장음표시 사용
771쪽
Nam cum b. S. 99. causas mutationum explicat,etsi quoq; de Tyrannide copiose disserit ; reliquarum tamen duntaxat . Aristocratiae, Timocratiae sue Laconicae, Oligarchiae &
- . &Democratiae mutationes exponit: de Tyrannide autem
C in est siles itum. Cuius rei causam quoque hic indicat Aristo- ateles. Quod ipsi Platoni difficile videi etur de Tyrannide e
plicare. Propterea quod res sit infinita,sive ut ait, Os id est, quod non ita una mutatio, ut priorum ψ. sed multiplex& infinita sit Tyrannidis,quae alias aliter & in alia Rempub. mutatur. N am ex sententia quidem Platonis, & si oriabem illum Platonicum sequamur quinque Rerum publicancum a prima Aristocratia ad ultimam Tyrannidem ordine dac deinceps ventum suerit, redeundum erit ad primum: Ita ivt ex hoc orbe & periodo sequatur, Tyrannidem rursus mi tari in Aristocratiam: cum tamen multis quoque alijs mo- bdis mutetur nunc in Tyrannidem, nunc in aliam Tyranni- dem, nunc in Oligarchiam, nunc in Democratiam, nunc in a Aristocratiam: adeo ut Tyrannis non tantum in optimam
illa Platonis Rempub. quod necesse est ex eo orbe M periodo j sed & in alias omnes Reipubl. commutetur. Id quod exemplis hic quoque docetur. Et haec quidem huius loci sententia esse videtur, etiam aliorum interpretum iudi- Atia interi cio. Haud scio tamen, an non aliter accipi possit illud sibo pretatio. - non pro infinito, sed pro inexplicabis: quas Aristo teles causam, cur Plato de Tyrannide nihil attulerit,hoc ver- bo indicet; quod ne putarit quidem Plato afferre, ut in re plane inexplicabili & absurda. Nam ex sententia Platonis, evi iam dictum est, licendum suerit, T rannidem conuerti in optimam Platonis Rempub. At hoc absurdum videtur, ut ex deterrima optima suboriatur Platonis Respublic. maxime propter illa tria hominum genera ; aureum, genteum, aereum seu ferreum ; quae videntur ita facilius mutari posse, a melioribus linquam in deteriora, ab aureis in argentea, aerea,&c. non contra. Pobb tamen initio bb. o quo loco Platonicum illum orbem probat &explicat,vltimae Reipub. quam ponit Democratiam nequiorem, conuersionem fieri ad Regnum,id est, optimam Rempubl. RUutatio. A -J Docet, Tyrannidem varie mutari non in unam, quod ex orbe ilio Platonico sequitur, sed incinnes fere Rerumpubi sormas ac genera, ut sc modo dixi-
772쪽
inus seu explicauimus. Et primum quidem quia Tyranni': dis ut & reliquarum Rerumpub.non una sed multae sunt spe cies, de quibus explicatum supra lib. tres linquam Ty'rannidis species, de quibus cap.ro lib. . ait, ex Vna Tyranni sis specie conuersionem interdum fieri in alteram, a leuiore ingrauiorem, vel contra. Quod idem & de alijs Rebuspubi niuerse explicatum est supra cap. o. in . Ω E η σικυων . J De Myrone & Clisthene, Sicyonijs Tyrannis, dictum est, stupra initio Milo cap. 42ο αε η Gi-λκQ. J De C halcidensium quae urbs est Euboeae, Nigropontum hodie vocaturi hoc Tyranno Antileonte & de hac mutatione Tyrannidis in Oligarchiam in ea Vrbe amplius quaerendum. KMὼς De Gelone, Syracusarum Tyranno, &jupra hoc cap. diximus. Quod autem hic ait Aristote- les, Tyrannidem eam Gelonis, eiusq; statrum, Hieronis ScThrasybuli,in Democratiam commutatam esse: id optime
explicatur a Diodoro li. Ir. his Verbis Oio συγκύπιοι τουτον
ubi ait, Syracusinos, Thrasybuli Tyrannide liberatos, statim popularem non in sua tantum urbe, sed in alijs quoque institutile, eamq, conseruasse annos fere oo. Vsq; ad
Kαἰ εις γριεοκωῖι . J Ait , Lacedaemone Tyrannidem in Aristocratiam commutatam fuisse. Nam etsi Charilaus Tyrannidem non occuparat,sed regnum haereditarium acceperat , quia camen tyrannice regno praeesset, & asperius imperaret ; Tyrannus potius, quam Rex, non iniuria hic ab Aristotele appellatur. Quam eius Tyrannidem Lycurgus, Charilai patruus, nouis legib. ita temperauit & moderat' est, in- stituto sucum consilio 18.erant, de quo supra lib. a. c. 7. in yti e . Spartana postea non magis regni quam Aristocratiae speciem haberet:atq; adeo ex tribus generib. regno, Aristocratia & Democratiat velut mixta & temperata esset; quod supra explicauimus se a .e videatur Plutarch. in curgo.
