장음표시 사용
231쪽
gnificare, si limitatem, oec. Accipitrem pingunt. Deum qui dem , tum quod ocundum sit, diuturnae vitae hoc animal, rurn etiana quod Solis praeter caeteras Solucres simulacrum esse Uideatur, utpote peculiari quadam, atque oceulta naturae τι demis in ejus radios oeulis intuens. Atque hinc es, quod Medici ad Jananda oculo. rum mitia , hieraceo herba utuntur. Inde etiamst, ut Solem interidum tamquam oesus tutorem , cor dominum Accipitris sorina pimgant . Sublimitatem mero , quia quπm caetera quidem animantia, quoties in sublime tolli Colunt, oblique serantur, nec recta sursium evehi possint, solus Accipiter recta in altum Solat. Narrat lassilia. nus lib. I 2. de Animal. cap. 4. solos Accipitres de avibus intentis oculis adversus Solis radios intueri, ac supino interdum volatu ferri, rerum inspectorem Omnium libere, intrepideque aspectantes . Per calathum accipitrino capiti impo.ssitum numinis Solaris omnia in altum trahentis potestatem designari, testatur Macrobius lib. I. Saturn. cap. 2O. Cujus mertex insignitus calatho, o altitudinem dideris monstrat, o poten-riam capacitatis ostendit: quia in eum omnia terrena redeunt, dum immissio calore rapiuntur. Harpocrates, qui idem est & Horus,ssive, ut loquitur Plutarchus in opusculo de Is & Osir. Η 'mi
peries aeris ambientis omnia serSans, atque alens, digitum ori admovendo silentium suadere videtur, ut monstret sapientiae, & arcanorum majestatem profanis minime divulgandam esse, sacraque mysteria solo silentio veneranda a quae omnia Porphyrius apud Eusebium lib. . Praep. Ev. cap. 8.expresse discipulo suo praecipit his verbis. Σύ-m, e ταυ ἀ
s quicquam aliud ne res istas palam extuleris, o gloriae, lucrise cupiditate . Sel cujuscumque minus religiose assentationis sudio ante prstinorum hominum oculos projeceris . Et moκ - μοι s
εθι ισαν, ά ά δε' αἰνιγματων. Haec tu, inquit, vide fis ut arcanis
ipsis arcana magis, o occulta habeas, propterea quod nihil de se Dii planum, atque perspicuum , sed obscura omnia suis oraculis effati
232쪽
Sectio II. Deorum Simulacra, &c. 8 s
smi. Sic Basilides discipulis suis quinquennii silentium Pythagoraeorum more praecipiebat, timens ne illius sacrorum impuritas evulgaretur, hoc dans eis praeceptum. Date operam, ut omuia cognoscatis, nemo Sero Tos cognoscat. Ex Iraeneo
lib. I. advers haeres cap. 2 I. Epiphanio haeres. 2 . & Theodoreto lib. I. haeret. fabul. cap. 4. Eadem refert de haereticis D. Augustinus lib. de haeres cap. IO. Docebant sinquit lycipulos suos, uι juramento tuterrogati, o requisti, nihil umquam remelarent de illorum doctrina, o M silitas doctrinae occultationem dicebant Iieitum esse perjurium; quapropter hanc semper in ore Sem sabant sententiam, Pura , perjura, secretum prodere noli. Hoc etiam videtur innuere Apulejus lib. II. Metamorph. de caeremoniarum arcanis, Deorumque mysteriis loquendo . Verba ejus haec sunt. Tunc semotis proculprofanis omnibus. limreo rudique me contectum amicimine, arrepta manu Sacerdos dedineit ad ipsius sacrarii penetralia . Ωuaeras forsitan siatis anxie . I diose Leotor, quid deinde dictum, quidfactum Duerem, fi direre
liceret; cognosceres, si liceret audire: sed parem noxam eontrahe rent aures, ct linguae illa remeraria curiositatis Flagellum, seu scuticam tenet Harpocrates tamquam malorum expulsor.
