De mytho Helenae Euripideae [microform]

31쪽

welcherus si , ingeniosas ille quident profert conie

cturas Cuius tamen inventa, Vereri se, ne pleraque dubitationem habeant, monuit ostenditque Geelius a), et nobis deinde ea de re disputandi locus dabitur. o. rum igitur coniectu 14 si nimis tribuens erravero, Cum doctis erravisse iuvabit; sin meam ipsius opinionem ConieCturamve proponens, Verum minus tetigisse videbor, consolabor me hoc Platonico: λλα καὶ επιχειρεῖν τοῖς καλώ καλον, καὶ π σχειν - αν ξυμβῆ. I. Prinia igitur quaestio nobis erit de ipsa illa Stesichori Ελένης κακηγοριε, de qua aliae aliorum exstant sententiae. Alii enim statuunt, peculiare scripsisse Stesichorum carmen, quo conviciis oneraverit Helenam alii, unum atque Continuum carmen fuisse επαινον et ψογον Ελένη, 3 , quae Blomfieldii fere erat sententia Palinodiam eiusdem carminis ac vituperium partem fuisse et nescio an utrumque ad 'Iλίου περσιν pertineat. v. Klein. R. p. a II vero nimis tribuere videntur Isocratis verbis in Helenae encomi P. I 8. D. Cant 'Eπεδείξατο δ καὶ Στησιχορω τω ποιητῆ τὸν αυτῆς δύναμιν οτε ἐν γαρ α ρνμενος τῆς φδῆς ἐβλασφημησέ τι περ αυτῆς, ἀνέστη τῶν φθαλμῶν ἀπεστερημένος ἐπειδὴ δε, γνω ς τὴν αἰτίαν τῆς συμφορας, τὴν παλινωδίαν ἐποίησε, πιαλι αντον ἐς τὸν αὐτὴν φύσιν

1 In ensura libri Ieiniani, in ahnii Annal. 1829. p. 131 168. p. 251-30S. 2 In pistola ad Meherem de Stesichori Palinoria, in Meo Rhen. 1838. 3 quam nuper thesem ad publicam disceptationem in Academia nostra proposuit . D. MLhulae van de Brin in fine Variarum lectionum ei historia philosophiae antiquae, a quo plura de Stesichoro propediem

exspectamus.

32쪽

κατέστησεν in his enim quam difficilem interpretationem habeant haec ipsa, quibus illi nituntur, ἀρχομενος

τῆς cυδῆς et ἀνέστη Mi. ἀπεστερημένος, omnes senserunt viri docti ac vereor, ne recte Suspicatus sit Geelius p. a. , totum hunc locum esse interpolatum, de- sumtum scilicet atque exornatum ex loco simillimo Platonis in Phaedro p. 243. a. quem mox PPOnam. Praeterea, quod monet ieinius, non facile narrare potuissent Himerenses et Crotoniatae id quod narrabant v infra , si uno eodemque carnain et vituperium et laudationem Helenae scripsisset Stesichorus. Illorum quoque sententiae, qui peculiari carmine vituperium Helenae conscriptum putant, obstat, quod nusquam peculiaris Propriusve occurrit titulus modo

enim κακηγορια, modo κατηγορια, modo λογος appellatur, quae Voce pro Carmini Potius Summa erunt

habendae, ut recte iudicat Κleinius p. 3.). Quod

autem ex Dionis Chrysostomi loco, quem mox apponam, confecit idem . d. v nulla Stesichorum protulisse adversus Helenam, quae non antea Composuerit Homerus - ergo certissime ne singulare carmen in eam fecisse;V vereor, ne nimis Dioni tribuerit, qui in oratione XI', quae est περ του Ἀλιον μὴ λωναι, Homeri narrationi omnem detrahere Veritatem, mendaciique ipsum convincere cupiens, falsam esse Homericam narrationem inde apparere dicit, quod, qui eadem omnia atque Homerus cecinerit, Stesichorus propterea fuerit occoecatus, ως ψευσαμενος Verba Dionis haec sunt syrati p. 62. A. d. Mor. fragm.

