장음표시 사용
191쪽
A' raeces nostras. De Amore Dei erga n QS:
R O uberiori doectrina eorum , quae in superiori laymno, sunt declarata, in praesenti sermonem facturus sum de amore Dei erga creaturas,qui Vt norunt Docti dicitur esse quadruplex ; Generalis. Aeternalis: Virtu lis,&inaequalis, siue specialis . Primo amore, Deus
omnes generaliter diligit creaturas I Sccundo a te naliter, eo quia ab aeterno omnes nouit creaturas sTertio caiisaliter, quatenus Amor noster ab illo Dei causatur; Qtlarto inaequaliter, sed non ex parte diligentis,sic enim Deus,aequaliter omnia diligit,ex parte vero dilecti oppositu contingit, & hoc secundum quod una res, altera melior ,& tunc Dci Amorina . qualis dicetur, immo etiam specialis in eo quod prς alijs,vni creaturae, maius bonum velit, quam alteri. Cum itaque Deus, omnes creaturas diligat, di sola amoris retributio,ipsi magis acceptabilis,hinc dicendum, quod ipsi quoque amor, sit retribuendus. V tenim Amor requirit amorem , & amari amare de sua natura, nec aliter satisfiat amori, nisi per amorem, ideo Deo Amor reddendus. Item ut Dei Amor liaberalissimus,& pretiosissimus fine comparatione, ita quoque proportionabiliter amor liberalis ipsius hominis absque comparatione preciosior, ac nobilior illis omnibus, quae ipse dare posset, quapropter primum, quod homo reddere debet Deo pro suo Amore,nuncupari habet amor liberalis, uti Dei amor liberalis. Praeterea, amoris hominis fiundamentum,
192쪽
nonne Dei Amor P si sic , igitur Deo reddi habet amor; Unde in initio hymni superioris, dicebatur Ad preces nostras Deitatis aures, &c. Qui plura desiderat de Dei Amore . Rayn. legat, qui perpulchra dicit in summa sua.
BI hactenus eo modo , quo potui muS,de tam pore paenitentiae, &de ieiunio loquuti sumus , Nunc si perest ut praeparemus nos ad Christi passionem Samnissimam, siue s crisicium, quod de se ipso Patri Christus fecit in Cruce; Dicamus ergo sie, in ip unaggredientes. Vexilla Regis prodeunt, &c. Midam autumant per vexilla, intelligendu fore baptismum: qde quo Christus: Nisi quis renatus fuerit ex aqua, & *iritu Sancto , non potest introire in Regnum Dei. Alij dicunt per vexilla paenitentiam inti gendam, Paenite Diiuxta illud, paenitentiam agite, appropmquabit in tia. vos, Regnum Dei Quida alij volint, per Vexillum, eorpus Christi, o sanguinem sere intelligendum, Chrini eo apud Io. dicitur. Nisi manducaueritis eius cadi corpus,nen , &cmon habebitis viram in vobis. Arbitrantur oec. quidam alii, exulum Eleemosynam vinificare, eo Eleemo quia dixerit Dominus. Date inemosynam , dcc. ana. Verum nos, magis propriε, de graphice dicinam,per Vexillum,doniinios passionis Mysteria, nec non pre- Quidproclara vivificae Crucis praeconia intelligenda, & ideo dicitur. Vexilla Regis cilicet,Christi, prodeunt, siue
apparent. Sigetque Crucis Missi risim. .passio, sive ''sicrifitium quod mistus de se ipis secit,& ideo per totum mundum re landet, Uiu icis Mysterio ,
193쪽
conditor carnis,idest humanae naturae 1 actor, set spem sus est patibulo.i. cruri carne, hoc est pro carn2 n stra.Quo vulneratus insuper hoc est, quo Crucis Pa tibulo, est ipse hristus vulneratus, mucrone dirae
lanceae, & hoc ut nos lauaret crimine . i. mundaret ab peccato. Vnde manavit unda sanguine , quatenus .
