장음표시 사용
351쪽
actor repulsus, non dicitur cum effectu egisse. Ita enim Intelligitur d. s.si plurium . Aut enim actor stationem quorim dam seruorum admittit,quia sibi utilis est,& ca utitur:& tunc non potest petere poenam,nisi pro rata eorum, qui stati non sunt. Aut vero no admittit stationem eorum,qui sistuntur ,puta inutilem suturam non statis aliis, i etiam uno dcficiente,ut frequenter usu uenit in inquisitione furtorii,uel criminum, quae conuici non possunt, nisi per eum qui deest, di tunc in totum poena committitur. Ita etiam intelliguntur d. g. cum ita,& d. β. virmn . nec istud est diuinare.sed iura ruribus, nccnopraxi commodisti usibus hominum applicare,ut ad rectam conciliationem leges ipsε faciendum docent, & iubent.l. I.& ij. C. de uet. iure enucl. Ita etiam loquitur,& intelligitur text. in l. in executione. g. penult. ubi gloss. Paul. de omnes fere ita illum text. intelligunt) de uerbor.obligatio .de sic tantum abcst,ut dicta iura dissideant in aliquo, ut Omnino concordent, tam cili in diuersis casibus loquantur , uidelicet M. Cato. & g. penult. in d. l. in executione.in diuiduis. At dict. I. si plurium. & g. cum 7Oita.& g.vtru . in indiuiduis.1 Rursus probo per text. in I. si eum .g. qui iniuriaru,in dict. tit.siquis cautio.qui loquitur in eadem stipulatione, iudicio sisti,Se tamen decidit,quod poena non committitur, imo poena iam commilla resoluitur, si non intcrsit,uel intereste desinat iudicio sisti .Ergo quatenus non interest ut respectu corii,qui utiliter stati sui poena no committitur,vel saltem obstat exceptio etiam in indiuidui siext.in l. 2. in s.& l .iij. iuncta glosis in uerb.committatur.de verb. obligatio .prout in dict-9. si plurium,& in dict.f.qui iniuriarum. facta sunt indiuidua,quamuis unum factum sit in dict.9 . qui iniuriarum. sed plu-STI ra in d.f. si plurium,& in dict. . cum ita. & f. utrum. l Nec obstat si
qs exercitatus in praxi dicat cotingere posse casum neutru, uel mediuin dictis duobus inebris nostrae distinctionis no enumeratum, puta siquis promissit sistere quatuor,sistit tres,& actor admisit,quia fecit eos interogari, uel in iure procedere: sed postea apparuit hoc inutile, & totum dependere a quarto qui non filii status. An squum sit dicere pro missorem liberatum iri soluendo quartam partem poenεῖ Respondeo
primo hanc quaestionem non spectare ad solutionem nostram,&conciliationem dictorum iurium, quae quicquid sit de hac quaestione satis clare conciliata manent. Sed haec questio tantum spectat ad particularem interpretationem .dict. . si plurium. Secundo hanc incidentem quaestionem soluendo dico pendere a circunstan-ιijs facti. Si enim negotium,& cura sistendi non spectabat ad promisiorem, qui rogatus hoc officij bona fide praebui puta quatuor vocatis, di comparentibus in ius,quum in dicto institio , uel dilatione data abi
352쪽
turi essem data cautione se tali die sistendi, Titius sorid rogatus pro- zzz in sub poena i certὰ cum aliis negotiunt ad cum non *ectet scutauic tres stili, sed de quarto non potuit, vel sine dolone-
flexerit, non tenetur nisi ad quartam partem poene, tae exitus nego ii orincipalis pendebat a comparitione quarti,siue non, ex quo negotrum illud non pertinebat Titio,qui non fuit in dolo, nec aliam cupas et o ter omissionem quarti commisit. t Secus si negotium spectabat 3 d illum,ut in publicano,cuius familia furtum fecit,vel damnum dedit metue illam exhibere .l. I .in fi .cum seq.l.quante audacie. ora publicantat enim quatuor ministri,quorum opera utebatur,cOprehensi sint,vel in ius adducti,deinde relaxati, uel pendente dilatio e redditi publicano promittenti eos tali die sistere sub poena, si omnes stitit dempto illo,qui furtum fecerat,iaci per cuius prisentiam,vel
torturam furtum detegi poterat,tenetur ad totam poenam, etiam si de
