Aloysii Antonii Verneii equitis Torquati archidiaconi Eborensis De re logica ad usum Lusitanorum adolescentium libri quinque

발행: 1751년

분량: 425페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

s msi homines in arte tantum S=lurifica, ct --jusmodi duputati ovibus , quibus vetera sudia continem tur , oculati , O prudentes s in ceteris vero inepti , ct inexercitati esse debereui s darem illis er hoc, ut illa Osedulo , ct ad fasidium usque imbuerentur . Cum v ro hominis liberaliter educati sit, re quoque proposito ,

acerrimum ingenium adhibere, ne erret judicando s plane conscitur , eam demum Logicam reliquis esse praeferendam , quae id doceat: hominique sendat, quid praevidere debeat, ne in tot errores , in quos per tarditatem

humanam delabimar, incurrat. Ruod cum Philosophia illa vetus non e iat, At consequens , alius disi iplinae praesidiis rem istam esse conficiendam . n.dubito fore non nullos , qui aliqua in libella

nostro requirant : ac id primum reprehendant, nos perenni atque perpetua oratione , sine ullis Bllogismis , eκ- placare praecepta : deinde contendant, nis veteri doctrina ae methodo eruditum,recte in disciplinis severioribus, prefertim in neologia, ratiocinari posse neminem . Ru bus nos breviter respoudemus, gravid is Europae viris, qui haec diu multumque examinarunt, nullam aliam praeter have disputandi viam occurrere planam ct certam,ut non in Theologia modo,sed etiam in omni variet te Lyciplinarum, atque in omni vitae parte O recte percipiamus , ct argumentando colligamus. si J Non enim in Neologia alio modo , quam in reliquis disciplinis, ratiocinari debemus , s modo, quid sit Triologia , quid

recte ratiocinari , penitus cognoscamus. s aJNihil es ergo cur vereamini, Adolescentes, ut ne Cos multitudine obruam praeceptorum , ct copia doctrinae

siJ Conser quae dis utat P. Regnavit Iesulta in Praefatione ad Logicam suam , & primo Dialogo . Lad Vide dicturi sumus L. V. cap. ultimo .

22쪽

recon tae onerem supra tires. Ea dicam, quae is medio posita sunt: quae omnibus, qui sane cogitant , sunt pervia : quinque vos non in una aut altera disciplina, sed in omnibus etiam humanioribus f H doceant unamquamque Fem pro merito aestimare et quod ipsum es esse Logicum. Perspicuitati autem ut serviam, nullus dubitabo eadem exemplo, si rerum ordo iapsulet, repetere. Si quid

vero abfrufum oceurrat, quod uberiorem explicationem postulet, in sobuiis O corollariis exponam i ne rerum ordinem tali doctrina interrumpam . saJ Idque non puerorum tantum, sed docentium commodo faciam, ut in promtu habeant, usis obscuriora loca queant inluser re. Ex quo O illud exsistit ut nostra haec Logica , quam- ωis morosis censoribus eopissa viideatur,si rerum ordinem, D' praecepta consideramus , brevis fit. Cum vero res eas ostendero, quae ob humana mente iri nequeunt, a judi cando temperabo . Malim ego videri lectori nimis timidus , quam inprudens , qui ea definiam arroganter , quihus investigandis miseri mortales apti non sumus . Ruod

se aliquodpraeceptum offenderitis , quod facile ct domesteo labore intelligere nequeatis, memineritis nullam

disciplinam esse, quae litteris, sine interprete , ct sine

aliqua exereitatione, percipi possit. . si J Lege quae differemus diversis in locis , & pra

sertim L. V. p. a. c. 3.& q.

a J Plurima in his libris praetereuntes tetigimus , quae Iongiorem sermonem exigebant . Verum eum haec vel ad Physicam , vel Metaphysicam , vel aliam disciplinam spectent , non erat hujus loci de iis copiosius disputare. Ex quo prudens lector intelliget, quam dissicile sit Logicam per sectam exhibere : quod in ea nimis multa debeant

explicari , quae non nisi ex disciplinis severioribus sumi Ioliunt, di inlustrari, a 4

23쪽

ssiuamobrem,Adulescentes,in hoc stadium toto animo incumbite z atque viam , quam vobis sernianus , in D te. Leuom si pro eo ac potestis diligenter tenueritis, consis fore , ut eam mentem inde praecaltam ct praeparatam habeatis , qua possitis in quacumque materia non modo acute cogitare, sed existimare prudenter . Mihi sane cum consedero , quanta vos ingenii vi ct ubertate vaιeatis , ideor hoc vere dicere posse , earum, quas ego vidi, gentem nullam vobiscum posse conferri . Ruamobrem mihi persuadeo vos , si avide bonosadia arripueritis, tantor

in iis progre sui se Desuros , ut in iiss extιris gentiluser admirationem vcsri , inetidenticm uisitore IisPris . xuod si feceritis, ct Φοbis , publicae rei haud

mediocrem laudem conciliaverit is : mihi iero , qui intimis sensibus vos amo , maximum gaudFum ccleretis. Hanc igitur significationem amoris erga vos mei accipite in praesentia . Reliqua , quae vesri gratia aliquot abhinc annis conseri mus, cum per valitudinem poterimus , perficiemus, is ad vos mittemus . Valete . Dat Romae M. Mart. A. C. N. c OccXXXXVI I L

24쪽

APPROBATIONES.