tempore passionis Christi,exiuit de eius corpora unda.i.aqua, pendentis in cruce. Et sic, impleta sunt, ius
concinit David sidelis carmine, qtii mirabilia dixit,&cantauiti de Christi passione, dicendo in nationibus.i.gentibus diuersis, regnauit a ligno Deus, idest lDominus, quia post passionem, surrexit gloriosias. Veriun quia in ligno pependit, hoc est, cruci assixus
fuit, idcirco ad mirantis vocem proferre possumus ita dicentes. Arbor decora , &fulgida. i.pulcitra, resplendida, ornata Regis purpura, videlicet Christi membris purpureis, hoc est rubeis, quia totus flage ' latus fuit,luxta illud consideratione dignum,a plan- ta pedis,usque ad verticem Capitis, non est inuenta in eo sanitas. Electa digno stipite, hoc est, o Arbor a Deo electa, tam sancta membra tangere.i.Christi corpus sustinere; Vel tam sancta membra tangere digno stipite. idest in sancto trunco. Beata cuius brach ijs, saecli pependit pretium. Vere beata fuit Arbor, br cliijs cuius.i. ramis, mundi pependit precium idest Christus; Namque talis Arbor, statera facta est Christi corporis, praedamque tulit tartari, puta inferni. Dum enim in cruce pendebat, spiritus in infernum descendit, inde omnes iustos eripuit, nec ullum de suis ibi reliquit. Cum itaque talis Arbor tam digna,& pretiosa sit propterea, dignum erit, ut huic Aue, his dicamus, verbis. O' Crux Aue spes unica .i. 6ς - ' Christe,qui in cruce hoc passionis tempore, pati di gnatus es, spes unica nostra, auge pijs iustitiam.i.
multiplica illis,qui Vpotissiliau tuae passionis tempore,
194쪽
pore, pietatem hastitit . multiplica inquam iustitiam, reisque dona veniam.i.peccatoribus contritis, suorum peccatorum remissionem. Te summa Deus
Τrinitas,collaudet omnis spiritus, 'uia nos sanguine Christi saluati. Verum qui emitu set, nonne horrendu videtur spectaculum,videlicet, Christum crucifigi voluisse e Respondereae cimodnon,quia neque casu,neque sertum id contigisse dicitur,at bene diuina ab aeterno, disponente, voluntate. Hinc discite, non amplius crucem insemem es.se, sed decorosam,non amplius tenebrosam, sed bene fulgidam: Non Amplius maledictam , sed omni honore dignam,ex eo quia meruisitam Sancta membra tangere. Haec statera facta est ; Nam ut statera eis iapondus sustinet,& sibi impositum sustentat,ita Crux orini
ipsa Christi corpus sustinuit. Laudet propterea crea natera. turae rationales vocaliter Deum, eo quia in crucis statera,sint omnium hominum peccata deleta. ea- turae quoque aliae, Deum laudare dicuntur, quat
nus sanctissimae Trinitatis, sum vestigium. Verum , quomodo ξ Respondetur, quod excitative. Quid' vero de creaturis irrationalibus dicendumZRespondetur,quod &ipse Deum laudare dicuntur, inquan SOL tum super naturam suam, se obedire Deo ostendunt in suis operationibus. Quo sub sensu, Mare duitur Rubrum, laudasse Deum, quando ad percussionem Virgae Moysis, suit diuisum. & iter filijs Israel pra
buit. Item Iordanis aquae, Deum laudauere, quando ad Dei natum, reuersae sunt retrorsum; Angeli similiter Deum laudarunt, caelum, terra, & Omnia r elementa, quando Christo obediendo, natiuitatis
suς, signa dederunt. Venti,& Mare galites, unde dictum fuit ab alijs,quis est hic,quia mare,& venti obediunt ei Θ Deo ergo sit honor,& gloria. in seculorum
195쪽
Ro uberiori doctrina praedeclarati hymni, in animum induxi meum, hodierna die, agere de Christi pas, sone, ne videar iugillari posse, &W'Primo, de necessitate; Secundo, de acerbitate . Quo ad primum, selet dubitari a Theologis,num sucrit neeesse, Christum
mori, pro humano genere, siue pati. Hic D. Tho P. I I I.q.lxvi. Ricardus in 3.dist.M. Art. r. Alex. ales in 3.p. suae summς, & Anselmus in lib.cur. Deus homo dantes sibi hac in re manus, iucunt duplicem inueniri necessitatem, absoluta scilicet,&conditiω natam. Quo ad primam,asserunt, filisse minime ne .cesse ,Christum mori, eo quia ut Deus omnipotenta alijs modis genus humanum liberare poterat, dixit enim,& fusta sunt. Verum loqui volentes, de altera necessitate, scilicet conditionata, tunc fatendum, necesse fuisse,& magis congruum, Christum pati, tum prirno ratione satisfationis; Secundo ratione ostenssionis, ut scilicet, Deus homini amorem, & suam ostenderet charitatem,& haec desecto primo; Qitantum ad secundum,est videndum , num Christi mors acerba fuerit,& primo aspcctu,apparet, quod sic, eo quia pars Christi corporis, magis sensibilis ob concursum ossum, neruorum,& venarum, idcirco mors eius acerba valde. Pra terea, in locis neruosis, puta in manibus,& pedibus propter fixuras clauorum fuit, igitur valde acerba. His accedit, quod dum quis sine caussa affigi tur,& patitur,illius afflictio magis acer L ... UI 1 ba, sed
