Theologiæ Moralis Decalogalis Per modum Conferentiarum casibus praticis illustratæ ... Authore P. Fr. Benjamin Elbel De actibus humanis, et conscientia. Nec non de legibus et peccatis, tam in genere, quam in specie

발행: 1737년

분량: 857페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

641쪽

quam amplius concipiat hujuscemodi resolutionem, quippe quae, uti experientia docuit , nihil prorsus confert ad serenandam se conscientiam, sed potius ad eam amplius intricandam : non enim succumbendo Maquiescendo diaboli tentationibus, vel ino dinatis naturae passionibus, sed potius viriliter iisdem resistendo, acquiritur vera pax cordis, te tranquillitas mentis. At, inquies, quid tenendum de eo, qui quidem minime icrupulosus, saepius tamen

a daemone infestatus ac tentatus, tandem

sese resolvit in hunc modum: Video, quod

semper honesta sectari, persectiora seqai, NIstiam in 'irationibus divinis obtemperare homiaxem reddat tristem ac melancholicum : admisistam ergo etiam in animum meum id, quod δε-

lectat. An, vel qualiter talis censendus est Peccasse In hoc casu non illico inferendumsso. esse, quod poenitens deliquerit mortaliter. 1icut neque determinari potest, in quam virtutem impegerit; nam semper perfectio. ra sectari, aut quibusvis inspirationibus diis

vinis ad virtutis nudium excitantibus moin rem gerere, cum sit procul dubio res valde ardua ac difficillima, merito sub consilium Potius, quam sub praeceptum cadere, te netur ab omnibus Theologis, tametsi fateri

cogamur, qvbd resistendo hujusmodi in- spirationibus saepe' saepius possimus incur- Nn t rera

642쪽

svis cincterentia deeisa noua 'rere imperfectiones homine christiano, α praesertim Religioso indignas. Quia tamen in hoc casu Poenitens fertur proposuisse, quod vellet aomittere in aritimum id, quod delectat; hinc ad dignoscenis

dam speciem, seu etiam gravitatem peccati examinandus erit, quas delectationes intenderit admittere an scilicet honestas, vel inhonestas ' Et si hoe posterius fateatur. vlter Us oportebit indagare, quasnam delectationes, cum quibus personis, vel in quo genere illas desideraverit. Τum verti ex ejusdem responsis haud dissicile erit gravitatem, dc speciem peccati colligere Denique si omnibus perpensis manea dubium, an voluerit admittere delectati nem grauiter, vel leviter tantum peccamiano sam, risqueet, Thomas Sanchet aliique

plures autumant, eum fore condemnan

dum peccati mortalis : e contra alii, nominatim PereZ, M Rodriquet, quos citat, α sequitur R. D. Michel Theolet. Canonism

rati. tom. ἔ. tr. 3 q. s. a. u. . n. 3. P tant , talem peccare venialiter duntaxat.

Verum salvo meliore judicio, existimo ego. in tali dubio vel maxime attendendum esse ad indolem & animum poenitentis, qui, ficomperiatur caeteroquin esse homo bonae mentis, qui non soleat de facili consentir. Peccatis gravioribus, etiam in hoc calu vel dubia reputandus est, non peccasse graviter: secus

643쪽

De Peccatis in genera.

secus procul dubio judicandum foret, si esset homo perversus, pluribus peccatis obnoxius, vel assuetus bibere quasi iniquitatem velut aquam. Videantur de hoc dici superius conber. s. n. 7ι

CASUS SECUNDUS.

mpronius hinc inde multa debita contraxeis ς' rat . quibus solvendis se imparem agnosciticum vero nuper ab aliquo creditore squem sciaverat satὶs probare non posse de quodam debita Io. forenorum coram Pro. Consiuis fulset comventus ι hinc illud debitum nedum rotunde ne gavit, νerum insuper buum creditorem coram Pro. Constite locι solutionis debita multis agnois minibus, immὸ etiam comitiis, is contumeliis ex uno quidem, ct eodem impetu iracundia assecit. Iam verὸ ad nostram propositam dubiistatur p. an Semproηius non solvendo, vel etiam inferendo solutionem hujus debiti, commiserit unicum dantaxat, vel verὸ plura peccata moris talia. a. An diversis convitiis, O contumaliis creditorem ex eodem quidem impetu iracundia prosi indendo, non commisierit plura, numer/, Ostecta distincta peccata ; ct denique s. Quidnam Confessario cum tali paenitente suerit agendum' ' n. ad primum. Sempronius ex eo Prae s ise, qu bd non solverit nam mentiendo. veti creditorem suum calumniando procul

dubio '