LIbros quinque DE RE LOGICA a Uiro Clarissimo Aloyso Antonio Uernejo ad usum Lusitanorum Adolescen tium conscriptos , ut morem gererem Re verendi ssimo Patri Saeri Palatii Apostoliei Magistro, semel iterumque pervolvi et nec quidpiam offendi, quod cum orthodoxae Religionis regulis optime non cohaereat . Sed admiratus sum viri doctissimi subactum judicium , eruditionem, ac prae sertim perspicuitatem , & ordinem , quo hujusce facultatis historiam , humanae mentis iunctiones , regulasque, qui

bus errores , eorumque occasiones praecavere , verumque invenire, atque inUentum via ac ratione disponere doce

fraur, ita tractat, & explicat, ut Dialecticam exhibeat longe reliquis utiliorem tutioremque. Quippe non solum eX celebrioribus scriptoribus, quod optimum erat, selegit, nou ordine , novisque inventis auxit di illustravit; sed monet etiam , quod optandum erat, ne libri ab Ecclesia proscripti, qui hanc materiam disputant, ab Λdolescentibus legantur: amo Vero caute etiam ab iis , quibus facta sit legendi pote-sas . Quamobrein publico bono libros hosce quam cito in Iucem emitti debere censeo e & quantum in me est, ut in

vulgus edantur, rogo .

Datum Romae ex aedibus Sanctae Μariae de Aracaeli Kal. Oct. IT 8. F. Pbilippus de carbone ano Ord. Min. Reg. Ob. Lector Iub Sae. Cong. Ind. Cons. Supremae , et n. Inq. uuat. is in Collegio urbano de Propaganda fide Philosophiae Professe r .

25쪽

MAndante Reverendissimo Patre S. Palat. Apost. Magistro attente , ac meditate, quum opus suit, perlegi quinque Libros DE RE LOCI CA AD UsUΜ LUSITANORUM

Λrehidiaconi Eborensis:in quibus nil prorsus inveni Catholicae Ecelesae doctrinis , aut morum optimis regulis adversum. Imo etiam quando res postulat , ut in illis Heterodoxi scriptoris liber, aut opinio laudetur, demiratus sum religio s mimum studium adolescentes, qui instituendi iisdem suscipiuntur, monendi, librum non nisi impetrata ab Fcelesia sa- cultate esse evolvendum; &, s per illam liceat, caute solum: studiu in insuper opponentis Conciliorum lanstiones. & Patrum testimonia aut periculo sis sententiis , aut hominibus minus docte res pensitantibus e quae sane in hujusmodi libris nec semper invenies,nec praecipue quum inveniri deberent . Ad haec opus prae se seri exquisitissimum doctrinarum delectum . Et optima quaevis , quae subacti ingenii viri deprehendunt in Seriptoribus, qui de re Logiea , aut de aliis disciplinis ad illam quoquo modo spectantibus , hactenus tractarunt; ordine , sive, ut ajunt, methodo omnino singulari tironum commodo in eo disponuntur Et quum ars

Logica excogitata sit juvenibus ita instituendis, ut & ali rum scripta intimius penetrare ; praestantiam , s quae si , in illis detegere; in propriis vero lapsus cmnes sive methodi, sive ratiocinationis declinare addiscant; quod exemplisse cilius quam praeceptis docetur ea propter doctissimus Ver-nejus in omnium fere disciplinarum S artium primi subsel-

Iii Auctoribus , quorum lucubrationes memorat, nae OS Erroresque tape notat: non quidem ea fini ut praeclarissimos viros, scuti veteri proverbio dicitur , naso suspendat adunco; led ut institutum sui libri retineat e & politula etiam adolescentium ingenia magis acuat. Quare mea quidem sententia inuandoquidem Majorum jussionibus ea requiri- tuo non solum statuerem praelatos DE RE LOGICA libros ty

26쪽

pographorum opera vulgari merito posse s sed & quam ei-tissime debere : ne diutius litterarum Respublica singulari bono privetur. Dat. Romae in aedibus D. Andreae de Valle m. Id. Nov. anni a partu Virginis CIDIOCCxLum. D. Antonius Fraxeiscus Ver os cie'. Reg.