Globus Aspidibus circumdatus indicabat apud AEgyptios vim quamdam igneam universum penetrantem, & foecundantem , Vitamque, & motum singulis mundi partibus linpartientem, ut refert Abenephius apud Κircherium lib. s. obel. Pamph. sol. 2o. Per figuram Alpidis sphaeram circumdan- rem vitam, em motum, o fecunditatem mundi designabant. Asp, des globos habent capitibus impositos, quibus soliditatem,& virtutem corroborativam rebus conferendam innuebant; per alas vero Spiritum Dei mundum motu vivificantem, seu velocem Divini Spiritus in mundos sensibiles impulsum . Scribit eruditissimus Κircher. lib. cit. f. 399. & seqq. Per globum , vel circulum, seu sphaeram, significari aeternam illam , & immensam Dei essentiam , puram , & simplicem , nullisque terminis definitam , quam nunc Patrem , nunc Mentem primam , nunc Intellectum supremum appellat Mercurius Trismegistus, qui primus admirandum S S. Trinitatis mysterium asseruit in Pimandro . Per Serpentem se-
233쪽
cundam Divinitatis formam eXprimi, notarique Dei foecunditatem . Per alas autem tertiam indicari, quam Platonici & Spiritum uni verssi. & animam mundi appellant. Scarabaeus in infima hydriae parte possitus est r ille mundum si1-gnificabat apud AEgyptios, ut & multa alia, quae recenset
Horus lib. I. Hierogl. IO. Μονογεύς , n γενεσιν , ἰ πατέρα, οῦ κοσμον ,ου αν η, κὐ ρον ζωγρα Unigenam autem significantes, aut ortum , patrem , mundum, Cirum, Scarabaum
pingunt. Ipsum etiam animatam Solis emgiem repraesentare, testatur Eusebius. Plinius quoque lib. JO. cap. II. de eodem insecto sic ait. AErapti magna pars Scarabaos inter numina colit, curiosa Apionis interpretatione, qua colligat Solis operum fmilitudinem huic animali esse, ad excusandos gentis suae ritus. Proprie tamen mundum, ad cujus figuram ejus procreatio,& foetus accedit, teste Horo loco citato , hic videtur designare, benignos Osiridis & Isidis, idest. Solis & Lunae influxus ad rerum omnium Procreationem necessarios in se recipientem , quibus foecunditate, & ubertate repletur.
IN secunda facie exhibetur Isis, quam Apulsus lib. D.
Μetam. vocat Μatrem syderum , Parentem temporum i Urbisque totius Dominam: sindone tecta est, florem sacrum gerens in capite a globumque Aspidibus circumdatum solitum ejus capitis ornamentum, vel modium abum dantiae, & foecunditatis symbolum , sive calathum frugum maturitatis indicem , ut docet Porphyrius apud Eu
ξησιν. Calathus autem is, quem ipsa gestat , ubi taltiorem in locum jubetecta,m es, frugum maturitatem, quam iis circa luminis incrementum alendis scit, repraesentar. Situlam tenet ad denotandam humidam vim Lunae ι etenim haec Dea Lunaris vis credita est, quae semina fovet humore, donec Sol eadem sublevat ad generationem et eaque de causa in ejus sacris amphoram aquae inter mysteria efferri moris fuisse narrat Plutarchus lib. de Is & Os quod Lucianus in Dea Syria hisce
234쪽
Sectio II. Deorum Simulacra, &C. 87
σχσii ανδ . Vas Duussusque aqua repletum portat, idque cera obsignatur. Situla refertur etiam ad mysticas AEgyptiorum caerimonias, denotabatque apud eos inundationem Nili, omniumque lacunarum fluentiam ex humida Lunae vi provenientem. Isis omnium vita, sit fides Iamblico sect. 6. d L, Myster. cap. . tamdiu persecta,& Permanens futura, quamdiu illius essentia nudiS Verbis minime propalabitur; natura enim gaudet abscondi, & ob id veteres Philosophi silentium discipulis suis expresse praecipiebant, ut jam diximus. Ver-
Hanc etiam ob causam mundi partes in ordine permancnt, benefica Osiridis potesas sincera permanet, io' incorrupta, neque con trario tumultu, o errore permiscetur. Termanet insuper omnium Tita pura, o semper incorrupta, quatenus Sisificae , formos Verationes, quae in Uri reconditae sunt, non defendunt in hoc no rissensibus familiare corpus. Porro permanent omnia immobilia, erperpetua generationis successione aeterna, qualens numquam impeditur bolis cursus: deinde perfecta, cor integra permaueut omuia, gramdiu quae in Abdo recondita sunt, numquam aperiantur. Iuquibus igitur salus unimes con D: consistit autem in eo, ut quae a caua sunt , semper maneant abscondita, secretissima Deorum se Jentia numquam contrariam subeat sortem. Hinc sindone tecta est, floremque forsan persicum gerit in capite silentii, & V ritatis symbolum .
