbata sunt ita hoc diisentire pos Eprςdici is auteconsentiuiit doctores approbati sanctus Hierodib.i.contra Iovinianua vhi dii Ioui . iaianus ei obiiceret corra lalide virginitatis:q, ecclesia no sitis Ioannet sed Petru fuit data esset dicit 1 metus Hieroius Petrum mndatur ecclesia. licet alio laco sup omnes apostolos satiet cuncti claues regni coelorum accipianti et ex aequo super eos e Helix Pritudo solidetur: tantea pterea inter.xii.unus eligitur, ut capite costituto schismatis tollatur occasio Seu cur no Ioanes electus est clati delatu es equia Petr senior eratine adlluc adolescens et pene puer pgressiae aetatis troibus pserreflet tria,
gister bonus qui occasione iurgii debuerat a discipulis auferretet dixit ad eos Pace mea do vobis space relinquo vobisset et voluerit inter vos maior esset minor omnia sitriae adolescenti que dilexerat icitia sim praeberet inuidia: Haec ille. Ecce sententias meti Hieronymieui nolicet cotradieere.ex qua habetur Petr si caput costitutuus apostoloru et eis pCHRISTUM praelatumo obstante Φipa ecclesia ex aequo super omnes apostolos sit fulidata. et Q l ἰ oniae Petrus sedit.ldem ad Damasum papa seriis bens de fide sua dieit haec est fidesaest infra. ut Petri fidein et sedem tenes, ad ideCiprianus.xxiiii. q.i. loqui .Gregorius di.considerandu. et Ambro. e. lis .fidelior. Clemens. lxxx.duin illis. August.ii.q. vluputo. et non est opus scripturas adducere:
quia ab hac sententia catholica ecclesia nui distensit. Iste aut e principatus Petri .no consistit in maioritate quo ad ligandi et loluendi potestate in sero paenitentialis
aut in sicramentoru coseetione. nec dubitat quisu de vitinio nec de primo est dubitandis uixta praemissi suptus: litolaia eade est oinniti episeoporii ficiat fritola apostoloru spiritualis iudiciaria potestas attonici liaec a CHRISTU per inediu sacer dotii illiit.Ita dicit Hiero. sup il id Matili. xvi.quodcul ligatriaris habent qui de eandoniudieiaria potestate alii apostoli qbus post resurrectio te ait. Accipite spiritui sanetii.H cille. Ee multa superius adducta sunt. iieeniit Petrus ex illo primatu ecia clesiae maior quonia ipse ab ecclesia etsi ter eam nominaturi secundu August.loco praeallegatinet Ambro. I.dist.fidelior.et alios doctores supius adductos. Quare illa ri maioritas no fuit maiorinis supra sed intra ecelesiam.vnde licet os siue capuτ esset apostoloru ac ecclesa: et eius nomine pi onereti viae tau priminet res deret ut adlusi secundo: tamen nihiloni inus tanu meinbrra sit uit.quare in medio fidelia surgens in reuerentisi e laliae locutus est et passius est se mitti in Samarisi ob ipso. actusi. viii.In ordine enim ad spani ver1 vitu et veritate CHRISTUM diam et maptit nostru viues fideIes ga filii dei sunt p repeneratione in CHRI.STO fratres inisunt:quonia ibi no est aliud magistertulet ipse CHRISTUS.Matin xxiii. Noli te vocari Rabbi: us est enim masister vester CHRISTUS. oti aut E vos status estis. unde hoc respectu no est nisi staternitas in Christifidelibus: licet maioritas gratiae secudum diuina ordinatione esi eadem staternitate psistat, undelicet Petrus foret primus apostoliis modo dicto: tame illa primitivitas non excessit is, ani apostolorustaternitate quo ad spam ecclesiam.non enim erat Petrus plus filius dei / u alius exstillatissimis apostolis licet abundutiori gratia dotatus Breti et pro hac materia est notada epistola sancti Gregorii papae in Registro.xxii di .ad Ioane patriarcha C stantinopolitanu:quin incipiti tempore.in qua vult ostenderetnullum episcopum
103쪽
Ira principatis gerere in ecclesia', omnia membra ecclesiae sint ei subiecta: qumo dicit illum Lucis To similem qui hoc praesumit quonia super astra caeli stolita seu sede ponere Dititur dicens.Quid enim fratres tutonines ecclesiae uniuersalis epi scopi nili astra coeli sunt:qbus dum cupis temetipm vocabulo elato praeponere eo rumi nonae tui coparatione calcare:quid aliud dicisi nisi in coelum conscenda ipastra coeli exaltabo soliu meums Et iusta.Certe Petrus apostolus primuslmembrusianistae et uniuersiilis ecclesiae Paulus Andreas Ioannesud aliud singulariu sunt