alia culpa publicani non appareat. Nec obstat quod a ior: sus est in bitione trium,quia non eli usus cum effectu, propter defectum quarti, a quo tota quato pendebat: & sic promitar hoc casu statione trium
non iuuit actorem, nec iudicem, sed magis utrumque onerauit,&impedivit,&sic exceptio doli,de qua in d.I.s plurium .ei non competit sed in eum retorquetur: quia etiam sine dicta cautione tenebatur nomine proprio in solidum in defectum exhibendi, non ergo uitabit inali duo poenam promis am, & nihilominus contra cum lis in principali
Τ ylioque non exigendo non obstat 9. si sortem. In l .v. de Verb.Obligatio. Genuam omnes ad nos usque perperam intellexerunt,male nunc similia, tem. uenunc dissimilia faciendo ambo responsa.d. .S ad inuicem aeterisquiutibus contraria rclinquendo. Veritas est quod in I .responso Vtrum- Ebries oue exigitur,non in ij.&in hoc diainetraliter diiserunt. sed in hoc con Lilio. reniunt,quod utroq; casu tota poena exigitur,&In communI &generica ratione decidendi quod alias videlicet nisi tota poena cum est c-ctu eo inmitteretur fieret iniuria stipulatori,ut patet in I . responso, in quo licet actor nihilominus exigat integram sortem principalem. tamen poena usuram legitimam, uel micresse causale, aut aliam mi a compensationem respicit. In secundo uero responso stipulator non minus litibus K sumptibus inuoluitur per unum hqredum laudo contra uenientem, quam per omnes , & qui parent non hoc faciunt metu laudi,quia poenam pro sua parte soluunt,& liberas aedes a ompromisso habent: & sic non cessant a lite, nisi dissidentia iuris e quod non est parere sententis arbitri, sed aliter negotium selim agerc : ut noues docuimus supra parte prima. numero 88 . t Et sic male Barti
353쪽
nere instantiam,& iudicium arbitri,& prosequi,vel de nouo institueres litem coram iudice ordinario.t & insuper d.l. si quia rem . quicquid
omnes adusque dixerint non vult, quod poena adlecta loco contem plus peti possit cum principali: sed tantum uult alicrum peti posse. Fateor iura velle, quod si poena sit apposita loco contomptus, tunc potest peti non obstante quod non intersit paritum , uel conleptum esse vel nona .cum poena .supra de recep .assis tr.quae debet ita intelligi,videlicet quamuis actor non probet se damnificatum propter contemptu L. eum instantiadi,vel sententiae arbitri, vel etiam dato quod reus probct noin ps' tersuisse actoris vincere,vel vinci,vel desiisse intereste, ut multis casib ux δ Vix contingere potest & hoc quando decerta poena conuentum cste utind.l .cum poena,secus 9uando promissum est interesse,quia hoc sufficit,
ut valeat compromissum. l .non autem, supra de recepi. arbitr. sed tunc
F78 propter cotcptum no ageturi nisi interlit,bd quatenus interest.t Vcrum quicquid omnes adusque dixerint) nullo iure cauetur, quod ubi
poena apponitur loco contemptus, possit utrumq; peti et imo oppostuc lare cauetur in l. si quis rem in in toto iure non sunt nisi duo casus, in quibus utrumq; petitur: videlicet quando est apposita clausula rato manente pacto,ut in i .pen .supra de transact.& in l. cum proponas. C.dctra sact.qd usu receptum est.& alter casus in t .siquis maior. C.de tran- 79Ect.qui mcrito no est receptus in usu, nec apud nos practicatur.i Noobstat l. ubi pactum.C.de transact. quam circa hoc male iiulgo intelli L . ubigunt:quia exigere pinnam,&repetere, quae contemplatione transactio . nis, cui continuenitur, data siunt, non est exigere rem & poenam j sed Q ' β'
