장음표시 사용
491쪽
Cuiusmodi passiones conseqiiuntur motus Pl netarum ad globum Terrae col- latos
in gram omnes coeli rimn orbium conuer-- res tota hac Epirome expositae niti s loci esse posse pia
deantur, p ter a quod ad Terram ceu totius uni-cersicentrum curamune regulentur, sex ea a nobis ob eruenturatico Nputentur: cynia tamen praererises, ipsa Terreni corporis magnitudo aliquibus asse ritionibvi Planetas aliquos ubi,cit, vel ab eis propter ipsorum imagnitudinem subjcitur: Nos in prasientia eas ipsas, P ones discndas, o hoc loco examin n-dasstatuimus.
Hoepastion una genus, quo plane rarum in Otus cum iP- se Trarae coapore coirieruntuI, anne ad omnes planetas referendum
Nonse ad eos tantis, ad quorum 'haeram Ter ramagnitudinem sen bilem habet. Ex quo paret,pasiones haes principaliter tantum ad Lunam pertinere, quia ad caterθs planetas magnitudo terra autastimanda non eist, aut aestimari sensibiliter nonpotest. Es autem assectiones hae proprie tantum lunares sint: Eis tamen etiam al3 planeta,maxime verὸ Sol, inuolt tur
492쪽
Qiue sunt istae passiones,quibus Terra Lunam, vel Luna Terram afficit
Sunt potissimum ha tres. i. Terra magnitudo voti permittit verum Luna locum eundemsemper esse cuin apparete, hoc est,Terra est causa parallaxeos. a. Terra lumen Solli interdum luna intercipit, facit 1 eam lumine descere. 3. Luna flua apparente magnitudine stellas, nes non interdum Solis radios Terra adimit, eclipsari eum faciens. Hiηί ego omην Etsi iuni doctrina depen ex.
I. Quid est loeus Lunae,altelliisue stellae Verus, .& quid Apparens
Locus versu, est punctiι multimi caeli quod determinatur per rectam ex mundi vel Terra centro, per centrum Luna alteriusuerideris vis ad extremum coeluna extensam. Locus apparens autem vel pisibilis perrectam ex
usu nostro insuper uie terra habitantium, per syderis centrum ad yltimum caelum extensam, determi
Est arcus circuli perticalis per stellam aliquam datam ductus, inter verum 9 apparentem locum
interceptus. JNominatur Παρή λλιρξι ,euariatis,permutatio, Copernicus Commutationem vocat. sit, aberratio nρm risius,Diuersitatem Hlectivi.
493쪽
A centrum mundi vel ter rar est, A d terrae semidia me ter, G corpus Lunae. Recta
monstrat in coelo ultimo lociam Verum
in D . & recta B C E monstrat in E locum visum,cii cili odi exsuperficie terrae B apparet. Sit. incin verticalis circuli quadrans FG inter Zenitia F, & horizontem A G, transiens per locum lunae verum D,& visibilem L. Arcus ergo D E est parallaxis, qua oculus in B, visu suo aberrat a loco Vero D.
An non verus de apparens loeus isellarum hactenus pro ijld em sunt habitit
Ita. Verien motus, quibus opponuntur medij in planetis siverioribus nou discrepant ab apparentibus. Quin o in tota η tronomia morsis ct apparentia euphaenomina , qua vera dicuntur, stinperctvbiscum apparentibus, seu vi stibilibis conueniunt, cuiusmodi sunt νιri oe apparentes motus stellarum, Solis: vera 2 apparens mamitudo diei naturalis. anni tropici,ctc. Sola tamen commutatioseu parallaxis luna, cum lys, qui inde dependent, excipitur,
i is propter terreni globi magnitudinem ad Luna
494쪽
Q v Α P. T V S. Is hieram. In his enim disserentia inter initatun ad mundi centrum commune, ct apparentiam ag ν una comparatam, negligi non potest.
