장음표시 사용
271쪽
223. Resolvitur Casus II. Cujusdam poeniteritis scrupulosi, qui putat se hactenus nunquam valide confessiim, vel absolutum fuisse. 22 . Quid si dicat, se assuevisse quondam reticere peccata in consessione letet s. Et quid, si post confessionem generalem nondum quietatus, sepius redeat ad Consessai tum φα26. Resolvitur Casus III. Cujusdam foeminae scrupulosae, tentationibus contra fidem dic. mirum In modum exagitatae , & amictae. 22 . Quidnam tali personae consulendum sit a Con- fegario φ . 228. & 229. Oecurritur duabus objectIonibus, quas scrupulosi communiter solent proponere Consessario. 23O. Quaenam sint discrimina inter hominem scrupulosum , & timoratum l23 I. Itemque uater scrupulosum, & Iaxum x32. Confessarius scrupulosi debet esse discretus,& patiens. 233. An , vel quando oporteat poenitentem scrupulosum deserere 23 . omnibus pensatis videtur praestare, esse scrupulosum, quam laxum.
Praemittuntur, & breviter resolvuntur quaesita, scitu necessaria ad
debite reIolvendos Casus practicos de constientia scrupulosa.
- primo'; quid sit scrupulus Pri
272쪽
De eonficientia scrupulosa. Effiκ. Scrupulus proprie dictus est inani, id a II.
est, nullo, vel levi fundamento nixa apprehensio, vel suspicio de malitia, seu pravitate operis, conjuncta eum quadem formidine , εc anxietate mentis. Ita in re communissime DD. uti videre licet apud Sporer tr. l.
Dicitur autem levi motivo nixa apprehensio ; quia scrupulus proprie tunc habetur. quando intellectus neque determinate judicat, nequMubitat practice , an hoc, vel illud sit peccaminosum, sed potitis sola ap-- prehensione, vel suspicione mali ex levi . . vel nullius momenti motiUo concepta lituisbat. fluctuat, de anxie formidat de peccato dcc.
Quaeres adb, quid sit conscientia str Pulosar N. Conscientia scrupulosa est Iudicium practicum, fundatum in scrupulo, α dictans quid scrupulo supposito , id est, supposita inani apprehensione, seu suspicione de peccato , agendum sit, vel non. Ita StoZ t. cit. n. I74. Et bene ἰ nam quemadmodum conscientia erronea non consistit formalitero in errore. sed in dictamine intellectus ex eris rore deducto; ita pariter conscientia scrupu. Iosa formaliter non consistit in ipso scrupulo,sed in dictamine praetico ex inani motivo concepto, Ec deducto. Ex quo liquet, ibium meritb dicendum esse scrupulosum, qui
273쪽
conferentia octava '.' ex levibus, seu inanibus motivis solet concipere dictamina practica de peccato, ubi re vera nullum est peccatum. Sc fortassis nullum omnino peccandi periculum. Quaeres 3tib, quaenam sint causae, seu ra. dices serupulorum' U. Causae scrupulorum aliae sunt In - α' aliae extrinsecae. Extrinseca causa primaria est ipse DEus, qui ex infinita. α nunquam satis admiranda sua providontia permittit ho .minem exagitari scrupulis; sivmein in po nam peccatorum praeteritorum, sive ad prae cavenda peccata futura; sive denique eo fine, ut talis homo scrupulis agitatus habeat sequentiores occasiones luctandi. α ν - cendi adversarium, α hoc ipso promerendi majorem gloriam m Patria coelesti. Eda causa est malignus daemon, qui injiciendo ser .r: pulos nil aliud intendit, quam vel inducere in peccatum, vel hominem reddere pusi, animem, cle hoc modo impedire a studio devotionis, cle reliquarum virtutum, ac tamdem im omnimodam desperationem abducere. 3tia est conversatio cum hominibus scrupulosis ; quibus Atti accenseri meretur lectio Auchorum,seu librorum nimis rigor serum. Causae intrinsecae scrupulorum esse
solent. I. Nimia tenacitas proprii Iudicii. α quandoque etiam occulta superbia, qua nonnulli proprium Judicium aliorum eon
vir praeserte solent, abundantes in sensu suo
274쪽
Da conscientia scrupulosa. Σ3t
Usque ad insipientiam. a. Solet esse tempexamentum excessive melancholicum. aut complexio corporis in timorem propensa
qualis judicio medicorum reperiri solet in naturis, humidis, ae frigidis; quibus Hamplitis compatiendum est, quantb minus eorum potestati subjacet, tollere hane pessimam radicem. sibique temperare; quam ob rem etiam hujusmodi personae quaerunt angulos. ut indulgeant Laerymis, tametsi ipsa met nesciant, cur lacrymentur. 3tia causa intrinseca esse solet laesio potentiae imaginatia vae; quando enim ista non iungitur rite suo ossicio, saepe intellectus apprehendit ut m la, Sc illicita. quae talia non sunt. inquit Bahenstuber tr. r. dit'. s. a. r. n. 2. Plures adhuc causae videri possunt apudStOZ cit.n. ἔγγ.cte La Croix n. I a. ιQuaeres Ub, quaenam sint signa, vel in. . dicia, e quibus scrupulositas alicujus hominis conjici possit i . Sunt sequentia. I. Pertinacia Iudi- eii , qua Dosiorum Consiliis, ae Judiciis non aquiescunt. sed varios consulunt, aefatigant, at tandem nullius Judicio stare so- ilent . nisi suo ι Sc hoc ipso, quod a dive sis diversa audiant, tandem magis implicati evadunt, ae perplexi. a. Ex levi landa. mento frequens Judicii mutatio, unde oritur quaedam in rebus agendis inconstantia, mentisque perturbatio praesertim in actioni-
275쪽
hus externis. utputa in oratione, Celebratio ne, vel Sacramentorum administratione cicc.
