장음표시 사용
11쪽
psi in terra A abi, quae es e regione trictu sis: Es mill terram Canaan, quam ego daturus Din filiis Istari in psses
Mnem: Et murere in monte, quo tu ascendense ut coola ris ad populos tuos: quemadmodιmmoraliud es Aarontrater tuus in Hor monte, coliectusque ad populos suos : Pro pterea quodpraevaricatι estiis in me in medio filiorum Israeli ad aquas contradictionis in Cadeν deserti Sin : V non sa Dcti sis me inter filios Mael. Nam e regione mi his terram: sedeo non venuae in terram quam ego daturus Assiis Uranius. Mandatum hoc, quod Moses a Deo accepit varia continet. Primum quidem jubet eum ascenderum montanam rmionem Iu dictam. Qui tra serat terrae editioris longe latissimus. a) autem 'i. e. transitus vocari videtur mons propterea, quoniam hic Ioruanem fluvium transire solebant, Palaestinam salutaturi,vet,quia in montana hac regione Variae erant viae in circumjacentes terras ducentes. Dilucidius autem locum mortis explicat Deus , dum montis Nebo meminit, qui partem hujus montosi tra his constituebat. Et quidem in apicem illius qui Piga vocatur Mosen ascendere jussum esse, ex D t.-vri. constat; mzzn zm- π N IN O rix n Cp
ascendit AIosts ex planiciebus Moabi super monis Nebri eaput Pissae, versus strictantem i ubi ostendit illisum a 'totam terram, Gueadem usque ad Danem. Terra in qua mons ille eminebat Moabitarum erat. : Vrbs in com finio sita, Iericho tota Palaestina longe celeberrima.
- ecundum , quod in mandatis Deus Mosi murinis
12쪽
ro dedit, hoc erat, ut e vertice montis objecti' terram Canaan,ab Haesitis mox Occupandam,oculis usu paret. Hujus naturam, elegantiam, amoenitates, divitias, Se id genus alia, saepenumero a Deo praedicari audiverat Moses, ac idcirco nihil magis in votis habebat , quam ut ocius sibi liceret ejusdem deliciis stui. Quin serio a Deo petierat, ut sibi praeproperandi hanc terram contemplandi copia fieret.
rianesia in P En in D p ravd Transeam, quaeso, ut mitiani terram bonam, qua est ustra Iordanem, mon- . tem boreum, V labarium. Sed tum quidem voci sui compos non fiebat, dein vero, divino mandato instructus. eam enunus speculabatur.Et quidem dominus ipsi mon-ciabat totam terram. Ita enim habent verba: Deut. 34.
I.2.3. Deinde ascenit AIUM ex planitiem in hi super montem Nebo, caput Pugae, versu strictantem: ubiosten-ssit illi Iboma totam terram Gileadem, usque ad Danem. Et omnem Mapboast, ac terram Ephraim V Atinaschae; omnem etiam terram Iudae usque ad matre posterius : Item meridiem, V planitiem, V et asse ericisuriis, urbiόνδε
marum, inlue ad Gan: Ex his aliquo modo intelligitur. quam vastus me- ,rit terrae sanctae a Mose contemplandae ambitus. . A curatiorem tamen ejus mensuram exhibet Auctarium
sminem. Midmanni Palaestinae subjunctum Q his verbis: singitudo terra toti- putata secundum scripturas a Dane, sive termino boreali, ad Be cheba cis vitatem, si te terminum australem in brevi splin
13쪽
nimus migiarium M. milliaria autem non Romana simhca , qua M. p buum, quorum singulipedum Q stadiorum Eomanorum IIxsed Gallica quae Leucas morant, leugas humas singula bora unius, fletie Iumille passuum. Lati- .
