Theologiæ Moralis Decalogalis Per modum Conferentiarum casibus praticis illustratæ ... Authore P. Fr. Benjamin Elbel De actibus humanis, et conscientia. Nec non de legibus et peccatis, tam in genere, quam in specie

발행: 1737년

분량: 857페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

621쪽

ne peccatis in genere. s '

neriori modo consideratum, dicitur peccatum Τheologicum c Theologorum quippe est, examinare ea, quae ad D Eum, ceu ultimum finem, nostrum nos dirigunt, vel ab eodem avertunt Priori autem modo consideratum dieitur peccatum Philosophicum, rationi scilicet naturali, cui potissimum innituntur Philosophi, contrarium. Quo circa id unicum nobis occurrit notandum , scilicet, quod Alexander VIII. a . Augustia ερο. damnaverit sequentem propositio- :nem: Peccatum -' - Philosioph eum quantumvis grave in illo, qui DEam vel ignorat, νel de Deo actu non cogitat, est graeve peccatum, sed non est Mensa Dei, neque peccatum mortale, disseisens amicitiam Dei, neque aterna poena dignum: quae propositio in eo sensu sumpta uti jacet, procul dubio scandalosa est, temeraria, erronea, Ad piarum aurium offensiva, ide6que meritissimo jure damnata, prout bene probat Viva ad dictam proposit. a. Et La Croix lib. s. n. 4'. 9 seqq. Nobis proin de solo peccato Theologico erit n gotium. Unde Quaeres ad b, quid sit peccatum Theolo-

e. Peccatum Theologicum est volunta-nria transgressio legis divinae. Ita R. D. Mi.

manissime, esto in modo describendi non.

622쪽

rso confierentia decisa nona nihil varient, de plerique amplectantur ita iam notissimam descriptionem, quam S. Augustinus tradit lib. ari contra Faustum c. a .

ubi ait, quod peccatum sit dictum, factum,

vel concupitum contra luem DEI aternam ἐquae deiuriptio in rei veritate idem dicit, quod nostra ; cujus bonitas vel inde facile colligetur ; nam ly violatio seu transgressis obtinet locum generis, quippe in qu convenit cum peccato philosophico δία voluntaνia autem esse debet a quia juxta celebre

effatum D. August. lib. . retrare. c. ι 3. αιέ. de vera Resu. c. ι . usque adest peccatum

voluntarium est malum, ut nuta modo sit pec catum, si non fit voluntariam. Additur autem: legis divina, id est, voluntatis divinae; baec enim prima re radicalis est regula cim.

nis honestatis; cui proin omne Peccatum, praesertim Theologicum adversatur. Et li. cet contra praecepta humana agendo pari. ter peccemus, v. g. non servando jejunium Ecesesiasticum Hec. nihilominus hujusce modi tran gressiones omnes ultimate repu.gnant voluntati divinae, quippe qua jub mur obedire praeceptis Superiorum nostro. rum, juxta illud Apostoli Ρetri ι. c. a. r. l. S rvi subdita estota in omni timore Dominis. non tantum bonis o modestis, sed etiam disco, M. HerincX p. a. tν. a. dist. s. n. a. SPQrer de alii commaniteri

Iolei

623쪽

De Peceatis in genere. s s 1 aer s 3tio , quo tu plex sit peccatum, theologicum i j. . . Varias patitur divisiones, scilicet no-s 34. l vem sequentes.l L Solet dividi in peccatum originale M per-Jonale. Originale est, quod ex Adamoi 1 protoparente ceu ori ne ipsa gener i tionis naturalis propagine contrahimus.l personale verti est, quod in propria per- sona quisque committit. II. Di Widi solet in peccatum actuale cte habituale, de quibus mox n. 337. O F3 ρ.

III. DiUiditur in mortale cte veniale, de quia

hus Conferentia proxima a n. s 61. ex Pro. fesso agetur. ..

IV. Peecatum sit sic dividi solet in carnalecte spirituale. Carnalia dicuntur illa, quae in delectatione carnali. utputa gula, luxuria Sec. Spiritualia vero, quae in deleoctatione spirituali, id est, mentali perficiuntur, esto talis delectatio capiatur de aliquo objecto sensibili v. g. divitiis, fietis, aliisve bonis temporalibus S As V. Dividitur in peccatum cordis, oris 3e operis, scilicet juxta diversos gradus, peri quos tandem devenitur ad consumaticiisl nem peccati exterioris: nam plerumque corde, id est . animo. seu etiam cogitari . tione concipitur peccatum, quod postea - ore profertur, ac tandem ope , ns

624쪽

r sa conferentia decima re

matur. Pro ut fieri amat meo,. qui V. Dadulterium committit lec. VI. Recte dividi sol et in peccata contra DE , Hc proximum, heipsum. Peccata contra DEum dicuntur illa, quae ΟΠΠ nuntur illis virtutibus, quibus in DEum

per nostras operationes attingendum, aut . colendum ordinamur, uti sunt peccata

opposita virtutibus theologieis, vel Reiugionis v.g. desperationis, blagphemiae Eec.

