장음표시 사용
761쪽
riosus ac demens ; & alter minor natu, insigni indole, a Corcyraeis vivo adhuc patre Vocatus suisset, testeLaer. in viis. Per - andri, atq; ita sine liberis decessisset: verisimile est,fratri, eius Gordiae liberos, ut proximos imperii seu tyrannidis haeredes ei siccessisse. Gordias autem Periandri frater a Pluta ch'Locui de mΘmposio saepe commemoratur. Verum dei pso Psamane, mendo su- ticho nihil dum reperi, & valde vereor, ne & hoc nomen sit, Pectu deprauatum. Nam AEgyptium& Barbarum potius, quan . Graecum esse videtur: quo certe nomine celebratur Rex quidam AEgyptios iam ab Eusebio, Strabone, se. Sed subiicia- mus,perspicuitatis ergo, tabellam.
C Gordi v. - Psammelichus. Tιὶ ιμπια τα. J Docet easdem diuturnitatis causas in 'hac C ypselatarum tyrannide fuisse, quae fuerit in priore O ithagorae; humanitatem dc studium rei militaris. I Uelimο- os se u K-ελ . J Etsi Cypselus apud Herodotum bb A
valde populariter gestille; adeo ut toto imperii sui tempore tanta ciuium beneuolentia uteretur,ut nullis corporis custo dibus ac satellitibus opus habuerit. Idem &sus r. c. 9. CTpse 'lum Demagogum ac populi studiosum fuisse, eaq; occan ne tyrannidem occupasse ait.
a .riaisdri ini8. J Q od hic de Periandro, idem quo-0ranisqua quem ira commemoratur, apud quem Periander dicitur ob γ m AH cxudeliter violenter imperasse, & custodes sibi adiunxisse
3oo .fuisse natura bellicosum,multaq; bella terra ac mari gCL . ;sisse. Qua re factum est,ut magnas opes sibi comparant, ma- ignamq; authoritatem Eius quoq; pr dicatur sapientia,adeo lut plaertq; Periandrum unum ex leptem sapientibus veterib. Graecis nyimerent. Quare & Laert. eius vitam, ut sapientis &Philosophi, descripsit: & a Plutarrho in S=mposio eodem innumero hali tur. Plato tamen & alii quidam Periandri loco alium constituunt De eius crudeli imperio & Herodotus libro quinto.
Ex Gia τώ Kἡ.J Tertio loco Pisistratidarum tyrannidem
762쪽
commemorat Aristoteles, quos ait Athenis dominatos esse Huturna annos triginta quinque. Dehac autem tyrannide om nes ve- Urannidis. teres meminerunt. Herodot. lib. r. o s. Thucydiu. Plauarchus, Plato in Hipparcho, Pausanias tib.F eneca, Cicero I inmHistoricus lib.3.
Obκ, ετ . J Pisistratus astu occupata tyrannide paulo post yellitur factione Megaclis & Lycurgi Principum Athenientium. Inde eiusdem Megaclis opera, &pacta assinitate rursus Athenas rediit, ac tyrannidem recuperauit. Postea, denuo graui orta inter Megaciem&Pisistratum inimicitia, Pisistratus sibi metuens a Megacie ultro solum vertit,& in exilium abiit. Qui tamen, aliquot urbium & Tyran- norum auxiliis adiutus, tyrannidem recuperauit, eamque
moriens liberis suis, Hipparcho & Hippiae, tradidit. Qui
eius liberi quemadmodum praefuerunt ' & amiserunt impe, xium. Nam Hipparchus necatus, dc Hippias in exilium pulsus , postea redire ope Persarum conatus, in celebri illo praelio Marathonio interfectus fuit. Haec isitur omnia veteres illi Scriptores commemorant. Et seu ra facta est mentio es. Xo Ex quibus perspicuum est, verum esse, quod ait hoc loco Aristot. hanc Pisistratidarum tyrannidem non continuatam, sed interruptam sepe suisse. - πιι, b. J Herodot. paululum ab Aristotele dissentit, Nam triginta sex annos commemorat, quibus Pisistratidae Athenis sint dominati. Sic enim ait lib. s. Δίωντες do 'Αρη
T λ im si Quarto loco Gelonis urannidem com- Exemplia memorat, quae inter diuturnas censeri possit. Quam tamen diuturna duodeuiginti annos durasse ait. De hac autem tyrannide & 0rannidis. Dp cap. ro insi. & alii multi meminerunt: Plutantibr. de sera numinis vind. ct Hero . lib. r. & optime Diodor.Sicuι libr.rr. Moh quoque in lib.de Hierone. C,λων . J Huius tyrannidis primus autor Gelo, belli- Gelon. cosus & humanus Princeps a plaeti'; celebratur, cui stater Hiero successit. Cuius nomine Xenoph. libellii inscripsit Hieroni.Thrasybulus iuniorGelonis stater,Hierone maiore se tre mortuo successit in imperium, ubi explicat , quemadmodum Syracusani, eius crudelitatem pertae-s, ipso victo & pulso, se in libertatem vindicarint. De hoc brasybulo meminit &svr. cap.io.i n.