γελοίως διακεισθε υμεῖς, ἄστε ποιητὴν ἔτερον, μιήρωπεισθέντα καὶ ταυτὰ πὰντα ποιήσαντα περὶ 'Eλένης,

33쪽

καὶ ταυτα λέγοντες. υδἐ ἡττον ἀληθῆ φατε ειναι την Ομήρου ποίησιν. Mihi Stesichorum ne legisse quidem videtur Dio, sed duxisse hanc Homeri cum Stesichoro Comparationem ex pervulgari loco Platonis in Phaedro p. 243. a. cuius hoc initium 'Eστι δἐ τοις ἁμαρτώ- νουσι περὶ μυθολογίαν καθαρμος ἀρχαιος δν Θιηρος μενον ῆσθετο, Στησίχορος δέ. ων γαλομμώτων στερηθεὶς διὰ την 'Eλένης κακηγορίαν, va ηγνονσεν--ςπερ ομπος

κ τ λ. - Cabula Praeterea ταυτα παντα ambiague dicta Dioni quorum Vel haec sententia est, , nihil eum protulisse adversus Helenam, quod non antea composuerit Homerus, quemadmodum accepit Κleinius, vel credendum est, eadem omnia eum narrasse de Helena, quae Omerum. Utraque Sentemtia a veritate aliena quod mox ex ipsis apparebit fragmentis. Itaque non curo haec Dionis, vel potius sacerdotis istius Aegyptii verba, facileque huic errorem condonandum censeo, qui ipsum nomen Stesichori vix tenuisse videatur, ποιητὴν τερον, dicens Στησιχ'-

Nihilominus simillimam veri maximeque probabilem Κloini Jl. et Welcheri p. 265. habeo sententiam,

Helenam obiter potius in quodam carmine reprehensam esse. Quum enim ex nonnullis Stesichori fragmentis appareat, ipsum non eadem omnia de Helena cecinisse, quae Homerum, imo plura, quam illum, in eius vituis perium protulisse non dissimile veri erit, haec ipsa fragmenta ituperii continere partem vituperatam igitur esse Helenam in eo ipso carmine, cuius haec sint fragmenta. Ad quodnam autem carmen pertinuerint,

34쪽

in ambiguo est ad Iliversi quidem eorum plurima reserunt ieinius et WH cherus, existimantes, in hoc carmine Vituperatam esse Helenam neque enim illic, inquit ieinius p. 23. , de Helenae satis sermo esse non potuit; ' sed nonne in alio quoque carmine de Helena potuit esse sermo P nonne igitur eo quoque referri poterunt fragmenta, quae Helenae vituperium videntur continere Singula age, quae quidem ad nostram Causam faciunt, fragmenta exploremus, quo pertinuisse videantur simul ex iis apparebit, nonnunquam ab Homericis traditionibus deflexisse Stesich rum, neque eadem omnia de Helena cecinisse. I. Huc pertinet, quod Schol. Venet ad Hom. Iliad. H. 339. de Helenae procorum iureiurando nobis servavit fragmentum 2 ap. lein.): Principes Graeciae, quum Helenam Peterent uxorem, Tyndareus Pater, timens, ne unum eligens, reliquos sibi redderet inimicos, obstrinxit iureiurando λμην τω ληψομενω την παῖδα ἀδικουμένω περ αυτην σφοδρα παντες ἐπαμύνειν Menelao igitur uxor data Helena quum ab Alexandro rapta esset, ἐκοινωνησαν τῆ στρατείον διὰ τini γενομDους ορκους. Ιστορεῖ Στησίχορος. In

Ilii exoldio haec habuisse poetam, recte contendit Κleinius, refellens Blomseldium et eynium ad Apollod. III. o. . et .), qui ad Helenam . e. Palinodiam retulerint. Neque persuadet Heynius I. I., iam Homerum huius iurisiurandi mentionem fecisse eo Iliadis loco, ad quem haec adnotavit Scholiasta aliud nimirum Homerus intellexisse videtur iusiurandum, quo in ulide se invicem obstrinxerunt Graeci I .

35쪽

Diversa igitur ah Homericis haec protulit Stesichorus: nullum vero quum insit vituperium Helenae, ex hoc quidem fragmento non apparet, in 'Ιλέου πέρσιδε reprehensam fuisse Helenam. a. in Ilii exidium recte quoque resertur fragmentum a I. l. ex Pausan. H. a. . , quo continetur Stesichori narratio demesei rapina: Helenam SC AES Theseo raptam, peperisse ex eo Iphigeniam, postea nupsisse Menelao: quae narratio magis etiam ita Ἱλέου πέρσιδι prodita fuisse videtur, si constat, quod ex tabula Iliaca conficit Welcherus Jahn Mn. l. l. p. 59. , in hoo carmine mentionem fecisse poetam ethrae, Thesei matris, quam dicunt una cum Helena Theseo ereptam esse et sic, Helenae Seream,