plaebisscapita: et tamen sub uno capite CHRISTO omines me bras et infra. Nullus Romanus poti sex hoc temerar in nomen uniuersalis scilicet episcopus sibi arripuitnes sibi in potificatus gradu gloria singularitatis arripet:&hae omnib'fiatribus denegasse viderentur.Haec ille ibi .Et idem in alia epistola.xxii.ad Anastasium An tioclienu quae incipit. usi praedicator egregius.vbi deducit quomo omnes viasi sumus in uno capite CHRISTO qui est pastor omniu: et nullus eli homoe cui omnia CHRISTl membra sint subieeta. et peosequens imitus uniuersalis patriarcha. quia si hoc dici pmittatur:honor omniti patriarcham negatur, et titillus iam episcopus i ta statu veritatis inuenitur onsiderando vero singula ipsius ecclesiae meis bra singulariter et insertunc praelatio abundatiori gratia quae ncer tolle du scin
ma necessiiria filii:ad bonu ecclesiae ordinatu regi mel iuxta larieti Hieronymi sentetiam a CHRISTOt Petro tradita legitur tui ipse sicut singillorii nisi prunus siti esset seruus et minister. lucinia si ister ecclesiam Petrus a petra dictus csu et ccclesia uota est nisi unio fideliu: reeterpter unione fideliu ob tolicdsi schisina praesidenήtia st . aliare unitas i deIiu est illa: ad cuius sauiciu et obstru.uitiat pra silentia est super singulas.hiticvnitas fideliu qua nos ecclestam dicinatis siue uniuersale conci
iiii catholicae ccclesiae ipsam repraesentans; est sit prasuum ministru ac singulorum Praesiclem. t ita intelligo dictu saluatoris Φ maior inter apostolos distributine deis at esse minister omniu collective:quonia sic ecclesiam Betunt.nee propter hoc dico curatu praesidente absolui a pliculari cuiustibet subiecti mysteriali eura. quonialicet minister fit cuiussibet: remanet tamen supior cuilibeti ut potestate habeat pastoralis curae s non sic onini si collectivetiuxta praemissa.etia ad ea quae superius taMeta sunt quomodo scilicet potestas principandi in ecclesi uno sic quo ad radicem iv Iana.qua ipsa adeo est yprie in coaetione colastituta sed mysteriali cura. phatur per illud. ii.ad Corinth. ii.ihi non enim ditamur fidei vestrael sed adsutores stimus. vhi glo. Anabrosili dicit: lominui et coactione fides no patitur ι quu sit volutatis no ne-ccisitatis. et Chrysiost.in ii.dyalogoru.c. iii.inquit. lnecclesia vero no coactu sed a qu i cscente oportet ad meliora c5uertiret Augu.sup illo.i. ad Thi. vlti.quicunq; sub iugo fiunt dicit: sciendia aliquos praedicasse comune omitibus in CHRISTO liberistatem eisciquod de spirituali libertate utique veru est et no de carnali. plura possent ad diici: sed sufficit scire volete et acquiescente tantia et non coaetii CHRISTO a cepi tun .Quare omnis spirit talis potestas in libertate et non coactione: quantii adipam radice qua a CHRISTO est 1ipries indatur.veru quia ipsi praesidentia prilicipalis ad unitate a pior tolicdu scitissima ordinata extitit a deo: tuc nisi in im miniscipe ecclesiastico abi. tame ipse dominio quo principes eoru dominaiatur lic coeristio aliqua non potest reete unitas consservari. oportet enim membra putrida et pedem abstinuitet oculum scandalizante ab ecclesia erui: li corpus ecclesiae fanum deabet conseruari.Quare illa Cocrtio non erit/licut principes dominantur eoru :q hic
dominandi modus est per vim sus corporibus et rebus sed erit coertio per liberam
104쪽
subiectione omnisi vel partis maioris inestiata N: punitio non nisi ad salute tendens. Vnde ex laoc Anacietiis papal& alii ut superius continetur dicunt CHRISTUPetru concurrete apostolorii cosensu costituisse.& sic ex subiectoru electione re coissensu radicatur superioris potestas suo modo coactiva in eos. qui eni prius Iiberri nisi erat eligedo sup se psidei se ei subiiciut. unde ex Iloc fiundamento superius saepe dicitur potestate coactitanniit principis aut legis ex approbatioe subiectoru p se ad Iaoccomuni conseiasu tacito vel expresso costitutu robur habere.Sic eni dicitur uutas potestas desursum sit liue coacti uaniue oeconomica xegulativa de ordinatiua in ad lioe ut ipsa extrinsece in aetii prupere polriis holes liberos Christianos regulado vel cogedo tuc recta regula praerequirit subiectione libera corvi cu ipsi ex lege fidei Cliristianae 5e naturali iure no arctetur extra terminos libertatis. hoc modo di issius inte deba deducere: ne psi datu ecclesiasticu de spirituale a CHRISΤO ni diate hominu alselisia costitui. Illi eni sunt 1,prie ppoliri nostri e sile ex subiectorum