763쪽
puras b Aib πM M. Postquam Aristoteles expositit,quae tyranni Unides bre des maxime diuturnae olim fuerint: Nunc de uniuerso via ui tempore re ait, plaerasque omnes breuissimo tempore permansite siurant, Cuius rei idnumerabilia exempla historiae suppeditat Quodsi tyrannides in regna conuertantur; certum est,eas tumelii-ci quarnmaxime diuturnas, Ut quae iam non tyrannides, sed regna & principatus iusti ac legitimi sint & usurpentur. Quoah nurnero fortasse imperium Romanum collocari potest . TEX T VS. . .
De Rebuspublicis igitur & Monarchiis ea, ex
quibus&intereunt&rursius conseruantur,omnia
fere sunt explicata. in Politia autem Platonis dis putatur quidem a Socrate de mutationibus: non tamen recte disputatur. Nam optimae Reipublicae N practantissimae mutationem non exponit proprie. Ait enim, causam esse, quod nihil maneat, scd quodam orbe mutetur. Horum autem es principium ea, quorum radix sesquitertis, nume- ro quinario iuncta, tuas harmonias essesa Cum,
inquit, figurae huius numerus factus fuerit solidus : proinde, quasi natura paucos interdum & disciplina insanabiles gignat. Atque hoc quidem ipsum fortasse non male. Fit enim, ut tales sitnt,qui nilciplina institui, & viri boni fieri minime possint. Sed haec cur propria sit mutatio eius, quae ab illo dicitur, optimae Reipublicae magis, quam
harum omnium rerum,quae oriuntur,&quo tempore omnia debent mutari, etiam O, quae lion si-imul fieri coeperint,simul mutantur: ut si quid pri- die solstitii vel brumae factum sit, simul mutaturλ Praetorea quid causis est, cur ex hac in Laconicam igi mutatioZ Nam plarraeque omnes Respublicaes enumero in contrarias vel proximas mutan-
764쪽
tui .Eadem & aliarum mutationum est ratio.Nam ex Laconica, ait in Oligarchiam fit mutati ; ex hac in Democratiam, in Tyrannidem ex Demo
cratia. Atque e contrario mutantur, ut ex Demo
cratia in Oligarchiam magis etiam, quam in monarchi m. Praeterea de Tyrannide nihil affert, sitne eius in uxatio futura nec ne, qua ex causa, & inquam Rempublicam. Cuius rei causa est, quod non facile fuerit explicare: Est enim infinitum. Siquidem ex illius sontentia deberet in primam &optimam conuerti. Sic enim contextus fieret &orbis. At mutatur Tyran nis & in Tyrannidem, Ut Sicyone dominatio Myronis inTy rannidem Clistbenis: in Oligarchiam, ut Chalcide A iatileontis: in Democratiam, ut Syracusis G lonis: & in Aristocratiam, ut Lacedaemone Charilai, de Carthagine. Et in Tyrannidcm ex Oligarchia fit mutatio, ut putraeque veteres in Sicilia in Leontinis,
