장음표시 사용
331쪽
test. ut idcm text. in s. probat. Quod si s deiussor soluerit, etiam si sine
. cautione, de qua in textu,tamen pol cst defensionem domini suscipe re:& si apparuerit eum nihil debere, tuc repetet partim solutu ab actore,partim reliquos suinptus a domino .dict. l. iam tamen .s. in hac.in fine. iudicatum solui. Et sic non obstat quod mox subiicit text. stipula . tionem pro parte eiusdem fideiussoris peremptam, perinde ac si accepto latum ei foret:quia veru est cius re pectu dicere,quod liberatus cst ex quo soluit quicquid per euentum iudicia debere potuisset. l .ex iudicatum .in s. eod.tit. nec sequitur,quia postea repetere possit,& debeat, sit si per exitum defensionis inueniatur indebitum. t Ιmo certum est, quod in casum,quo reus principalis condemnetur,tunc ab eo rcpetere poterit actione mandati,quia tunc demum apparet fideiutarem debitum soluist e,& dominum in parte soluta iam liberasse: ut Bbat text. in d.l. si ex duobus. in fi. ubi actor non debet illam partem consequi a fideiussore,di: a reo principali, sed semel ab alterutro latum. Idem probat text.in d .l. iam tamen .f. in hac. I. l .cum quaerebatur.f. proinde, des sorte.& l .vit. in fi . iudicat. l.ubi semel commissa cx capite non defendendi non committitur respectu eiusdem ex capite rei iudicatae,nebis idem exigatur.Secussi ex clausula doli non concernente satisfactionem principalis,quia hoc respectu potest pluries c5mitti . l. si sic.
de verMobligatio.Si vero contingat dominum absolui,tunc fideiussor repetet ab actore condictione sine causit,ut dixi: sed interim a neutro potest repetere. non ab actore,qui suum recepisse praetendit, nec a reo, qui se nihil debere contendit. Sed etiam iam non potest ex ullo capites, a dictae stipulat ionis iquietari,quasi accepti latione liberatus.1 Et hinc
est,quod fideiussor ob rem non defensam conuentus,qui mauult soluere,quam litigare, non tenetur partem suam soluere actori, nis is repromittat dominum, seu reum principalem absolutum iri,vel liberatum pea parte:ergo si non absoluat,nec liberet illum, siue quia nolit, siue uareus non velit absolui,nec liberari per aduersiarium,sed per iudicem ex eo quod nihil debet, certum est, quod reo absoluto per iudicem actor non solum sine causa recipit, sed etiam indebitum recipit, nec impleuit causain de conditionem, sub qua recipit: & sic omnino restituere debet fideiussori,cui dicta cautio operatur probationem causae deficietis,& viam clariorem aperit repetitionismon enim tenetur reus acce,
ptare absolutionem ab instantia oblatam abactore, si confisus de iure suo velit absolui definitive:& consequenter non tenetur approbare solutionem facta in per si de iussorem, sed totum pendet ab euentu, nisi
quod interim fidei utar ille redemit quietem. t Et hoc est quod ait da. ex duobus.in fi. quod omissa dicta cautione fideiussor non potest
332쪽
repetere a domino actione mandati, scilicet donec dominus sit poeillam solutionem ab ea parte liberatus,alias si velit fideiussor sese extricare & habere actionem mandati contra dominum absentem, uel non defundentem,non debet soluere sine dicta cautione, sed defensionem, ut potest, suscipere, scilicet insolidum .d.l. iam tamen .f. unus, iudicatum sol.qui debet ita intelligi per t.ex es ausula. cod tit. fati Mando de nouod.l.iam tamen. nunc videamus, quod etiam postquam solui t, facere potest,quia non soluit ex causa iudicati, sed ob rem non defensam. Et hic est nouus noster intellectus d .l.siex duobus, ubi summatium Pauli falsum est. Hanc do epitomen, unus fidei utarum ob re ves, non defensam conuentus partem suam soluere potest, & liberari, sed epiti no repetet ex eo,quod dominus coeperit ut potest defendi, sed soluedo partem suam potest a recipiente exigere cautionem de reo princi- μ' pali hactenus absoluendo, alias repellere actorem, etiam si rcus non set defendatur, vel defensionem suscipere.h. d. t Circa praedicta ad emaculationem l .si ad defendendum. infra iudicatum sol. occurrit tertia quaestio an in hac cautionc procurator teneatur nomine suo λ Mirum est hanc quaestionem fuisse