644쪽

s a confierentia decima nona dubio commisit alia peccata vel quhd r

stitutionem distulerit per integrum annum, etsi citius potuisset restituere, non commist, nisi unicum peccatum. Ratio est: quia 3 moraliter loquendo censetur unica injusta detentio rei alienaee esto etiam supponere. tur, hoc suum propositum saepi lis repetiisse; nihilominus omnes istae repetitiones , utpote tendentes, Se unitae in eodem moralia ter fine, non integrant nisi unicum numero Peccatum , quemadmodum intentio v. g. furandi, occidendi, fornicandi dee. saepius quidem repetita, non facit plura, sed unum numeris Peccatum V. g. cum furto, vi ejusdem intentionis tandem subsecuto te comis pleto. Secus dicendum foret, casu quo Sempronius suum malignum propositum

scilicet non solvendi saepitis interrupisset,

seu etiam retractasset, Se denuo de novo reassumpsisset aec. tunc enim hujusmodi proposita non solvendi, sed etiam non rein nituendi, manerent peccata numero inter se distincta, id necessarib in actu confessionis exprimenda. Ex quo Ρ. Sporer tr. l. prosem. c. o. n. ry. recte infert, posse aliquem integro mense, vel anno Perseum rare in malo proposito v. g. duellandi cum suo inimico, id tandem eundem in duello. occidendo complere unicum duntaxat peccatum externum. Econtra verb alium una eademque hora posse committere centum pecν

645쪽

De Peccatis in genere. s 73 peccata mere interna, de moraliter interis rupta , proptereaque per se loquendo neri cessariti exprimenda in confessione. Nihilolacius cum hujusmodi poenitentihus plerumque saltem moraliter impossi- .hile aecidat exprimere numerum id inter ruptionem actuum internorum, ideo ordiis narie sussicit exprimere moram temporis ἔv. g. integro mense, vel . anno &c. perstiti in proposito maligno fornicandi, non reis nituendi &c. quod saepius renovavi, ante quam consummarem illud. ItaVasqueet disp. I s. c. a. Laymann lib. r. tr. s. c. s. n. o. quos refert, de sequitur Sporer i. cit. Qua de causa sapienter monet Sabinus Bono

niensis in sua luce morali. parteI. tr. 3y. n. ιγ

qu bd in simili casu Confessarii non debeant esse nimis anxii, aut nimis molesti suis prenitentibus in indagando numero interruinptionum, sed satis esse, quod inquirant,

quanto tempore rem alienam non restituerint &c.

N. ad adum. Tametsi quam plures etiamssa insignes Doctores probabiliter teneant, illum, qui ex eodem impetu irae plures conintumelias infert suo proximo, utpote eun dem appellando furem, adulterum, imponorem, homicidam Scc. commitere tot.

de quidem specie distincta peccata, quot specie distinctas contumelias vel calumnias eidem inseri, tum quia quaelibet supponitur, A

646쪽

y Conserentia decima ηδ ab altera specie distincta; tum etiam quia quaelibet est peccatum externum, physich, M moraliter completum; nihilominus practice loquendo existimo probabilius eum

Bona cina dip. de peccat. q. q. pu. a. n. ἔα Castropalao pari. r. tr. R. disp. 3. pu. 3. n. 61 Tambur. in methodo experi tonse s. l. a. c.

t. n. ra. Illiung Sc aliis pluribus, talem non Comittere plura numero, vel specie distincta peccata. Ratio est: quia haee calumniatio, praesente licεt Proconsule, moraliter loquendo non fuit, nisi unicus numero actus, de unica diffamatio. Unde, quemadmodum is, quia Petro furatus fuit equum,

vestem, α arma, non tenetus ea explieare

In confessione, sed satisfaeeret dicendo, se graviter damnificasse proximum in bonis ortunae, injuste eidem clam auferendo seu urando; ita pariter in nostro proposito Sempronius satisfaciet se se accusando, 'ubdcoram Proconsule graviter infamarit tuum, Creditorem: sicut enim in priori casu conathectatio diversarum rerum moraliter ad inintegrat unum furtum, M unam damnifica , tionem in bonis fortunae; Ita in posteriori Plures contumel ae aut calumniae simul ex eodem impetu iracundiae prolatae, moralia ter adintegrant unam injustam diffamatio. nem: profecto nec praxis Confessariorum fert, ut poenitentem velint obligate M ad

explicanda singula nomina, quibus proxi

647쪽

mum suum dehonoravit, prout sapientet notavit Palao pari. a. D. a. 3. yu. s.

m. s. Secus procul dubio dicendum foret, casu quo Sempronius moraliter praevidisset, ex sua diffamatione Creditori emersurum aliud damnum in bonis fortunae Scc. hoe enim velut peccatum physice, ae moraliter distinctum ab injusta diffamatione, procul in dubio teneretur exprimere in sua confessio.

ne. Ex quibus - ' ν. Jam ad 3tium. Si Sempronius seipsultis

non satis explicuit, examinari debuit I. an ergo semper, Sc quamdiu perstiterit in eadem voluntate essicaci non restituendi, vel soluendi suo Creditori nam si saepius r tractasset hanc tuam voluntatem, plura numero peccata saltem interna commisisset secundum dicta. i. An ex tali dilatione M. Iulionis non praeviderit aliud damnum, suo Creditori subsecuturum ' tunc enim obligandus foret ad hujus recompensationem.