ipio usam fuisse vel ex Virg. notum est de Didone Regina Parthaginensium. Postea Aristocratia usos esse Carthasine es, ac potius mixta Repub.non secus,atq; Lacedaemotitos, b Aristotele ipso saepius exponitur, & max:me si rati. a. c. o Uoc.D. a Ni ιι De hac autem muta one regni siue
773쪽
IN CAP. XII. LIB. V. POLIT. Trianitidis in Aristocratiain, cuius hic fit mentio, quandis ea & quemadmodum facta sit Carthagine, ampli quae-
Καὶ ea τυραννιλ . J Adi git Aristoteles de Tyrannide, ea iti ex Oligarchia saepe nasci, multisq; in locis obgarchia a conuerti in i yrannidem, cum tamen Plato in suo orbe Oli
DLaconicae in Oligar chiam δε-zenerantis. T Irannidem, cum tamen GasO In IVO DIDE . - a garchiam dicat in Democratiam tantum conuerti. . ..
amπερ e. ακελια. J Indicat Aristoteles,plaerasq; Siciliae es uitates olim Tyrannide usas fuisse, quae postea maxime an- tiquiores in Oligatchias fuerint conuersae. Cic. quoqueis Verrem hanc insutam Tyrannorum feraci utinam fuisse ait, ct Iustin. b. . . ubi de Sicilia ; haec a principio, inquit, patria Cyclopum fuit, quibus extinctis Eolus regnum Insulaeo cupauit, postquam singulae ciuitates in Tyrannorum imp
rium concesserunt,quorum nulla terra feracior fuit. Horum ex numero Atiaxilaus iustitia cum caeteroru crudelitate 'ugnabat,&c. Idem de Sicilia patria sua Diod. Sicul. commemorat, apud quem nominatim omnes quoq; ciuitates commemorantur, quibus Tyranni praefuerint.