controuersam pcr Cynum & alios . in I. I. C. se satililat. per Albertc. in l. si ante, col. 3. & q.iudicat. sol. per Bartari alios in rub.iudicatum solui, cum non fit quaesita iuris, sed facti . Aut enim procurator ipse promisit, & satisdedit, & quantum ad hoc ipse est uerus teus principalis,ut & quicunque alius defensor l. si procurator meus,in fin. l. Plautius, in fin. supra de procura. ctiam si dominus pro eo ut potest iideius terit. Aut vero dominus ipse cauit,ut hoc potest facere inscio procuratore, & tunc procurator nullo modo te netur, nisi forte fidei usibres,ut tanquam extraneus potcst l.si defunctus supra de procurat.& ille,qui principaliter promistit,dicitur reus. l. .si reus, iudicatum sol.& rcus promittendi. l.ult. eod.tit.& quod dicitur,dominum posse procuratorem releuareilati Mando pro eo, quasi sit s dei ustar procuratoris, non tamcn est proprie fidei ustbr, nisi forte accedat procuratori principaliter promittenti,quod non est solitum, sed
fas dicit fideiustar improprie, ut expromissor: t ad quod no debet admitti nisi possideat immobilia sufficientia in loco, secundum Bart.in rub. nu. . infra iudicat. lui.& in Al.ii dchinctus, in prin.& sesitur Angei. Are.I. sin aut n. y. Inst. le satis d.&bene, alias fidei ullo res date deberet, , . a qbus posscssio immobilium releuat. l. scienduin. in prin. supra qui se L n tis da.conga n.quae generaliter intelligenda est,& non de sola satisda- A qui. tione iudicio sisti, sed et iudicati soluendi, eati t. ille qui sati M. cog. ge satu neraliter loquitur,quin etiam lex immediate praecedens. d.l. sciendum.
loquitur expresse de sola satisdatione iudicatum solui. Et pariter i. de
333쪽
I . si ad didie. .quidam aiunt. I. si fideiussor,iudicatum sol. ea l. Iulianus, eo . tit. defense 26 l. si uero pso condemnato, eo .lit. t Ideo in d. l.s ad defendendum, dei du- iudica. l. non est distinguendum,an procurator doccat,dc mandato, μψ' ς' uel non , omnino enim fatis dare iubetur, sed intelligitur per se, uololiu m, & sic nunquam tenetur nomine suo, nisi nomine proprio sese obligauerit. l. procurator qui pro cuictione, supra de procur. de quo diximus in rub. de uerb. Oblig.num cr. 78.cum se. Et insuper etiam si consci procuratorem nomine proprio se obligasse, uictor potest potius in dominum ipsum actionem, uel iudicati executionem dirigcrc. l. si actor malit.de procurat. Bart.post Dyn .in rub.nu. 6.& ibi Paul. instas 27 iudicatum sol. t Hic succedit quarta incidens quaestio, an sentetia condemnatoria possit exequi in fideiussorem de iudicato soluendo Breuiter quamuis Bartol. in l. I .colum . secunda iudicat. sol. post satis longam disputationem dicat, quod non sententia ipsa, sed stipulatio declarata per sentcntiam meretur cxecutionem, sicut sententia, & Angelus ibi dicat,quod imo ipsius sententis executio peti debet, sed addita causa, quia fideiussor promissit solucre iudicatum, quia nullus a- .ctus couentionalis habet cxecutionem paratam .l. xli. in s. princ. supra de mino an ualuit & practicatur opinio antiquorii,uidelic t gloss. pe mule.in sinc,odo sec.& Cyn. in i .ult. C.de usur. rei iudica. &Guli. Cunei in l. a. supra qui satisda .coga n. quod in fideiussorem iudicatum solui recta sit executio sinc nouo processit,& ab ipsis in reum principa- dem,ut etiam satis probat texi .in d. l. ultima.I. ult.ibi, statim pccunias. rvel res in condemnatione positas exigere.& in fin. text. de quo no potest dubitari, quando sinui condemnatur uictori, reus principalis &.ipss fideiussoribus eadem sen tentia, ut *pe fit, et quamuis quandoq;.hoc non exprimatur in sententia, tamen virtualiter inest, quia se iussores iudicatu solui recepti apud acta,habent coem iudicium cust, .rco, et actore, secus in fideiussoribus contractus.ita Bal. in dict. leg. vlt.f.ultimo et t. 2 .C.de ede in i .duobus. . igitur si quis, supra de iure
. concccxi. lib. I.Guido. Pap.deci. xxvi. Addit Bal. in d. igitur si qui ,3 28 quod nec sunt ad sententiam uocandi. t Hic silc cedit quinta inci- . , dens quaesito,an hi fideiussores,habeant beneficium discussionisῖBal.