196쪽
ba, sed Chrastus, est sine peccato passus , adeo passio
num omnium mors eius maxima. Ulterius nonne
omnibus mori graue admodum, & displicet Θ certe sic, illis potissimum , qui in flore iuuentutis sunt , at Christus in iuuenili etate, passus est, ideo mors eius nimis acerba, &aspera. Accedit, quod flagellatus. illusus,&derisus ab omnibus, & inter duos latrones
crucifixus, propterea aspera nimis mors eius. Vnde Eccl. saneta in huius rei signum canere consueuit sici
Vexilla Regis,&c. Qui plura de Christi passione intueri desiderat, D. Thom. D. Bonaven. Alensem, &Icxlcon Theologicum, legat, ubi aurea quidem im
N proximo praererito sermone, audivistis Christu in cruce positum, latusque suum lancea perforatum,&lpro mundi redemptione pausum ; Similiter ad inferna descenis - disse, cum Diabolo pugnasse linsumque prostrasse,& superasse. Nunc consequenter , ordo,& rei gestς modus describendus, & ideo ni ore Poetic', lingua interpellatur ad nobilem crucis tro- h3mniast eum canendum, his verbis. Pange lingua glorio- Use Chri .si,dic.quod est dictu. o lingua, manifesta gloriosi cer-t minis Praelium; a Christo, cum Diabolu factum, 'qui de coice ad infernum descendit, Et super Cruiasti ' cis tropheum, dic trimphum nobilem. i. victoriam,&gloriam de fugatis inimicis,& victis; Nam Christus, , nobia fatum est passus, verum etiam immolatus, inde totius orbis Redemptor factus . Verum dicet quis, cur immolatus' certe,quiaprimus parens, suit dece- εο e Y a plus,
197쪽
plus,& ideo de fraude Protoplausti, facta eood
lens, dum ei Diabolus dixit,non morieris, quando pomi noxialis,morte morsu corruit; Ipse lignia tunc notauit, idest Christus, quando Adam peccauit, statuit,ac ordinauit,danuia ut ligni soluere . ut Christi crux, damnationes,quas pomi comestio contulit, recuperaret. Hoc vero opus nostrae salutis ordo es poposcerat, hoc est post peccatum nostrae salutis hoc opus. i. Dei filius postulauerat, ut incarnaretur, & in cruce mortem sustineret&hoc, ut multiQrmis Proditoris,ars ut artem faIleret, hoc est, Deus, qui Omnium artifex , artem falleret.i. multiformis Proditoris. i. Diaboli , qui multis modis Proditor vocatur,
deceptiones inquam falleret; Nam Adam de gula tentauit,de vana gloria,& desuperbia. Et medelam ferret inde, hostis unde laeserat hoc est, ut Christi passio medicinam afferret, unde Diabolus laeserat,quiae per pomum, hoc est per ligni vetiti inobedientiam, ut sumus damnati, ita per lignum Sanctae Crucis, saluati . Quando venit ergo λri plenitudo temporis, hoc est gratia sacri temporis, misit Deus filium suum
in aetate sexta in hunc mundnm, & ideo dicitur ini sus ab arce patris, na us orbis conditor, hoc est mundi totius factor, sed a Virgine Maria secundum camnem natus. Vnde atque ventre Virginali caro factus prodijt,&se mundo manifestavit. Vagit infans propterea,inter areta, conditus praesepia, idest Christus infans positus inter ancta presepia vagita. plangit,u gire enim puerorum est proprium. Virgo autem Maria Christi mater, interim ligat Christi membra, panis inuoluta, angitque. i. pedes, manusque crura, stricta cingit fascia, id est totum Christi corpus. Quare gloria, & honor Deo usquequo Altissinao. i. semper, una Patri, filioque, inclyto paraclito. i. splendenti,cui laus,& potestas per immensa saecula. Benedictus ergo Deus,
198쪽
In Gmnos Ecelesia cos ago Deus, qui unigeniti morte sui,inimicum fugauit; Qui primum Parentem nostrum decepit, videns , eis Paradiso, se caussa sua deiectum, dolensque dono tali priuari, inuidia motus, qualiter primos Parentes decipere posset, cogitau it , hos que decepit. Verum quando Deus, hunc Adς casum, atque calamitatem vidit, statim tunc de tali Daemonis 1 aude facta primo Parenti, Iolens notauit,& praeordinando lignum suae crucis signauit, ut ligni damna, recuperaret .i .facti iniusti. Et hic ordo salutis nostrae , ineffabile hoc
depoposcerat, ut Deus nempe, humanam carnem aD sum c rer,crucisque tCrmentum subiret,& per lignum damna pomi so ueretur ut Deu S Omnium ierum ar
tifex, proditoris Diaboli artem destrueret. Haec satis.