IMPRIMATUR,

Si videbitur Reverendissimo Patri Magistro Sae. Pal. Apost. Fr. Maria de Rubeis Arch. Tarsen. Vicest.

IMPRIMATUR,Fr. Raymundus Palumbi Socius Reverendissimi Patris Mag. Sac. Pal. Apost. Ord. Praedicat

27쪽

Quae hisce libris continentur. LIBER PRIMOS

In quo Historia Logicae explicatur. CAp. LD E partitione, θη eoninio operis .

CAP. II ' De Logica vetustissimorum hominum disiuirit. CAD. IIL De Logicae origine apud Graecos. CAP. I 3 3 I. De Logica Christianorum , , Arabum . CAp. V. De Logica Scholasticorum, is tentata a quibus

dam emendatione.

CAP. VI. De emendatione Logicae . CAP. VII. De utilioris Logicae iv auratione.

LIBER SE CD NDυ SIn quo de Ideis,Aearum Signis disputatur.

L Vuibus partibus constet animaI ratiocinans ostenditur e tum de sede animi aditur . II. Quid faciat mens hominis . tum cIn diversitas cognitionum explicatur.

28쪽

23CAp. DI. cuid senserint Philosophi de modo , quo mens

humana rerum ideas adquirit,inverisimilior sententia explicatur . CAP. LVI. Atiis argumentis ostenditur , ideas nostras non esse innatas. CAP. V. Quo modo se habeant sensius ad pereeptiones adquirendas explicatur. CΛp. VI. Docet quam sint fallaces bumanae cognitiones , is qua de caussa . CAP. VII. Docet quaenam Logica reliquis sit anteponenia. CAp. VIII. Osendit diversitatem idearum respieiendo ad

originem .

CAp. VIIII. De ideis ut in se ipsis sint , G putatur . CAP. X. De modo, quo ideae objecta repraesentant . CAp XI. De ideis referendo ad obiecta, b. e. de Meis Subsantiae, A functorum , Relationum . mp. XII. De aliis ideis referendo ad obiecta , b. e. de ideis Singularibus , ParticuIaribus, mi- mersalibus.

De idearum Signis.

CAP. I. De natura Vocum, ἐν quonam pacto sint signa. CAP. II. De generibus vocum, quibus bomines utuntur CAP. I II. De inu vocum in Fbi sopbia praesertim . CAp. IIII. Disputat de vocibus Simplicibus , Compo tis; Confusis , im Claris . CAP. V. De voeibus Subsantiarum, Modorum , Relatio

29쪽

LIBER TERTIOS In quo deJudicio, & Ratiocinatione disseritur.

De Judicio.

CAP. I. De natura Iudicii. P. II. Dejudicio verbis expresse , seu G Pr opositionis

natura .

CAP. I IL De materia Propositionis . CAP. I I x I. De Propositionis forma . CAP. V. De Propositionis quantitate.

CAP. VI. De quibusdam Propositionibus , quae in usu sunt apud Philosopbos .

LIBRI TERTII

PARI ALTERA

De Ratiocinatione.

CAp. I. De natura Ratioeinationis . CAP. II. De ratiocinatione verbis expressa , seu de . Syllogismi natura. CAp. III. De modo invesigandi firmitatem Argumenta

tionis .

LIBER RUAR Tu SIn quo de Cognitione Veri disputatur.

PAR s PRIMA De veritate Certa. CAP. I. Ostenditur, veritatem investigari, is eonsequi posse. CAP. II. Quibusnam gradibus ad Veritatem perveniamus ἀφquiritur. CAP

30쪽

rς CAP. III. De modo eognoscendi id, quod ereta est veνum. CAP. THI. De fallaciis Sensuum , quae veritatis dignitio

nem retardant.

CAp. V. De adfectibus Voluntatis, quἰ veritatis adissecutionem impediunt . CAp. VI. De fallaciis Mentis , quae obstant, ne ve

rum inveniamus .

CAP. VII. Quonam modo veritatem eretam Experia mentis eaptis adsequamur, ostenditur . CAP. VIII. Quo modo veritatem eertam Demonstratione comparamus , explicatur e , fallariae refu

tantur .

GP. VIIII. De effectu Demonstrationis, seu Seientiar ubi de Fide.

LIBRI IUD ARTI .

De veritate Probabili.

CAP. I. De veritate Probabili generatim . CAPI II. De probabilitate in orica explicat. CAP. III. De librorum Mendist is modo secernendi late ros a eorruptis. CAp. mΙ. De fide habenda Divino tesimonio. CAP. V. De probabilitate Hermeneutiea tractat.

CAP. VI. Re probabilitate Morali, i i P ea.

SEARCH

MENU NAVIGATION