in Panaeth Tri nitidem, & Gelae in Cloandri, &Rhegh in Anaxilai, itemque in alijs multis ciuitatibus. Illud quoque absurdum,putare,proptζ in Oligarchiam mutationem fieri, quod qui ima' gistratib' praesunt, id est, qui cum imperio sunt)pecuniae sint cupidi, eiusque studio quaerendae ducantur: non vero, quod hi, qui bonis longe prae stant, non putent aequum esse eos, qui rem nonh bent, ijs, qui h bent, pares esse in Mepubl. ad ministranda. In multis quoque Oligarcliij non licci pecuniam quaerere, ita leges sunt, quae id Vc
tant. Carthagine autem, quae Democratia utitur,
pecuniae quaerendae student,& nondum Rempub. mutarunt. Absurdum & hoc, dicere, ciuitatem
765쪽
IN CAP. XII. LIB. V. POLIT. Oligarchicam ex duabus ciuitatibus constare, diuitum & pauperum. Cur enim id magis illi accidat, quam Laconicae aut aliae cuilibet, ubi non a qualia sunt bona , aut non omnes aequaliter sunt viri boni. Vt autem nemo pauperior fiat, quam prius; nihilominus in Democratiam Oligarchia icommutatur, si pauperes plures numero existant,
&in Oligarchiam Democratia, si diuites plebe . 'sint superiores, & hi quidem negligant, hi vero '
animum attendant. Cumque multae sint causae, propter quas commutationes fiant: non nisi nam commemorat, quod propter luxuriam, foe- nore exbausti, pauperes eua sani: quasi omnes
aut plarriq; ab initio diuites fuerint A t hoc falsum ti est. Verum cum ex principibus quidam bona dita
siparint, rebus nouis student: cum alij vero, nillil mali accidit. Et mutantur nihilo magis unquam in Democratiam, quam in aliam Rempublicam. Praeterea etsi honorum non sint participes, etsi ini uria vel contumelia assciantu G seditiones in uent, & Respubl. mutant,ctiamsi bona non consumpserint; eo quod liceat, quicquid velint, fa- . cere. Huius rei causam esse ait libertatem nimiam. Cum sint autem plures Oligarchiae & Democratiae, Socrates quasi una utraque sit, ita mutati
Plutonli re Τὰ A I J Monui supra initio , aliud capitis
rata de co- initium, seu aliud caput hic commode institui posse: Nam seruatione Aristoteles postquam toto hoc libro suam de mutationibus se muta- Rerumpublicarum sententiam explicauit; adiungit hoc lo-xione Reriz- co Platonis de eadem re sententiam. Cuius octo fere er- Iob. .
766쪽
rata hic indicat & ordine exponit, totamque Platonis sen- tentiam hac de re , ut vitiosam , improbandam esse do- cet. Extat autem haec Platonis disputavio toto fere lib. S. - λRepublica. Cuius sententia haec est, quam Cicero lib. 2. Diumat. expressit ; Rerumpublicarum esse quasdam con- uersiones&orbes naturales ; Plato se Arisbioles periodos / ' que & κύκλους vocant. De qua Platonis sententia etiamsi aliter Alioru Aristotelis : plaertq; tamen alij eam laudant ac probant, ea Dicit ut naturae, rationi, & euentis consentaneam. Quam la- r. Pol b. t tillime & pulcherrime explicat& persequitur grauis author stimon.