IN tertia parte Cercopithecus , seu Cynocephalus est species quaedam Simiarum caudatarum: hoc animal magnam cum Luna sympathiam habere dignoscitur, si quidem
235쪽
ea deficiente fertur tristari, exoriente vero laetari a unde Luna crescenti tamquam diademate coronatum hic , ut in tabula Bembina, exhibetur. Cynocephalum Lunae sacrum dicit Iamblichus sect. s. de Μyster. cap. 8. οῖον κυνος, κυνοκε γ λου sμιυγα ς, ποιάς ουσας σελην- Sic Canem . o Conocephalum, sMoesiam Luna communes faciunt. Hujus animalis cum Luna sympathiam exactissime refert Horus lib. I. Hierogl. I . hiS
Oc. Conocephalum pingunt. Lunam qΠidem , propterea quod animal hoe confessum quemdam cum Dei congresu, ex quo or assiet Ρ-
, bet. Ubi enim aliquanto tempore Luna cum Sole congrediens , expers luminis, opacaque permanet; tum mas quidem C nocephalus nec quoquam intuetur , nec vescitur: sed dimisso in terram Cultu indignabundus, raptπm deplorans, murret. Formina Ῥero, praeterquam quod u quam oculoS contorquet, ea-
mastulo patitur , o insuper egenitali mast sanguinem emittit. Ideoque ad haec ustue tempora in sacris Templis C nocephali nutriuntur, ut ex ipsis conjunctiois Solis , Luna tempus cogno- fi posse. Duo Cynocephali, ut in hac hydria, sedentes Lunae accessum , & recesium a tropico ad tropicum, duoque anni aequinoctia indicant,teste eodem Horo lib. I .Hierogl. I 6.
fignificantes, idem animal Conocephalum sedentem pingunt. Duobus enim anni aequinoctiis duodecies in die per singulas nimirum horas urinam reddit, idemque o noctu facit. Et deinde Solus ex omnibus animantibus aequinoctio duodecies in die per fingulas horas adlatrat. In hac Hydria Cynocephali vestimento quodam reticulato induti sunt ad denotandam rerum Omnium con
236쪽
Sectio ΙΙ. Deorum Simulacra, M. 8 q
neXionem, sine qua mundus perfectus esse nequit. De hac necessaria connexione loquitur Trismegistus in Asclepio. Fatum sinquit) o Asclepi, sive , ea es necessitas omnium,gμα geruntur ,semper catenatis nexibus juncta. Et moX. Haec umque Quei νη, -e fatum rerum omnium parit principia, altera mero cogit ad efectum , qua ex illis primordiis dependent. Has ordo siequitur, ides, contextus, o disinctio temporis rerum perficiendarum. In omnibus his Mundus se es perfectus, omnia itaque indi-miduo connexa suntglutino. Apulejus lib. II. Metam. Simiam introducit in pompam Isidis , Cynocephali autem, sive Ce copitheci sunt in numero Simiarum , sed efferatioris naturae perhibentur. Crocodilus malignam, & perniciosam Typhonis naturam denotat: Typhon nil aliud est, quam vis adustiva rerum omnium procreationi contraria , quam Isis,
idest, Luna humidis suis influxibus corrigit ; ideoque Crincodilo Cynocephalus insidet, hoc est, Genius Lunaris vi sua superdominativa perniciosamTyphoniam vim sibi subditam tenet, & destruit. Audiamus Plutarchum , qui de maligna Typhonis natura ab Iside superata haec scribit lib. de IL &
um ubi Osrim Us recepit,4Ηorum edueat exhalationibus, o nebulis, nubibus crescentem, es roboratum :superatus quidem, interfectus es Dphon , non enim pastis est Dea, quae ter domina es, undiquaque aboleri naturam humori contrariam ι dimittit eam , O laxat. cupiens temperiem relinqui, quia non prierat Mundus esse perfectus abolita unea natura . Typhon albquando significat excessivum humorem plantis, aliisque rebus nocivum; Omne enim in natura desectivum indicat. De illo in Crocodilum mutato haec narrat idem Plutarchus loco
237쪽
quisque omnino de Crocodilo edat: certa autem die quadam Cenati, quotquot possunt, Crocodilos, interficiunt, o ex adverso Templi abiciunt, T phonem dicentes in Crocodilum mutatum Horo se suga eripuit: ita omnia animalia . si es, o eSeuta mala, atque damnosa Taphonis opera, o essecta puIant.