sensu ppotititur ad quo obedietia nos ex pstito cosensa obligamur cii ex hoibus per holes assiipti sint. Veruig, ex hac radice qua vera credo nili ex aliquo intraculo vel signo apparet deii alique plidere velle ante hominii coseiasum: tucade oes Christianos necessario oportet diuinis pceptis in cibus acquiescere. no poste adhuc Roo manu pontificeppetini principc ecclesiae phari: satis ex hoc manifestu est. Nam nolegitur etia si Petrus illsi principatu omniti no habuit propterea Romanu potifice eius successore aut Antiochenia vel HieroBImitanu cu eiusde Iint succei lares halubuisse aut habere debere ex lacris literismisi cocurriltpdietastilicet comunis ecclesiae cosensus sicut apostolorsi in Petro. Vnde et si Romanus pontifexta ut ex Ioco &sede Petri aut principatu ciuitatis inter exteros insidi epos snprimatu viscipuus et Itonorabilis sipsies tatae ciuitatis de sedes in lata Petri sede venerareturain nisi
subiective ex conseniti concurreret electio per eos ci aliorsi omnia vices gerunt non
credere ipua pside alioru on niuidi principe siue iudice esse. ivares p possibile Trei. uel clis archic ps p ccclesia cogregatarpsi de-capite eligereturnile .pprie plus successor sancti Petri in principatu ire u Romanus eps. lieet crededum sit Romanupontifice sicut Ioeu Petri ita re principatu nitu pdituruino eni successio ex loco ari. guit successio ieipricipatu:vt de Antiochia &Hierosolymis dicta estat cestaret ille principatus in ecclesia etia si Romanae urbis sedes malis deficeret. 5: de hoe frui perius tetigi plura. Et*etia habeat illa potestatesbi de capitepuidedi libere:patet quia inoibus psuasiIute CHRISI Osuccedit plati elisiota habetessiuandi et sobuedi potestates Φ missi fiunt a CHRISTO sicut CHRISTUS a patre mauisellii est ex verbis CHRlSTI.Iαviii sicut misit me pater.vhi apparet gi sicut CHRISTUS mit filius dei verus: ita Getesia eius corpus mysticu haiat missione simile a CHRI, STO.quare lSTUS sicut ecclesia habet auctoritate mittedi. Resideo itain in
hac coclusione principatus ecclesiasticus ob unitate ecclesiae Δ: ad eius seruitist feministeriit adeo ordinatus: irealitate sua a CHRISTO per ecclesia costituitur Et quaecu* argirmeta avtyra pte Q, principatus coactivus a deo ieeclesia sit latu mutex alia pie . ipse coaetulus principatus exele ne siue essensu hominu seu eccletissae latu existat.ad lioc mediu : c ordatis meo iudicio veraciter reducsitur.Nihil tanicia de meis conceptibus adeo firmu assero:quin seritioribus dica potitis acquiis eici ladii.clicit eni Anibro.vnsiqucui eni fallut sua scriptalde aure pieresit at* ut si lii deIbi nies etia delectanti sie etia scriptore indecori sermones sui palpant: ut haec
Ambrotius babino epistola.xxxiiiscribit.tame ininus offendere puto ecclesia hanc Scripta sua
105쪽
opinione & per coseques verior cesserti debet qua illa Marsilii de Padua se Iibro deis
sensorii pacis: cu ipse sua ex filia lamento tex Ditisti Augustisau.ia di. ego solus tantupossit defendere opinione resoluedo solutione ominu argumeroruin cotrarium adlApprobato hoc aueto1 itatibus doctoru credere no arctamur nisi itaqtiatu se in canone bibliaerii ab ecclia Dida talaec est pernieiosa opinio post sanctae ecclesiae approbationc abi hii docto firmItas. ru.unde potius etia acquiesce dii est textibus xii.di .ecclesiasticii rus& aliis ita positisu ita praesumeret neqν vera est solutio argumetoru Marsilii ex suo fundameto iuxta
prςimisi Muia Io luctes doctores de Petri principatu iuxta pinissat in dictis CHRLSII se tardasiti ita e in canone bibliae habetur de non in historiis aliis licti etia ilicnon sint negandae de Petro quonia sancti eas pro veris habuerui ut probat epistola Ambro.ad Anxentiu de Basilicis tradedis epistola.lxxv i. Et insequerer quonia de, formitas omnis est ex lioc quia nec psideres sua utut hir potestate ordinate ad finem Propter que est pastoralis psidentia nec subiecti ordinate su rioribus ut status cuiusq; deposcit obediutiquare de regulis nonicis cauomodo talis cocordatia p sanctos patres coseruabatur fuit dictav.pmitti ita* oportebat de ipsio cilio eccletiae catholica I in quoes prima auctoritas exconsensu omiatu constitutat & regulandi
recta ad salii te dirigentia Heinde de aliispartietillaribus ei liis:& post hoc de iam
editis canonicisre maiorialibus statutis ut ad modii doctrinae sanctorum patrii et statutoruna sacroriam conciliorum hoc sacrum Basiliense concilium insequens patrum vestigia in institutis procedat. Et liaec est compendio a colleetio priniae Aenibsequentis partis si1b omni correctionet Iicet confuse S ruditer pro incitamcnto studios unitaritum servituris mandata.