Pol b. libr. 6. histor. in initio, λ eo τη μυ-ἁη cmae ους κοψυακους, dcc. Cicero autem mitio libro a. de Diumat. agens a. Tesim.
de Republica Romana prius a Caesare oppressa & modo Cic. cius morte rutilis liberata: Id enim ipsum, inquit, a Plarone didiceram, naturales esse quasdam conueniones Rerumpublicarum, ut eae tum a principibus tenerentur, tum a populis, aliquando a singulis, id est, Tyrannis. S libro a. E . ad Attic. 0 36. eo alludit , Equidem, inquit, sperabam, ut saepe etiam tecum loqui solebam, sic oabem Reipublicae esse conuersum , ut vix sonitum audire , Vix impressam orbitam videre possemus. Tacitus quoque scri- 3. Testimo. bit; rebus cunctis inesse videri quendam veluti orbem :& Taciti. quemadmodum temporum vices, ita & morum Verti. Recentiores quoque plaenque Platonem sequuntur: Phit - Philip. pus Melanchth. obr. a. declamat. fere in Anc . Castorus Me Peucerus prolixe in praefat. in Chron. Carion. O Ioan. Bodin. S. Peucem in Meth. hist. cap o. Caeterum solet Aristoteles plaerumque Γρ ῶν, aliorum sententias priore loco perpendere, e . Vel Vprombare vel refellere ; quod hic contra secit. E, O τῆ ἔ-J Platonis verba in libr. 8 de R publica , quibus exorditur disputationem de mutationibus
Rerumpublicarum , sunt haec; ρυ-πὸ γ
Tης π ς.J Errata seu vitia Platoniis exponere ordi- r. Platonis tui . Quorum primum esse ait, quod Plato eius Reipubl. qua erratum. ipse, Ut primam & optimam,ia libris de Repub. describit murationem nulla afferat propriam sed commune,quaeq; etiam in alias Resp. cedat,a: 1; adeo no in Resp. tantu, sed in res o- Causa mu- mnes. Na causam hui' mutationis,qhuic suae optimae Pim to ioni ος ω Resp. accidere possit, Plat. affuit hac; si, omnia mutent , Rel. Pla-
767쪽
quodque siti ea conditio rerum omnium , Ut nihil in eodem statu permaneat ; sed omnia vel ut in orbem quendam vertantur. Quo pertinet prouerb. illud apud Terent. in Eunu- ho; omnium rerum elle vicissitudinem, quod ab Erasmo copiose explicatur. Quae rerum vicissitudo cum sit omnium& humanarum & naturalium, de quibus id testatur Ara Glib. i. de ortu is interitu: ct Lucret. eleganter libr. i. Si se quos Plato hoc lib. non plantis tantum, ijsque, quae ex ter ara oriuntur,sed animantibus quoque id conii uictum esse ait, ut quod ortum aliquando intereat, & hinc rursiis aliud suboriatur, eorumque sit quaedam naturalis vehat in Orbem conuersio. Cum igitur causa haec sit communis rerum omnium: merito Aristoteles Platonem reprehendit, qui nullam Reipubl. propriam causam mutationis attulerit. δῖε εἰναs τουτων. J Sententia Platonis exponenda, eiusdem quoque verbis utitur. Nam haec verba ipsa sinit Platonis ex lib S. de Repub. initio, quibus Plato causam huius optimae Reipubl. mutandae, quani naturali quadam rerum omnium conuersione & vicissitudine contineti diximus, a musica harmonica & Arithmetica petit,ut & alias, ut in Ti-m ut solet tape in sitis disputationibus non Physicis tantum, sidetiam Politicis, uti rebus & exemplis Geometricis, iis in. de Republic. Plato in D. Verba autem Platonis haec simi:yri γεια p μεὶα τδαν ἀνῖμος
sententia illo dicio uti possumus,Platonis numero nihil esse obscurius. xlatonica. Nam hic certe locus de Harmonijs & numeri sest obscuris simus. Quare &Theon Sm yrnaeus, veriis scriptor, qui commentaria scripsit in Euclidem j qui librum olim conscripsit
