Theologiæ Moralis Decalogalis Per modum Conferentiarum casibus praticis illustratæ ... Authore P. Fr. Benjamin Elbel De actibus humanis, et conscientia. Nec non de legibus et peccatis, tam in genere, quam in specie

발행: 1737년

분량: 857페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

251쪽

ao3 De conferentia septima

esse vere probabilis; haec vero: ergo possum eidem centum auferre, est practica, utpote loquens de praxi: prior supponitur vera spe . culative ἔ posterior tamen talia est , quia huic praxi obstat certa lex, qua cavetur, ne possessior bonae fidei privetur re possessa ob debitum probabile duntaxat, imm6 ne quidem ob debitum probabilius; nam juxta Reg. rys. de R. g. bona fides tantundem possι- dendi prastat, quantum veritas ι quoties lex im- . pessimento non est. Similiter in materia facti haec propositio: Baptimus collatus in lixivio let, est speculativa, ctc probabilis, seu pro babiliter vera; haec vero: Ergo in lixivio I, . cite baptiαο sine nec etstate, est practica, ct ceris falsa ἡ quia haec praxis certo vergeret nedum in irreverentiam huic Sacramento debitam. sed etiam in detrimentum. vel saltem in pe- riculum animarum, contra virtutem charitatis, ad Religionis. Vide Sporer tr. prodiem.

CASUS SECUNDUS.

Empronio quidam ad mortem decumbens O facti fuit . se sedecim annis in contina concubinata rixisse cum sua famula, O tem pore hujus infirmitaris sapius erga eodem

exarsisse amore venereo, neque etiamnum ab omni tentatione , aut mistro erra eandem assectu immunem esse , quo intellecto Sempro-

-ι . satagebar insimum diston e ad verum

252쪽

De conscientia probabili. a

Bolorem, ct escax propositum, tandemque Absioisit. 3tia .ia ct sta die eundem infirmum Eenuo inrisit sollicitus pastori verum, quoties ad illam νenit, toties invenit rata um. An minus opere, saltem mente, O assectu; quam ob rem vehementer coepit dubitare de e cacia propositi.

o de suscientia dispositionis; partim oblabilia

ratem infirmi hactenus satis exploraram, partimeriam propter periculum ex Occasione proxima imminens: eadem enim famula ste obtinendi quoddam legatum G. quam osciosissime se virit, O quasi continuὲ astitit lecto decumben- . ris. Quare Sempronius dubitat r. an in his . circumstantiis possit absolpere infirmum t O a. . quid agendum; at Sempronius Confessarius nedum PD-1ν etest, sed etiam tenetur absolvere talem infirmum, modbserib promittat I. qu bd cum divina gratia pro viribus velit resistere tenta- ationibus. M insultibus inimici . Se a. qu bd quamprimum moraliter absque periculo scilicet infamiae, vel scandali lec. fieri po- tuerit, velit hanc famulam , vel omnino hse amandare, vel certe serib eidem mandare. . ne tam frequenter, α quasi continuti subeat conspectum. Ratio hujus resolutionis est, quia cum hoc Sacramentum sit summopere necessarium, praesertim hominibus tam se, gilibus . simulque sit institutum ad animarum salutem; hinc debet administrari toties: quoties ex hujus denegatione imineret peri- R. P. Atari, MAcIib. Hum. O cuin

253쪽

a Io conferentia septima

culum anima ex administratione vero saltem probabilis spes valoris, Ec fructus inde perci piendi: at si infirmus serio promittat servare duas conditiones moX recensitas, apparet probabilis spes salutis, econtra ex denegatione absolutionis imminet evidens pericu tum animae: ergo in hoc casu debet illum absolvere. Accedit insuper, qubd in dubio practico, praesertim ubi ex utraque parte videtur imminere periculum Peccandi, teneamur eligere id, quod tutius est,auxta dicta fu- perius de conscientia dubia a n. r ρ. at: in hoc casu Sempronio ex utraque parte imminet periculum peccandi saltem materialiter, sci- hcet contra reverentiam Sacramenti. si absol- . Vat.vel contra charitatem proximi, si denegat absolutionem, Sc quidem cum periculo ani mae: ergo cum ex hoc posteriori capite immineat majus periculum peccandi, tutius est absolvere, quam non; consequenter Confessarius tenetur absolvere poenitentem. Videantur de hoc dicta in Theol. Sacram. p. a. Confer.

W. jam ad adum dubium hujus casus, Sempronio ceu Confessario singulariter esse obiervanda sequentia. I. Ut hujuscemodi infirmo serib, α frequenter inculcet obligationem gravitnmam . quam primum, Scquantum moraliter fieri potest . amandandi a se personam illam complicem, ceu lapidem offensionis, Ec petram scandali. a. Ut ei , dem

. et .

