장음표시 사용
81쪽
oltur,non haeret amplius vera unione,neq; instauratur,Vel resarcirur,nisi raro,& minimum quid eorum di in artate pueritiae ut ossa, & exio sui ramuli venarum non magnarum , sed n5arteriarum rharum etiamsi aliqua particula defit,nihil vice eius iterum oritur, veluti in ossibus di neruis fit. Quae vero exsanguine gis gnuntur, terum ortum haber,post eorum desuriretionem,eademq; restituitur quantitas ut caro.Si quid tamen ex sanguine, qui vim sesminis adhuc retinet, procreatum fueriti exiβguo temporis interuallo intercedente,runc si deficiat aliquid,poterit rursus renasci, ut dens
res in puerili mater Sed si alia praeualeat in
sanguine temperatura,no renascirur iterum.
Ad hare dicimus membra sensitiva mobilia, quandoq; habent principium sensus di motus eorum simul ex uno nervo,quandoq; vero diuerso modo se habent,videlicet quod singulae
virtutis, principium sit unicus neruus: Porro omnia viscera quae membranis circumuolutalant,eas ex altera membranarum ortum has here dicimus,nempe,vel pectus vel venxrem intus cooperientiui in pectore autem visunt praecordia,quae diaphragmata vocant,& ve nae di arteriae ait pulmo,suas membranas ex
82쪽
illa quae costas internas pectoris tegit, orta
habent. Membra vero quae in cauitate ventris extant, ut intestina di venae suas membranas ex illa quae musculos Ventris tegit, quae a Graecis peritoneon ab Arabis siphac nuncupatur, Orta habere dicimus.Oia praeterea membra carnosa,vel sunt fibrosa,vt caro musculorii vel non fia rosis,ut hepar . nullusq; motus tum voluntarius,tum naturalis fit: nisi fibris seu villis:voluntarii quidem per musculorum fibras. Nasturales vero ut motus uter in venarum ruom 3
positi quomvr motus deglutionis propria habent fila disposita longitudine latitudine atq; obliquitate situs.Attractio aute per illud quoci in longum protenditur.Expulsio vero perils lud quod in latitudinem, coprimendoq;: Detentio tamen per obliquum quidem fit villu.
Inter membra rursus, quae unam obtinent it nicam,ut sunt venae di vessica urinaria .gene
ra illa tria villorum sunt inter se texta,per longum latum di obliquum.Sed quae geminas habent tunicas,tunc filum per latitudinem protendens,in extrinseca quidem tunica, reliqua vero duo in intrinsica sunt locata, verum qSin longum protensum est,magis ad intrinseca superficiem declitiatine fibrae attracti ices di ex
83쪽
pultrides simul existant sed attractrlaesti de tentrices,commodius simul existere possunt e Praetera in intestinis, quia valida detentione non indigent. Sed attractione de expulsione quis non sint simul longus & obliquus villus. Membra inis per neruea, quN corpora a suae substantia aliena, intra te continenti Alia
unicam habent tunicam. Alia vero geminas. Quae autem binas habent tunicas,id ad varios vitas quidem obtineut.quorum primus est veeCru corpora robustiora sint pro efficacicus stodia necessaria ne scindantur,praeualido motu rei intra illa contentae,ut sunt arteriae. secundus est urgens necessitas custodiae masgnae respectu corporis intra ipsa reconditi, ne scilicet spiritus soluatur sanguisq; egrediatur.Si enim Unicam tantum obtinerent tuni cam tunc propter eorum raritatem pericula
immineret de resolutione, propter quod etiafacile pareret scissioni,& sie exitus illius esset suspectas. Corpus aut qcrita est recoditu, est spiritus di sanguis,q intra arterias continetur, qui summopere custodiri debent, timorem lasserunt ne perdantur. Spiritus autem pr*si dissolutioe .sanguis vero prascissura,sic eoi maximum timorem afferunt
84쪽