EIUSDEM R. PATRIS NICOLAI DE CUSA IN TERTlAM PARTEM SEU UBRUM DECO COR DANTIA CATHOUCA PRAEFATlO DE GENERlBUS PRINCNATV V M.
I quis ab tordio Hildameta nostro apposto non t1 viis
lia u ire Miria inuestigare curaret: illic essent repeteda
illa ipsa milieipiasin abus& Aristoteles 5 Pl.ito de Tutilius &alii sapietes dia de ordinatis politIcisDeconomicis aut moliarchicis regiminib' seripsere radices postici uta turalia quide iura cuctas humanas cosiderationes de antecedi i&ad omnia illa principia sunt. omni aut generi animatiu primu a natura tribuitur ut tu eas se cor pus Uitaui declinet nocitura ncqratui necessaria ut Tullius ex hae radice primo de officiis tertio taliate tu est ita Primit quide es entiae est Omesisse . quare ad hoc viqii tessentia sit habet connata ad hoc principia instini tu lappetitutaut ratione. Ex quocirenit secludunatura rudia uerstate varia esse media:ppter esse& seruari naturaliter instinctili indita Hoeritistoteles smidantem AristoteIes.vit. litica .finali .cocIusitIonine arte&diseiplitias supplemeto naturaliu desectu uesse.Holas vero ratione prectis alatibus dotatua priniacipio cosiodalitate ac comunione suae coseruationi acetia fini/ppter que qui est multu ferreumo necessaria rationabili discursus in ligeres naturali instinetus uniuerse ac lic cohabitilles pagos urbesinistruxere. Et nisi homo pacis seruandarch corruptu multoru affectit regulas inuenisset: Paru villo saluti coiitulisset. quare
106쪽
ciuitates in quibus cmisi unitastac seges conseruata viastatis 5e concordiae comuni omni assetisu:ac etiam earu omiatu custodes potentes quantum publicae conserebat utilitati ex hoc cosmitenter ortu habuersit. divina quide siuperadmirada ac omni bus gratiose collata lege apertu estivi intelligerent homines maxime eorsi utilitari consoliditates ferre. &deinde ordine tali conseruari ut comuni omnici ae saltem sapietum heroicorum conseiisti aliis ipsis laventibus leges statueretur:quoniam ut in praecedeti collectione praeliabit si est secundil sanctu Cyprianii ex CHRISTI pamissione maior pars sacerdotii a vera lege no deficiet. ita paritesmiter du comunicosensu res pro Coseruatione reipublicae tractatur:maior pars populi ciuiu aut hei toecorsi a recta via ac pro tepore utili no deficiet alioqui cotingeret naturale προ- tirum frustrari ut in pIuribus qd p ilicovenietissimo apud philosophates habetur. Videmus eni homine aiat esse politicu &eiuile:& naturaliter ad ciuilitate iclinari Hinc oportet valctiore parte p remanentia politiae esse ut Aristoteles primo politaticae primo cap. cIudit. Sed cunctipotes deus stultis de latuis quada naturale seriatiitute adiunxit J per qua Deile credat sapietibus ut sc ipsoFadiutorio gubernetur et cosmitatur sulcoseruationein. ut Poth Galanum Alexandro scrahentem epistolaquς viii.inordine inter Ambrosianas inseritur ilegitur .lscilicet tanti agriculturaliomo imprudes & tuu vinea deserta homo egens sensu rescisa alit vinea stuctu aissert: semiputata stodestit neglecta luxuriatiqua materia elegantistinie Ainbrothis immediate denti septima ingens epistola dicit a philosopliis magii , disputati nis molimine iactata di fluctuata e qua stio. dicetibus: . omnis sapiens liber.onanis autem insipietis seruus . sed multo hoe prius David dixit qui ait tuItus sicut luna mutatur. sipiens enim non metu stangitur non potestate mutatur non attollitur prosperis non tristibris mergi tur. ubi enim sapietitia ibi virtus animi ibi conmitia
et sortithiclo.Sapietis enim idem est antimo:noti mi imiturinsi augetur rerum muta elone nec Vt parinis fluctuat ut circuseratur omni vento doctrinae.Et insta. Noe in
audiiset quia insipicter filius suus Cham riserat nudatum patrem: mal dixit ei di, ces. iii aledictus Cham:seruus domesticus erit statribus suis. de praepositit ei fratres eius dominos qui sapienter patris senectutem honorandam putarunt. Nonne fons