in I.cum eorum.C.de sentcn.& interloc. mo. iudi c. dicit,quod non, δmen non firmat,sed se remittit ad ea quae dicet in d. .vit. ubi col.pΠ- . ma, contrarium firmat:quia sidciussor non est obligatus ante sentcs
-aiam, & sic prius incipere non potuit, & sic concludit, quod potςst
334쪽
eppo hi in ex dictisorie sententia Aia etiam frinat Carol. Ruin. consilio X cvii; quaeritur utrum fideiussor.lib.v.ubi male citat Salicet. in d. .
ult.ubi nil de hoc dicit .de ad text. d. .ult. respondet Rui. quod in hoc loquitur tantum p rs suppositive secundum iura sui temporis. Sed imo text. ille clare probat quod in fideiussorem iudicatum solui non solum datur iudicium: sed etiam statim sit executio sine ulla discutione principalis. Et idem text. in s .hoc diserte disponit post lapsum quadrimestre
Et haec est veritas:cluia nouel. quarta de fideiussoribus, non loquitur de fideiussoribus iudicii, sed duntaxat de fideiultoribus, & mandatoribus extra iudicialibus.Cuin igitur sit correctoria iuris antiqui, ta f.quam C. non debet extendi ad fidehistores iudiciales, praesertim iudicatum solui,in quibu&etiam longe alia est ratio in ita etiam ubique practica - tur 1 Quinctiam obseruatur, ut non habeant beneficium diuisionis, quam qua illud sit de iure: ut in prima quest.diximus: sed usu obtinuit,
quia solitum erat nunquam eos recipere, nisi clim clausulis soli tis re nunciationum benc sic ij diuisonis, de discussionis:ideo quamuis coeperit limpliciter reserendo ad morem solitum, recipi alio non expresso propcr accupationes,& celeritatem actoriarum, tamen solita apponi habentur pro appostisaeg. vlt. in sin .de ibi Baldus. C. de fideius
rib. Alexand. con. 27. libro secundo. ubi in annota. dixi. Panor. Feli. in cap. ctam Martinus Farrariensis. de ibi Franc. I ip. charta quinta. extra de constitui. Iason l. certi condictio. .s nummos .col. quarta, supra. si cert. petat.de ictigi in reg. Cancel .rog. I 8. de in sir.resigna n. num .qIq.
39 f Nunc incidit sexta de magis necessaria quaestio, an fideiussor iudicatum solui liberetur per appellationem a reo principali, vel ab actoge interpositam,& an teneatur de iudicato in causa appellationis λ Et videtur quod iro, sed quod liberatus sit,per text. apertu in I. cum apud audicatum solui .de in l. iij. in prin .eod. iit. ita indistincte quicquid de illa appelI tione contigerit, tenent Iaco . de Aren. Oldra Alberic,
Bart. Paul. in ii. l. vlt. ubi Bart .adducit i. secundam. eod. tit. Jc text. in β.
si verd, Instit. de satisdat . idem glos Cyn. Bartol.Angel. Paul. Alexan. Iason in l. 1. C. se procurat.de in l. Iulianus. supra qui satisdare cogant.