3. Est , habere reflexiones impertinentes circa innumeras ci cumstantias nedum de praeterito, verum etiam de futuro. V. g. an non in hoc . vel illo casu consentiret in peccatum Scc. dcc. q. Est . in omnibus timere peccatum , Ac contra sapientum. M proprium etiam Judicium inquietum esse; unde
experimur, quod tales una assertione Confessarii non contenti, saepius etiam in eodem actu confessionis id ipsum quaerant v.g. an in hoc , vel illo casu non peccent U. g. non sormando intentionem explicitam. ante recitationem officii divini Sec. Me. Addit insuper Busenbaum de conficient. dis. c. 3. Rel'. R. bigna scrupuli praesentis in materia particulari esse sequentia duo. I. Si quis experiatur se nimium angi, M perturbari suspicione peccati. 2. Si alias sit expertus se similia apprehendisse sine fundamento. zQuaeres sto, quidnam Consessario agenis dum cum poenitente scrupuloso, He quaenam talibus remedia sint praescribenda l. N. I. Confessarius ante omnia debet solis licite expiscari. sitne poenitens vere scrupiniosus nec ner quod ex signis mox allegatis colligendum erit; quo deprehenso ulterius oportebit indagare. ex qua radice scrupulom tas ortum ducat; fere quemadmodum Medicus corporalis praeprimis curare debet, ut depre.
276쪽
De conficientia serupulosa. a 33
deprehendat statum morbi, Ec radicem infirmitatis. a. Confessarius a scrupuloso consultus respondeat absolute, de sine haesitatione, ne timidius loquendo scrupulos augeat. 3. Dubia semper in benigniorem
Partem interpretetur, ne poenitentem magis intricet. 4. Nunquam , vel certe non nisi in raro casu, mox infra adducendo, scrupuloso permittat confessionem generalem , aut confessionem peccatorum praeteritorum im-mb verb omnimodis conetur eidem perlua
dere, ut omissis meris dubiis, vel incidentiis aliisve ineptiis, quibus scrupulosi continuo
exagitari solent. confiteatur peccata certa
duntaxate quod si ab ultima confessione nullum habeat. eum sine absolutione ad SS. Eucharistiam dimittat, aut jubeat saltem alia quod veniale certum ex jam confessis subjucere clavibus. s. Vel maxime conetur illum inducere, ut caeca obedientia velit parere. Sca quieseere consiliis a Confessario dandis. quippe quae sequendo certe non peccabit: αhunc in finem Confessarius eidem promittat. se responsurum ante tribunal DEI de omniabus, quae poenitens fecerit de consilio suo. Confessarii scilicet. Videatur StoZ l. I. p. I. a. n. a I 2. Vel La CroiX lib. I. n. Fa .ctseqq. u. jam ado. Scrupulosis praescribenda a Iciunt illa remedia, quae videntur magis eXp dire pro bono animae. Sc tollendis scrupulorum radicibus magis opportuna; inter quae , s s Prae
277쪽
234. Conferentia octava Ipraestantissimum,&summopere necessarium meritb reputatur hoc. ut scilicet scrupuIoissus sibi deligat Confessarium virum prudentem , i& iloctum. dc huic se totum in rpueri committat, ejusdemque monitis, ac consiliis per omnia aquieicere studeat. non
ulterius alios consulendor quod si poenitens praestiterit, liberationem 1 suis scrupulis sperare poterit, prout experientia multorum
probavit: Secus impossibile erit, ut liber ev dat ex hoc labyrintho, quemadmodum Ca
eo impossibile foret labyrinthum evaderesne ductore: idque potissimum intelligenis dum venit de illis , quorum scrupulositas vel ex defectu scientiae. aut Iudicii, vel etiam ex pusillanimitate, ves denique ex superbia, aut pertinacia proprii Judieii ortum trahit.