est poenam tantum exigere,& reliquum dimittere in suo priore statu, --''imo principali ipsi nempe commodo transactionis renunciare, & re-3 8o dire ad priorem statum.1 No obstat primum resposum dict.I si sortem.& I.in executione. f.pen .de uerb. obligat.quia ibi, & in iuribus s- milibus sors debita,vel landus, non est principale respectu poene, qui poena illa non promittitur, nec debetur loco sortis,vel fundi,sed loco usurae legitimae, uel itcresse casualis,aut alterius iusti lucri cessantis,uel damni incursi, cuius compensationem respicit,& non compensatione sortis,uci fundibaliam enim habet sortem qua cum compensatur,ut dixi i tract.comercio.& uir .qst. qin sc nec his qde casib. utruque simul petit:qa petudo dicta poena necessarid remittit ocin usura,vel ite 8 I rcfle,luc ,uel danu,cui' cotoplatioepςna,pm illa erat.Redeudoiadre dicim' nulla in his iurib. recte,ut tunc a nobis explicatis esse difficultatem:& data paritate terminorum nullum esse in iudicialibus, ec extraiudicialibus, praeparatoriis, uel decisorus disterentiam, prout nec inter obligatione defendendi conuentionalem, puta ex empto,
354쪽
uel iudicialem, aut pNtoriam ut iudicatum solui , noue docuimus in qu ellione praecedenti. Hic occurrit alter incidens Labyrinthus super intellect. c. suam, extra de poenis,in quo Franc.Ripa,d.I.Cato. nu.67. cum sequen.octo varios intellestiis numerat, & nouum suum addeti. Αlij aliter sursum versu in uoluunt,&reuoluunt, sed quia huius incidentis dispunctio,& resolutio magis spectat ad tracta. nostrum commer.& usurar.vel ad priorem Labyrinthum, de eo quod interest, & plura alia incidentia, qui hic Docto.intriuerunt, breuitatis causa praetermittere cogor: quae etiam ex praedictis & sequentibus absque propria disputatione dilui possunt. Tertiam principalem huius operis ρομlcm totiusque materiae resolutionem cad quam festinandum est
O nitio O diuisio obligationum.
Diuisio. Lν. de verb. obligatio .iurisdictionem resticit: ct impertinens exi ad hunc tractatum. 3 Disserentia obligationis primitiva o secundariae. 4 Qua in νaria membra subdiuiduntur. s multum refert heredem teneri secundaria obligatione ex defuncti, vetproprio facto. II 4. IT 3. S QV AESTI O. I. Quidsit obligationem esse diuiduam , vel inriuia
Prima elauis,aliud obligationem esse diuiduam,vel diuisam, indiuidua vel nou diuisam. 8 Distingui debent habitus O potentia ab actu. I 3.37.9 Dividuum sonat potentiam, individuum vero priuationem. I ci Solutio particularis etiam in summis non admittitur, nisi pon obligationem diuiduam . . .
II Secanda clamas, aliud plures teneri insolidum:aliud obligationem esse indiuiduam. 2I 3. I 1 Qualiras indiuiduitatis realis Hircorreorum vero personalis.14 Oscium diuiduae obligationis non est posse particulariter soluere Ued quod praestatio partis liberationem adfert in parte, o quod diuiditur inter debitoris haeredes. III 6.r Dividuum vel individuum ex parte debitoris. I9.18 Quicquid en diuiduum ex parte debitoris, es diuiduum ex parte acto-
ris, non contra. o Terruini legibus Uitati.
355쪽
at Aliod alio magis diuiduum vel indiuiduum. Quarta clauis,aliud indiuiduitas,alivd ineong rvitas. a 3 Indiuiduitas impropridsumpta multiplex, plusquam decuplex. Incongruitas solutionis versatur praecipud circa particulare,non dioememsolutionem. a s Cur pignus non luitur pro parte. 27. O. το Hypothecae connitutio, luitio diuidua est ed non diuiditur a lege xj.
as Non obstante pacto,vel eonsensu unius haeredum creditoris. 3t Pignoris luitio indiuidua secundum quid. 3a Idem de ratificatione,quae non diuiditur inuito aduersario. 33 Conditio diuidua est ,sed lex eam non diuidit. Ir9 . 3 3 Reifciuntur diuisiones Docto.de diuiduis o indiuiduis. Ψue ad num rum. 46. 36 Et fallentiae Bart. O modi per eum dati notitiae Diuidui ct indiuidui. ηε.63. 3 8 Eal.nunquam ausus est hane materiam attingere .r 63 vi animais,an diuiduae vel indiuiduaeq- Punctus Mathematicus es mera imaginatio. 6 Indiuidua pro diuiso dicuntur in iure indiuidua naturaliter. FLq7 Cur Uusuctus diuiduus, ct usus individuus. 8.q9 Dominium diuiduum est,nisi sit de re indiuidua. 1 o Diuisito physica, minatis,ciuilis. si Ciuilis diuisio est,quae utiliter o commercialiter fieripotest. 3 1 Omne diuiduum pro diuiso fortius diuiduum est pro indiuisor omne indiuiduum pro indiuiso fortius pro diuiseo.
