장음표시 사용
221쪽
gaudium: saneas olympo praeditum,iden caelo permanens ornatum: Mundi Regis, qui fabri io, mu-dana vincens gaudia: Hoc est, tu qui regis mundi huius sormationem, & vincens mundana gaudia, hoc est, tu qui huiuscemodi gaudia despexisti, hinc te praecantes quaesumus dum sumus in hac praesenti vita, ignosce culpis omnibus, idest peccatis nostris. Sursumque corda nostra subleua, & erige, superna
gratia, ad te, ut tandem valeamus peruenire. Ut curepente ceperis, clarere nube iudicis: Pamas repellas debitas: reddas coronas perditas. Hoc est, quando Iudicis Nubes clarere ceperit cum potestate magna, idest Christus apparebit, ut mundum iudicet; Tunc o Christe repellas a nobis parnas debitas, rCddasque coronas perditas, quas nos culpa nostra, ut
Adam, perdimus. Quod est dictu: Nos supplices in Die Iudicij, ut in electoruna sortem assumas, gloriae
que aeternae corona adornes , te iterum , atque iterum oramus. Per te enim gratia,& veritas; Per te,
de antiquo triumphamus hoste , ignosce propterea culpis nostris, ut tibi in nube cadida, in Die Iudiiij, apparere possimus, laeti. Amen.
N gratiam praedeclarati hymisi, lip
. hie deci eui, verba facere de Chruc si A scensione Phoc ordine a Nam primo, quid sit Ascendere dicam; insuper, insinuabo,num congruum fuerit, Christum ascendere ἱ Quod . propria Virtute ascenderit, tertio ; Quotuplex cςlum. si,quarto ; Quod super omnes caelo: quinto k Tan
222쪽
dem,quod Christi ascensio,nostrς salutis caussa,su rit. cio ad primum, ascendere idem est, quod pr
Pria virtute,sine adminiculo virtutis alienae scande- i re, & soli Christo conuenit. Alio modo Ascendere, idem est,quod sursum scandere,& hoc modo sanctis alijs conuenit. Vnde Iac. 3. Nemo ascendit inca, luna, nisi qui de caelo descendit, ubi Ascendere primo capitur modo. Vel aliter, est ascendere in ca lum Empyrcum, vel in caelum sanctissimae Trinit, tis. Cum ergo dicitur, nemo ascendit,&c. non debet
intelligi quantum ad ascensum in Empyreum, sed quantum ad caelum Sanctillimae Trinitatis , &iste ascensus, non est ad locum,sed potius ad dignitatem,& Patris aequalitatem ; Nec est secundum acquisitionem nou,dignitatis in Christo, sed bene propter
manifestationem eius, quod habuit ab aeterno. Num Aa γοα- vero Christum ascendere,congruunt fuerit, audite; gruu De Nam suit congruum ex parte Christi, & nostra. EX rit ascen- parte sui, quia locus, & locatum debent proporti
nari secundum Philosoplmin, sed Christi corpus, post Resurr. fuit nobilissimu in , igitur sibi locus debuit dari nobilissimus, quare, &c. Deinde, ut nobis
locum in caelo praepararet, ascendere fuit cogi uum; .
Nec ob id velim credatis ascendisse Christit in , eo modo, quo Enoch, de Elias, quia isti non sua virtute propria, sed Christus sic, idest virtute suae Diuinitatis. Verum dicetis num Christus super omnes cstos ascendit; Pro intelligentia huius sciatis velim, dari celum triplex: Materiale, spirituale,& supersubstantiale. Christus ascendisse dictus,est super omnes caelos materiales,& spirituales, quatenus ad super substantiale,ascendit.Super omnes ergo caelOS. i.OmneScreaturas intellectuales, dc spirituales.i. super omnes
Angelos, eo quia Christi corpus, perfectius,& magis Deo Vultum,nec non ratione suae humiliationis. An
223쪽
vero Christi alcensio in caelum ,salutis nostrae caussa fuerit nunc videndum, ac speculandu; Mihi etenim vidctur,quod sic,& Primo, ratione praeparationis; Secundo ratione interpellationis; Tertio, perficiendo,quod per suam patrionem, nobis meruit: Qua to,dona gloriae largiendo; Oui plura videre cupit, Tarn. Rayn. levi pagis T. & plus ultra , nec non lexima Theologicum. Hoc satis.