Eν Αεονῖνος. J De hoc Leontinorum, quae est praeclara Siciliae et uitas,Tyranno Panaetio dictum ct upra c.io. o. Γελα. J De hoc Cleandro,eius fratre Hippocrate, Geiae quae & ipsa est Siciliae ciuitas,de qua Cicer accus. mi err J Tyrannis Herod. b. . ita ait; Κλιαι-ου T -- -ω
NM Anaxilai huius Rheginorum siue Rhegii quod est oppidum Italia: c Regione Sic:liae in Tyranni men- ltio item reperi apud Pausin in Messenicis tib . O Sιrabi. Est fortaste & ille, de quo seupra ex lusino.' τοπι ν 5 το οιεο . t Aliud Platonis peccatum hic resellit. oam . n. causana Plato affert cuilus Merba mox adducem icui Laconica in Oligarchiam mulctur ; eam Aristoteles non satis i ii iam S idoneam esse, sed aliam pori us oligarchia: causana a Platone praetermissam es le ostendit. Plato causam bacaffert Ohgarchiarum, quod principes Rcipi l.&magistratus quaestui & lucro sint dediti, & pecuniae ac diuitiarum studi a tenuantur;ut quibus in ciuitatib. pro ambitione & hono rum studio diuitiarum & quaestus cupiditas ac studium esse coeperit,in ijs Oligarchia existat. Sic n. ait lib. s. de Repub
774쪽
'ειν,&c. Vbi&haec ipsa verba,quibus hic utitur Arist. exstant; αιῖ φιλονεικι ν ri φιλοῖμ- αὐδων ψιλο ημα ἶ- τε λετο τες ε*ονῆ, &c. Arist. Oligarchiarum hanc potjus Vera causam esse ait,q, cum iam multi sunt locupletes, si reliquos ciues longe diuiti js superent; propter hanc suam praestantiam plus quoq; in Republ. sibi deberi putent, do iniquum siue in iustum esse arbitrantur, pauperes sibi comparari,& paria co- moda serie in Repub. cum potius ipsis priores partes,tanquapraestantioribus, debeantur in Republ. Id n. iuri & iustitiae Geometricae dile consentaneum. Quare illis ipsis solis honores & magistratus deberi, exclusis pauperibus ; quod obgarchiae est proprium. Hanc igitur iuris speciem ob illam diui tiarum excellentiam causam & originem esse Oligarchia rum ait Aristoteles hic: & explicatum est latius supra lib. 3. cap. o. ct S. ct hic hutu lib. cap 1. Eν m Μαλθ. J Causam Platonis bifariam refellit, cur sin- quaml diuitiarum studium & cupiditas non iit vera Oligarchiae causa. Primum, quod multae sint Ohgarchiae, in qui' i A is bus quaestus &diuitiarum studium etiam lege sit vetitum. , Q,
Deinde, quod Carthagine licet sit permulum & usitatu hoc lucri &pecuniae studium, nulla dum tamen exorta fix Oii' apti archia. Cuniis tur& non in omnibus Oliearchiis sit hoc
pecuniae studium, &in quibusdam ciuitatibus sit illud qui dem, quae tamen in Oligarchiam non mutentur: facile inde cognosti potest, Oligarchiae causani non ex hoc studio, sed aliunde este petendam. Eν ατοχος τε. J Legibus cautum in quibus lini Rebusi'- tires quae paucorum imperio continentur, de re familiari non au- familia igenda, eo fortaste consilio,Vt centias Veteres,quoitum pro ra non augentatione&modo Magistratus mandantur, conseruentur. Ita Romae lege Licinia cautum est, ne quis Mus quam sOQ. iugera possideret. Quae lex tamen paucis & Oligarchis potius inimica fuit; de qua Liu. ιι. O. De alijs Oligarchbs amplius
J Quod hic ii dicat Arist. Carthagine studiupecuniae & augendae rei fuisse: id latius explicatur supra b. a. cantu Le. 9 Quod .a hic ait eam populati imperio contineri, ex parte nis satus verum est Erat enim mixta partitia ex optimatum, partim popularii ex regio, patum ex populari imperio teniperata fere, ut Ro-
775쪽
16 IN CAP. XII. LIB. V. POLIT. dominabatur. Quare & paulo supra Carthaginen.Respub
Aristocratica vocatur. Videatur cap. Ti.
' Amram cpομα . J Aliud Platonis peccatu de Oliga chia & paucorum imperio indicat Arist.& refellit. Existimat enim Plato, eam ciuitate, quae paucorum imperio teneatur, non esse unam,sed duas potius; diuitum unam,& altera pa perum. Nam lib. 8 GR ub. quo loco ob sarchiae vitiae ' poni alterum hoc eius vitium esse est ; - - μίαι, κύ,
ut vitiosam & absurdam, reprehedit, & refellit duabus ratior. Argum . nibus. Prior haec est, φ illud de duab. ciuitatibus diuitum de ac cae . pauperum, quod Plato Oligarchiae vitium esse putat, etiam ρὶ in alia Rerumpub. genera, Vt Laconicam,quam Plato vocat Aristocratiam,Democratiam cadet. Nam quaecunq; tande sit Respiab. fieri non potest,quin alij sint diuites,alij sintpauperes,nisi bonorum arquatio introducatu quam Cic.ta .us.