3 Vnicus modus cognoscendi diuiduum O individuum. Intellectus.lsipulationes non diuiduntur,de verb.obligatio. et F. 3 7 Diuisio.i.indiuiduitatis necessaria,naturalis, accidentatis. 3 8 Indiuiduitas naturalis diuiditur exparte creditoris, o eius haeredum .s 9 Accidentalis es in re sui natura diuidua,sed adiecta circtinstantia india
6o Quicquid contractu diuiduum,potes expresso pacto diui uae fer Obligatione o solutione. 6i Multum refert an quis promiserit tanquam artifex, vel ut quilibet.
61 Prior obligatio persiηalis est, o ad metas artificii limitata, O adeoncursum Iocij . si duo artifices simpliciter promiscrAnt facere.
356쪽
63 Refert plures teneri insolidum ex natura rei, insuper ut eorreos 6 y . Os Sed obligatio qua unus,vel duos non vi artifices promittunt facere O- .mum realis es. 66 Authent.bscita. C . de duobus reis non habet locum,nisi in meia diuia . duis. I 6 S.I67. 67 Antinomia. l.martius .loca. Lideὀ.de uerb.obligat.solutiones.7. glossar. Docto. reprobantur.68.69. 7o. Io Vera conciliatio. 72 Intellect.3. I .inl.tenetur,de actio. empl. 73 Non ualet argumentum a verbis enuntiatiuis legis.
74 Verba conditionalia non disponunt etiam si dependeant a facto pr
s Diuisio secunda indiuiduitatis non perspectes,sed per olycia. -
77 Aliud opera velfabrica,aliud opus,vel domus.7 8 Vnus casus individuae solutionis . 79 Quicquid individuum contractu, est individuum per omnes gradus, O quicquid diuiduum solutione, diuiduum per omnes gradus: non
egatio potentius de truit, quam a sermatio assirmet . Q o Tria it indiuiduitate consideranda . Si omnis indiuiduitas modificationes recipit. Sa Haeres per inuentarium tenetur insolidum adseruitutem,sed non totali
S 3 si non poteri dari maioridabitur minor seruitus. 84 Duodecim mod=ationes indiuiduitatis. 8 7.Uque Du. 93. 8s Seruitutes an sint in bonis uel extra bona. 86 Diuisionem recipiunt pro modo fundi, oneris, O commodi, O veniunt etiam per se in iudicium familis erciscundae, vel communi diuidudo. 87 Servitus debet exequi minore damno fundi seruientis, o electio loci, - . bitoris est. 89 Corret etiam ex causa lucratiua semper invicem halent recursum coη- ,
so Aliud teneri in totum vel totaliter. Ioq. Io 7. IOs.s 1 diniustum uel impolybile nulla obligatio. 3 Sed alter artificum si nolit iuuare ad implendum, tenetur. 94 Intellect. O praxis f. his.in l. ij. de verb. obligat. 97 . In indiuiduis unus baredum , per quem non sta non potestsolus consi
357쪽
s7 Intelles. ἔ.an ea in l. haeredes. famiLercis. Ioa. I oo Vnus haeredum cui obuenit fundus seruiturus, texetur eui poteninsolidum seruitutem imponere. I o r Vnus dominorum poteri de facto imponere , O valet si alii tenentur ratificare. ror Indiuiduitas necessaria o naturalis non diferunt in debitoribus. Io
Io 3 f ex his.in l. ij. verbo. obligat.O .pen.l. H.deleg.3.symboli anti. I o 3 Pauperior haeredum paten petere,νt ditior prius conueniatur. Io 7 Refert inter indiuidua,qvpossunt fieri per νnum haeredem vel non nisi per omnes simul. Io 8. HI In indiuiduis unus potes in totum agere.