praesente , conlideratione dignum, huius materiam , siuerem confideratam primo primittam 'Insuper ad versus enodandos acceda. Quoad primum , hymni materia haec est, inuocare Spiritum Sanctum , ut sua gratia super nos descendat , quem Dominus Ioheli Prophetae fuerat polliditus , his verbis. Effundam Spiritum meum super omnem carnem. Christus quoque apud Io.xvj. suis dixit Apostolis; Si abiero . mittam euiuad vos. Ves sic, cuin assumptus fuero in edum, misetam.vobis paraclitum .i. Consolatorem . Praeterea, orantibus Apostolis,liora tertia, Spirit Sanctus super eos venit, ut in praesenti, est videre, his verbis. Veni creator Spiritus, dcx. Quorum Verborum: hic sensus. O Deus,quies spiritus,'em, o visita mei res tuorum, dest corda fideli una.d. tua superna gra tia, veniendo, quae tu creasti pecto a.i. corda implenostra , namque a te producta enim Paraclitus diceris. i. Consolatos,dontunque Dei Altissimi: fons viviis, ignis, quas reus hoministi, corda, ad Dei. &pt imi duinioriem ἐπι- Charitas, & unctio,
224쪽
DFθmnos Ecclesiasticos equae fit in baptismo; Unctio inquam spiritualis : Tu
deinde septi sermis munere .i. donum septiformis gratiae, puta sapientiar, intellectus, Spiritus consilii, Spiritus sortitudinis, Spiritus scientiae, Spiritus pietatis,Spiritus timoris Domini. Tu insuper, dexterae Dei, digitus,es,quia ut varij sunt digiti,distinctosq; articulos habentes, non secus Spiritus Sanisti, dona sunt diuersa; Tu quoque rite promissum Patris, sermone ditans guttura , hoc est, tu rite .i. ordinate ditans,ac faciens guttura, sermone replota. Vnde loquebantur Apostoli varijs linguis, magnalia Dei.
Accende propterea lumen sensibus nostris. i tuae gratiae lumen infunde, nec non amorem cordibus, idest
De & proximi dilectionem cordibus nostris sparge; Infirma quoque nostri corporis, virtute firmans perpetim; Tu enim firmas in mia, id est debilia nostri corporis,uirtute perpetimaaoc est virtute perpe- rid potu a. Hostem igitur repellas longiuis. i. cura, di fac, ut Bulandua nobis longe distet Diabolus, pacemque dones pro- iter alia. tinus, nobis, te corde postulantibus, ita ut te Ductore praeuio, vitemus omne noxium .i.omne peccatum.
Quod de facili consequemur, te praeuio id est, te nos ducente, ac praecedente, quia nos tunc post te sequemur, ita aperta fronte, quod infertur, postulabitura nobis. Per te sciamus da Patrem , hoc est o Sancte Spiritus, da nobis cognitionem, ut scilicet, per te, sciamus Patrem, noscamus atque filium, credamusque
te utriusque Spiritum. i. a Patre , & filio procede tem, Omni tempore id est semper. Amen. Quis it que nostrum toto corde, Spiritum Sanctum non inuocabit, ut mentes sua gratia, nostras impleat ξ Nam Adam peccante , humana natura in haec incidit mala, videlicet ab eo Sanctus aufugit Spiritus ;Deo facta est rebellis ι Cor omni gratia priuatumi ineideli Tristitia, homo repletus; Donis Dei gratuitis, spo mus.
225쪽
liatus; Aridus falctus; Frigidus . Malignus ; Asper,&durus ad ea qua sunt Dei; Hinc sine timore Dei; Impius; IgnaruspDebilis; Stolidus; obtusus, &insipiens; Contra quae mala, Spiritus Sanctus, sic implorandus. Veni Sancte Spiritus, mentes tuorum vi sita, imple superna gratia; Tu enim ille es, qui nos vivificas, ut Iob viuili casti. o homo si es in aestu concupiscentiarum irrationabilium, recurre ad Saetum
Spiritum,quia ipsi , iuo caelesti rore, temperat, ac refrigerat libidinum incendia,nec non animorum, Cla-tioncm reprimit; Inuocet propterea ipsium sordida anima,hoc est peccatis maculata,cum dolore peti cto de suis peccatis,q uia tunc Spiritus Sanctus, eam. lavabit, & cmundabit; Inuocet quoque eurn anima arida, quae nil Spiritualis humoris habet, quia SP1- iritus Sanctus, suo caelesti rore, eam rigabit; Inuocet cum anima saucia , siue viiijs grauiter vulnerata, quia sanabitur; Inuocet eum anima rigida ex pe candi consuetudine inducta , quia Spiritus Sanctus ab ea cor lapideum auferet,& dabit ei cor carneum; . Inuocet eum anima frigida, nullam diuini feruoris, aut fraternae dilectionis scintillam habens , ut ardeat illo igne caelesti,quern in terras Dominus ponere venit; Inuocet eum in fide nihil haesitans anima d
uia mandatorum Dei, exorbitans,&aberrans, cum
Propheta dicens: Dirige me in semitam rectam modatorum tuorum, quia ipsam volui, & Spiritus Sanctus sanabit eam a vitiorum plagis. Hunc ergo inuocare debemus omnes, consolatorem, qui etiam dici Cμr DA solet Spiritus vehemens, quasi vae adimens, & me . ri m tetri l terreni ad caelestia Veliens. Dicitur quoque - Dei Altissmi, prout ad nos comparatur, quia omne datum Optimum,&Omne donum pers cus db. eium, dei ursum est, deseendens a Patre luminum.