Ioannes Andreas in additioni.Specu. te satisdatio. I. expcdito . nu. 6. Bal. l. vlt. olum .penui. quaest. I o.C. de contrah. cm p. de vcnd. vide expre, sus extra in rubr.de appella. in s n. Ioan . Imol. consi. xlvij. de cost. 8st. Ludo . Roman .conlit. I Oo.consit. 68. Pctr. Anchara . consit, xxxv.Angel.Aret. in tractat. malefi. uerbo,pro quibus Antonius sd iussit.col. siccunda. Hyppo. Marsi. repet .rubr.de s deiusso. quaest. x. dc
3r omnzs fere exceptis Marti . Si lyma. de Gul. de Cuneo. t Et ad in- conueniens, quod erit in potestate rei appellando sacere ne stipula io
335쪽
committatur, respondet Iacob.de Aren.& Alber. in D .vIti. quod in casu appellationis de nouo satisdatur .authen. generaliter .C. de episco.& cleric. sed illa authent.& nouel .cxij.de litigio.vnde summitur, hoc non dicit, sed tantum de iudice primae instantiae loquitum ut ibi, conuentionales libelli,& ibi. aliquem conuenire.& adhuc ctiam si loqueretur de secunda & ulteriori instantia, non est tollere, sed multiplicare inconueniens ii nunquam tenentur hi fideiussores, nisi ex illa ipsa instantia,in qua interpositi sunt,& non ex sequonti iudicio. Fortius tenet Paulus in . . l. penu l. quod ad hoc ut huiusmodi obligatio committatur ex sententia iudicis appellationis, non sufficit in stipulatione addere, vel alterius iudicis, qui in eius locum substitutus crit: ut dict. l. penult.in s. sed debet expresse fieri mentio etiam de iudice appellationis. quod est contra illum text.tamen gloriatur Paul. Castren.
se obtinuisse,& fide ussorem de carcere liberalle, quamquam cui ipse
refert succubuerit Auenione, ubi Auditores Rotae maluerunt contra omnes aduocatos sequi opinionem Marti . Si lyma.&Gulielmi Cunei.
32 3 Tenuit autem Martinus Silyma. quod si in stipulatione non est expressum nomen iudicis,quod comittitur indistincte ex iudicato causae appellationis. At Gulielmus distinguebat, aut reus qui satisdedit, fuit ab lutus in prima in statia & fide iustores sunt liberati, quamuis actor
appellet,& obtineat in causa appellationis.ut ind. l. penuit . Aut vero reus fuit condemnatus,& appellauit.& tunc si ia co firmetur, tenentur fideiussores,ne sit in potestate rei eos liberare. Quae sententia literae,& d. l. penult. vcritati propior est, nec tamen satisfacit, licci camin effectu sequatur Socyn .consit.xci. lib.3. Ioann. Faber in alia, in s.
Inst. de satisdat. hanc quaestionem tractat, di postquam di stinxit inter appellationem rei principalis, ut ind. l. penult. secus si fideiussor ipse
appcllaret,quia tunc uidetur prorogare suam obligationem ad sententiam iudicis appellationis: subdit haec verba: c redo firmiter quod si is text. scilicet. d. l. penul. fuisset glo. non transiuisset sine reprehensiosne.tUeritas est,quod d.l .penui .loquitur in fideiussore,qui se arctauit ad personam certi iudicis. patet in text.ibi, quid Sempronius iudicas.