254쪽

De Conscientia probabili. a r Idem infirmo suggerat nonnulla remedia tempore tentationis instantis usurpanda, V. g. ut semper penes se retineat imaginem crucifixi, eandemque praesertim instante tentasone devote exosculetur, M sese in sacratissima JEsu Christi vulnera quodammodo a

scondere nitatur; quod quidem remedium m talibus circumstantiis arbitror efficacissimum. 3. Caveat vel maxime Confessiarius, ne per se ipsum seu propria auctoritate famitam, seu compIicem amandet,Ec exesse jubeat aut alio quocunque demum signo, vel acti ne, sive dein directe, sive indirecte eidem deeintelligere notitiam concubinatus, utpote ex sola confessione Sacramentali cui suppon tur haustam; quia hoc modo violaret sigglum confessionis, ut de se liquet. q. Dennque suadebit charitas, praesertim Pastori pro prio animae periclitantis, ut eidem invigilet. atque ultimo certamini, seu agoni interesis studeat, quatenus ovicuum suam contra tu pum infernalem defendat,eamque Sacraemenin tali absolutione eo tempore , quo potissimum indiguerit, muniat; quod, esto videri possit dissicile. Se laboriosum, certissime tamen non minus consolatorium experietur,

quotiescunque meminerit. se pro sua parte praestitisse omnia, quae ad lucrandam Deo animam videbantur necessaria. Dices: at quid agendum, si talis pcensetens supponatur non constitutus in articulo, o Q a vel

255쪽

conserinia septima vel periculo mortis, nunquid Confessarius eidem velut suspecto de sufficientia dispositionis tenetur negare absolutionem, Cima talis negatio in his circumstantiis videatur tu tior. cte magis expediens pro revesentia Sacramenti l. v. Ne quidem extra mortis articulum ,

vel periculum negandam esse absolutionem, moub saltem hac vice poenitens det speciale aliquod signum doloris, α propositi efficacis, Bondeatque exequi consilium Confessariu Ratio est i quia C finarius sine injuria non potest negare absolutionem poenitenti, quem rationabiliter, cle probabiliter credit hic, Mnunc esse dispositum ἰ nam poenitens vi confessionis aquirit jus ad absolutionem. quo privari nec potest, nec debet, quamdiu

certb non constat. eum esse absolutionis in capacem : at, de hoc non constat, quamdiu apparet probabile, eum esse dispositum rergo Confessarius tenetur eundem absolve re. andonam autem propter dubiam

dispositionem poenitentis absolutio prudem ter differri, vel omnino negari possit, dixi

item Confer. ι ι. n. .sy. Oseqq. Dices iterum. Minister Sacramenti tenditur saltem extra casum necessitatis sequi, id, quod est tutius: atqui negare absolutionem est tutius r ergo ubi talis poenia tens non supponitur constitutus in ne

256쪽

De Conscien probabili. Er 1etessitate aliqua. debet ei negari absol

α. Negando min, Nam poenitenti saltem inrobabiliter disposito, cte confesso certb debetur absolutio : ergo hane negare non est tutius, sed potius magis periculosum, ut Pote repugnans , de voluntati Christi,& j ri ipsius poenitentis, veluti proxime dictum est n. Istr. Ex quo liquet, Ministrum in ea li casu non posse amplecti sententiam tutiois rem ἔ quia negando absolutionem peccaret, violando jus acquisitum a poenitente. prouthene advertit Babenstuber tr. I. dist. φ. a. a.

CASUS TERTIUS.

CAjus Prator certi cujusdam peti. ab aliquo seuorum subdirerum quem Sempronium baptivimus falsa. O inique apud Principem

fuit accusatus de multis criminibus a quam ob rem erga Sempronium aversionem. O indelibialem quasi rancorem concepit. Haud multo post quidam maritatus apud Pratorem accusavit

Sempronium, quod hic cum more sua delato ris scilicet commiserit adulterium ἰ quo audito Cujus siummoperegrapsusfuit. ratus . se jam nactum esse Occastionem injuriam a Sempronio sibi nuper illatam de eondigno vindicandi. 3ussis proin Sempronium sine mora comprehendi, ct quia ex relatioηe actoris saltem probabiliter via

257쪽

o conferentia septima

sus fuit reas ι hic e 'o neque confessum , neque. etiam convictum de crimine. jussit catenis con struet, ct equo impositum a satellitibus per pagum cιreumduci. ac velut adulterum proclam vi. a. Insuper eundem eondemnavit ad mmmam a oo. florenorum Marito solvendam, tum an compensationem injuria, tum etiam pro melimri educatione prolis, quam pariter declaravit spuriam, velut ex adulterio natam. yam vero com. scientia stimulis agitatus idem Prator, quaris. Confusario, an vel quomodo in hoc facto dei querit. Quid respondendam interroganti 'τ. Cajus in hoc casu probabilissime peccavit graviter. ideo que obligandus est ad comω pensanda damna illata Sempronio. Ratio prioris inde desumitur : quia nullus potest, aut debet criminaliter condemnari ad poenas adulterii: Jure Civili taxatas, nisi pro adulterio

afferantur tales probationes, aut indicia, qt econtra reum faciant praesumptionem vio

lentam scujusmodi videri possunt apud Rei senstuet mox citandum) immb indicia debent esse talia, quae non solum Pariant quamdam probabilitatem, sed potius certitudinem moralem de delicto commissis. L. βααλ probat. c. ra. de prasum . uti fusius prohat Reiffenstuet t. s. decret: tit. lo. n. 3l. 9seqq. At, juxta relatam facti speciem Sem. Pronius nec confessus fuit, nec convictus de adulterio, sed probabiliter duntaxat visus est reus: ergo non sine gravi injuria. c Pec