a, Ratio pestem & perniciem Rerumpub. esse est. Altera ratio indica- argu v. iii videtur his verbis: ημη -νως ο ήιοι sum, d c. Quod ex ea j Platonis sententia videatur etiam in urbe ea, in qua sit com- munitas & aequatio bonorum, duas nihilominus esse ciuita- i tes, Vnam bonorum, alteram improborum. Vix enim fieri 'potest, ut omnes peraeque sint boni. Atq; ita, quod ille sum- mum vitium Reipub. putauit, si non sit una, sed multiplex ;id in ipsius quoq; Repub.in qua alij sint alijs meliores, euenia η. iire Videtur. ' . 'θ-J Multa Platonis peccata de Oliga chia reprehedit Duo iam sunt explitata,astertur & hic aliud. Putauit enim Plato, cur Oligachia in Democratiam coue
tatur, hanc esse causam, idq; tum fieri solitum, cum ditiores fac talibus suis lapsi fuerint & ad egestatem redacti. Aristoteles contra sepe accidere ait, etiam cum nemo ex ditioribus s cultates amiserit; nimirum si tenuium & pauperum multitudo maior falsi afueri non esse necesse, quod putauit Plato, Ut diuites ad paupertatem redigantur; latis esse, si plebis
776쪽
di tenuiorum turba augeatur. Idinc enim existere Democratiam. Nam Visupra explicatum ti 3 cap.s. Oligarchia est, ubi pauci diuites, Democratia, ubi multi pauperes imperium tenent. Facile autem fiet, ut tenuiores aucti & paucis pares aut superiores facti imperium occupent, atq; Oligarchiam in Democratiam conuertant. Contra quoque fieri poterit, Vt imultitudo vel morbo vel bello Vel qua alia re diminuatur tyeluti Colonia, eaq; ut exigua oppretia dominatu arripiant pauci, deleto populari imperio : atq; ita exDemocratia Eco-tra Oligarchia oriatur, neq; deminutis neq; auctis diuitii b nis. Quare non bonorum deminutioni Vel incremento, sed cis Lamultitudini potius pauperum, vel diuitum opibus & potentiae, ut altera pars altera sit superior,causa & ortus Democr
tiae&Oligarchiae adscribi debet mi ς ν. J Alia hic duo Platonis peccata de Oli- I. Error
sarchia affert ; quorum alterum est; quod, cum multae sint Platonis. causae interitus & mutationis Oligarchiarum, de quibus explicati s racap. o. Plato tamen unam duntaxat attulerit, eamq, Vitiosam; quod alterum est peccatum. Plato namque 3 Error Oligarchias ex eo putat interire,quod diuites eorum'; liberi maxime luxu suo, qui diuitiarum est comes,magnisq; sumtibus&oattiacomedant &consumant bona,&ijs consumtis aere se alieno obruant, unde tandem res nouas moliti &Rempub perdere & mutare cogantur. Verba Platonis haec a .. sunt: G ML γε ἐγο-ῖνα bH τὀ,ν,&c. Aristoteles
hanc de aere alieno causam probat ille quidem, sed adhibita μ' ς'
distinctione. Nam Plato ita loquitur,quasi propter quorumlibet aes alienum non principum tantum Reipubl. sed etiam aliorum ciuium hi motus & mutatio existeret , & Omnes cives aut certe piaeriq; sint diuites: cum tamen in Oligarchia pauci rem habeant, ij qui imperio praestini:& ab his tantum, et ab his solis periculii esse ait Aristoteles, ne lapsi facultatibus & solorib', ut ait Salust. cooperti,res nouas moliantur. A reliquis ciuibus, quorum non magnae sint opes, autoritas di splendor,nihil admodum esse metuendum. De qua re explicatum latius supra cap. o. O lib. a. c. i. Videatur & Sueton. in Othone ca sct Plutarch.in lib. desanitate tuenda. Etsi Cis. bb a. in Catilin. videtur indicare,non a Catilina & patriciis, sed plebe quoq; usuris & aere alieno exhausta periculii fuisse; Nemo, inquit, non modo Romae, sed ne ullo in angulo to-
777쪽
s. Error Platoriis. Correctio huius loci.