sci. ut recte tenuit Iacob. Butrigar.in l. 2. C. de procurat . Comprobat Do. Ioan . Igneus in I .propter veneni. f. prssidis.numer. II. supra ad
Sit lanianum.que interpretatio non est diuinatoria, sed genuina: utpote quae probatur no solum verbis disertis ipsius textus,sed etiam historia temporis,quam praefati Glo.& Docto. ignorarunt. non enim apud ueteres Romanos obtrudebantur in causis ciuilibus certi iudices inuitis, nec ordinarii quidem , quorum ossicium etiam in dandis, & c
sendis idest, congregandis, di si opus esset compellendis iudicibus
336쪽
erat.I. I. In sn.de iuris. omnium iudic.l .cum praetor in princ. supra de iudic. sortitione deligebantur iudices, vel partium consensu: vi testa tur Cicero in Oratione pro Aulo Cluentio. Neminem inquit voluerunt maiores nostri non modo de existimatione cuiusquam, sed ne peeuniaria quidem de re esse iudicem, nisi qui inter aduersarios couenisset . Cuius rei vestigia quaedam sunt in iure nostro sexcentis circiter annis post Ciceronem a Iustiniano primo compilato,ut in l. apertissimi. in princ.C.de iudi c. ubi suspectos iudices recusare veteres dicebat rei cere licet allegata tantum, nec probata suspitione. I. si pariter. g.lsi adhuc. ibi, si eum iudicem inimicum sibi csse affirmet. supra de libera.cau. idest,sola assirmatione citra aliam probationem sum ciente.' Iudices autem sorte, uel consensu partium selecti, hoc munere iungi cogebantur a Praetore. Blondus triumphan .Romae libr. quarto. Non enim erat potestas publica, ncc magistratus haec iudicandi necessitas, sed munus personale. l .vit. g. iudicandi quoque . infra de iminc. Schono. scilicet ut teneatur quis venire ad consilium iudicum,& ibi munere iudicandi inter selectos iudices fungi,teste Plinio iuniore,cpistola .libro quarto,qui fuit temporc Traiani,nondum exoleto veteri more, ut nondum penitus exoleverat tempore Marci Philosophi Imperatoris, sub quo floruit Serbidius Scaevola. Quod si dich. l. penu l. non huius sit, sed 'Mutii Scaeuolae, hic fuit temporc Ciceronis, ut ex eius . scriptis liquet,& testatur Pompo .in I. 2.M. post hos Q. Mutius supra de Serbidi Orig. ivr.quo tempore deplorata erat eius causa: qui Catonem scilicet Uticensem aut alium conspicuae integritatis detrectabat in iudicem,ut apud Cicero .in lib.de Oratore numero. 3 Iq. Nec dubium est oveterem illum morem in viridi obseruantia fuisse tcmpore Adriani Im χ sEt peratoris, sub quo floruit,& scripsit Saluius ille Iulianus Pandectarum uola.& perpetui edicti conditor,ut testatur Iustinianus.in l. a. . sed quia diuinae.C.de veteri iure enuclean .morem enim illum iudiciorum indicat Iulia. in i .duobus, supra de liberal .cati. ibi,eousque cogi iudices donec consentiant. Accur. intelligit compelli. ego vero congregarisqpius donec repetitis deliberationibus maior pars in unum consentiat.
Quid quod multis postea seculis, ct post Romam pluries a Gothis,
Vandalis,& Herulis captam & dirutam,scribit Plati .in Vita Adriani. I. ci bi, Carolo magno primum Romam appropinquati honoris gratia obuia occurriste tria milia iudicum , idest , iurisperitorum & aduoratorum,quimuneris iudicandi capaces erant, nondum. n. iurisdictio populi, nondu politia urbis,& multo miniis iura Imperialia, occupata crant
per Pontifices, ut alibi ex fide historiae scripsi . Quid quod etiam Belli sitim in Fland na, &.Belgica Callia apud Heluctios vestigia quae- ca.