Pange lingua, &C. Quod Deus, est nostrum
bonum . . AGNOPERE, Nobilissimi
Auditores, laudare,' magnificare, ac benedicere, Deum Patrem aeternum, cum in nobis , sit omne bonum, debet ausu Nam ut Psal. ait. - FactuS est Dominus refugiu pauperum; insuper,adiutor in tribulationibus Psal .ix.non enim quaerentes se,derelinquit. Vnde Psal .ix. Non est oblitus clamorem pauperum; Rursus, Psal. ix. Exaudivit Dominus desiderium Pauperis,&c. Ins per,Psal.x.Iustus est Dominus,& iustitiam dilexit,&equitatem vidit vultus eius. P terea, propter mi- seriam inopum, & gemitum pauperum, nunc exur- .
199쪽
gam, dicit Dominus. Defensor quoque vitae nostrae Est,&glorificator timentium se ; pars haereditatis nostrae: spesque nostra. Est qui illuminat tenebras nostras ut Psal. xvij.habetur. Fortitudo nostra, firmamentum, refugium,& liberator, ut ait Psal. 18. Dil gam te Domine,ibrtitudo mea,&c. Ipse est, qui conscientias illuminat nostras , ut est videre apud Psal. 33. Accedite ad eum, &illuminamini,&facies v strae, non confundentur. Est fons vitae, ut habetur Nil 3 3 Psal 3 o. Quoniam apud te, fons vitae, & in nomine PDi 0 tuo, videbimus lumen. Turris fortitudinis a facie inimici ; Pater orphanorum, & iudicis viduarum; Duxpci ι, itineris nostri, ut habetur Psal. 78. Patientia nostra. d. V 8. 7ς- propitiatur omnibus iniquitatibus no stris. Qui sanat omnes infirmitates nostras; Quir dimit de interitu, vitam nostram ; Qui coronat nos, in sua misericordia; Qui replet in bonis desiderium suum : Qui eripit animam de morte, & oculos nostros a lachrimis, & pedes a lapsu ; Paruulos cust dii; Cordis arcana, siue abscondita, nouit; Sanctos suos non derelinquit; Impulsos,& euersos, ne cadat,
Dominus suscipit. Nulli ergo sit mirum, si liberandi genus humanum, ut in superiori hynmo audivistis,
opportunum inuenerit medium,est enim omne nostrum bonum. Haec in tantum.
te, sum hodie , vobis expositurus, hymnum praesentem, de cuiuS m teria agam Primo; Insuper, versus
hymni,enodabo.Quo ad primum, Malem hymni materia, est de Christi pas-bγvini. sione, lioc est de tempore, in quo passus sit ipse. auo ad
200쪽
serendum,ita iandum. Lustris, Sc. Arbitror, vos scire, lustrum duo significare, videlicet, animalium habitatulum, siue serrarum, a luto dictum, eo quia lacuna, lutosa; Vel spacium annorum quinque, de quo hic. Lustris sex, puta completis, idest annis iriginta, complens Christus, siue habens, iam corporis sui tempus completum sex lustris,est enim passus in annorum numero isto,&ad hoc natus.Vnde pas-ssioni deditus, Agnus in Cruce leuatur, idest Christus. Qui A gnus, non sine caussa, dictus. Nam ut
Agnus ad macellum ductus, non conqueritur, Chri- Ius non secus ad mortem ductus, patienter crucem sustinuit,& in cruce a Iudaeis leuatus, immolatus stipite, idest in cruce occisus. Quae vero tormenta passus, hisce declaratur carminibus. Hic acetum, fel arundo, hoc est Iudaei in Cruce fel Christo cum ac
to dedere, caputq; eius percutientes, ut coronae spinae cerebrum perforarent suum; Post haec sputa, claui lancea,mite corpus perforatur, sanguis, unda profluit. Ecce cruciatus, quos pro te misero peccatorC,
est passius c hristus; Nam Christo vinum cum selle
mixtum dederunt bibere,& arundini spongiam ac -to plenam imposuere, &ori eius obtulere; insuper, faciem tuam conspuere, nec non clauibus tribus aff-xere , qui cruciatus des dignant tres, quos in Crum, Christus passus, puta in corde, in corpore,& mente. His accidit, quod lancea latus eius perforatum suit, ac vulneratu; Caput corona spinea decoratum. V de ex Christi corpore, sanguis, fle aqua profluit, idest a latere eius exi uir, ut ex isto sanguino,& unda, On nium hominum infatuata natura, siue in insulis, siue in terra, siue in mari, degens, a viti js, & peccatis purgaretur, videlicet per Christi sanguine, & aqua .Vnde, sanguis unda profluit, terra pondus , astra mun