3. An putet, Prosonsulem adhibuisse fidem Ialsis diffamationibus de quo vix dubitandum, quin saltem aliquid adhaeserit nam in hoc casu tenetur Sempronius modα moraliter possibili retractare sua dicta. tb Denique vel maximε indagandum est ex tali poenitente, an defacto saltem emcaciter Proponat satisfacere suo Creditori, nedum quoad bona fortunae, sed etiam quoad bo, tum famae, quam Primum moraliter potues , in risi

648쪽

cinferentia decima ηοηa rit. Ratio est: quia secundum dicta pari. a. Theoc Sacram. Confer. ἔ8. n. II. ct seqq. Confessario incumbit, procurare rectitudinem judicii, ideoque etiam explorare. sitne poenitens rite dispositus, ct capax absoluistionis, vel non ' at . non erit capax, nisi adpromittat serib satisfacere suo Creditori rergo dcc. Caeterum, quomodo restitutio famae. Se recompensatio damnorum inde fortassis subsecutorum fieri debeat, colligi poterit ex iis, quae diximus in tr. de Restit. Confer. ρ. n. as ι. θ ρqq.

CASUS TERTIUS.

Ajus juvenis Irmiter secum statuit, qκod velis

ut sua natura ad omnem vivendi licentiam fraena laxare: cum verὸ in hunc finem subsediι pecuniario quo ipse velat pauperculas desit rus fuerat necessarium sibi ese bene pes exerit, hinc alium quendam locupletiorem se in 'am sententiam pertrahere studuit; quod oe feliciter obtinuit, eundem primὸ inducendo, ut neglecta Sacro tempore matutino secum pergeret in hastilium seu pορinam ad flumendum jentaculum ἰquod dum alter seductus prastitit, ct vino pa Iulum incaluit. a. Eidem Cajus facillime pera suasit. ut siecum pergeret ad certam quandam

domum, in qua noνerat latitare quandam in linem, vel verius loquendo, quoddam Veneris

649쪽

ctus βuppliciter sese accusat de peccatis innae νμiatis . simul tamen subdit fortassis ut videreturo 'se rictus vel sapiens se omnia illa peccatat commisisse ex una eademque intentione ac proini posito, sicilicet licentioso vivendi. Quaritari jam, an Cajus unicum duntaxat, vel Nνὸ plura ρει cata commisierit in hoc casias

Minime dubitandum est, quin Caiusss 'in hae specie facti commiserit plura numero M specie di incta peccata, in confessione necessarib exprimenda; cte primis quidem propositum illud laxandi naturastana ad omnem vivendi licentiam, fuit peccatum gravissimum, etsi in specie innomiis nanda potius, quam nominanda. veluti ductum fuit in casu proxime praecedenti. 2db, dum ex eodem fine alium se locupletiorem studuit seducere, proeul dubio eoAisit aliud numero distinctum peccatum, scilitet scandali, vi cujus plurium alienorum peceat rum participem sese reddidit, utputa n electus divini officii. fornicationis &c. M At, inquies fortassis plures actus ex terni secundum dicta u. 14. . Ordinati ad eundem finem constituunt unicum dunta4xat peccatum mortale. veluti Doctores communiter exemplificant de illo. qui ex intentione occidendi inimicum suum pra- parat arma, conscendit equum lce. ac tanis dem eundem trajicit, non nisi unicum pe catum commisi e censetur, de satisfaeit in

650쪽

confierentia decima nonaeonfessione sese accusando, qu bd mimicum suum oeciderit: atqui Cajus pariter supponitur praedicta omnia fecisse ex uno,

eodemque fine, scilicet vere licentisse vivenis di ι ergo non commisit, nisi unicum num

mero peccatum.

Negando suppositum majorIs: non

enim docui lac. cit. qu bd plures amas eXI terni, qualescunque demum, ad eundem finem ab operante solum ordinati non faciant , nisi unicum numero peccatum : sed hoc solum, qu bd actus externi peccaminosi seu mali moraliter tot sint numero distincta peccata, quoties physice simul, δύmoraliter complentur, prout bene exem plificatur in exemplo allato de homicida. Contrarium nihilominus tenendum est de . illis actibus, qui aliunde ex suo Objecto habent specialem malitiam; esto enim tales etiam plures ab operante referantur ad eundem finem, M vi hujus induant specialem malitiam ipsius finis, in quem referuntur, propterea tamen minime perdunt, vel exuunt illam malitiam specialem, quam habent ex suo objecto. Ex. gr. 1i Cajus noster supa ponatur efficaciter sibi proposuisse corrumin Pere virginem, Sc ex hoc fine eidem blandiatur . in serviat, osculetur, tangat, ac tandem opus ipsum perficiat, omnes isti actus, utpote ex natura sua subordinati de ad eundem finem tendentes, eidemque

SEARCH

MENU NAVIGATION