adb. Illis vero. qui ob excessum melanch liae scrupulositatem inciderunt, considendum est. ut convenientibus pharmacis atram b, Iem evacuent, vel ut seriosis rebus sese occupent , suis autem temporibus recreationbhus honestis tempus fallant, animumque,
quantumvis invitum ut ita dicam excutare, M exhilarare conentur. 3 lib. Insuper juvabit iisdem declarare, M inculeare seruinpulosorum privilegia, quae sunt sequentia. a. Qubd scrupulosus in agendo non teneatur adhibere examen, α diligentiam, nisi
valde medioerem, nec tantam , quant malii: α quod . dum angit scrupulus, ncc
278쪽
De conscientia serupulosa. a 3 νsoppetit consilium. possit libere agere id,
quod vult, nisi certum, Sc evidens sit, esse Peccatum. a. Quod nihil teneatur repeteis Te ex praeteritis confessionibus . nisi certbsciat, illud esse peccatum mortale, M serite confessum non esse οῦ non est autem certum, quamdiu dubitat. Plura videri possunt apud StoZ l. G. Eo Laymann c. 62 vel Go
aeres sib, sitne licitum agere contra conscientiam scrupulosam tu. Nedum licet , sed insuper expedit a Dagere contra illam stante etiam, α non ob. stante scrupulo, modo judicetur esse scrupulus, ct ut talis contemnatur. Ita communissime DD. nominatim Bonacina dis'. a. de
peccat. q. .. punct. l. SancheZ lib. l. mor. c. I. .
n. lo. Ratio est: quia ad evitandam mali-tIam peccati sufficit, qubd operans prudenter judicet, se hic. Sc nunc operando non peccarer atqui non Ohi ante scrupulo potest scrupulosus . modb velit. prudenter judicare, quod non peccet et potest enim hoc, vel simili modo secum ratiocinari r tametsi mi- 'hi videatur hie subesse periculum peccandi, quia tamen Confessarius, aliique Doctores Theologi dicunt contrarium, asserentes, me velut hominem scrupulosum in simili casu licite operari. immo oportere contemnere
similes scrupulos; hinc volo sequi Judicium Confessarii mei ceu interpretis divinae
279쪽
Conferentia octa voluntatis. Ita in re Gohat tr. . n. Foo. Et certe cum aliunde constet, scrupulosis gravia imminere damna, nedum corporis, scilicet ex destructione capitis, memoriae, ac sanitatis. sed etiam animae; quia ut sapienter loquitur Felix Potestas in Exam lom. I. p. I. c. I. n. 133. Scrupulosus suis scrupulis innumeras obligationes indebitas sibi efformati quas non habet vir sani intelleetini. M ita dum est anxius in vitandis peccatis , eidem via ad illa se exponit, quasi sibimet imp
nendo innumera praecepta sine ratione; hinc plane cuique prudentum liquet, omni con , tu esse agendum, ae resistendum scrupulis ,
ita ut si conscientia scrupulosa dictet v. g. i hunc lapidem crucis signo insignitum sine
peccato calcari non posse; vel imaginem crucifixi Salvatoris e collo suspendi non pos. se, eo quod sit quaedam nova crucifixio αα scrupulosus Crucifixum e collo suspendat, Se Portet, lapidem calcet. M si placuerit, his calcet pedibus , nee propterea peccabit ἔquia practice certb stit: hoc non esse illiciatum . veluti ex dictis patet. . Dictum tameta fuit tmodo judicetur esse scri pulus, ct hi talis contemnatur M. Qui enim judicaret se calcando lapidem Scci peccare,
Se stante tali Iudicio praehico nihilominus
calcaret, procul dubio peccaret, utpote agendo contra conscientiam vincibiliter e
neam , quae ceu regula proxima actionis
280쪽
De Conscieηtia scrupulosa. 2 37 humanae, huic tribuit honitatem, aut mali . tiam specificam , juxta dicta Confer. R. n. 6 a. Si tamen scrupulosus existimet. actiones aut omissiones etiam involuntarias esse peccaminosas, propterea non peccat; quidquid demum involuntarie agit, vel omittit; quia malitia formalis peccati non dependet unicea Judicio practico intellectus, sed, vel maxime a libero arbitrio. quo deficiente peccatum formale cesset, seu deficiat, necessum est, veluti constare debet ex dictis supra
Confer. l. n. ro. item Confer. I. n. ιει.
Sed quid . inquies, si scrupulosus deveniat in eas angustias, M ita fiat perplexus, ut putet se necessarib Mindispensabiliter peccaturum sive hoc agat, sive illud v. g. sive repetat formam consecrationis, sive non π. In hoc casu scrupuloso agendum esse My illud, qu bd si hi videtur minus malum, si cui jam superius Confer. I. n. ror, dictum fuit de eo, qui laborat conscientia erronea ψmam si eligeret id, quod pejus, seu magis peccaminosum sibi videtur, saltem excessus malitiae eidem imputaretur velut voluntariusrecontra si agat id, quod minu, peccamino in sum apparet, nullatenus culpari potest ; quia actio supponitur non esse libera. Denique si scrupulosus discernere, nesciat, quodnam e duobus sit magis, aut miniis peccamino sum , non peccabit, sibi hoc fecerit, sive