I ertius usus est, ut cum aliquod membrunt indiguerit,iam pro expulsione quam attractatione motu valido destinatum est singulo illorum singulare organum,ne immisceantur,ve est stomachus es intestina. Quartus est cum quaeritur ut singula tunic mebri sit destinata alicui actioni sibi proprie di quaelibet illarum duarum actionum, fiat ex temperamento alteri diuerso, tunc eas inter se distinguere commodius eris ut stomachus, quem habere sensum quaerimus: qui quidem nerveo membro fit,concoctio vero carneo fiemembro,idcircourrit horum duorum, data
est seorsum tunica, nempe nerucam sensui. carneam concoctioni: csti intereor neruea,
exterior carne . Quoniam id quod cocoquisellii quod concoqui debet,potentia potest oc
currerere sine obuiatione di contactu. At iu quod sentiens est nequit, sensu scilicet tactus non occurrere& obviare ipsi sensili. Ad haec membrorum alia sunt sanguinis temperatura ita proxima vi pro eorum nutritioyne,paucis admodum transmutationibus ipse salapuis indiget ut caro,&ideo non habet caν uitates ne sinus, in quibus diu permaneae
alimentum quod ad ipsum peruenitivi possie
85쪽
eam nutrire,immo cum primum alimentum illi obuia statim mutatur in ipsam. Alia vero a sanguinis temperamento ita distae ut cum opus est eum in illa transmutari.ptu ribus transmutationibus sensim ordinatis adsimilitudinem iuae substantiae primo mutetur ut sunt ossa 'c ideo a sua creatione obtinue runt vel Vnicam capacitatem, quae alimenta eorum tandiu contineat, quod possit in sibi simile per simile transmutari,ut est os cruris de brachiitvel cauitates plures per ea dissemina tas,ut in osse inferioris maxillae perspicuum
est. Membra igitur quae ita se habent necesse est ea repleri nutrimento copiosiori a pro eo tepe sit necessaria,ut illud transmutet sensim in sibi simile. Membra insuper valida, ad imbhecilliora,sibi viciniora, sua excrementa im pellunt.ut cor ad axillas:cerebrum post aures hepar vero ad inguina.
Caput primum summae quae est sextae doctrinae Fen primae De generibus
virium sermone generali. Acultates seu potentiae di actiones, s s mutuo ex sese dinoscuntur.Quoniaz quaelibet facultas seu virtus,est alicus
86쪽
lus actionis principium' qua libet actio prouenit ex ali qua virtute,& ideo unica doctrina Cas copulavimus. Genera autem Virtutum generat actionia ab illis pcedetiuritia sunt a puclMedicos nempe genus virium Vitaltu, genus Daturalium di genus virium animaria rumrpuraruntq; multi Philosophi atq; Medici fere
omneS,praesertim Galenus unamquam 3 virtutem habere membrum princeps, quod est eius origo seu minera a qua actiones eius exest int,rarus est virtutis animariae sedem arq; iactionu eius originem esse cerebr&Naturalis
vero duplex esse genus. Aliud cuius finis est: Conseruare atq; regere individuum, & utitur Cibo ad nutriendum corpus atq; illud augen/dum,Vsq; in extremum eius augmenti, huius autem generis sedes, eiusq; actionis origo est hepar. Aliud genus est cuius finis est speciem Conseruare,quod re seminaria seu prolifica, ita Vtitur ut ex humoribus corporis, substanoriam seminis excernat,mox illam formet, tu is creatoris sui .Huius aute generis sedes ars
Vitalis vero virtus est illa quae quae ipsum sparitum regit qui est vehiculum seu subiectum sensus di motus,eum I ad eos recipiendoa Pa
87쪽
rat um ad cerebrum peruenerit, ipsum reddit habilem vi possit, ubicunt dissemina tus sierit,vitam praellare huius autem virtustis sedes di actionis ortus est cor. Maximus tamen Philosophus Aristoteles cresciit principium omnium harum virtutum esse cor. Verum primae earum actiones inlis apparent principiis,superius dictis. Quemadmodum principium sensus iuxta Medicorum sententiam est cerebruin, deinceps quilibet sensus habet proprium di praecipuum memohrum quo illius actio apparet: Sed si rarionahiliter & conuenienter & conuenienter res cosyderetur, & verificetur, sententiam quidem Aristotelis di non illorum:veram esse inueniemus.illorumq; rationes esse sumptas ex pro/positionibu S apparentibus non necessariis, nemo dubitabit. Sequuntur enim in his apparentiam rerum tantum. Verum Medicus ut est Medicus,non cogitur harum duarum