tudo terra putata jam a mari mediterraneo sive ab o cidente , M protensa ad Iordanem usque, ubi maxime orientalis est, transIordanica regione non comprehemia, censietur milliarium plus minus AHI. melMIA Quan- ' quam latituinis mix certa dari mensurapvit transDradanica in partem quoque Palaesimae veniat, ubi trium tribuum
Quaeritur autem hic; utrum Moses terram sanctam tam late patentem e longinquo ita spectarit, ut eo, quo vitu potuit, penetrarit, adeoque aliqualem saltem illius notitiam acceperit,an vero Sc caetera, quae in ea erant, Urbes, vicos, vineas, fluvios distincte consideraverit 'Quod prius concernit, vero non videtur absimile, locn,in eminentissimo colle constitutum,tantum saltem de promisso hoc Iudaeis regno conspexis P, quantum naturali oculorum vi ac virtute assequi potuit: etsi non omnia minima maxima cognoverit. Nec obstat,quod
Deus , M longitudinem V latitud nem terrae usque ad 'extremum mare mediterraneum) ipsi monstrasse dichtur: vel quod jussus fuerit Moses Deut. 3, 27. ascende re cacumen Phasgae s Pisgae & oculos circumferre ad occidensem , & ia Aquilonem , Austrumque orientem. Etenim hoc ab eo nihilominus fieri potuit,'etsi non
omnia,eaque minutissama,a rate cognoverit. Vbi cunque terrarunt enim in editiore loco steteris,M orientem & occidentem,ia australem & meridianam plagam oculis
14쪽
oculis subiicere, harumque omnium partem aliquam.
saltem proximiorem , obtutui accuratiori sistere poteris. Non tamen existimandum est, plane confusam istam fuisse notitiam, quam ex conspectu isto hausit: sed admodum eximiam, eumque oculos ex specula sua satis late circumtulisse opinamur. Praeterquam enim quod certissimia sit,dari homines,qui tanta visus acie gaudent, ut remotissima loca observare possint. svid. exempla ap Val Max. a quibus recensendis non immoramur. de ipso Mose quoque relatum legimUS Deut. 34, I. Ocumlos ejus etsi aetate valde esset provecta nondum caec tilisse, sed visiva sua virtute adhuc recte valuisse: ut adeo probabile videatur,eum laudata visus sui acie satis vastum Palaestinae ambitum comprehendisse. S. XIV. Posterius tamen plerisque interpretum placet,qui, m existiment, tantum non esse visus nostri sibi,relicti, acumen, at terram remotam,multorumque milliarium ambitu distinctam, ratius cernere ac cognoscere Pos-stouod tamen Moses fecisse videtur,putant, aciem O lossima Deo peculiari modo ad hoc fuisse elevatam, ut . in interiora Palaestinae accuratissime penetrar adeoque conspectis eius opibus atque amoenitate, oculos An, mumque pascere potuerit. Idem pontificii sentiunt. opinantes vel angelum, vel Deum ipsum ea, quae post interiectorum montium valles latuerunt. nec videri
potuerunt, Mosi quasi in tabula contemplanda proposuisse Se abstractive cognoscere eundem jussisse.Dubiam hanc rem dirimere nostri jam non est instituti , qui in morte Mosis describenda occupamur.
15쪽
Tertio Deus Mos hin--ἡxtiaietatis im* resionis persustrmonem, mortem sub
γ etre, i n*nt , m eo morie, 'quo tu assensurus eae, Esaggregare ad populos tuos e qua formula uti solet Icriptura, naturalem hominis mortem designans
a Ad ultimum hunc locum Vatabl. h) ita commentatur: Ainegatri ad populum sum, es tos e merio Ua duci poparibusvisjam vitas ctu. Causam hujus
phratis talem assignant Hebraei, quod is , qui moritur, quasi ad totam stirpem suosque majores profici
stitur, ad eos coadunatur, cum eis commoratur,& im
ter defunctos censetur. Quin idem, seu quod colligi ad populum suum, periphrasis sit mortis, ex eo etiam squet, quod dic & 'ON ut plurimum conjungantur, adeoque posterius sit prioris explicatio f. XII.