258쪽

De .conscientia probabili. Gyi peccato suit condemnatus ad poenam tami gravem; eb praesertim, quod, cumbunt pami rium jura ob cura uti hic erant reo potius f l νendum fit, quam actori. Ut habetur Reg. 1 l. i in dio. Videatur Laymann l. I. tr. I. c. F. t j. s. n. Id. Ratio autem posterioris liqueti , ex eo: quia quisquis alterum scienter triuisl ne laedit, tenetur pro possibili ad reparas tionem damni, veluti ex communi Theo Iogorum diximus in tract. de Restιt. Confer. a. O stiar atqui Crius injuste, te quidem scienter , vel certe cum ignorantia crassa laesit Sempronium condemnando eum ad poenas tam graves: laesit insuper infantem, deci rando eum velut illegitimum in tali dubio. ubi praesumendus erat legitimus arg. c. ex t nore ι . qui filii mi legit. 9 L. Nuper C. de n , iurat. bb. Accedit insuper, quod Sempronius fuerit in actuali possessione suae inn centiae, aliorumque bonorum, quibus absque gravissima injuria privari non potuit nec debuit. quamdiu de delicto commimmoraliter certo non constitit: at, non suinponitur in hoc casu, delictum fuisse ab actore moraliter cerib probatum, esto is adduxerit rationes vel conjecturas probabiles rei go his stantibus Cajus fecit gravem inju- riam, condemnando Sempronium ad tam gravem mulctam Ecc. Scc.

Dices: Sed quid si talis Praetor, vel qui-cuoque demum Judex in causa Civili ferat

259쪽

arg conferentia septima ,

sententiam in favorem sui amici. esto pars adversa pro se attulerit rationes aeque Proba biles . aut omnino probabiliores p. u. Etiam in hoc casu graviter delinqueret. nisi amicus ille supponatur hactenus fuisse in possessione bona fide coepta clunc enim praeponderaret, ita . ut jam non amplius manerent rationes ex utrique Parte aeque probabiles. sed melior evaderet con ditio possidentis Ratio autem hujus res Iulionis est: quia in Judiciis non est habenda acceptio personarum r at, ubi Judex in ratiam amici ex eo praecise, quod amicus sit, fert sententiam, de se liquet, intervenire acce- Ptionem personarum: ergo &c. Hac de causa Alexander VII. merito damnavit sequentem propositionem n. ast . quando litigantes pro se habent opiniones aque probabiles, potest Iudex pecuniam accipere pro ferenda sententia in favorem unius p alio. Videantur de hoc Matthaeueci in Cautela Confess. lib. I. c. ἔν.

Gobat tr. r. Cyρ. Clement. 3ud.sin. ι . Dices sortassis contra hoc ejuxta communissimam DD. Advocato licet suscipere defensionem caulae etiam minus probabilis r edigo similiter concedendum est Iudiei. ud in tali casu possit serre sententiam juxta opinionem minus probabilem in gratiam sui amicirsecus enim Advocatus inauiter susciperet hu- Iurmodi causam minus probabilem dcc.

260쪽

De Conscientia probabili. et irκ. negando conseq. Sc parit. Advoca. I 'ν. eus enim non fert sententiam, sed solum proponit Judici rationes probabiles pro suo cliente, relinquendo illum caeteroquin in plena Iibertate decidendi causam secundum aequitatem , ergo per hoc nulli prorsus facit

injuriam; qualem tamen Iudex cerib committeret, ferendo sententiam pro ea parte, cui jura videntur minus favere. Neque propterea Advocatus dici potest decipere suum Clientem. aut circumvenire Iudicem; nam non rarb contingere solet, ut rationes, Vel allegationes, quae a principio Advocato ubdebantur minus emcaees, a ludice rem melius ponderante, existimentur validiores, .

sicque inter litigandum stit dici solet) jus .

quodammodo crescat pro tali cliente. Videantur Sporer cit. n. 64. vel Babanstuber tr. ι. dist. . a. s. n. I .

6. III. Corollaria ex dictis inserenda

a Olliges ex dictis prim b, illam opinio- a omnem, quae vel I. Scripturae iaciae, vela. traditionibus, vel 3. communi sanctorum Patrum opinioni vel 4. Ecclesiae ejusdeminque definitionibus, vel denique s. rationi repugnat, non em practice probabilem. - Ratio est: quia opinio vere probabilis debet

SEARCH

MENU NAVIGATION