uum. Donum igitur Spiritus Sanctus dicitur, quatenus a
226쪽
Patre nobis donatur; Dicitur fons vivus, eo quia πι-- riuo donoru septemplici, nobis suit; Dicitur ignis ,
quoniam affectum in nobis accendit; Vnde Luc. I a. Lue. 11. dicitur. Ignem veni mittere in terram,& quid volo, nisi ut accendaturi Insuper , charitas appellatur tu . ta illud Io. 2.Deus charitas est, & qui manet in charitate in Deo manet,& Deus in eo. Ulterius Spiritus Sanetus, unctio vocatur, quia omnes mundanas D tribulationes,facit suaves,&iucundas iuxta illud, in ''Iabore requies, in aestu temperies. Mirabilis itaque Deus,qui 'Sanctum Spiritum suum, tot bona, dex dona nobis largitur. Donum inprimis sapientio, 'aper quod studium adhibemus , ad scientiam Sacrae a Scripturae,&diuinorum; Donum secundo,intellectus,per quod aperitur nobis intelligentia eorum,3 quae in Sacra Scriptura,legimus; Donum consilii tertio,per quod vivere. recte eligimus, nec non R gnum per legiferum Christum,nobis promissum at tingere; Donum sortitudinis quarto, per quod vroboramur ad patiendum, de aduersa tolerandum 'propter iustitiam,& Christum, ut patet in Martyri. 's bus; Donum scientiae quinto, per quod discemimus opera nostra bona, di secundu diuina priceptaia fi vivimus; Donum pietatis sexto, per quod verum cultum.i.latriam, Deo tribuimus,& in rebus dabib, tutiorem partem eligimus, diei adhaeremus; Donum septimo,timoris,per quod G
men sensibus no- a stris, 't tandem laeti ad te sontem vivum E.
227쪽
ditores Plaestantissimi, de Dei timore , ob oculos, tria ponam V stros.Quid timor Primo; Inducem tia ad Dei timorem Secundo; D nique Dei timoris seu LQuo ad primum, timor ad aures D: Aug. Sic finitur, dum dicitur, quod est animi perturbatio in expectatione mali; Cuius obiectum, malum est. At dicetis, mala cum a Deo minime proueniant, eo quia est sum ma bonitas, quo modo malum poterit dici Dei ti . moris obiectum ΘD. Thom. Secunda secundae,vid tur in hunc modum respondere, dum ait, timorem duplex obiectum habere posse, unum quod dicitur ipsum malum, quod homo refugit , sub quo sensu, Deus, qui est summa bonitas, timoris obiectum effeminime potest. Aliud datur obiectum a quo malum prouenire potest,sub quo sensu, Deus timoris obi ctum .dici habet, inquantum scilicet ab ipso malum paenae imminere potest, sed non culpae . Hinc Io. in sua Apoc. I . dicere consueuit. Timete Deum . &date illi honorem,quia venit hora Iudi iij eius ad puniendum, flagellandmque suam minime timenteS maiestatem. are Deus timendus,& valde honorandus. Nunc agamus de inducentibus ad Dei timorem, cognosendi gratia, quot sint; Nam mihi potis. simum tria videntur, ut puta, Potentia, scientia, &iustitia. Cum ergo Dei potentia , sit infinita,&independens, sequitur, quod Deus timendus sit ratione tuae potentiae ; Insuper ratione suae clarae notitiae ;
228쪽
Nam omnia scit, ac nouit, clareque intuetur, seispum intuendo, Deus propterea timendus . 'A cedit modo diuina iustitia , nos ad Deum timendum, inducens , qua peccatores punit, flagellat, di exterminat, ut pluribus in locis, est videre in diuinis oraculis; Na quis Adam de paradiso voluptatis eijecitΘ Quis Pharonem flagellauit ὸ Quis Hol serno caput amputauit ὸ Quis Saulum cccitate per- 'cussit Θ Certe Dei iustitia fuit, timendus itaq; Deus, quia iustus Ioelex, qui non dimittit bonum irremu- .neratum, nec malum impunitum. Nunc sci mo noster dirigatur ad Dei timoris fructus ; Nam peccatu expellit, nudamq; siue puram conscientiam facit, ut EccL 1. EccI. r. dicitur. Timor Domini expellit peccatum; Insuper, nobis gustum, & saporem de rebus diuinis adducit ;Negligentiam expellit ; Mentem nostram stabilit iiDiuites spiritualiter loquendo, nos faciti I,ona opera nostra, cumulat; Cor nostrum delectat; Vitam prolongat; Devotionem in nobis aggenerat; Nos a malo declinare facit; Pacem producit; Vitamitandem aeternam, nobis concedit. Haec satis. i