tius Italiae oppressus aere alieno fuit, quem non ad hoc incredibile sceleris foedus Catilina adsciuerit. Et mox: patrimonia sua profuderant, fortunaS suas abligurierant. I . . Καου μεbς λκαν. J Aliud Platonis peccatum de Oliga chia, quam putauit semper in Democratiam conuerti, ut supra ubi de orbe illo Platonico dictum est, cum saepe tamen in aliam Rempublicam Oligarchia commutetur, in Tyrannidem,& alia Oligarchia in aliam Sunt enim plures eius spe ciest commutetur. Huius rei exempla allata suntsupra cap 6. Pol b. tamen, Vt & stupra diximus,Platoni asentitur,oligar chiam in Democratiam conuerti. Quod idem Reip. Roma nae accidit. Et certe plaei unque accidere solet. Id quod Plato fortasse spectauit. Nam in rebus politicis ea, quae plaer quo ccidunt, spectari solent. Quodjupra explicatum tib. r. Eth.
Eri 3 2 ν. Id pertinet ad ea, quae paulo stipo expli
cauimus de bonorum & patrimoniorum profusione S aere alieno, quam communem causam Plato attulerit. Aristoteles,m reprehenso, alias praeterea causas esse, ex quibus suditiones & motus oriantur, ut sunt honores,iniuriae,contumeliae, quas hic commemorat uno verbo, &supr. late explicauit
specta, adeo ut eo fere labar,ut putem, haec omnia usque ad Verba, Λειονων hic interiecta ex Platone non fatis Opportune. Nam haec verba, j mm . hic aa Oligat hiam torquentur, quae a Platone de Democratia ineruntur. Siccnim ait libr. 8. de Republ. 1: Vb Iγὶμ ελδι ευοι ἐοικεν G εἰς μν ο ῖ , η ές αγι- μεῖν cli λειν ιλωτη πιλει. Et ijsis μή. deletis locus hic totus dilucidior videtur. Nisi sorte prioribus ita accommodentur: ut Aristoteles causam eius luxuriae S patrimon con sumendi ijs hanc afferat, quod propter ni, mi am diuitum licentiam, quicquid ipsis libitum fuerit, faciant, prosundant, perdant, pereant, Vt ait Terent. Sepulueda haec verba ad Democratiam refert: eo sertasse adductus, lPlato illis ου - πιαι de Democratiast usus, ut iam diximus; purat ille, ad caeteras causas mutationem Rerum public. de quibus supra est explicatum, aliam hic addi, nimiam libςrta
tein ..Quod profecto nimis alieno loco fieret. Asi tur enim rerspicuo de Olisarchia
778쪽
II ονων ούσων. J Aliud Platonis peccatum in hae disputatione de mutationibus Rerumpubi. postremo loco hic an sat ; Quod Plato causas mutandae Oligarchiae & Democra - ρm 'tiae ita exponat, quasi una tantum sit Oligarchiae species aut Democratiae. Nam cuiusq; Vnam tantum mutationis caui in affert. Cum tame Oligar chiae aliarumq; Rerumpiab. sua viqi multa sint genera Ue quibus accurate explicatum est supra ob ab cap. q.I. O c. Quare cum multa cuiusq; Reipubl. snt genera: multae quoq; ut ortus & interitus sint cause,ne cesse est,cuiq; generi accommodatae. Qu in re & alios quo quelapsos esse monVit sutra lab. .c.I.