de rebus ad mathesin pertinentib', quae in Plat me reperiuntur, easque explicauit, hunc locum praetermisit. Nec Iom-bbehim sunmus Philosophus vixit ante iroo. annosi eum satis commode explicare potuit, teste Marsil. Ficino in ρr rem. in hunc lib. cui & ipsi aqua haeret. Duo sunt recentiores, . qui ipsum explicare sunt conati: Matthias Lautermaldius, de Pqm, C r quo ιomo. s. orationum Philiv. Melanchth. Io. Bodin. lib. mὸth. MA es, Quicquid tamen sit,ita huic de causa mu- ρηορ - tandae Reipubl. disputationi accommodare videtur Arist
a pro teles. Cum Platonis ea Respubl. ei sic optime temperata Videatur ex tribus hominum genetibus , aureo, argenteo,& α-
768쪽
COMMENTARII. γ oςo seu seneo: si aureum consilio & summae Reipub. praesit: aenteum rei militari: reliquum genus sit agricolarum &o- pilicum, ut apud eum videre est libr. de Republ. 3. extremo. de quo &supra attigimus lib. a. cap.3. multiS annorum conuersionib' & procedente tempore fieri posse, ut haec hominum genera degenerent, & liberi parentibus, vel maioribus nepotes dissimiles nascantur, hoc est, Vt quorum maiores ex primo fuerint genere, ipsi vix ex secundo censeri pos. sint, & ex aureis fiant quidam lut ita dicami argentei, vel aerei, & ex argenteis quidam aerei vel ferret: atque ita haec genera atque ordines permisceantur: Ita ut in eo ordine existant non tantum viti boni, sed etiam improbi, qui summae
Reipubi sint praesuturi. Quae dissimilitudo & velut disser pans Gaius, fieti non potest,quin animorum quoque dissilia& simultates ac bella afferat, unde ibidem & motus & mutationes Reipubl. consequantur. Huc scilicet summa sententiae Platonis pertinere videtur, praua nimirum hac generatione tria illa genera, velut concentum & harmoniam, perturbari. Ex qua discrepantia Reipub mutatio consequatur.
Verum huius prauae generationis principium seu principem& dominum numerum illum, quo nihil obscurius esse dixi
Aristoteles ad hoc, quod Plato ait boni ortus siue generatio- no est caunis, bonae inquam indolis & ingenij, siue contra praui & μ ingeni finali causam & principium numeris esse attribuendum, nihil mel boni ad id respondet, sed alibi, ni fallor, in Metaphiis se in lib. deo vestravi. β'ima, id quoque refellit. Verum sumit ex eo & probat hoc Ingeriiorsi inviiij & indolis discrimen, verumque esse fatetur, fieri sae- quom mpςnumero, t quidam tam prauo ingenio & ad omnem vi desperata tutem inepto nascatur, nulla ut institutione & disciplina haec pravita naturae prauitas corrigi, & emendari disciplina bonis i moribus & institutis possit. in re grauiter peccant,qui Aristotele posteriores fuerunt, qui natura nemine malum esse, sed consiletudine tantum & disciplina effici putarint, Vt e plicauimus apud Cicer.δει i. de E. Rectius Plato & Aristot les non disciplinae tantum, sed naturae quoque discrimen tradiderunt. Qua de re idem Aristoteles lib. 6. Eth. in n. ubi 'ρ μ'
inc indolem bonam, id est, P ubini, & facultatem bonam μ pq riuinitus ingeneratam, siue lut ille loquitur n xui lem, γο- tar
769쪽
7so IN CAP. XII. LIB. V. POL 1 l.
cat virtutem ετώυ φυσαλίαν. Quo pertinet 3c quod Cic. aliptumrcb- lib. sic. quast. virtutes tardis mentibus non committi. Alcy
uo ι μη T ita luc locus accommodandus videtur:
η Tμμαδδε His verbis probat Aristoteles hoc ita L. Argum turae discrimen ingeniorum & indolis , de quo iam explica
..iai,, es a Q J Etsi discrimen illud erobauit, im
probat tamen id h. loco , quod inde Plato causam mutandae suae optimae Rei p. petendam iudicauit, propterea quod haec mutarionis causa ex hac Vicissitudine petita non ut propria huius optimae Reip. sed aliarum quoq; Rerump. communis, adeoq; omnium rerum ; Vt artium, familiarum, hominum Nam interdum siue alio tempore aliae artes magis aut minus forent aut intereunt, Vt omnium reru est vicissitudo. Et hieprima est Platonis reprehensio, quam paulo supra iam explicauimus.