Nec mora Mandarum Dei reverenter habet, nec eidem obnititur Moses. Ascendit e ea fribis Moabitarum in montem Meho: in verticem illius collis, qui Ut inresectu erichuntis . Utrum soris montem conseenderit Moses an vero nonnulli ipsi iverint comites . Minbium est. S. scriptura de comitibus ipsius nihil resere, ex quo tamen silentio non statim negative conclude dum. Cajetanus sane existimat asna ipsum populi tu
ha stipatum suisse: idem Thaim istae sentiunt multum fabulas circa hoc indulgentes. Iosephus quoque δ) ita scribit, Atistae mictus Mer mis Istaelitarum suas quo profudit, morem testatur in topulum, peracta Dra prinet ne nebri. Ivit enimpos Mosen unisersa multitudo, inprimis
16쪽
Iosuae diciu repentina nube'circumdatus mortalium Deum
subductus fuit,' post Ipectaculum totius terrae promisse
mortuus, in massem quandam ablutus est. Quamvis de funebri hae pompa nihil certi forte dici possit, credibile tamen est, Ioiam'& Eleararum non passos fise isse , ut Mosia jam senior solus in montem se conser- ,ret, praesertim, cum Ioia inprimis assiduus ipsius comes alias filisse legatur. Secutus est eum,in montem Sinai tendentem, cur jam eum satis suis tam propim quum deseruisse credatur Zf. XVII. Ultimum colloquium . quod Deus cum Mose, Palaestinam oculis suis obviam perlustrante,& fata sua jam expectante, in vertice montis habuit Deut.c.34 habetur. Dixit Dominus ad eum ; v,N Nn
Provocat hic Deus ad promissiones suas, quas patriar-ehis dederat, ab quasta deinde ad retinendos in obsequio Israelitas , ipse Moles toties inculcaverat. Monstrat terram lacte & melle fluentem,tot votis piorum peti. 'tam, negat tamen Mosen eam ingressurum, e vive tium numero modo eximendum. . XIIX. - 4Nempe mors etiam Mosis secuta fuit. b naeo dae
17쪽
Domini hi terra Moas, ex prasilivio Iebova. Verba
haec etsi tam clara 3c perspicua iliat, ut cubio vix re- .linqui videatur locus, reperias tamen, qui Mosen non vere mortuum, sed alio modo mortalitatem deposuisse, arbitrentur. Varias variorum opiniones, quas Cornelius a Lapide studiose congessit, ex ejus commenta. 'rio in h. l. afferemus. Ac primo quidem pu ant alis qui, eum nec dum esse mortuum, sed trostitu , ut redeat cum Enocho dc Elia contra antichri itum. Hanc
sententiam amplectitur Hilarius a Subscribit stidem Ioh. Arboreus, bJ Theosoph. c) it. Catharin. sd Pro-hant autem hoc α) ex eo, quod sepulchrum e Dussibi 'riatur inventum. βὶ ex Apoe. Xi, 6. ubi Jonannesio. quens de duobus testibus Christi, qui tempore antiis christi futuri sunt, subjungit, hi babent potesatem amm, convertendi in sanguinem Upercutiendi terram omni aza. Quibus verbis videtur significari Moses, utpote, qui aquas convertit in sanguinem, dc percussit Aegyptum omni plaga. Exod. VII, seqq. Sed hi . ad i) nullam prorsus esse consequentiam. Neque enim ex eo, quod sepulchrum Mosis latet, statim conficitur,
eum non esse vere mortuum , sed vivum in coelum esse translatum. Ratio enim, qua Deus permotus, se- . pulchrum hoc absconditum ac ignotum esse voluit,
longe alia est . ut deinceps dicetur. Ad β) in al-jegato loco Apocalyptico non esse sermonem de Mose, . sed ad portenta ejus saltem alludi, dc significari, testes illos facinora, qualia Moses secit, patraturos. XIX. Alios patres, qui idem sentiunt, videlicet, Hie.