ille diseiplinaru omnin Iacaea ubertate disputationis huius omnisi pectoribus infit die qui sapietiae merito stlatus est fratri seniori. denis pater pius qui ea inter duos filios affectu certaret paterno:sed increparet iudicio C affectus eni necessitudine saetur:meritis aute iudicia serm5tur 9 cii diuideret alteri gratisis alteri misericordat sapieti gratia uisipieti misericordia quia ad virtute se ppriis viribus erigere iact poteratnaec spontanesi gressum attoIIere benedixit euivi seruiret sta trisuo Neelapsi' seruus ostedes ita deteriore esse seruitute insipieti a vi remedio ei siexuitus sit . quis stultus regere seno potest. Ehnis moderatore habeat Dipitatur reriis Isitatib'. Diliges ergo pater de costilesserusi eum statris sui secit: ut eius regeretur consilio. Ideo incosultis populis sa etes quia, adhibetur rectores: qui pialis insipietia viagorea prio regat.Vt potetiae specie dominetur: quo vel inuit auctoritate potestatis subiicini ad obedieta prudeliorib'&obseqndis legib'. Imposuit ergo 1 si pieti velut idomito iustus&euii gladio suo viuedii dixerat libertate negauit:ne temeritate laberes psecit ei statre:cui' auctoritate 5: moderatiae subiectus psiceret ad c6uerasione.Et qa seruit' habet discretione c eeni necessitatis ifirmior ιvolsitatis irtior: qa pulchrius ebonsi qd no ex necessitate fit sed ex volutate ideo prinisi ei iuga sposuit necessitatis postea beii edictione et volsitariae subiectiois iptiuitam ergo nar
Homo aut politicum. David: Iacob
Stulto expedit seruire sapienti.
107쪽
Natura fer raserusi facit: sed insipientia: nec manumissio liberum sed disci plina. Dem. Esau uus nemo. Iiber natus seruus factus. Iosepli venditus in seruitutem est: & electus ad mytestatem ut suis emptoribus imperaret.& pinu elegat et Iibertate sapietis Ambros suis ibide declarauit. quomo stulto latulcirposita est acquomo ob pec tu sub me
nis legibus redigis subiugit .seruit ergo peccator formidini seruit cupiditati seruit Liberi. audiritiae seri ut libidini Ierust malitiae seruit iracundiae. & videtur huiusmodi sibi liber: sed magis seruit quasi suburanis positus.illi aut liberi sunt siegibus uiuuti Lex alit vera:sernao rectus.lex vero no in ulpta tabulis nec aere incisa sed impressa metibus arili infixa sensibus.quado sapies non sub lege sed ipse sibi lex est: us legis in corde suo Grines naturali stilo sibi ci: quada inscriptione formatii.haec ille.Gra, ues has sentetias eu aliis holadis valde ille pelarissimus doctor Ambrosius in eade tet sequeti epistola ponit.exius hoc unu meti tentau: ν licet ex necessitate insipiestes quia se ipsos repereno poterant serui sapientsi effecti sunt: tame alligabatur illi necessitati volutaria subiectioia, pter ipsam necessitate. 5e sic naturali quoda institis istu psidetia sapietsi & subiectio inspientu reda sta ad cocordia existit per comunes
leges quaru ipsi sanctes maxime auctores coseruatorest&executores existit talios tum omniu ad hoc per volutaria subiectione cocurrere assensu & regimen dum ita dispoititur tuc impossibile est ciuitate Aristocratizante. i. secundit virtute P sapi . tiores alioru cosensu ad comune utilitate glibernata:no bene disponi ut Aristoteli Hacet quarto politicae. caruit Legis aut latio p eos oes qui per ea stringi debent aut maiore parte alioru electione fieri debet: quonia ad comune cotvrre debet.& quod omnes tangitationanibus approbari debet: A comunis definitio ex omni consensit aut maioris partis solueiiciturinec potest excusatio de obedierea legum sibi tuc locuvedicare quado quis, sibi ipsi lege colidit.non est enim bona dispositio bene leges
poni:non obedire aute, ut dicit Aristoteles quarto politi Faea.vii. Est itaq; etiam Lestu sista, eoru intersitari quorsi condere.his enim legibus regnu gubernare necesse est: ama. V re enim di obedire omnibus insunt cluare etia melius pro republica extitit Iegibus' u optimo viro regi: ut ex intentione tertio politicaeaxcap.hoc AristotcIes perares
cludit :ac.i.rhetori ἡ.. i. ubi enim non priticipantur legestibi non est politiatur quarto poIitica .iiii. p. statui aute oportet leges cum grauitate magna ac digeste multu per prudentia longa experientia uinulta lut secudo politicae .li .cap.dicitur.