rerum veritatem scire, sed ad Philosophum vel ad Phisicum id attinet ed si medicus sup/ponat huiuscemodi membra esse principia harum virtutum: non cogitur prout ars Meo dica exposcircinuestigare
88쪽
utrum a principio illis praecedenti suerint iulae traditae vel ne,immo propter huius rei igonorantiam non aspernetur a Philosopho, . Caput secundum de Naturalibus viri hus dominantibus 5e quibus ins
Irrutum naturalitin , Aliae quide senev quae subministrat. Aliae vero quibus subministrarur. Harum iterum duo plex est genus,Primum est quod nutrimento utitur,ad indiuidui durabilitatem. & id bifariam diuiditur,videlicet in virtutem nutritiua di crescitiuam. Secundum genus est, quod apspeciei perpetuitate utitur nutrimento' hoc hifariam quos diuiditur,nempe in gignitiva virtutem.& in formativam. Virtus igitur nutritiua,est illa quae nutrimentum mutat in similitudinem nutriri, ut quod
dissolutum est restauretur. Augmentativa vero est quae in extremas corporis partes,additamentu efficit, prout natuνralis ratio & rportio desyderat, ut per ipsam ad integrum incrementum deueniatur Per nutrimetitum ad ipsum illatum.
89쪽
Nutrix autem virtus,crescit uae inseruit ipsas nutritiua qua ndoq; aequale, quandoq; minus quandoq; vero maius nutrimentum adfluens restaurat. At augmentativa emper quod res
compelatum est plus atq; maius est dis luto e Non tamen quicquid illa se habuerisierit auramentum,nam pinguescere post macilentiam in aetate constituta,huius est generis, cum rasmen non sit augmentum,quoniam augmens tum fit,seruata proportione naturali in omni hus extremitatibus corporis ut ad tu tegrum Perueniat incrementum. Post id enim nullum est incrementum,quis adsit impinguatio. emadmodum nest ante aetatem consistentem firmarasmus seu hecticae genus quod χη nectam vocant, quamuis adsit macredo, & si hoc minus frequens, minusq; conueniens sit. Ad haec ipsa nutritiua vis suum munus tribus particularibus actionibus perficit.
Prima est appositio substantiae restaurationis quae est sanguis vel humor qui est in potentia propinqua ad actum di mebro similis,in quo officio quados committitur error ut in tabe, quae est nutrimenti priuatio quam Atrophisam graeci vocant) euen ire solet.
ecunda est agglimnatio seu adhaerentia quae
90쪽
hoc nutrimentum. in actum completum reddit, videlicet quod in membri partem reda elum sit,in quo etia munere,error committi potest,ur in eo genere aquae inter curim, qua
hydropisim carnosa m seu anasarcam appet lant,fieri solet. Tertia est,adsimilatio, quae id quod appositu&adhaerens est,du in parte membri conuertitur,simile undiq; reddit u substantia tu colo. reetia in qua actione aliquado error quoq; fit ut in lepra &i vitiligine leuchin Graeci vocat Arabes albaras:pspicuu est. In utro enim horubam uentis nutrimeri appositio, rq; adhaersitia existit,adsimulatio Vero minime. Hoc aue officiu virtutis ade alteratricis est seu immutatiuae) q est una ex facultatibus ipius nuricis ministris:&est in hole una genere, Vel primo principioidiuersa vero specie in mebris similaribus: Cu vntiquodq; horu habeat vim nu trimenti alteratrice P sua teperatura, ad sibi simile,quae quide diuersa est ab ea quae nutris mentu Literat & immutat in similitudinem alterius m ebrii veru alteratrix quae in hepate est comune uniuerso corpori officiu agit. Gignitiva aut facultas,est duplex. Alia semen in maribus di foeminis gignit. Alia vcro Potentias