ει' τ άκων - L. J Non illi Reipi Platonis tantum, Alalijs quoq; id accidere t qui singulis praesunt, ut Aristocra tiar optimates, Oligarchiae diuites, ac nobiles,&c. non in eodem statu semper permaneant , sed ex optimatibus quidam improbi,ex diuitibus pauperes efficiantur. Atq; ita etiam in alijs Rebuspublic. ac hominum mutatione mutatio sensiu. status subsequatur. a. Argum. γῆ νη-J Altera est ratio, tua Platonis eam sisti ae mae αἰ tentiam de mutatione, i ex temporis & annorum conuersio ne fiat,refellitur. Nam inde effici demostrat Arist. h. loco,ut ' i simul eodemq; tempore sint coepta aut primum institutar eode quoq; tempore illa postea desinant mutentur : & eon
tra, ut quae eodem tempore intereunt & mutantur, ut eo de itemporis momento coeperint. QRod tamen falsum esse,per spicuti est. Nam multa videre licet, quoru ortus in ide tem potis punctu concurrat,interitus non item: & cotra,quor iminteritus concurrat, si tamen alio atq; alio tempore fuerint coepta. Hoc . a. absurdum cae Platonis sententia sequi&essitaci, ait quidem Arist. sed non satis demostrat, quemadmodu id sequatur ex ea. Quare hinc id potest intelligi: Quod cum
haec Platonis causa mutationis tepore aestimetur ac definia tur,oiianisq; in tempore ab eo ponatur ; neces le sit eode tem poris interuallo hanc causam cotineri.Na alioqui si una Rescpub. longiore,altera eiusde generm breuiore costaret: seque
770쪽
periodo causam mutationis adscripsit. Atq; ita Arist. duab' his rationibus hanc totam causam Platonis refellit, quarum priore eam non esse propriam illius Reipubl. docuit. τύπής . J Alterum Platonis peccatu hic reprae- a. Error heditur. Quod ut intelligatur, sciendu est a Plat. eo loco, i. e. Platonis. h. 8 de rep.quinq, Rerup. genera afferri: Aristocratiam, Timarchia seu Timocrat. siue Laconica, Oligarchia, Democrat.& Tyrannide, easq; illo ordine inter se comutari, t prima in secunda, haec in tertia, & tertia siue Oligarchia in Democratiam, i denim inTyrannide postremo mutetur ac degeneret. Qua Platonica periodu &conuersione Rerup. inter se eo or- Cis. se podine succedentiu ibasse qui de Cic. videtur,cuius verba iupra bbij hae da attulim' & Pol b.li. o. si eam praeclare & copiose explicat, ac re sentetia.
docet, hanc mutationis ac couersionis seriem plane esse necessariam & naturae consentanea. Arist. tame eam h .l. refellit. Nam primu indicat nulla satis iusta esse ratione, cur haec r. Argum. conuersonis series & periodus fiat aut perpetua esse debeat. μοι πιλα- Deinde docet, saepe accidere,vt Resp. vel in contrarias vel in proximas & finitimas mutentur. Vt Oligarchia in cotrariam 2. Argum. Democratiam,& rursus Democratia in Oligarchiam, ut sibi αἰαι A. contraria,non V. in monarchiam semper,ut putat Plato, co- uertatur Et saepe fit,ut Oligarchia una in aliam Sunt . n. plura Ohgarchiam generat eius de generis conuertatur.Sic & Aetis cratia alias in contraria sibi Democratia, alias in sibi finitima Oligarchiam comutari solet. Quae omnia late si prasint explicata,c. o. in . , e. ubi & hanc Platonis seriem &mutationis connexione roprehedimus siue adduximus. Caeterum Platonis verba de hac connexione mox afferentur.
'εῖ θ - γωνίὶ ἡ λ ωι J Aliud Platonis vitium & peccatu, Error
qui deTyrannide nihil plane attulerit,quo ad muratione,hic Platonis. indicatur. Verissimum . . id esse ex Platone coMosci potest.