Oportet deinde principantes esse pro leni obseruatione quos primo secundu ipses
leges dominari oportet.tertio politicae. .vi.&.isii.ethicoru.c. V.quoiria lex Oculus est ex multis oculis s&est uitellectus sine appetitu sui tertio politicae. ix. p. inuetsi
enim sic a pluribus cui iam se qiliis subiecit mutare principantes no debent.Et qusecundsi leges princeps dominari debeat:tamen quia de his est dominus Ide quibus secundu leges nihil dicitur certitudinalite xlvi tertio politica .c.vi.ideo oportet inesse prudenteIVt tertio politicae. u.5: quarto ethicoru tractatu de iustitia ut epilo irare recte vaseat per directione legis ubi deficit propter particulare:& tunc ipse omnis principatus siue nronarchicus p unu siue Aristocraticus pluriu sapietu siue politicus oni nisi ciuiu simult& cui uni t freside fusi gradu quado secudii volutate subiectora existit ad eomune tendes utilitate teperatus 1 3e iustus dicitur ut liate pAristotele tertio &quarto politicorsi.Si aute pier volutate subiectoria ad ypria te. Principut' dens utilitate pracipatus existituestemperatus existit ut tertio politi ru. p. v.&inteperati. sic oriritur tria genera principat in platis te ratis aduersa:vt tyranisi ligarchia et Democratiam: de his inteperatis urunicis auarchicis & Democraticis prini.
108쪽
cipatibiis libri liistoriarum pleni sun . Nenaroth enim coepit robustus venator primo post diluuiu ac Ninus Assyriotimi primus rex Heli filitis qui primus arma Ninus. iras extulit libidinis dominudi caucii & post eu Semiramis eius uxor. luςTrerierit Semiramis priuignus ini ex alia talaldaea uxore fi liii:patria regiam; expulit cut striat liis ,riar ob caiisam . quia ipsa in eius exarsit amore:qua quia nouerca sua iuste spreuit. ipsis elim insequete Europa adiit ac demu lacu malitisi incam quoda amoenissimo interluente esimota latae itio fimito Ausonius admirandu opus metro contexi delegitiae nostra ibi sui nominis urbe condidit Treuericam omnisi quae in Europa Treueris. sunt prima anno. xlilarativitatisAbrahae ut veteres dic ut historia .sed haec praeter propositu.De temperatis quide principatibus: quomodo ipse Moyses de Aaroni de
Eleazariac in Romana republica reges primo deinde senatus accosulest& etia iiDAE peratores cosensu&volsitates conitini utilitate constituri sunt: superuacuuiret hoc loco notissima omnibus enarrare. Oportet aut e principante viva esse multis exeatissaetia si ipse pii incipat'ex pluribus iteroicis Viris Vnitus di copae tu seret alio ' posueeμ, siequicofusio exorirmir: auado in principudophires csicui rerutet colundereturor Viri, Udo. quado subleeticui obedire potiti statu deberet: nesciret Pluralitas igitur princi pia mala: tuontu unu oportet principantu esse ad que vi imo secure recurras. iunca ut principatu monarchicui vel aristocraticci csi voletibus subditis costilitatur illi principatus:electione constitui oportet,iii. liticae. .viii. Inter aut omnia ic rati principatus genera:monarchicus peminet. Inter aute species huius Principatuste ' Monareti cperati: monarctilaus qui per electione costituitura succrebribus sisertur ei qui praestatia. per electione conititii itur cuipsis si icoetaribus. In generis enim successione Varia Electio mea solent interuenire quae reipublicae saepe obsunt. qenim heroici &sipientissimi de iser suetaeis
nobilissimi viris a pecti posteris ad monarchicum regimen legantur salubriter alio si eqtiadiu eleeti:tamen litia ad niodimi fertilis agri filii talium primi naturam par tum contra Iictites successive degenerant bi: denua perit illorii illust ritaslut Aristoteles hoc habet secudor laetoricae.c.xxiiii .unde etsi multae et iuratiotae spgnant s&Brtes pro successorio monarcitatu existant: nihilominus ut optimus omniti volitistate ad comune conferens praesit respublicae sena r non est melior quisu statuendi modus u per noua electione omnisi aut maioris partisi vel GIte eorum procersi qui minus voces ex conseiisti habent. haec videtur Aristotelis sententia primo poli tirat . ix.& libro secudo.c.vin.&tertio.c. ii.&septimo libro.c.ii.&xii. qui 'vero officia Electi ossis