Troiam Venisse. - Quum autem eadem narratio in

vituperium Helenae prodita esse videatur, recte inde suspicari licebit, in 'Iλέου περσιδι poetam eam Me calumniatum Praeterea nova haec in Helenam Stesichorus protulit convicia: Homerus enim, etsi hanc traditionem cognitam videtur habuisse, qui ipse quoque

Iliad. III. 14. Aethram, Pitthei filiam r), Troiae

servam fuisse Helenae dixerit, non narravit tamen, ut

illo, Thesei rapinam. Primum haec tradidisse Stesichorum, conficias ex ipsis etiam Pausaniae li. verbis:

chori narrationem secuti sunt Euripides I . . s. 5145, Libanius in Orat Myssis ad Troianos p. BIS Q), alii in Hipp. ad 'gis. c. 7S, Apollod II., Meiariae ad ovid. Heroid. I. p. m. d. mg. si Dubitant nonnulli fueritne haec Aethra, Pitthei filia, apud Homerum eadem ac mater Thesei, Pae ipsa quoque Pitthei erat filia, quum tempora non satis ongruant v inipp. ad Myin. e. s. andem merte Homerum intellexisse existimo: satis enim mirum Toret,

36쪽

22 καὶ ἐπι -δε ἐν πίων χαλκιδεω, c καὶ Πλευρωνιος

Ἀλέξανδρος επη ποιήοαντες, προτερον δ ετ Στησί-ωορορ ς' ηιεραῖος a)- τ λ. nam i quis ante eum haec habuisset, Commemoraturus suisset Pausanias. 3. Quod in primis κακηγορίαν continet fragmentum

96. ex Ptolem Heph.

'Eλενχ ἱκουσα ἀπῆρε 3 refertur illud quoque ad Troiae excidium potuit tamen in quovis alio carmine, quo de Helena sermo fuerat, scriptum fuisse modo haec ipsa sint Stesichori verba. Cf. infra P. 3 . 4. Scholiasta ad Eur orest. s. 287 haec habet

utramDe Aethram eiusdem nominis patre fuisse ac vereor, ne aeque illi fallantur, atque Menelaus ille Euripideus Hese/ι. s. 16. , qui, quod Helenam Tyndaridem Iovis filiam, in Aegypto vel fari audiverat, ad consilii inopiam redactus, aliam hane esse elenam sibi persuadere cludet, hae proposita ratione: πολλοὶ ναρ, ιυς ιξασιν , ἐν πολλῆ χθονὶ ὀνοματα ταυτ εχουσι, και πολιις πολε νυνὴ γυναικί τ' ovδεν ουν θαυμαστέον.i1 Euphorion mitiorem fortasse, quam Stesithoms, de Helena sententiam tulit in hac historia enarranda dixit scilicet, Belenae filiam, ex Theseo susceptam, appellatam fuisse Ἀφεν ἐνεβατ v. tym magn. in Oe.)- ουνεκα δή μιν Ιεν βιαζομεν Ἀλένη πεγείνατο Θησε sa Post hos multi hunc Helenae raptum commemorarunt: v. quos laudant eatriae ad Ovid. Teroid. I. p. 266, eum ad Lycophr.

37쪽

Orestes et Pylades is ἐχρησαντο τοι ξίφεσιν' ιον τι καὶ Στησίχορος υππρανει περ τῶν καταλεύειν μελ- λοντων φησι γαρ, αμα τω τὴν δη ιν αυτῆς δειναυτους ἀφειναι τους λίθους ἐπὶ τὴν γῆν. Ubi Κleinius Sermo, inquit, de Graecis esse videtur, post Troiam captam poenas ex ista sumturis.' inc Elcher etiam videtur finxisse Stesichorus in Ilii excidio, Helenam rite capitis condemnatam fuisse ab Achaeis: lapidatio quum poena suerit consueta I . Sed nusquam, nisi omnia me fallunt, legitur, Graecos post Troiam captam supplicio afficere voluisse Helenam. Aliud enim est, quod in Ilii excidio habuit poeta ut ex tab. Iliae conficit Elcherus , Menelaum crinibus eam protraxisse, gladium vero post tergum retinuisse a , quod Euripidi obversabatur Helen. s. II 6. Scribenti:

Contra, Menelai arbitrio traditam fuisse Helenam, apparet ex Troad. s. 88O sqq ipsi autem placet abducere

eam 'Eλληνιδ ει τῆν κατ' ἐκεῖ δουναι κτανεῖν ποινας σοι τεθνασ' ἐν 'ἔλιω φιλοι, iI MIA MAn. Ann. p. 25s a Woraus an alehi das Stesichomae e d licte Femrtheilis de Helena dure die Achae seditatethatte den steinigun War die geWanliae Messtrase, et. 2 Idem habuisse Ibyeum, monet seleh. r. r. P. s.