337쪽
clam sirpersunt ueteris Gallorum politiae de eontrouersiis dirimendis per homines , quos uocant iudicantes, e quibus iudices deligebanta partibus qd ct nonda trecenti anni frequelatu fuissein Gallia Togata apud insubreritext. est in c. unico. de controu. Du. apud pares ter mi. in usib.seudo.Et no ita di υ in Picardia Galliae ut testatur Stylus cu iae parIamenti,parte prima.=.xiij. ubi in annot.dixi. Et ipse i iudicijs ordinari js Helvetiorum quae raro habentur: sia raro litigant quandoque ad sui ,& vestigia illa prisci laudabilis moris uidi, ut deIicet ca sa perorata, sedente Praetore quem maiorem, gallorum voce Ie mai-re,vocant &uirgam baculum iustitiae vocant in manu tenente, assidentibus hincinde senioribus plebis,eos a Praetore rogari,ut se consuis Iant,&iudicent, quidnam iudicari& decerni debeat. Tum illos relicto praetorio seorsim deliberatum abire,utque concluserint Praetorem id pronunciare. Non enim iudicat ipse, sed quod alij consuerunt, cisastidentibus pronunciat. Et tantum potest solus breuem dilationem, aut aliud causae non praeiudicans decernere, nec aliud nisi ex prae scripto dictorum iudicum. Et sic sine ut Ia corruptione & suspitio ne iudicia apud Helvetios procedant , ut & apud ueteres Gallos nondum scruituti viaestuariae subiectos. Non est mirum Ieges iudicales non intelligi ab his, qui putant candem formam iudiciorum tunc fuisse, qualem nunc uident, sicut nec sacras scripturas a Theologastris , qui pontificios quos uident ritus,putant ab apostolis,N. corum discipulis manasse, cu et Gulielmus Durandus corum coriphaeus in suo rationali diuinorum hoc est papisticorum ossiciorum fateatur I S postea partim ab Ethnicis, partim a Iudaeis mutuatos esse.t Nunc refc do d. l. penult. ad tempus in Mutii Scaeuolae,fac fidei ullo re promisisse praestare quod Cato hidex datus indicauisset,uel Scaevola, uci Galus Aquilius cius'discipuIus prς cipuae authoritatis,ut testatur Pompotin l. a.=.post hos Quintus. de Orig.tur.nec minus naturae, quam iuri . consultus, ut Cicero de Ossicijs,& de Oratore testatur. Nonne Iiques fideiussorem confidentia integritatis iudicis adductum, nec teneri sit reum a tali iudice absolutum iudex appellationis quantumuis competens condemnauerit. Hodie quoque re reducta ad paritatem terminorum,uel rationis idem iuris erit. In tanta enim colluvie indignoruiudicum a quadraginta annis,& praecipue ab Henri. 2.pecuniae sordibus multiplicatorum sunt adhuc pauci bonae sciae,& conscientiae, quos ambos sales Bal .in iudicibus requirit, nec defectu primi inspida, defectu secundi diabolica sit sententia,Bald. non Ciceroniane , sed uere N ii iridice in l. hac lege.colum. 2.C.de sentent.ex breuic .reci.Si igitur causa tali iudicanda committitur,fideiussor apud talem pro amico b
338쪽
nam habentem causam iudicatam facere facile promittet . non fictil- rus apud alios,de quorum scientia, vel conscientia, vel de utroque dubitat merito distidit.Sum etiam plures aduocati insgnis tum probitatis,tum experientis, de quorum iudicio ut boni confident, ita malis 36 suffugient. t Suinma,aut constat stipulationem limitatam ad personam iudicis, di illa non egreditur.Itaque siue iudex mortuus fuerit uci recusatus ab aduersario,aut aliter impeditus iudicare,cessat stipulatio.