II 3 Reprobatur disserentia inter obligationes bonaficthoe Brim iuris, O
iudiciales,prstorias, O extraiudiciales. IIq Aliudplures teneri ex contractu proprio,uel ut beretis . II S.Ii 3 Obligatio in partes contracta praesumitur,non insolidum. 27q. II 6 Obligatio correorum una en re. I et 7 Aliud est obligationem vel debitum multiplicari. II 8 Non refert an pluressint obligati ex tenamento,uel contractu. Ieto Inter plures obligatos insolidum in indiuiduis contrauentis unius sibi tantάm,non alteri nocet. II S.
I ii Possint corres,quia tunc singuli etiam ad poenam obligantur insolita, sed unasolutio susciet.
I 22 Antinomia.l.mora.glenui. O l.pen.de duob.reis.123 Omnes solutiones reprobantur. I 2q. 123 Intellect. novus I duo rei.l.mora. usuris. a 26 Factum eorrei nocet conjorti ad conseruandum , non augendum obligationem .ii Nisi quoad acce sones conuentas. Iay Nunciatio novi operis en in rem. 13o Nec unus haeredum cohaeredem obligat.13r 2 isti praecedente obligatione conventa. Is a Verus O nouus intellect.l penult.de oper.no .nunciat. 3 37. II S.I 36. .
Duplex restitutio operis:quaedam prouisori quaedam di nitiua. I 33 Trouisio cessat quando principale mox definiri potes. a 3 Nunciatio noui operis sternitur , quando notorie consat de non iure
13 6 L te contenata poenalisprouisio trosit in haeredem. I 3 70na commodo creditoris apponitur, qui non impeditur agere eontra
358쪽
eulposum ad totum interesse. 38 sed an contra illum ad totam poenam agere positi 39. I o solutio quod sic,contra omnes. I l. I qa..Iq . I Ti. IT 1 . 1 43 circuitus vitandi causa datur actio. Iqq. I 6 Plures principales in indiuiduis simul contrauenientes obligantur ad interesse singuli insolidum. Iq8.o pariter ad poeηam. I . I Fo. 1 7 Intellect. M. Celsus. in l. stipulationes non diuiduntur.de verborum Obligation . Is I Aliud plures teneri insolidum, aliud esse coruos, indubis non praeo
as i Etiam si expressum sit qu)d teneantur insolidum. Idem in reis cred e
di. I 66. Is 3 Si plures obligantur alternat tu non tamen sunt eorres . I In testea. nouus M. I .in ι. si ex toto. legat. I. III. Is 3 Intellect.ls Titio aut Seio. de legat. 8.I 37 Plures eonnituentes sesoluturos tenentur pro partibus. I 78. I 38 An sit accessorium 161.Origo constituti obligatoris.16I In tellect.'.quod adiicitur .in l.item illa. de conII. pecu. I 63 Intellect.l.ct alterutro.commod. contra glosio omnes.
I 68 M AEST. U. Fictio tantum operatur,quantum veritas sex opiniones νD. adnu. III. 173 Unus haeredum contrafaciens tenetur ex personasua.
I 7 4 Conditἱοni r existextia facit omnes uredes obligari pro partibus etiam in iudiuiduis. I 77.1 7 3 Refert omnes,vel quosdam insolidum precare veri vel DAI76 Sed in indiuiduis unus baredum contνaueniens tenetur insolita vi ipsa: sed in diuiduis causa vitandi circuitus, nisi principalis obligatio H
I 8o Intellect. 3.item Osinsacto. I. cato. 18r obligationes indiuiduafortius o latici ligant.1 82 Intellect.LIulianus.de verbo. Obligatio. I 83. I 8 Restrictio ad certu barede por ferifauore Ripulatoris, vel promissoris . I 8s Intellect.M. Pomponius.in Lqηodsi nolit. aedilit. edict.r 86 Qui no aut ι culpa petere pomi periculo suo culposu ad totu coueniri.
