Marci Antonii Nattae De principum doctrina libri novem cum aliis eiusdem generis ...

301쪽

D PR1N DOCTR. haec ut non respiciat aliena qui in suis sit diues. bi dignorant isti Principes, qui priuatorum opes diripiunt, vim

tes opibus, scelere etiam quaesitis ne illud quidem annuaduerteriit, quod turpi rer quaesita, in turpes quoque&inutiles abeunt usus. Quod exemplo patet Neronis Domitiani AE aliorum multorum , qui iisdem vestigiis in si iterunt, id tu e praedica tuna quoq;

duit Thomae bro, qui in libellis de regimine Principii aiscrit,nutu fieri di luino, Ut pecunilaea populis extortae in superuacuas, Minutiles Mnilailprofuturos usus recedant. Idem quoque sensit Comoedia Nam illic quoq; e gitur I e partum, alc. 'erit. Et sane conssequens est, Vt qua insania rapiuntur aliena , eadem etiam emunia

dantur Ias Vanitatem malorum videre Prigicipum in re forsitan exigua, sed ex qua ad maiora coniectura ducere licet Aspice Neronem, Heliogabalum , qui liquam bis casdem vestes, nunquam iterum eosdem annulos gestaste dicuntur.Aspice A. Vitelliums

302쪽

VIII. lium quia fratre adhibitus fuit ad coenam,in qua duo millia lectissimorum piscium, septem auiu apposita fuere, quam ut ipse superaret, ingentem dedicauit patinam,in qua ut Tranquillus est Metor Scaroru ecinora, Plaasianorum ac Pavorum cerebella singua Phoenicopterum, Murenarum

laetes, a Carpathio usque Hispaniaeq;

ficto per nauarchos petita commiscuit. Quanquamne illud quide conuiuium veri Imperatoris cglige dum est, quod duodecim conuiuis Romae parauit dedit namq; singulis formosos puerosvi elegates structores, quorum retinisterio in cena fuerant: dedit quoque vasa aurea , argentea, myrrhina, Cristallina gemmis etiam Circumlita,similitorq; pocula,cum ad singulas dapes ac potiones nouis semper ministraretur quot praeterea ciborum genera ex animalib. apposita,

tot viventia donata, quinctiam Coro-'nae datae cum aureisdem nisicis, Malieni temporis floribus vasa etiam aurea cum Vnguentis postremo abeuntib. e triclinio,vehicula praebita cum mu-

303쪽

118 DE PRINCI P. lis&mulionibus. Omne dici mrcon, uiuiulcxagies centenis millib. sester tium aestimatu . Hanc tanta profusionem populus stoman admiratus est . Sed antea conuiuia paria, imo longe

prodigiosiora , Antiochus Gus De metri,Macedonti Regis &alter Anci ochus , Syriae Rex populis exhibuerant, ut ex Athenae scriptis colligere licet. Illud invisebatur illic egregiii, ,

quemlibet couiuarum oportebat in- .sidentem cam topotare: quo peracto camelo una cui ragulis de puero, qui Camelum curabat, donabatur. In hos

vi similes apparituscipes diuitiis abutentes, S animo suo neutiquum honeste obsequentCS. Illa: vero causatio,qua vi solere ais Princi: pes, se pro tuto at custodia imperucogere pecunias falsa est, nec vero innititur, quoniana quae iniuste rapue trunt,in libidines suas est undunt: tum ctia non licet hac occasione in priua torum irruere celus, eosque fictis cri lminibus, talio malo more ad se ducere. Sin autem bell im graue imminet, aut alia quylibet publica urgeat

necessu

304쪽

hecestitas, tunc aerario deficiente cithun est imperare pecuniam. ad tributa populum vocare, ita ut omnCS pro facultatum modo in collatione

concurrant, nec Vnus plus alio grauCtur Ad ab imis usque ad summos farcina decurrat No ego iussas insector exactiones, sed iniquas duntaxat,& illicitas, S nullo more, nulla lege factas. Iiti ergo Principes talia causantes non effugiunt infamiam tyrannidis,&coquestiones populorum. Nemo est in populo vir prudens, integer,qui isto vina sic praedatium agnoscat caussar , ut iustam & legitimam. Sed sunt alii, qui sic lepide praedari per alios putant,ita ut ipsi nullana subeant infamiae notam,sed iuste se gessisse videantur. At B. Quomodo id ais Zaut

qui fieri id potest M A Multi sunt

in ciuitatibus, qui rapinaScommitter non Verentur. An non sunt Acs.

Plures quidem, quam vellem. M A Ergo Principes Ps,quos norunt rapa cistimos, occasiones prςbet rapiendi. Na istis mandant magistratus &UCu- rationes, Ut deinceps repleto pecu-

305쪽

niis ipsi aggrediantur M ab eis tan . quam a spongiis bene madefactis, omno exprimunt humorem, simulant se moleste ferres, quod populos

spoliauerint, atque ita accusatores in eos&Iudices comparant, damna tione sequuta praedam omnem a ruptoribus extorquent. A L B. Anno id iuste MAR. Iuste quidem, si CXtre maresponderent non enim spoliatis

reddunt spolia sed ipsi inuadut Qua propter non iustitia est illa,sed iustiti vanum dc inane simulacru, ut ipse iam perspicis,&ego antea di Cebam qua quam ipsi huc aspirent,vidisti iam videri velint, sed bis peccant , primum, quod iniquis horninibus magistratus

committunt,&veluti praedones immittutin populos deinde quod praedam a praedonibus ereptam, quae rC-stituenda erat Dominis,auertunt ipsi &in fiscum suum ingerunt, nec mouet eos populorum luctus , fortunarumq; alienarii direptio. Haec omnia, mi Alberte, inscitia contingunt,Vt saepissime dictum est, quam si aversamur in priuatis,commoueri debemus, Vbi.