Quis ergo stellae parallaxin habent r
Lunafacit parallaxin obsieruationibus deprehensibilem, cum enim terris valde sit propinqua,angubulinearum veri ct visibiliis motus notabilis est. Venus ct Mercurius parallaxiu haud dubio pari unt , sed de ea propter exiguam quantitatem vitro- ηοminonsunt soliciti. Sol autem νel nullam, vel non tantam habet parallaxin, qua expeculiaribus obseruationibus innotescat ,sed ea demum ex distantia prilis cognita, vel ex 3s,qua parallaxin luna comitantur, vel ex ipsisse-luribuι eclipsibus collieitur. Porrὸ in orbibussuperioribus nihil miniis, quam
parallaxeon harum a terrena quantitate prodeuntium, mentio locum habet. De Meteoris, q bista Lunam existentia maioresparallaxes habent, quam Luna, bis nobis diceniadum non est.
inomodo Ioeusvisus se habet ad verum
In schemate si fit in F, A FS BF fiunt Vna
495쪽
lsis socti quis maximus tin horizonte. 3. Locus versu.ct apparens Lunae sunt in eodem Verticali. . Locus apparens se per est humilior vero. Segmenta enim lineartim in centro luna se secantium pitra sectionem permutant positum.
Luna, tiIUsterit remotior a terra, eo mino mnprocreatparallaxit maiorein autem quo humi
lior fuerit. Eodem modo reliq stella, quae quidem paralla-xin habere possunt,quanquam obseruatu indignam, se habent.
Ptolemaeus in usitatis hypothesibus computat parallaxin Litnae notiae & plenae maximam in apogaeo epicydii 33 . 34'. ira perigaeo autern ες. zγ'. sis lunae diuiduae parallaxin nra Timam numerat in apogaeo epicyclia grad. 9. scrup .inperigaeo I. grad. qq. scr. Copernicus haec etiam in suis hypothesibus Corrigens, inuenit parallaYin lunae nouae δοplenae maximam in apogaeo eplaycli sa . so'. in perigaeo eluidem 61 . c. sed diuiduae lunae maκimam in epicycli apogaeo computat so . 63' in perigaeo oo . ri . Solis parallaxin in. Ppogaeo maXimam numerar 2 νβ'. in perse
496쪽
Est ne aliqua parallaxeon distin
pro diuersiitate circulorum istharae, freta etiam sunt purallaxes. Si enim ad verticalem circulum, is quo propter terra magnitudinem parallaxes subsistunt, resticiamin: Simplicessunt. Sedsi ad Zodia
cum, planetarum viam, referantur: parallaxessunt duplices, alia sunt siecundum longitudinem, alia incundum latitue divem, ατὰ κώτα πλάT , Vnde illa, de quibus hae tenus diximus, in i erticali
parallaxes nominantur tu in ἔπλατοι. Quid est parallaxis secutulum long udinem
Est arcus ecliptica, interceptus inter duos circulos ad eam rectos siue per polos eius transeuntes)qtto rum alter per verum, alter per apparentem fila locum ducit κr. Figura praecedente HI ecliptica est, arcus D K ex loco Vero secat eclipticam in K ad re istos, ergo per 3 3. lib. i. Theod. de sphaera etiam per polos. Sic E L,ex loco V visibili arcus ductus, secat eandem ecliptica ira in L ad re et os. Quare K L arcus, est diu ei satas alpectus secundum longitudinem.
Quid est Diuersitas aspectris secundum latitudinem
Est arcus circuli maximi ad eclipticam recti, per locum vel verum vel apparentem ducti. interceptus inter binos parallelos ecliptica, qu stravi alter per νο-rum, alter per apparentem locum transit.
497쪽
Figura eadem, M N parallelus eclipticae est, duc LuS per locum verum D,secans E L arcum in O. P erla parallelus transit per E apparentcni locum, & diuiditur a K D continua to,in R. Arcus ergo D R,vel arcus O E parat laxis latitudinis et Binae ita istae parallaxes consormant parallelogramum DOER rectangulum, cuius latera opposita sin t vel aequalia, ut, D R & EO, vel limitia, Vt D O vel BR per 3 p. pro p. libr. a. Tlaeod. despia sera. Huius diameter est D E parallaxis ιχ πλατο : Ea cum diuidat quadrangulum hoc in duo res angula triangula, erit O si potentia aequale, per penul r. pi i-iali Eucli. lateribus D O & OE, vel ER&RD, siquidem quadranguli huius latera a lineis rectis ViX differunt.