est nihil cotra leges psumere: mio sub me det Ut eis & eorti doctrina tanu cor in nicia cium. dio corporis totam rempublica vivificare imo seculii easde puniri debet in arduis scandalii in republica ex transgressione generanti tui s.licet no in paruis delietis: ne conleptibilis fiat principatus. Vigilare ita ui princeps halest ad modu cordis contionue p republica & I si strictissima obseruatione quas eum exequi oportet.Vt dicis tur septimo politica .ca.vi.& non Uti summa potestate ut regiasi diuturnius fiat:ve Aristoteles inpoliticorsi de Theopopo declarat u voluit iacere seu regna diuturnii ideo supma potestate raro usus est vise legibus Gibrmaret 5: populi amore c5sex, uaret. Auteni principati necessaria tria. Primo amor ad cosistente Politia. Se do Phinesmisa potetia maximorsi opersi principatus csi virtute&iustitia Vr.V.Politi .c.ini.Virtus ti trian rast e ipsa prudelia qest virtutu magistra. Scdo ethico .cili. Potetia aut necessariap coactiva potetia ciuiles potetias in rebelles exea possit.vnde oportet ad hoc apis halineistrii metu scilicet exercitu armatoru.Dicitent Aristoteles vii.politicae ν1 cap. coniunicantes aute necessariu est ipsis arma habere ad Principatum inobe.
109쪽
dientiu gratia:& illa esse debet tanta ut sit ea quae singulorsis & uniust& simul plortu maior.ea aute quae milicitudinis minor.ut tertio politicorsi.Ἀ.c.mediocris udo debet cise exercitus: ne videatur naonarclia ranizare velle ad propria viiIitate.&tame potes*aliquibus di pluribus rebellibus. Omiacent poena qua principas innit. gere debet:coparare debet medicinali antidoto reipublica .ut docet Aristoteles tertIoethi is .ilucap.&summope ad hoc aduertere: ite in subiectis magna oriatur ino ualitas Iapter eiu excresectia aliquoru :rupta oportiolae politia perit.ficutent ex partibus corpus c6ponitur &oportet augeri yportionabiliter ut sanitas&com sitratio maneat: alio tui corrupituri sino se dii quatusdsecudu quale cresicit.ut haec Aristoteles.V. politi F.c. iti&.iii.eiusde c.vii.declarat. Multa ita circuspei ictione: prvdctia ac reru expericlia pollere principate necesse esti ut secudii tepus dilocu uti liter per poenas medicinales aegrotati reipublicae aliter nunc aliter tuticivi August. teporis qualitas deposcit se lubriter suecurrat. ut elegati exeno Aurelius Rugustianus ad Volusianu de diuinaru legum mutatione nos informat dicens. Vitidiciana medicia expertissimuladolescente a quada infirmitate: mediatate certa medicinali re adolescenti nota curast e.post tepora senuit adole sicens Ide in eande reincidit pestem usus est proprio motu eade re quae prius eu sanitati restituit nec conualuit:causam a vindiciano exquirit.respondit elegaterno priit quia Uindiciamis DG porrexit. Interrogatus polit cur hanc ciuicam in validitatis naedicina: cofinxisset: dixit recte dixissi dedissem Ofiuiset.no aut dediisem modo maturioris aetatis viro: ltra quodaadolescenti Hoc erempto Augustinus instrui iurationes ta in diuinisu humanis legibus utiliter pro tempore per eus idem ac ad eudem finem fieri.
seduliiij. CVenerabilis ciedulius in libello de Christianis rectoribus primo cap. octo primis i liter regi necessaria his versibus exprimit. Fabrica nulla tenet stabilem per tempora Brmam: Si non fulturis nixa sit illa suis. Nec stabilire queunt splendentia lumine templa
Aula nec 3e regum esse his sine firma potest. Iusti re loris propriis sic stare columnis Publica res poscit propitiante deo. Prima columna micat veri speciosa decore: Ac patiens regimen rite secunda tenet. Tertia largiflua meritis dat numera dextrae Quartain blandiloquax dulcia verba sonat Quinta malos reprimit zeloui micante choruscat: Gaudet sexta potens magnificare honos. Septima Clenietiti petit ore benigna tributum Ast octaua regit iustitiae trutinam.