peccata vero contra proximum ill a recte ocantur, quae aoversantur virtutibus

nos dirigentibus erga proximum; uti sunt peceata homiei dii, furti, scandali Me. M alia hujuscemodi tum justitiae, tum etiam charitati proximo diebitae ad editantia Me. Denique peedata contra se, seu etiam nos ipsos, appellari s olent illa, ' quae contrariantur illis virtutibus, quibus in moderandis passionibus nostris recte dirigimur; uti sunt peccata luxuriae. gulae, timiditatis, cte fimilia, fortitudini ac

temo eranti- eontraria.

VII. Dividitur in peccatum ex infirmitate, ignorantia, vel ex malitia commissum. Ex infirmitate dicuntur illa commissa quae fiunt ex vehementissima tentatione, seu etiam impulsu appetitus sensitivi Ex ignorantia vero, quae sine praevia arprehenfione, esto non ineui stili, mali- committuntur. Ex malitia vexo re

625쪽

De Peccatis in genere. s s 3

cte censentur illa committi , quae praeci fatentatione gravi vel omni etiam ignorantia sponte, ad deliberate ex pervet si ne voluntatis admittuntur; δd haec po- steriora prioribus procul dubio tintinsunt majora, quanto maiori libertate de cognitione mali committuntur.

VIII. Recte dividi solet peccatum ut sie in proprium & alieηum. Nomine prioris intelligitur illud, quod quisque per se

i. ipsum committit; nomine autem poster rioris illud, quod quis facit committi ab - alio, utputa jussu consilio, vel dissimu- , , - latione &c.

IX. Denique solet peceatum lit sie di Vidi

. in peccatum commissionis & omissonis ἐillud consistit in actu positivo, praeceset negativo contrarior istud committitur. - dum quis voluntarie negligit satisfacere ' Praecepto positivo v. g. de audiendo Sacro ; Pro quorum meliori intelligentia, Nota qubd lex seu etiam praeceptums 3 s. ut sic communiter soleat distingui in a*maιivum Sc negativum, quorum differentia minime petenda est ex modo enunciandi seu proponendi affirmativo scilicet vel negativo, quo Legislator utitur, sed potius ex fine, quem intendit : illud enim praeceptum diei debet affirmativum, vi cujus praecipitur aliquis actus, seu quo jubemur aliquid f1. cere v. g. audire Sacrum, confiteri βία- Mms e con

626쪽

s s 4 conferentia destima nona

e contra negativum censeri debet illud, vi cuis jus prohibemur aliquid faeere, sed potitis jubemur aliquid omittere v. g. non mentiari , non furari Me. Rursus inter haec duo genera praecePlorum advertendum hic venit notabile illud diserimen, quod scilieet praeceptum affir

mativum idem est de lege) semper quidem

obliget, non tamen pro semper. id est. non pro omni, sed pro certa duntaxat temporis differentia, sic enim non omni tempore vel momento tenemur amare DEum, actum. - , fidei elicere, vel audire Sacrum Me. Eeonistra tamen praeceptum negativum obligat semper, M pro semper, seu pro omni temporis differentia, saltem in eo sensu. quo Legislator obligare voluit: sic enim nynquam licet mentiri. nunquam mo chari, vel homIeidium injustum committere αα prout cum communi aliorum bene doeet Reiffensi uel Theolog. moral. tr. dist. I. u G.

Quaeres 4th, quid sit, seu in quo consistat peccatum actuale ε 3 . Peccatum actuale consistit in actuali transgressione legis dioinae, sive dein id fiat

contra Praeceptum affirmativum, utputa omittendo Sacrum &c. sive contra praeceP- tum negativum, v. g. committendo homi

cidium vel furtum lec. Ex quo facile collisere licebit, in quolibet peccato, Prat

627쪽

m Pelea is in genere. ν φ σsertim commissionis importari duo, scilicet. I. actum Physicum v. g. Occisionis Me. quod dicitur materiale peccati ἰ α 2do, quan dam deordinationem seu defectum crea. turae rationalis, vi cujus haec sese privat re.

Gtudine debita, ponendo v. g. actum ho. micidii in iis circumstantiis, in quibus no. vit . eum esse prohibitum : de in hoe eon. iistit malitia moralis seu formale petaari ἐquocirca Theologi Scholastici multum dis.sdent, volentibus nonnullis, praesertim re.

centioribus, qubd haec malitia formalis eo mat in positivo, aliis e contra Tr 6 Sco. tistis mordicus defendentibus, quod consi. sat in merci negativo. seu privativo. Cum vero ad praxin parum omnino, immo nihil prorsus referat, sive unum dicatur, sive alterum ἔ hinc praesentem controversiam operiosius examinandam Scholasticis relino quimus. Videatur de hoc Mastrius a. bent.

dio. o. q. r. Pro aliquali tamen huius no. tilia

breviter adb. Formalis malitia pec

cati probabilius non consitit in aliquo po-' 'stivo, sed in privativo, id est . in earentia seu privatione rectitudinis ac conformitatis ad legem. Ita S. Bonaventura a. dist. 37.

aTt. a. q. l. Scotus in a. eadem dist. q. r.