306쪽

um Videmus. Nam erratum unius rincipis,totam labefacta Rempub. non priuato ruitiam muliorum delicta Acciditque hac in re, ut in nauigatione: nam Vnius aut alterius remi-kis delictum non impedit admodum

felicem nauigationem, sed si gubernator, cui summa totius nauigationis commista est,delinquat, quia non rectum ctu sum aut clauum teneat, necesse est illius delicti nauigates omnes fieri participes, nec singularis, sed c5munis incumbit Calamitas Aia. De inscitia Prencipum nobis hodie magnus fuit sermo necdum tame, Marce, quaesiuimus quod forsitan in primis quaerendum fuit, eadem ne inscitia administrent male omnes imperium,an varia sit in singulis, diuersa. A R. Eadem, Alberte , in omnibus, si id scire expetis , sed refert quanta in unoquoque sit nam in uno potest esse minor, maior in alio. Sunt enim in institia gradus ut enim in reb. turpi turpius tenebroso tenebrosius,infimo infimius: sic in hominibus insci-

307쪽

to inscitior imprudente imprudeia tior alius alio inueniri potest. Non enim' ossum Domitian umTiberi oquare inscitia regendi. Nasua berius

etsi peccauit inRempub. sepius,id Cm tamen meruit de Repub. plurimum. In Domitiano plurima peccata, exigua merita cernuntur. Itaq; inscien tius Domitianus Tiberio imperauit. Nemo autem tam malus fuit Princeps, quin boni aliquid gesserit, sed id in quibusdam raro, in aliis densius e

Iucςt: In his autem, quae recte gCrUntur Zc ordine,regnat sapientia, in aliis inscitia dominatur ad O inscitia est omnium, sed minor in eo, qui mist nus, maior, qui magis peccat. Maio rem etiam inscitiam eius esse dixerim, qui cupiditatibus suis indulgetis

peccat ac hoc ipsum peccare delectat. Alter vero, qui dum facinus tractat, secti ipse pugnat,&inuitus quodammodo,&obliquus aufertur a suis cupiditatibus,&cum facinus peregCrit, conseiciatis timulis urgetur; hunC minor ignoratione peccare diXC-rim , quam ilhun superiorem, qui nihil in

308쪽

hil in facinore olet, ct sensum quodammodo abiecit peccatorum Magna S densa ignorationi no cum, qui taliseit prenait nec facile finari potest perditiis vi penitus corrupti, nihil indelicto conanaoueri , nullam habere reuercntiam honestati: quan to corruptior ille est , qui sua etiani audet improbitate. At quicunque aluam habet pudoris partem , ΟΠ-

certat intrasse, huc vocat ratio , alio cupiditas trahit: vincat tandem rationem cupiditas, attamen pugnauit attamen lucem quandam honestatis prospexit: attamen non toto pC-

flore inhaeret facinori quis dubitauerit minore ignoratione teneri, quasi nihil curaret, aut etiam delicto rauderet Vtriusque cxemplum sumere possumus de summo Poeta nostro.

Nam dum Etrus orti cilcm CZcntium inducit corem Porsim cortam, vitiis mortua iungentem corpora,&infandas card cs 8 cffera alia com

mittCntem, non videtur hunc ria CO

Um parre collocare, quos nihil pccare pudet, Vel quo spei Catumi: EitS

309쪽

delectat At Didone Carthagine regnantem, idem Poeta facit certatem&amori rerugnantem. Hinc illa di-

Notum est vobis carmen totum. Mouet mulierem una ex parte Eneqvirtus,species Corporis praeclara, magnum Troian gentis nomen, ipe. bόlis procreandae,ex atrer memoria prioris coniugh, secundarum nuptias rumpudor, fama pudicitia neglecitae, VetuS procorum repulsa. Inter haec praelia ubi plenior ad eius aures Annae sororis accessit cohortatio inflamantis mulierem. qua magis illa rapiebatur: tu plane victa est, re abiecta omni cunctatione totam sese amori tradidit. nam ipsam repugnasse , illud quoque,quod posterius adfrore est dictu:

Placito ne etiam pugnabis amorapPostquam aute ipsari AEneas conuenissent, adhuc videtur intelligere quid in se admiserit,ideo

conligi vocat, hocpraetexit nomine eulpa.

Hi quiscou pugnant &repugnant, sursum deorsumq; eruntur, demum cupidi-

310쪽

L1BER VIII. rc scupiditatibus suis succumbunt, vitio

quidem tenentur, sed vicis quorundam Philosophorum sermo vitio imminuto. Nullus aute has animorum inter se conflictationes peritius CX- pressit Peligno poeta in Transmutationum libris Quae enim illa est concertatio intra se Medeae ξ quam variae colloquutioncs Zquot fluctus stusque mentis ostendit:quanta affer pro recto ut rursus cupiditas, mergit Eadem facit Scylla,Nisi, Myrrha, Biblis, quarum nulla legitimo amoresarsit, scd sua cuiq; libido pro ego fuit. Nam prima hostem , altera patrem, tertia

fratrem,un sc minime decebat,amauit. Harum mire affectus animorum exprimuntur a Pocta, CXVtraque parte pugnantium, modo hoc, modo illud probantiu Vincunturhq omnes a cupiditatib suis , sed minore omnino scelere, qua si nihil se peccare sentirent Longa etiam illa pugna in Althea Calidoniae Regis matrona fuit, dum disputat intra domus secum penetralia,utrum Meleagrusilium, rortissimum virum ob necem auunculis