Tabulae rhetoricae Cypriani Soarii, sacerdotis e Societate Iesu quibus accesserunt duo libri De arte dicendi in quorum vno de rhetoricae natura, & caussis, in altero vero de partibus copiose accurateque disputatur. Auctore Ludouico Carbone a Costacia

11쪽

l f ysme Ecclesiasacramentas ei me , , allia' id

λ . genus pietatis opera , Ni tu facis , exercent. Has itaque in alias multas animi tui virtutes, 'mihi,

lustri s. Eques, illustrare dicendo liceret, idq;sane' facerem, si totum in me esset eloquentis,quantum in eo esse deberet, qui se id e*cereposse consideret. Id autem parum, quod dixi, ct id multum quod de te dici posse affirmari, me, non gratia, sed Nerit iis ergo diaeis j profecto credentiqui meo vive

di rationes norunt e cum a nulla re magis, quam αυana, ct vero homine prorsus indigua adulatione, abhorrea, . Tuae igitur humanitatis erit, mia, o rorem tuaru laudum praedicationem a me non δε-

. poscere, cum id, me praestare non posse,νeri erator: ct hoc quicquid ori muneris,libenti animo eri'. cipere, atque interim eo perfrui, donec aliquid mi ius, ct tua amplitudine magis diglum,tribuam : cum ad id facienduυ, tuis seiugularibus in meo cijs, quotidie magis magisq; prouoces Val. .

. Lit

12쪽

AD LECTOREM;

In qua totius operis de O rte dicendi

proponitur aeconomia. t

V M opus, quod de Aite dicendi faciendum

sitsccpimus, annice L etor, longe maius, ac difficilius exi stat, qua principio existim tumus ue ita ut ad illud perficiendum longum temporis spatium nobis sit necessarium ue eo consilio nunc duos tantum libros seorsim edere voluimus ; ut, si eos tibi gratos acci disse intelIegerimus, ad reliquos perficiedos diligentiorem nauemus operam . Et, ut quid in reliquis a r bis expectare possis,cO-gnoscas placuit in praesentia totius operis oeconomiam tibi ob oculos proponere, α

13쪽

secut sumus tractandi ratiothma,e 'bretiiter a rire. Tottim itaque opus in duas erit distributurn partes et in quarum una, q3iar ad Hoqusnuae vim a que naturam enucleandam pertinent, ea prosequGi nur aurit in alxera Vero ea Iadabuntur, qu e in arte. rhetorica continentur. priorein partem qHMitior Iibris complect mur,quorum nunc primum, S secundum in lucem damus : ac proinde, qtiae in eis tractantur recensere, nihil erit neces . In primo itaque decem disputationibus rhetoricae na-ttiratast, caussasque planabimus. In s cundo agetur de caussis efficientibus el0κpientiam seorsim, hi s dispigationibus: eloquentia si hi datur an sit ab arte, M quid ars praestet quando, dca quibus fum trix inuenra & apud quos floruerit: an exem citatio sit caussa eloquentiae: de optima

ercitationis ratione: an imitatio sit caucia eloquentiae . do optimo genere imitati nis: dubitationes quaedam circa imitati

Mem : au Rhetorica sit pars Philosophiae rani sit antisti opha dialecticae, & quom

do ab ea , & ab alijs artibus distingua.

tur,&c. Interno , qui nunc in lucem da tur , decem disputationibus agitur de quinque rhetoricae partibus. In quarto, de of Πcijs Oratoris . . De natura ossici j : de nu-Incio Ossiciorum orat oris sit ora

14쪽

V. x Orator doceat ob si esse omnium rum crandiorie perituS: Vt moueat, di beat ede vir bonus: dei diguix te, Uxilis' e , inqcessitate eloquςntiae. Et hic

βnis prioris partis. In tribus sequentibu*Iibris agetur de inuetatione, qxiae est prima eloquςntiae pars. In quindio, detri is generibus causi arum' : de diuuione, & g neribus qupestionuna : tria sint c uissa rum gunera: quomod ν Uellari debeant: quomodo orrines dicendi tornaar ad tria ge saera orationis reuocari possint : de getae

r demunstrativo: de deliberaliti': ς iam uiciali: quod genus iis praestantius , In sexto de statibus: duhornine status: μdefinitione status : quot sint genera statuui: .a quo oriatur staxus : dei statii coni j 9 Ii: de statu definitionis ; ue statu M lix, tis: de si iugulis parti biri huius status: de si tu legitimo , & eius partibus h R0

tus & iudicatio linter se differant :.deratio ne inueniendi status, &e. Ia septini Jm tur de Iuuentione oratoria, & dialectic hoc est de locis unde arguiuenta sula ui Ditilr , per multa capita , noua quadam r/tione : & quia hunc Iibrum intra paucos dies emittemus , ideo quae tacitractantu ris Luila varia- multas vis, ita pris censere r

15쪽

censere nominil In octauci agetur spositione , S: de partibus orationis , ubi

hae fere tractabuntur quaestiones : de nurnero partium Orationis r de natura exo

Uii: de exordii virtutibus S viiijs: qualia

debeat esse,n omni genere caussarium exordia : de natura narrationis : de partibus narrationis : de virtutibus & vitiis narrationis : de partitione seu propositione: de Usu , quantitate , & qtialetate partitionis ide confirmationis natura : de locis confirmationis r de lpeciebus argumentationis ide enthymemate rhetorico :rde partibus ratiocinationis': de amplificatione, eXpolitione , & illi istratione : de refutatione es eius locis : de peroratione , Si c. A nono

usque ad undecimum agetur de elocuti Irie .' In nono de elocutione ornatu Ve 'bosum in communi : de ornatu singillo