Idem si absoluerit, etiam si actor appellauerit, quicquid postea de hoc
contingat, iacit i. si quis arbitratu )e uerb.obligatio .lc.ult.C. de contra .empl.dc uendi .Sed si reum condcmnauerit,qui appellauit siue per desertionem, uel perdiffinitivam iudicis ad quem, aut alias quouis modo sententia confirmetur, locus est stipulationi . Aut ucro ccnstat stipulationem non esse limitatam,& tunc committitur siue per eundesiue per alium iudicem,siue in prima instantia,sive in secunda aut teγtia reus condemnetur, etiam si in prima instantia absolutus fuerit, dumodo sit eadem instantia respectu libelli,dc iurisdictionis ordinarit,
di eadem res,lc nonsit causa euocata ad aliud tribunal,de quo non fuit cogitatum,de quod non uenit in consequentiam, & ex natura instan-.tis, in qua fuit cautum, ut si Scholaris,uel alius priuilegiatus trahat ad suum forum, nec Princeps ad se praetor formam ordinariae iurisdictio is euocet, dc alio remittat:quia tunc statim perit stipulatio . lcg. 3. in princaudica. solui. non tamen tenetur actor admittere cautionem sic
13 ' Aut est dubium, de in dubio praesumitur cautio realis, idest, non
limitata ad primum iudicem, sed secundum naturam ordinaris iu- risdictionis , ut d xi, etiam sinon est apposita clausula,de qua in sin. dict. leg. penuit quia dicta clausula non est utilis nisi ubi esset dubium propter nomen iudicis non propter se, sed incidenter expres sum. uel ad tollendum friuolam dubitationem . Non obstant allega ta per Bart.& alios in d. l.penuit.ut d. l.cum lite mortu iudicat, sol u. quia ut dixi in annota.ad Ale.conisi .ccix. lib.I. loquitur, quando instantia moritur,hoc est ante desinitionem negotii extinguitur, secus post diffinitivam, siue appellatio deseratur, siue sentcntia pcr iudice ad quem confirmetur,uel aliter reformetur. Non obstat g. sinautem, insin.inst.de satisdat.ibi,nisi fuerit prouocatum, scilicet per reum prin- .cipalem, vel per sdeiussorem aut alium,cuius interest, quia illa exceptio rcfertur ad uerba praeteriti temporis ciusdem text. ibi, omnia dassiit fideiussoriquae verba suspenduntur per appellationem, quemadmos 3 8 dum sententia suspenditur δι non alias, dc ita practicatur. 't & in pu. blicis causarum actionibus ita iudicari uidi in hoc supremo Sen tu die S a Io-
339쪽
Iouis quarta mens s Marti j,anno dia. I s et 8. Casus erat apud Rupellam: Duo erant fideiussores de iudicio sisti S iudicato soluendo p reo, qui per primam sententiam fuit absolutus, sed in instantia appellationis
condemnatus, unde facta fuit cxecutio ad inflantiam uictoris in diacitos fideiussores,& corti in bona tam pro principali,quam pro imperi sis, qui apocllauerunt ad hanc supremam Curiam. Pro his orauit iam osus ille Poletius, fundans se in praefata communi opinione . Pro victore appellato postulauit D. Olivarius aligi et,& Arcsto cautum quod cXecutio perficeretur absque cxpensis, damnis N interetae, eo quod hactenus videbantur appellantes iustam causam litigandi habui sic , pro Pter praefatam communem & erroneam sententiaui. Et ita fere insimili iudicatam fuit in senatu Rotho magensi, dic penultima Ianuarii anno domini. a s I9. cum reus, qui fideius rem dederat dc iudicato soluendo, condemnatus fuisset S appellasset, sed appellationem de seruisset,quae iudicata fuit deserta po dictum Senatum, qui sapienter audicauit,nihilominus fideiussbre in teneri sacerciudicatum . ni Isti Duo DEC Irao principalitvr 'ua rodestipulationibus praetorijs,uel iudicialibus, an respectu commistionis poenae uel interesse differant a stipulationibus conuentionalibus, de quibus in d .f.Cato Θ Et communis est antiquorum,& recentiorum sententia,quod disterant, sed usqueadeo in uarietate de ratione ditarentiae discrepant, ut inuo Iutis limum iu per hoc, &confusissenum inducant.iLab rinthum , cuius clarissime reuoluendi gratia ab ipsa origine incipiemus. I art. post Petrum & antiquos contra finem d. 3. Cato. opponitde l. si servus. Irii plurium. liquis cautio. Et est declina oppo. Bart. numer. 2 o. Sud duinnituntur elabi ex hac antimonia, in in aliam incidunt, uidelicet inter contrarium.d.3.si plurium.& έ. cu ita,in l.siis qui ducenta. supra de rebus dub. Text. enim d.I.Cato. in fin .dicit, quod ipse principalis, qui proini sit ratum habere, non potest ratificare pro parte. Et,intelligunt omnes, quod tota pixna committatur, si principalis in parte tanaum rati licet , etiam in diuiduis, quamuis aliud sit in eius haeredibus,