. Iam Claristus astra' , t Q iascenderat. 8ῖ R S A BIM U R hodierna die
circa praesentem hymnum, dec iius Meria primo agendum s De iinde,singuli versus enodandi. o Malaria ad primum, hymni praesentis res . considerata, dicitur Spiritus Sancti promissio; Nunc accedamus ad versuum diluci- , dationem ita dicentes. Iam Christus astra ascende irat,dcc. idest Christus ex quo super c lOS, qyantum ,
229쪽
ad himaanitatem ascendit, regressus unde venerat, eo quia filius a Patre in hunc mundum venerat, idis circo dicitur regressus unde venerat, quia ad Patre redij t. Promissum Patris munere, Sanctum daturus
Spiritum, Apostolis in hoc mundo, iam promissum
- . . munere Patris. Solennis vero urgebat Dies, scilicet
Pentecostes, qui Dies, solennis,& urgens, eo quialis,eis. imminebat,uel supra stabat septies; Unde fiunt quadraginta, & nouem, & die uno addito, tunc quinquaginta. Per septem vero vitae praesintis nostrae, tempus intelligendum, quod voluitur in septem se ptimanae diebus, in quo tepore, nos debemus qua
rere a peccatis nostris, liberari. Quo die Mystim,siue figurato, orbis, idest Mundus volutus septies staptemplici, id est per quadraginta, & nouem dies, sisegnat beata tempora , istius mundi videlicet, quantum ad Nnitentia. Vno autem cui paulo ante dixiamus addito die, fiunt quinquaginta, in qua die S cti Dei Apostoli, Spiritum Sanctum recepere. Itanus,completis septem septemplicis diebus in paenitentia, uno adlucto scilicet, die mortis, peruenimus ad diem solennem sabbati,qui vocatur Dies colatutionis,& num iam desiliet, Dum hora cunctis, te tia, repente Mundus intonat, idest dum erant Ap
stoli omnes in oratione congregati, tunc repente,
sonus de C lo venit Apostolis orantibus,qui sonus, Deum venisse super Apostolos, nuntiauit. De Pa tris ergo lumine, decorus ignis alm us est, quod est dictu. Quando Deus Pater misit Spiritum Sanctum
D Apostolos, ipse erat hi ignis specie, di de tu
mine Patris,quia Spiritus veritatis,qui a Patre prus Almus igitur, idest Sanctus est, qui fida Chri stipectora, calore verbi compleat, siue compleuit, idest Spiritus iste Sanctus, decorus, ac pulcher, linquendi scientiam dedit Apostolis linguis diuersis,
230쪽
absoluendique fida idest fidelia pectora Christian- super, ignis ipse calore verbi compleuit, idest ardore Sancti Spiritus, & verbi, idest filij Dei, corda fidelium. Unde impleta, gaudent sic, viscera, assata Sanino Spiritu, idest Apostolorum membra Sancto Spiritu illuminata, gaudent propterea, Sancti Spiritus gratia impleta, eo quia eos secerit ardentes, loquentes,in Dei amore. Hinc voces diuersas intonant , siue intonabant omnia linguarum genera, fatebaturq; Dei Magnalia,idest praedicabant Dei mirabilia. Vnde verius. Fantur Dei magnalia,propter quae, ex omni gente cogniti, graecis, latinis, barbaris: Hoc est A postoli Domini, iunt reputati, ex omni gente, idest ex omnibus gentibus, graecis scilicet, latinis, & barbaris : Cunctisq; admirantibus, idest omnes mirabantur, eo quia linguis loqueretur Omnium Apostoli,idest linguis omnibus, quae sunt 72. Genera Sed credebant vinum in eis esse,& ideo subditur. linguam Iudaea tunc incredula, id est plebs Iudaeorum infidelis, vesana toruo Spiritu,idest insana,& fitua,credotes increpabat,ac vehementer reprehendebat toruo Spiritu, hoc est animo elato,& superbo, existimans ructare musti crapula, idest Apostolos in huncino dum loqui ob ebrietatem. Verum fignis, dc virtutibus, occurrit, & docet Petrus, eo quia A postoli Ggna,& miracula multa faciebant; Nam mortuos reis suscitabant, caecos illuminabant,& similia, de sic Iudaeos perfidos confundebat, falsa profari, idest loqui Iohele teste comprobans, qui prophetavit his verbis. Effundam de spiritu meo su per omnem casenem,& Prophetabunt filij vestri,& filiae vestra .Nec mirari debetis, hoc a Deo factum suisse, sed non si ne mysterio maximo ; Nam cum essent Apostoli, omni carni, predicaturi Euang. Iegem ex mandaro