IΝ adversa hydriae parte exhibetur Genius Polym Orphus
utraque manu gladium tenens, quem Valerianus lib. 2. Imperii symbolum esse docet: omnia enim ille in singulis Geniis operatur, excessusque defectuosos rerum procreationi contrarios ad mediocritatem reducit. Hunc Genium passim AEgyptii cum ipso supremo numine confundebant, Unde ad eum respexisse videtur Iamblichus haec scribens sect.8.
νοητον , ο ta e-σιγῆ. Mi aes c . Secundum Sero alium ordinem
Deum Emeth, tamquam ducem, Diis caelestibus praeponit. Ait hunc esse mentem seipsam intelligentem , o alias intellectiones ad se eon-eterrentem . Ante hunc unum impartibile ponit, quod etiam primam vigiem appellat, or Eicton. In quo primum , quod intelligit, or intelligitur, reperitur . quodque solo flentio colitur. Tutulum, seu calathosormem tiaram capite sustinet Genii tutelaris, &Principatus symbolum, cujus summitas pennis, & globo insignita est velocem divini spiritus in mundos sensibiles impulsum indicantibus. Vestitus est ille , quia divinarum idevrum rationes occultae sunt: stat indiscretis pedibus, quia, licet semper sit in motu, sua tamen natura immobilis est; unde scribit Heliodorus lib. 3. sol. I 48. incessu maximum Deorum adventum notari I non eX dimotione pedum, neque transpositione existentem, sed ex impetu aerio, & vi eXpedita findentium magis auras, quam transeuntium. Δώ N
238쪽
Sectio ΙΙ. Deorum Simulacra, &C. 91
primum illorum legislatorem sub Anubidis imagine divinis honoribus prosequuti sunt; & apud eos Anubis rerum inventionis praeses habebatur, quia , teste Servio ad lib. 8. AEneid. nihil Cane sagacius. Colebatur etiam ut nuncius inter superos, & inferos, si credendum est Apulso lib. ult. Metam.
Hic horrendus ille superum commeator, o inferum, nunc arra, nunc aurea facie sui limis attollens Canis ceretices arduas Anubis. Narrat Diodorus lib. I. hunc Deum canina facie repraesentari apud Agyptios indicantes Canem Osiridi, & Isidi corporis custodem fuisse ι vel illum Isidi, quando Osirim investigabat, ducem, & socium inquisitionis se praebuisse cum ut latu ι ideoque in hujus Deae festis Canes pompam antecedere. Quidam illum sic pingi autumant, quod ipse Patren Osirim in expeditione bellica secutus Canem pro insigni gestaverit: alii vero . quod Osiridis , & Issidis Praetorianus fuerit miles. Significabatur per eum Genius Nili, sive illius incrementum sub ortu Caniculae, ex qua tanta foecunditas talebat AEgypto provenire: hinc duo Canes in imo hydriae posti sunt incrementum Nili promoventes, duo hemisphaeria, custodiamque accessus, & recessus Solis designantes, ut docet
Clemens Alexandrinus lib. s. stromat. his Verbis. Eis: νουν οι
Atori e duo quidem Canes sunt dimbola duorum hemisphaeriorum, ut quae circumeant, or custodianr. Et paullo post. Eiσἰν F οι et ι ιών
dem tropicos significari 2 Canibus , qui cus odiunt, is instar janito. rum obe aut acesum Solis ad Austrum, o Septentrionem. Sacrum quoque Scribam, & Vatem, seu Prophetam Cane indicari testatur FIorus lib. I. Hierogl. D. 5 παλιν,
sive ob rationes hic allatas, sive quia, ut refert Plutarchus de Is & Osir. stella Caniculae, quae proprie IsidiS censetur, dicta est Κyson , sive Canis. Anubis habebatur etiam Geniuvtutelaris averruncus, eaque de causa scuticas virtutis a Ver runcativae symbola manibus tenet, quibus Typhonia Vis maligna arceri, abundantia vero rerum omnium conservari credebatur . Ob superstitiosum illum animalium cultum Ve- Tom. I. Μ et he-
239쪽
hementer invehitur in AEgyptios Sedulius Poeta Christianus
lib. I. Car. his versibus. Quis furor es t quae tanta animos dementia ludii tUt Volucrem, turpemque Bovem , tortumque Draconem, Semihominemque Canem supplex homo pronus adoret. Quam insanam venerationem irridet, iisdemque exprobat Juvenalis Sat. IS.