ct generaliter in omni obligatione iacti diuidui sub poena, quia quod
in fin .dict.3.Cato. dicitur de promissione ratificandi, cxemplum est, nec restringit. contra quod Op ponunt omnes de d. .si plurium. ubi inibligatione facti diuidui, puta si quis sub ςerta poena promisit iistere
quatuor scruos, siue accusationis, fiuc torturae, siue testimonii causae, di in termino stitit tres, tota poena mero quidem iure committitur scd OpC exceptionis promittor quartam partem poene soluendo liberatur, ergo in effectu promittor ipse pro parte implere potest, ct pro ca- cm Parte scenam euitare: quod est contra finem d. f. Cato. Quod
340쪽
si ilicas.d.Icato.loqui de conuentionalibus, sed d. g. s plurium . de iudicialibus,vel praetoriis stipulationibus,qualis iudicio sint. l. I .I .comunes.supra de praetor. stipulat. mox fortius obstabit d.9.cum ita. qui de eadem stipulatione iudicio sisti loquitur, & tamen etiam in ipso principali promissore idem dicit, quod in d. g. Cato: scilicet totam
poenam committi,si unus status non sit,quamuis in parte etiam maiore impletum sit . .
o 1 Solutio prima fuit Martini Sylimani tenentis indistincte in om- P imanibus obligationibus dandi & facti diuidui, quod licet pinna com- mittatur insoliduin , tamen de aequitate obstat exceptio, pro qua par- ' 'te paritum est, ut refert glos .esmagna post medium ind. f. si plu-xium. & ibi Albertc. numero sexto,& clarius Bart. in dici. f. Cato. nu- . . mero vigesimo, ita ut dict. . si pluriu, in finc, fit regula limitativa om- 'i,nium iurium, siue in faciendo, ut ibi, & in dict. M. Cato. siue in dando , ut in dicto g. si sortem , siue in iudicialibus, ut in dicto g. si plurium & in leg. qui duos, in ius voca. ut eant. siue extra Pudicialibus , ut dicto I. Cato, in sine, siue in communibus, lut dictos. cum ita sue in arbitris, ut in dicto M. si sortem, in fine . tHanc solutionem reprehendunt omnes , sed peius dicunt. Haec enim solutio melior est omnibus alijs, de quibus per gloss.& Doctores, non enim peccat, nisi in nimia generalitate , praesertim in quantum cxtenditur ad solutionem contrarii, dicti . si sortem, in leg. quinta, de verborum obligationi. quae etiam fuit solutio Azo. ibi, ut illic refert Accur. in uerbo committetur ., Sed falsa,& aliter conciliandus est dictis I. si sortem. cum dictos. Cato. ut noue docuimus in lectio. Aurel. & pra parte prima, numero . sexagesimo secundo 63. 78. 8 . 88. di 89.Sed Doctor. non propterea reprehendunt solutionem Martini,
sed ex eo quod dicunt prs sertim Bart. stultum esse dicere d.f. si plu
rium, qui loquitur in iudiciis,& in factis,determinet leges ut dict. 9. 4 et Cato loquentes in cotractibus,& in obligationibus danditSecunda solutione dat Accur.in d. .si pluriu.inglosi. magna , uersus finem ,' lib. st differentia inter iudicialia, & extraiudicialia, ut in illis tota 'poena committatur ipso iure, licet obstri exceptio pro parte impleta: sed in contractibus ipso iure non committatur , nisi pro parte in factis diuiduis,&sic quod regula dict. f. si plurium , determinet tam tum obligationes iudiciales , de quibus loquitur, ut in l. qui duos . inius voca. ut eant. sed non contractus'. Hanc solutionem reprehcndunt Bart.& omnes ibi,& in dict. f.Cato.duplici ratione, prima, quia mitius agitur in iudicise ad poenam vitandam , quam in contra ctibus.le g.ctsi post tres. si quis.cautio .le8. sancimus. C. de fideiussor.