Turii verborum : de tropis: de figuris , lat tissime per multa capita: de rerum & vcr-borum copia. In decimo: de verborum struetura L collocatione: de membris &-incisis: de periodis: de longiore periodo , deu de spiritu: de pedibus: GC numero ora--torio: de usu numeri oratorij, &c. In vi decimo: deformis, Iehi ideis orationis, ubi Hermogenis hac de re doctrina perspicti e

his disputationibus explicabitur. Quid uoluplex sit dicendi figura, seu idea: de idea

16쪽

idea. orationis quete dicitur aperta : de per i spicuitate, leti clegantia: de 'enustate

festiuitate: de ei rcumdlictione, seu magnustudine: de pulchritudine: de orationem Ο- , rata : de Oratione acuta , seu acrimonia de moderatione, veritate , & grauitate de apta diuendi forma: de ciuili, scu λ- .renti dicendi genere, dcc. In duodecimo, agetur dei ira emoria , . & pronuntiatione . . Dod aut in attinet ad rationem, & disia serendi methodum quam in his nostris, disputatibilibus seruabinaus, quarnuti eam. liceat ex his , quos edirnus libros , facile animaduertere : tamen in gratiam CΟ-. .

rum , qui non sunt in hac scribendi se ma veillati, paucis cam aperiam. In om-.nibus itaque disputationibus hanc lare scri bendi methodum seruabo. Primum,quai Ido opus fuerit, propositae disputationis iententiam explanabo; deinde arguimen', ta asseram , quae rem ini dubium reuoca bunt: postea , auctorum VariaS si uentias, quando inter se dissiciationi, sidcliter reseram : post haec situ damenta qua damproponam , ubi diligentergem totam de qua. agitur enucleabo : ad 'aec VarijS .pD- .sitioiuibus , quid sit relicundum quid itanendum , rationibus adhibitis, dcmonstra .

in contrarium al-

ψ0:. xandem argumenta

17쪽

quentiae studiosis polliceri possum, eos, iii hoc nostro opere , habituros omnia pcn. spicue, dc ore litate explicata , quae apud orniam meliores huius artis seriistores lia etenus scripta fuere e ita ut hoc unicuiri' opus, pro o'nibus,satis' sit futuruna. Molsero ad phrasiim isocutionesns de si de eloquefitiae natura scribo', atque Ornate loquendi praecreta tradb r ranaen siit iplici utar scribendi stylo fitilla induustria, aut arte es abolato, sed ab driani a Pistinatiotie remoto : inia e mei ledibres , a me, qui eloqueritiam non profiteor: non verborum nitoreii , latinaeque linguae pii rhateiaa, sed solam doctrinam , eatii ta-3Men, quatia prae here prastini sequirant. Et cum nobis illud proposituiti sit, utpomis scribendo clare docer', qualia delectare velimus ue ideo eam lampleYi sumus

scribendi ratione iii, qualem, qui docere volunt, sesiit profecto debent; planarari limirum atque apertain, non nimis am-ram, aut coarctatam , non omnino diaaeeticam, nec plane oratoriam, quarti qui

docendo sequuntur, fastidiosi, & obscuri sitiit am etiamdb caussJam, Cicὸ his

auctoritate niqi,iron abstititiimus ab iis vocibus, quae rei in aperte; licet noti ita Eleganter, docent, Si quis autem, cur nos q

18쪽

iti rhetoriim scholis, & libris parum

sumus, de arte dicendi i post tot tantosque Scriptores in m minem inie

nus haltiericlo, aliqiijd llithris committes se atisi fuerimus, intelligere diipit, Epi

dae iuuentutis voluntatem lauda et &'quid errauimus , Christiano animo corrige , atque nobis in grauioribus operibus conficiendis valde occupatis, aliquid condona. Liberam itaque omnibVs meti Lectoribus, M. Tullium , & diuum Augustin tim imitatus , facultatem tribuo, ut, quo ego fortasse minus probabiliter, aut vere dixero, refellant, & veriora afferant illis, & ob maiorem ingenij pr stantiesu, ac tela poris spatium, secere forte licebit. Satis enim erit nobis, qui primo, ut existimamus, hac, de re rhetorica scribedi ratione,vsi fuimus,& multa quae ab alijs non diim tacta, aut non plane explicata, & iudicata fuerunt, explanavimus ; si alijs veritatis inueniendς

occasionem praebuerimus. Illud tamen refellendi cupidoS monuerimus , caueant, ne duna nostra damnare volunt, viros doctos

19쪽

N in dicendo versatos damnent: cum nihil fere docuerimus, quod non sit alicuius grauissimi viri auctoritate munitum. Habes ergo,amice Lector, summatim nec enim omnes disputatiohes, rerum eXplicandarum capita proposui) quid a me in reliquis libris expectare possis, in quibus conficiendis, dies noctesque desudo: quod, dum ego facio, tu Deum Opt. Max. pro me ora, Ut ad cius gloriam, publicamque utilitatem ἀsusceptuni opus aliquando perficiam.

20쪽

DICENDI

LIBER PRIM VS:

In quo de Metoricae oe Eloquentia natura dis utatur.

De nominibus Rhetoricae,&Rhetoris Disputatio Prima.

crates illa, qui .sevo linis oraculo Nirorusapientissimus iudica Cie. lib. ti fuit, mihipronu- de Sen. cia se videtur, ' Ominum cognitionem eruditionis esse principium. Etenim, ut ali- Apud quando praeclare dixit Epictetus, quodvis πο- Ariau. . A cabulum,