Nititur his siolidis resipublica H Ita columnis Sicut mons Sion: his stabilisui manet. sin 1 - Possent plura & elegantissima dicta sapientum hue adduci:snestri propositi Bree O- , e principRntibus ad longum tractare.Sed haec radix ni his ad omnia cum his L .ii. pram iis S sufficit quelibet principante inter Christifidele, oportet CHRISTO RU 'no cuius figuram di staccessionem gestat in typocosormati.Respiciat ita. ad CHRlin pyiopi imi qui est ipsia veritas. S: primo consideret quoniam ipse est dominus dim μ μ μ gister deus de homo: ita di omnis principatus ex quodam diuino di humanoexura
110쪽
giri testas enim omnis dei habet ordinationem ad Roma.xiii. Et Augustinu ς suo per iIlud Ioa.xia . non haberes potestate aduersus me ullaminisi tibi datum elset licii super elegater declarat potestatem etiam Pilati in CHRISTUM a deo fuisse sie resanctus Bernar.ad archiepiscopu Z ozone siem scribens dicit. Romani praelidis potestatem CHRISTUS supra se fatetur ex litus ordinatam:quare sicra est omnis maiestas dispiritualisl&ad .Estetici abhoie ut Cri te, TV, verus virginis MAMRIAE filius,unde ex incorrupta & intemerata virgitie eius liberali coiciam inter Mileniente usi diceret fiat milii secundu verbum tini: HRl5TUS nascitur deus Nhomo. Ad modsi liuius ex unica incorrupta ecclcsia sui e congregatione lion inuexpurifrimo cosensu 1idire debet ver' pridipat': no ex aliqua violetiasno ex ambiticte aut prauitate simoniacas sed ex puritate qua CHRIST VS i mudii propter amore fallitis populi dignatus est venire.& dii Ila per CI J DS I V M qui eit oliui verit aclprincipatii quis eligitur &vocaturi & secii dii CHRi,TI excptu cisi humilitate aeisceptatur l& p vestigia CHRINTI princeps ambulauerit mecelse cit republida optris nae disponi &lmperantis nome petennari.CHRlXIUS eiu sub lege erat mo venit solliere lege sed adimplere luimilis ci mitis corde medicus malaetit ilius. et no ethopus alia quaciiq; doctrina priticipaliti uetus Vettigia insequiriluoniam tue in luce veritatis ambulat et vita aeterian consequetur. Et quia priiacipalis noltra intelio ita hoc opere versatur circa tiaquistiolae Geordntiae catlaolicae: ideo haec nuciis cuit in ipso principali r sim insistetes inuestigemus ad hoc ctaequenter opportuna. Cap.I. Atis praecedens collectio concordissecclesiasti dispositioni vimi maxima dare coc Iti fit: ac dubia magna ea luitaturet quς ea quae nacmorue digna conred:unt: hoe noratiit.peipue ecclesin HRI- l ., Γl cx sacrametis siccrdotio lin libri sui connexa.In qua Vnitate: sierameta ut spiritus. sic crdotium:vt anima.ae caeteri fidele ,:Vz-ud'corpus ad unius mysticu Craiklci II corpus cocorditer costri iis tur. Verii de sacerdotio quaeda simissa stilatide corpore qa quantu apposito colam gruit sermo habedus nucest.Cuius gradualis hierarchica ordinatio in unu prineipem ab infimo simplicium laicoruni peduni typum geretium per Rectorest mi tessMarchiones dirces et regesIvsu in Caesiareu caput exsuperporibus Belle quisu inteIligere poterit. Omnia enim quae a deo sunt: ordinata necessiariosunt.Est ita*in catholica ecclesita in hoc ordine unus in plenitudine potestatis caeteris siti peremiisnens mundi dominus: qui Romano pontificistio modo in hac corporali hieraret,ia ad instar ipse in sacerdota It regulariter par esse dicitur seruata differentia quae in ter spirituale et corporale existit. quas quidem sui generis concordantias utrita fui potestatissac etiam differentias inuestigare particulariter non intendo:sed ad pro scripta hac regula inuestigante remitteretvt cognostat imperialem maiestatem ita omnium de iure qui imperio subsunt potestatem haberet Mut Romanus patriar elia subie s episcopos Romanae ecclesiae in potestate habet.Et scut inter cunctos patriarchas Romanus est primus: ita inter cunctos reges Romanorum rex. duces vero archiepiscopis comites episeopiscopara:et prosequere residua vi superius stcundit Leonem nonu quodam loco continetur. Cap. ll. fili bsellii primis stabiliendii mda metum quomodo ipsum imperiti saerum 1 a deo st: deinde an dependeat ab eode immediate. Post hae ubi hodie exto