e ille natali ca 17. in . adscribere , Vettium Romanae Rei pubi interitum olim ex disciplina augurali praedixille : mea quidem sententia, aut iuuante cacodaemone ad stabilienda auspiciorum saperstitionem : aut sorte fortuna coniectura respondente euentu. Cum enim Romulo urbe condenti 12. Vultures apparuerint: Vettius primum eius annum Clima chericum constituit tro. numero nimirum auium per denarium multiplicato. Cum autem cum annorum numerum tunc temporis Respublic. Romana incolumis attigisset: coipsi, numero rursus in denarium deducto, ad annum usque xxOO. Remyub. Romanam peruenturam praedixit. Id quod etiam accidit, paucis tantummodo exceptis annis. Ita enim sub anno Christi s. hoc est, Romae conditae laad. scribit Funec. inbuis Chronicis ; Casus oco-
dentalis Regni Roman ix im, d c
779쪽
e lat numero, ingula qMamsint multiplicia. Deinde, quae Restabι ωι maxime sit expetenda aut deligenda. Aliis ia. enim Democratia conremit, aliis Regnum. Postea uom do hae RestabI. institat O describi debeant. Tandem de e. rum causis interitas ct salatii. Ac de illis quidem explic tum est lib. . de hoc ultimo dest, de causissalutis se inter- im ij si itus raris' MM. tot st libr. F. Hoc autem libr. 6. restiti bri argu- pendix ct additamentum quoddam continetur, prioribus
Democratia se Oligarchia destribendis; ea hi ei sciun- la. Para. mr. Quibuε laudem extremo cap. de magistratuum g Alia est ri p is tu, Mi gitur. rare huius lib. 'iis. tres veluti parita constitui possunt: quarum in prima de r. Para. ordine Olmpo ac materia huius libri exponatur: in i. s. i. πη , M' ιδ O cisti ta bus Rebus Lagaturim te, tia, ca. vlt. a ea ct insignis magistratuum partitio ors G l
, Quot sint differentiae & ouae, & partis det,
per nii , quaeque Reipubl. est Domina, R
quae in magistratuum descriptione est y
780쪽
eius, quae in iudiciis, quaeque cui Reipublicae sint
accommodatae: de interitu quoque&salute R rumpublicarum, ex quibus & propter quas causassat: supra est explicatum. Cum autem Democratiar multa sint genera, & item aliarum Rerum pu
blicarum:non ab re fit erit,de iis simul & si quid reliquum fuerit, considerare, & proprium & cui
que accommodatum modum tribuere seu exponere. Coniunctiones quoque omnium eorum modorum erunt explicandae. Haec enim coniuncta essiciunt, ut & Respublicae varient, ut Aristocratiae ad Oligarchiam, & Politiae ad Democratiam declinent. Coniunctiones voco de quibus explicandum quidem est, adhuc autem non sunt explicatae ut si pars, quae in consilio & quae in magistratu est posita, descripta sit oligarchice; ea vero, quae est in iudiciis, aristocratice. Vel haec quidem,&ea, quae in consilio oligarchice; ea vero, quae in magistratu, aristocratice, vel quo alio modo, ne ea, quae Reipublicae sunt propria, omnia
coniungantur. o M MENTARII. Πισω μῶν J Adsert Aristoteles eorum, quaesit.
lib. . extremo editoto lib. sunt explicata, bleuem quasi αἰα - Summy sen κεφαλα ι uni siue repetitionem. Sic enim solet his enumera- perisi τοκι- tionibus uti: cum , Ut traei alio magis sit perspicua: tum , Ut, πηλί-
quae supersint explicanda,intelligatur. Docuit autemsupra JG . Debb. . p.r ., is. Ac vltimo. tres esse summas Rerumpubli- quo alit rcarum partes: Consilium suu Senatum, Magistratus&Iu- , .m .dicia: quibus tribus partibus summa Respublicae contin his. .6.ρ. tur Dc iis partibus cum alia diligenter eo loco simi explica-aso. data: tum & haec, quae hoc loco commemorantur, quomadm Rep. ι.c.f.