18쪽
nos jam mittimus, praesertim cum posteriorem hunc filis resutaverit B. Gerhardus d. l. d) Neque solum patres in ecclesia christiana' ita statuunt, verum et . iam rabbinorum quidam sententiae huic sunt amnes; vos Simeon de Muis recenset. e) Nos unicum ex diphre D testimonium allegabimus; quod ita sonat: πρ a xv 'vor racvN ,v rin N, mn AIUes non mortuus, sed stans nurusrat in firmamento. Haec cum scripturae
directe contradicant. emollire ea conatur Aharbanel,
scribens. hoe dicto tantum significari, mortem Mosis non fuisse prreationem V desesim sed munam perfectionem:
nec de eorpore sed de ani a intelligi de re , quia instranarmento in cesto Deo coram uus Urono ministret. Pari modo memorati superius patres a Corn. a Lap. in h. l. Iansenio excusantur, quod scilicet mystice locuti sinti Hieronymi enim verba, quibus Mosen in coelum ascendim dicit, ita explicat Cornelius erascenduin coriam i. e. in eoessem V perfectissimam et itam. Eualem. Eodem modo, inquit, potes Nysenus explicari. S. brosius vero midetur ludere allegoricequo more es Deue le tantum , quod UUs fuerit typus Christi, a morte sintim resurgentis, quodque mors Brasis ita in scriptura nar retur, ut 1 e non tam mortuus quam translatus V immodi talis fuisse 'ideatur. Sed quicquill sit de eorum mente,
- Reperiuntur etiani qui putant: Moseri quidem modimum esse, sed statim resurrexisse, ideoque ejus sepulchrum neminem cogitovisse. Sic sentit R. Samuel
19쪽
sen quidem obiisse, sed resurrecturum M vistinam,ii cum antichristo pugnet, confMaldonati c) qui gemina his prosere. Rςjicit autem ibidem hanc opinionem,u O te omni scripturae standamento destitutam Q a L. M de fide esse dicit, sen vere esse mortuum. M) De ipsa ejus. resis ectione, quae statuuntur, insta suo locos dii ostendemus. g. XXI. Nos,missis aliorum opinionibus,rpsis scriptu adivribis inhaerentes statuimus, Mosen Des servum veram dite decessisse. Θ Idque multo argumentorum et para tu potest rebari. Sane diserte noc docet sterici quando enim Deus instantem vitae terminum illi pr- sagit, eique,ut e statione sua decedat, injungit, in rei
inquit. Vox autem nativa sua significatione veram mortem,quae ex animae M corporis diolutione orti, importat. Et observant do Ges decies mortis
rabulum in S, 1. de Mose uirini et quari aes tui ad moriendum Deu* XXX, i tirus δ is monte. Deut. XXXIV. n. 3 Ecce morior bae timo, ait ipse Deut. IV, 2a Morere is monte ait Deus ad Mosen Deut. XXXV, 49 s) Noetu . pqst mortem meam inique agetirar Deut. XXXI, 2 6 -
βου ra . amorum eras, quando mortuus. De XXXIV, .
Ecce tu dormier eum patribus tin Deut. XXXI, 8, jungeris populo tuo, ficut morturas Aaron starer tuu
20쪽
mortuus est, ait Deus ad Iosuam. Jos. I, a. Et qui sepultus dici possiet nisi verbibisset mortuus 3 Enimveron mo ordinarie sepulchro inserri solet, nisi verε obierit. Eredictis constare putamus, non fictam, non metaphori cam, sed veram Mosis fuisse mortem, adeoque in ipsa animam ejus a corpore vere misse segregatam.
Quaeritur autem jam porro, quo mortis genere Moses occubuerit Z Nam etiamsi moriendi necessitas omnibus incumbit a) ea lege natis, ut iterum de- nascantur , interim tamen non omnes uno eodem , mortis genere vitam finiunt. Alii lento morbo absumuntur, ac lampadis instar, cui oleum tandem deficit, sensim sensimque exstinguuntur. Alii cita morte occumbunt, ut citius moriantur, quam se mori sentiant. Quid autem de genere mortis, qua Moses periit, tuemus ' Primum quidem hoc certum est, eum neutiquam violentas sibi intulisse manus.Nam etsi impervtiva voce Deus usus est, qua monem ipsi indixit, dic, inquiens, Ararere in terra A ab , H mne Nare aspopulum tuum, tamen idem hoc est, ac si dixisci, morieris, a 'congregaleris sive Mungeris populo tuo. b De caetero cum certi quid de mortis hujus genere statui ac determinari tacente scriptura vix pomi: con jectandi gloria interpretibus est relicta. Et hinc in di- . versas abeunt partes. Non pigebit autem nonnullinrum tum Iudaeorum tum Christianorum sententias re-