359쪽
18 Depulsio errorum.188 Quandoque is cuius facto , uel omisso p a commissafuit: eontra alios
recursum habet. 189 clauis vii . si ab uno haeredum promissor seruitutis liberetur, alter habet electionem refundendi, vel exigendi partem Utimationis. Isto Intella I.3 duobus.in l.ν commod. 2O8.2I6. Clauis ix. I si Vsus qui non minuitur, concursu peruenit ad omnes insolidum alias tantum pro partibus. Isa Plures commodataris,vel locatarii tenentur de cuHodia, culpa singuli insolidum,nee sunt veri correi.
a 3 Dilpunctio intricationum. Is Primaria obligatio duo capita babeticustodiam θ' restitutionem. rys custodia obligat omnespe principales ue haeredes insolidum,νι india uidua infra meto culpae. 23 3 . Is6 Venditores O eorum laredes debent eustodiam insolidum . a s Idem si custodia debetur ex contractastricti iuris. I98 Dolus,culpa,delicta diuidua sunt et o I. asse Dolus in Jecie naturaliter indiuidua semper dicitur committi in tota
αoo Dolus semper plures insolidum obligat,std no culpa. 2OI. et Oz. αo3 Actio de dolo non habet locum,quando alia actione aequὰ cosutinaq7.2o Ampliatur l.feruus quem sesciens. actio.empl. xos Intellect.l.νenditor domus.de actio.empl. 2O7. xos obligatio indiuidua diuiduae accessoria non facit facto unius eoho
xo cautio damni infecti diuidua eR. ao8 Obligatio renituendi depositiines commodati diuidua. a II. 2I6. 23z.
246. 2 6. . ἰaos sed creditor non tenetur accipere partem speciei. 2I I .a 2 I. 223.
IIo Facultas restituendi intelligitur si tutὰ fieri possit.*3 3. ar a Duo depositarij vel commodatari, vel locataris tenentur insolidum restituere.a i a. 2I3.sed venditores o donatores pro partibus. 224. 216 In obligatione commodati vel depositi tria consideranda. a i Restitutio simplicis detentionis diuidua. 2I8.2 I9. α Is Lex generaliter loquens debet generaliter intelligi.22o Leges no debent cociliari penessonum verboru, sed penes esctu. zaa . α et 3 Hemo tenetur incidere in communionem. 227 Facultas restituendi communis cum obligatione obligat insolidum qua diu ades,vel per culpam dees . 229 Qui accepit aestimationem rei Ius , O eam recuperat , habet electio-
360쪽
23 3 Praxis o modus libelli. 237. 23q Vnus hsredum commodatoris uel locatoris habens facultatem tenetur insolidum tradere. 23s Haeres habens facultatem totius rei tradendae non ut haeres,sed iure proprio,non censetur illam habere. 236 Etiam in indiuiduis hsres non censetur rat arefactum defuncti est pauem brareditariam. 23 7 D. , . heres. habet locum etiam si actiosit Hricti iuris,nec rei vindic
et o Emptor non censetur soluere,)GJe rei Ratim recipiendae. 2qI Voluntas contrabentium prasumitur conformis iurι rationi. et 3 Sed in l. iani me. de addit . edrct.νnus sociorum redhibitionem recipere tenetur iudicis Uficio,von iure actionis. . .
et 4 Aliud remisso uel solutio quantitatis quae in partese aliud restitutio in remoti,qui facultatem habentes insolidum obligat. et s Intellect.l duo.d G. . - . iet 6 Haeredes depositari, tu dubio tenentur pro partibus tantum etia*va dor; dolosi. 246. a J 6. 2 8 Refert communicato consilio an seorsimfurtum fictum sit . aqq. a Io Dolus O lata culpa obligant haeredes depositari, insolidum actione d positi. et I a Intellectus tit. C .siplures una senten. de quantitate,non autem dest cie indiuidua pro diui o. et II. z q. II.2s3 Error senatus Burdegalensis. et 7 Verbasententis intelligunturIecundum ius o naturam rei. 23 8 Repigneratio indiuidua eri: omnes asscit insolidum . 26o . . ia 9 L. petenti. de pignor. actio. 26i Exhibitio O restitutio instrumenti indiuidua.
26 a IIcres uenditoris in pauciturbans emptorem in totum tenetur ex eοπ- tractu in totum. 263 Lex xij. tab. non diuidit obligationes quatenus tonsi nunt in observo Θtia,qua patrimonium non minuit. aD I res inquantum habet ius aliunde non tenetur de facto defuncti ultra quotam haereditariam. 161 In diuiduis νvus heredum contrafaciens solus in poenam cadit, quate-