Oppida tota Canem menerantur, nemo Dianam.
Etenim in Urbe Cynopoli a Canibus sic dicta Canes pro Diis
habebantur, ut exponit Strabo lib. T. -νωπο Κ--λι ει
raτακταιτις Αρέ. Sequitur Cynopolitana Praefectura, o Canum
Urbs, in qua Anubis colitur ,- ror, o Jacem quidam cibus C nibus es constitutus. Cane mortuo non solum supercilia eradebant AEgyptii, ut fieri solitum erat in Fele; sed etiam totum corpus, quod maximi luctus erat indicium : si fides Herodoto in Euterpe, & Lactantio lib. de fal. sap. cap. 2O. Nunc ad brevem Idealis hujus lectionis conteXtum deveniamus. Rerum omnium opifex Deus, idest , juxta Hermetem, Mens prima, sive Intellectus supremus, Μens secunda, sive Mentis primae foecunditas, Spiritusque universii, quibus ille' nominibus admirandum Sanctiss. Tryadis mysterium primus adumbravit, per globum Aspidibus circumdatum, &alas dessignatur. Ille hic Deus est prima causarum causa, mediantibus tamen aliis causis agens, quales sunt Sol, &Luna ambo virtute ab illo triuno, & aeterno participata ad rerum procreationem simul concurrentes. Etenim Lunares Genii sub Anubidis, & Felis imaginibus expressi humidae naturae praesides, licet Mundo clementari stabilitatem conferant, Typhoniamque vim malignam, hoc est, Omne eX- cessivum baculis coerceant, generationem tamen perficere nequeunt absque numinis Solaris omnia in altum trahentis calore foecundativo , qui per accipitrem tutelarem , & inta, summo positum indicatur . Et quia rerum procreatio consistit inperfecta calidi, & humidi mediocritate, adest Harpocrates , qui idem est & ΗOrus, sive temperies aeris ambientis omnia servans, atque alens: silentium digito praecipit, quia suprema mysteria incomprehensibilia sunt, soloque si
240쪽
Sectio II. Deorum Simulacra, M. 9 3
lentio Veneranda: scutica vero nocivam adversorum Geniorum , immodici nempe frigoris, aestusque intemperati vim propulsat. In imo stat Mundus Scarabaeo designatus benignos Solis, & Lunae influxus in se recipiens, ex quibus sce-cunditas, & rerum humano generi necessariarum abundantia emanat, vitamque omnibus largitur. Lunaris vis per Isidem tutulatam manu situlam gerentem demonstrata semina fovet humore, frugum maturitatem promovet, humidisique suis influxibus vim adustivam generationi contrariam corrigit. Hinc est, quod Cynocephalus vestimento reticulato indutus universi perfectionem in connexione rerum indicante Crocodilo insidet, hoc est, Lunaris Genius Typhoniam malignitatem conculcat. Genius Polyphormus, sive supremus calathosormi tiara Principatus Insigni decoratus
gladios Imperii symbola manibus tenet. Ille defectuosos Omnes eXcessiis ad mediocritatem reducit: & quia, licet ipse semper sit in motu, quod per globum, & pennas ejus tiara impositas significatur , sua tamen natura immobilis est, ideo stat indiscretis pedibus: quoniam vero divinarum idearum
rationes occultae sunt, vestitus repraesentatur. Adest An bis vim Typhonis malignam, sive Omne eXcessivum ubertati nocivum scuticis coercens, Nilique, cujus ipse Genius est, incrementum sub ortu Caniculae Canibus expressae pro-moVens , eX quo rerum omnium AEgypto necessariarum
foecunditas, & abundantia provenit, Proindeque humanae felicitatis complementum Xhibetur in hac tabula Sacerdos AEgyptius nudus, derasus . discalceatus, femoralibus virgatis ab umbelico ad genua solummodo coopertus , characterem Tauticum manu tenens. De antiquis AEgyptiorum SacerdotibuS, eorumque modo Vivendi plura referunt Herodotus in Euterp.&Porphyrius lib. 4. de abstin. sed mirabilem quorumdam frugalitatem, ac pene incredibilem abstinentiam narrat Caelius Rhodiginus lib. I 3. Iect. antiq. cap. 2s. AH mrum Sa cerdorum mores praepares in Si tu, ac frugi prorsum bona, o con-