QioI1ὶodo parallaxes longitudinis & latitii di, nis inter se comparatae fiunt
Luna in Neiragesimo gradu ecliptica sisyra horizontem exstem, nullam habet longitudinis parallaxin, sed ea tota cadit in latitudinem. Verticalis enim per verum 9 apparentem locum ductus, secat eclipticavi ad ungulas rectos. a. Quando ecliptica per Aenith transit . Latitudinis parallaxis omnis evanestit, longitudini
tribuitur , modὸ latitudo Luna non sit nimia)
Ecliptica enim tum etiam circulis verticalibus annumeratur. Hoc tantum intra Zonam torridam contingerepotest.
498쪽
Q N A P. T v s. s. 3. Extra Pero parallaxes illa ba inter esem per disserunt. 4. Nobu ultra Io. altitudinis poluris gradum .habitantibus Luna siemper apparet austratior , pro pterea quod parallaxes eiae semper in astrum cae t. Quare apparentes latitudines boreaverissem - per fiunt minor esseda Urina maiores s. Ab oriente Ussi ad sto gradum, Luna apparet. ' Orientalior, feda oogradu ad occasium apparet occidentalior loco eius vero, hoc esst, illic locus apparens
i procedit, bis autem sequitur verum secundum igno
um vocas Nonagesinium Eclipticae gradum
Nonagesimu3 Eculptua gradiu supra horizonte uis est, quo semicircuivi e supra hori ontem existens, bifariam in duos quadrantes diuiditur, Hoci ei qui ab ortu se occasis aequaliter abest.
Hunc gradum deterininat circulus perpolos fetias plica ct horii ontis ductus.Cum autem poli ecliptical in diurna reuolistione tantum duobus momentu in
pneridianum incidant, reliquo toto tempore ultra si-trat eum ad oritentem o occidentem euagentur: hic ρο. gradus similiter in una periodo diurna iaη- tum bis in meridiano inuenitur, si sic si ipsi anui cent puncta opitialia, reliquo tempore, quo quil dem medietas Zodiaci ascendens meridianum praetervehitur, hic oo gradus inter meridiauum O oriisentem inuenitur: contrarium sit is medietate de- eu
499쪽
'ndente, propterea quod politi ecliptica triuii ιρρει sim tu alteram parteia desectit, cui ingratia eclipsi caportio a meridiano ad liniet ontem pel maior vel minor quadrante ent.
Vt si principium V sit in mei idiano,oritur
i s. scr. V , ibi inter meridianum & orientem
vel satur. Quo argumento dignostitur,tmiampo gra-
Lunam infitente n ct decrescenset a Corma vel Gibbum a S perpetu baus tere, paulo ante dixi min. Recta ergo per cornua I transiens perpenduli lariseisiadeιlipticam, utpote perpendissilurua irent auex Sole ad Lunam protensam. Ex quibuspatet: S: perpendissili nisi tensium sit ut pirami cornu, vel gibbo taris exire tales stringat, Lunam tum iugo .gradu eclipticae supra horia ontem consistere. Por-:pendicu tu enim index e t circuli verticalis: contactiuautem virili scormι patefacit veri ualem illum erectum 4 se ad eclipticam. Si vero cornusuperim ad ori entem de sectat, ipsam I adsto. gradum nondum gelatum este guificatur: Sed si ad occasum conueris 14Πιr, ipsam Podradum Lim reperasse in tIur.
500쪽
Eclipsts in lata sigirificatione est qtimuis
Astri occultatio,quae Visit horninum in terra laabitantium accidis, Vel propter terram ipsam,vel propter aliud astrum. Hoc modo quiuis planeta in fel ior stellam stupra se occultare S eclipsare potest. Sic omnes stellae sub horizontem descendentes,quando propter soliditatem terrae non amplius apparent, eclipsiati seu absconditi dici possunt. Sed hoc loco Eclipsis Luminariu in est Iumitis eorum pel misesio,velpriuatio, in terra obsertiata.
Duplices. . si soni Luna, lia Solis.
Existimabam has passiones ad Lunam & Terram, non ad Solem aliosti e Planetas referendas esse
Bene. Veruia etsi assectiones taproprie ct prim sunt lunares: quia tamen ipsa terram, vel terra ipsam in eo asscit, ut altera alteri lumen Solis intercipiat : idcirco Sol ad hanc trantationem,uelutprincipalis gubernator, ciscitur 9 constituitur. Quin etiam ex his patet, Eclipsis ba ij naturam sequi vellemus dicendos esse, Defectus Luna ct Terrae. Verum cum ad assectum nostram reserantur ista, nes etiam nos νηο intuitu viderepo lues