Alensis, Mastrius, Reiffenstitet, cte alii Se tistae communissime. Ratio hujus colligi po- , test eκ eo: quia quamprimum actum aliqquein

628쪽

sss conferentia decima noraquem concipimus conformiter' ad legem esse praestitum, illum dicimus bonum e eris . go a contrario, quamprimum illum intetiligimus esse dissonum legi, vel potius de nitutum rectitudine re conformitate illa. quam juxta praescriptum legis deberet hae. bere , merit 3 illum appellamus formaliter malum ; ideoque formalis malitia peccati melius constituitur in negativo, quam inpositivo. Id quod satis elare innuit S. A gustinus in cap. r. 3 u. super illa verba r

lae ipso factum est nihil. ubi per ly ntiat in

telligit Sanctus Doctor peceatum , M ait emanifestum est, quia peccatum nihil est. De nique omne ens positivum per sedc immeo diate debeti in DEO saltem virtualiter, vel

minenter contineri, ac ab Eodem ceu cauissa prima M operatrice Omnis ereaturae erufici: absurdum vero videtur asserere, quod in DEO uirtualiter, uel eminenter continea

tur malitia moralis, vel quod haec ab eodem procedat effective, M sit quaedam participatio divinae naturae, prout omnis effectusereatus esse debet: erg6 melius illa malitia moratis constituitur in privativo, quam inpositivo. Videantur de hoc dictii superius

Conferent. s. n. Ost.

Quaeres iam s th, in quo consistat pec eatum habitualet 339. R. ad hane quaestionem speeulativam breviter: Peccatum habituale probabilius

629쪽

De Pereatis in geηere.

consistit in ipso peccato actuali, physice

quidem praeterito, moraliter tamen perseve rante in obligatione DEum placandi, eidemque satisfaciendi pro egens. Ita contra ΤT. Mi multos alios etiam e Scotistis tenet noster Herinex μινt. a. tr. a. dist. s. n. II. ubi n. 36. pro eadem opinione citat oviedo tr. o. controvers. 3. panct. o. θ f., Idipsum tenet Du. Pasquier de peccat. dio. a. concl. 3. αHenno tr. de pescat. dis . I. q. F. a. 1. μη t. s. . Ratis este quia peccatum habituale qua peccatum non differt a peccato actuali r qua habituale vero aliud nihil importat, quam moralem perseverantiam ipsius peccati phy . sice praeteriti: atqui haec moralis perseverantia melius explicari non potest, quam per illam obligationem Deum placandi, eidemque satisfaciendi; quemadmodum enim alii contractus v. g. matrimonii, mutui. emptionis Ecc. In morali hominum existi. gnatione quantumvis physice praeteriit, ni .hilommus moraliter censentur perseverare, idque tamdiu, quamdiu obligatio inde eo tracta v. g. a creditore non fuit remissa, vel ab ipso emptore extincta mediante pretio promisso ; ita sane quamoptime intelligi potest, peccatum physice prateritum tama diu moraliter perseverare, quamdiu pecca. tor pro culpa admissa Deo non satisfecerit, vel haec a Deo gratis non fuerit condonata.

630쪽

Et certe, quamprimum peccator huic obligationi satisfecit, vel Deus eandem remisit .uve dein ob contritionem perfectam, sive ob amorem Dei super omnia, sive denique inmitu absolutionis Sacramentalis, tametsi adhuc restet reatus poenae, peccatum non amplius perseverat . veluti evidenter collis gere fas est ex ilia notissima historia Daυidica a. Reg. c. ra. ubi, cum David Rex corride vere contrito δe eompuncto dixisset rPeccavi Domino, illico audivit per Propheis 'i tam Nathan: Dominus quoque transtulit peccatum tuum m. ergo peccatum habituale qua tale quamoptime constituitur in praefata obligatione. Et haec sententia. utpote reliquis planior, expeditior & captu facialior, mihi nunquam non placuit, eo Praeser

tim, qubd hese insistendo facilius δe do.

orinae coherentilis explicari valeat peccatum Originale. .. Quaeres gib, undenam desumenda. vel

colligenda sit distinctio moralis specifica

e o. Distinctio moralis speeifiea desumi

debet per ordinem ad diversas specie vi tutes vel rectitudines. quibus actus pece minosi opponuntur vel privant, ita scilicet, ut quanto plures hujuseemodi privationes sive in eodem, sive etiam in cliversis nuvi mero actibus reperiuntur, tanto plura sp

cie morali distincta peccata prudenti Cor

SEARCH

MENU NAVIGATION