38쪽

In Graeciani vero reVera , ut apparet ex ipsa Euripidis Oreste s. 57. Menelaus

ei ipsa Helena sus Ioa .in

δεδοικα, inquit, πατερας ων π 'Iλίω νεκρων.

Lapidatio igitur non rotae versanti imminebat Helenae, sed in Graeciam reversae, secundum Euripidem in reste atque hoc ipsum ex Stesichoro hausisse eum arbitror, ita ut fragmentum illud non ad Ilitipem si reserendum sit, sed ad Orestiam. Itaque ipsius licet laudata fuerit pulchritudo, in vituperium tamen Helenae si dictum est Graecos poenas ab ea repetere voluisse in Orestia hoc imperium protulisse Stes, chorum, verisimile erit. 5. Nobile praeterea est si agmentum 74. , quod manifesto in vituperium Helenae dictum est, apud eundem Scholiast ad Eur Orest. s. 43. quod Sio constituit Κleinius:

. Habes, inquit ieinius, ipsius Helenae vituperii

partem et fere summam : quamquam dubium est ad Troiae excidium locum recte reseramus an ad Ore-

39쪽

que hoc fragmentum ad restiam potius referendum esse puto continet enim non tantum Helenae vituperium, sed etiam Clytaemnestrae, quae in Troiae excidio non poterat dici δίγαμος, in Orestia vero locus erat ipsam reprehendendi. Ipsos igitur hos versus ex Stesichori Orestia in suam Oresten transtulit Euripides, Vs. 43.

et s. 533 ubi ipse Tyndareus confitetur:

Hinc mihi iam veri simile fit, saepius Euripidem in

Orestes Stesichori restiam ante oculos habuisse, et plura fortasse etiam Helenae convicia, quibus haec fabula prae caeteris abundat, ex Orestia hausisse. Itaque non tantum in Troia excidi Stesichorum calumniatum esse Helenam, arbitror, verum etiam in

Orestia. Quid quod universe in prioribus, quibus quidem de Helena sermo fuerit, carminibus poeta Lluperium in eam prodidi, Vide, an sic intelligenda sortasse sint verba illa Isocratea, supra laudata: τε ais γαρ αρχομενος τῆς δῆς ἐβλα-ήμησέ τι περιαυτῆς quibus si significatur, initio studii metiei vituperavisse Stesichorum, universe de prioribus hoc

40쪽

dictum videri potest carminibu3, quum opponantur ea, quae postea in Palinodia cecinit poeta. Stesichorus certe et nova in Helenae calumniam protulit, et acerbioribus in eam invectus est Verbis, quam Homerus, cuius quidem, teste Ovidio Trist. H. 3 1), Ilias ipsa quid est nisi turpis adultera, de qua Inter amatorem pugna virumque suit qui tamen quam clemens in Helenam uerit, initio Cap. monuimus. Habebat igitur Stesichorus, quae recantaret, sive ab Helena iussus , sive proprio id secerit impulSu. a. Nam haec secunda nobis oritur quaestio, de Palinodia origine, de qua haec Himerensium et Crotoniatarum narratio, prodita ab Conone ap. Photium Bibl. p. 33. ed. Behher. : Conserunt pugnam Locri

cum Crotoniatis Crotoniatarum dux Autoleon vulneratur ex occulto qui quum graviter laboraret, oraculo suadente Leucen insulam Ponticam petit. Ibi heroum animas precibus delinit, impetratque ut vulnus ab Aiace Locro curetur. Quo facto, Helena, cuius anima inter heroas illos versabatur, Autoleonti imperavit, ut hortaretur Stesichorum ad recantationem componendam, si oculorum visum sibi restitui vellet. In reditu Autoleon Stesichoro narrat qui statim hymnis in honorem Helenae factis caecitate liberatur' I). Paullo aliter Pausanias III. I9. II. V. Klein P. I.)tum in caeteris, tum in his Helenam Leonymo pro

si rius sum interpretatione Geelii p. 5. - Idem sere praeter Pausaniam habet Hermias ad Iat Phaedr. p. 243. a. WeIeh. p. 27i, in